بازسازی مسجدالنبی (عمر بن خطاب)

از ویکی حج

گسترش مسجد النبی(عمربن خطاب)، عمر خلیفه دوم مسجد النبی را توسعه داد و اصلاحاتی دربدنه مسجد از جمله دیوار و سقف و رواق انجام داد.

در زمان عمر مسجد النبی مساحت مسجدالنبی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافت. جایگاه صفه در اثر گسترش مسجد تخریب شد.حیاط مسجد سنگفرش و سه در جدید برای مسجد ایجاد گردید.

عمر از تزییات و استفاده از رنگهایی چون قرمز و زرد برای مسجد جلوگیری کرد.

افزودن خانه‌های اطراف مسجد

در این بازسازی برای گسترش مساحت مسجدالنبی، خانه‌های اطراف مسجد تخریب شدند. گفته شده که در این بازسازی خانه ابوبکر و عدبالله بن جعفر و خنه اسامه و زید بن حارثه و خانه عباس به مسجد اضافه شد.

عباس بن عبدالمطلب در آغاز به درخواست عمر برای بخشیدن یا فروختن خانه‌اش موافقت نکرد اما در نهایت خانه را برای گسترش مسجد صدقه داد.

عمر خانه‌های زنان پیامبر را به مسجد اضافه نکرد و به همین دلیل مسجد را تنها از جهات غرب و شمال و جنوب گسترش داد.

ویژگی‌های این بازسازی

عمر بن خطاب، دومین خلیفه بعد از حضرت محمد(ص)، در سال ۱۷ هجرت یعنی 4 سال پس از آغاز خلافتش مسجد را بازسازی و مساحت آن را گسترش داد.[۱]

مساحت

در اثر این توسعه عرض مسجد از شرق به غرب بیش از 109 ذراع (در حدود54/30متر) و طول آن از شمال به جنوب به بیش از 140 ذراع (69/70متر) رسید و مسجد تا حدود 71% نسبت به ساختمان قبلی گسترش یافت.[۲]

مصالح

مصالح، در معماری جدید از تنه نخل برای ستون‌ها، خشت برای دیوارها و گل برای بام و رواق های چهارگانه استفاده شد

تخریب صفه

صفه، در شمال مسجد واقع بود و در اثر توسعه مسجد ویران شد

ارتفاع سقف

در این بازسازی سقف مسجد به 11ذراع(5/48متر) و ارتفاع دیوار+پوشش 2ذارع(در حدود 1 متر) رسید.

ارتفاع دیوارها

دیوار اطراف بام مسجد به ارتفاع سه ذراع که پی آن از سنگ بود ساخته شد

سنگفرش

زمین مسجد با سنگریزه هایی که از وادی عقیق آورده بودند پوشانده شد

روشنایی

قندیل های بزرگی برای مسجد تهیه شد[۳]و در ایام اجتماع مردم مسجد را خوشبو می کرد[۴]

مراحل توسعه مسجد قبل از تغییر قبله

ساخت در‌های جدید

در این بازسازی سه باب دیگر به مسجد گشوده شد و مسجد جمعا دارای 6 باب شد.[۵]

درهای جدید در دیوار شمالی، دیوار شرقی (باب النساء)[۶] و دیوار غربی (باب مروان[۷] و بعدا باب السلام[۸]) ساخته شدند.

ممانعت از اشیا تزیینی

عمر در بنای مسجد زینتی به کار نبرد و از به کار بردن رنگ های قرمز و زرد جلوگیری کرد.[۹]

بطیحاء

گفته شده که در هنگام توسعه مسجد، در جانب شمال شرق مسجد جایی مانند یک تالار بزرگ ساخته شد و با ریگ‌های «عرصة الحمراء» فرش شد. عمر دستور داد که هر کس می‌خواهد در امور دنیا صحبت کند به آنجا برود تا در مسجد هیاهو نشود.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. المعارف ص 96، مدینه منوره، ص82
  2. مدینه منوره، ص 82
  3. وفاءالوفاباخباردارالمصطفی، ج2، ص 656، مدینه منوره، ص 83
  4. وفاءالوفا باخبار دارالمصطفی، ج 2، ص 596، مدینه منوره، ص 83
  5. عمده الاخبار، ص 108، وفاءالوفا باخباردارالمصطفی، ج 2، ص 481، مدینه منوره، ص 83
  6. وفاءالوفاباخباردارالمصطفی، ج2، ص 496 و 691-692، مدینه منوره، ص 83
  7. المدینه المنوره، ص 41، مدینه منوره، ص 83
  8. مدینه منوره، ص 83
  9. مدینه منوره، ص 83