عرب قحطانی
عرب قحطانی، گروهی از قبایل عرباند که زیستگاه اصلی آنان جنوب شبهجزیره عربی بوده است. این گروه از عربها را فرزندان فردی به نام قحطان دانستهاند و از این رو به آنان عرب قحطانی گفته اند.
قحطان
درباره نسب قحطان اختلاف نظر وجود دارد. برخی او را پسر عابر بن شالخ بن ارفخشد بن سام دانستهاند.[۱] نام او در کتاب مقدس به صورت یقطان آمده است.[۲] برخی دیگر گفته اند او قحطان پسر یمن بن قیدار بوده است[۳] برخی روایات قحطان را فرزند هود بن عبدالله بن الخلود بن عاد بن ارم بن سام ابن نوح دانستهاند.[۴] برخی گفتهاند که قحطان از نسل اسماعیل بود اما برخی نسب شناسان این نظر را پذیرفته ندانستهاند.[۵]
روایات نسبشناسان حاکی از این است که قحطان از بابل به یمن آمد و پادشاه شد. پسر او یَعرُب زبان عربی را از قوم عاد یاد گرفت. پس از او یعرب پسرش یَشجُب، به سلطنت رسید و بعدش پسرش عبد شمس که ملقب به سبا شد.[۶] بنابر نظر تاریخنگاران و نسبشناسان مسلمان، عرب جنوب عربستان از فرزندان قحطان هستند. گفته شده پدر قحطان یمن نام داشت. یا اینکه پسرش یعرب ملقب به یمن بود و سرزمین یمن نام از او گرفته است.[۷]
بنابر نظر تاریخنگاران و نسبشناسان مسلمان، عرب جنوب عربستان از فرزندان قحطان هستند. گفته شده پدر قحطان یمن نام داشت. یا اینکه پسرش یعرب ملقب به یمن بود و سرزمین یمن نام از او گرفته است.[۸]
درباره اینکه فرزندان قحطان از عرب عاربه بودهاند یا مستعربه اختلاف نظر وجود دارد. از نظر برخی عرب عاربه همان قحطانیها هستند و از نظر برخی دیگر قحطانیها یکی از قبایل باقی مانده از عرب عاربه هستند.
قبایل عرب قحطانی
مشهورترین قبایل قحطانی که موطن اولیه آنها جنوب عربستان بوده است عبارتند از[۹]:
- سبأ
- حِمیر
- حَضَرَموت
- کَهلان
- اوس
- خزرج
- خُزاعه
- اَزد
- هَمْدان
- مِذحَج
- طَیء
- اشعریان
- لَخم
- جُذام
- عامِله
- خُولان
- جُرهم