مسجد الاجابه (مدینه)
مسجد الاجابه از مسجدهای کهن شهر مدینه است. این مسجد که در محله بنی معاویه بن مالک قرار داشته به این نام هم خوانده شده است. پیامبر در این مسجد نماز خواند. گزارش ها از بنای این مسجد در قرن هفتم قمری نشان میدهد که این مسجد ساختمانی کهن داشته که در آن زمان ویران شده بود اما بعدا مجددا در قرن نهم و احتمالا بعدا در عصر عثمانی بازسازی شد. آخرین بار این مسجد در سال 1418 قمری بازسازی شد.
|
|
موقعیت کنونی
مسجد الاجابه در شمال شرق بقیع قرار دارد. در کناره خیابان ملک فیصل و حدود ۵۸۰ متر از مسجدالنبی فاصله دارد.[۱]
پیدایش و نام مسجد
مسجد الاجابه در محله یا روستای بنی معاویه در مدینه ساخته شده است.[۲] و از همین رو به مسجد بنی معاویه بن مالک نیز شناخته شده است.[۳] نام این مسجد به گونه‌ای در منابع آمده است که گویا از زمان پیامبر وجود داشته است.[۴] روایات حاکی از این است که پیامبر(ص) در این مسجد نماز خوانده است. بنابر روایات او در این مسجد نماز خواند و عبادت کرد و پس از عبادتش به اصحاب اطلاع داد که از خدا خواستم که امت من دچار گرسنگی و غرق و اختلاف داخلی نشوند. دو خواسته اول اجابت شد و خواسته آخر اجابت نشد.[۵] از این رو است که این مسجد را مسجد الاجابه نامیده‌اند.
تاریخچه بنا
قدیم ترین اطلاع درباره بنای مسجد اجابه، گزارشی ابن زباله است. در زمان او یعنی در نیمه نخست سده هفتم قمری، این مسجد ویران شده بود و تنها ستون ها و محراب آن باقی مانده بود.[۶]مطری در نیمه قرن هشتم نیز به خراب بودن مسجد اشاره می کند.[۷]اما سمهودی حدود یک قرن بعد در اواخر قرن نهم گزارش می‌کند که مسجد بازسازی شده اما ستون‌هایی که ابن نجار از آن صحبت کرده باقی نمانده است.[۸] احتمالا مسجد در زمان او سقف نداشته است.[۹] عباسی در قرن دهم نیز این مسجد را بنایی چهاردیواری و بدون سقف با محرابی بزرگ توصیف کرده است[۱۰]
در قرن چهاردهم قمری از معماری سنگی مسجد اجابه به سبک مساجد ساخته شده در حکومت عثمانی گزارش کرده اند. پس از آن نیز این مسجد مدتی خراب بود تا اینکه در سال ۱۹۷۹ / ۱۳۹۹ قمری بازسازی شد[۱۱] و بار دوم در سال ۱۴۱۸ قمری بازسازی شد و توسعه یافت و مساحت آن حدود ۲۱۰۰۰ متر مربع است. این مسجد یک گنبد هشت ضلعی و یک گلدسته دارد.[۱۲]
پانویس1
- ↑ مساجد الاثریه، ص ۳۳؛ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص 187
- ↑ التعریف بما انست الهجره، 140
- ↑ وفاء الوفا، ج۳، ص ۱۷۹
- ↑ مساجد الاثریه، ص ۳۶
- ↑ مساجد الاثریه، ص 34-35
- ↑ الدره الثمینه، ص 128
- ↑ التعریف بما انست الهجره، ص 140
- ↑ وفاء الوفاء، ج۳، ص181
- ↑ معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، مجلد 2، ص 196
- ↑ عمده الاخبار، ص 150
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد ۲، ص ۱۹۸
- ↑ مساجد الاثریه، ص۳۴؛ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد ۲، ص ۲۱۰