جنبش خلافت

معرفی جنبش

جنبش خلافـت پــس از جنــگ جهانــی اول در سال ۱۹۱۸میلادی به پشتیبانی از خلافت عثمانی در هندوستان پدید آمد. این جنبش بر اساس جایگاه محترم خلیفه مسلمانان نزد مسلمانان هندوستان - که در آن زمان در خلیفه عثمانی به عنوان خلیفةالمسلمین متبلور بود- تشکیل شد تا با فشار افکار عمومی انگلیس را در جنگ با عثمانیان وادار کند که حرمت خلیفه مسلمانان و پادشاه عثمانی را نگهدارد و از حمله به مقامات مسلمانان در قلمرو عثمانی خودداری کند.

در سالهای پس از پایان جنگ جهانی و سقوط خلافت عثمانی، این جنبش تلاش کرد تا برای حفظ حرمت بقیع، حرمین شریفین و حج، نقش میانجی را در درگیریهای شریف مکه و سلطان وهابی نجد ایفا کند.

فروپاشی تدریجی جنبش خلافت

به مرور زمان بین اعضای جنبش درباره حکومت پادشاهی و دیگر امروز حجاز اختلاف افتاد و تلاش های آنها در حفظ اماکن مقدسه کاهش پیدا کرد چون برخی، تخریب ها را مشروع دانستند و از فعالیت های سلطان عبدالعزیز پشتیبانی کردند.

منابع

• یــاد رفتــگان، سلیمان ندوی، کراچی، دارالمصنفین، 2003م.
• بهارستان، محمد علی خان، لاهور، آکادمی پنجاب، 1937م.

• الاشارات إلی معرفة الزیارات، علی بن ابی‌بکر الهروی، تحقیق: جانین سوردیل، دمشق، المعهد الفرنسی، ۱۹۵۳م.
• اعیان الشیعة، سید محسن امین، تحقیق: حسن الامین، بیروت، دار التعارف، ۱۹۸۶م.
• السیدة زینب و اخبار الزینبات، عبدلی نسابه، حسن محمد قاسم، قاهره، مطبعة المحمودیة، 1353ق.
• تاریخ مدینة دمشق، علی بن الحسن الدمشقی (ابن عساکر)، تحقیق: علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۲۰۰۱م.
• مرقد العقیلة زینب، محمد حسنین السابقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۳۹۹ق.
• معجم البلدان، یاقوت بن عبدالله الحموی، بیروت، دار صادر، ۱۳۹۷ق.
• سفرنامه امین الدوله، علی بن محمد امین الدوله، تهران، اساطیر، 1361ش.
• المنن الکبری، عبدالوهاب بن احمد الشعرانی، تصحیح احمد عزو عنایة، دمشق، دارالتقوی، ۲۰۰۴م.
• بررسی اعتبار کتاب اخبار الزینبات، حسن فاطمی، کتاب‌های اسلامی، شماره ۲۱، تابستان ۱۳۸۴.
• حیاة السیدة زینب بنت امیر المومنین علی بن ابی طالب، جعفر النقدی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ۱۹۹۸م.
  این مقاله برگرفته از بخش هایی از کتاب آثار پیامبر(ص) و زیارتگاه‌های اهل بیت(ع) در سوریه، احمد خامه‌یار، تهران، مشعر، ۱۳۹۳ش. ص۲۵۲ است.

ا