دریای نجف
دریای نجف یا بحر نجف، در طول تاریخ کوچکتر و گاه موقعیت جغرافیایی آن جابه‌جا شده است. مکان کنونی آن شرق نجف است. دریای نجف امروزه به صورت باتلاق و آب‌های اندک درآمده است. گفته شده این بحر در گذشته تمام نجف را دربرگرفته بود.
موقعیت[ویرایش | ویرایش مبدأ]
دریای نجف، در شرق شهر نجف قرار داشته و امروزه به صورت باتلاق درآمده است.[۱] بر پایه برخی گزارش‌ها در فوریه 2019م، به دلیل بارندگی زیاد، حیات به این باتلاق بازگشته است.[۲]
تاریخچه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در گذشته از تمام منطقه نجف به نام بحر نجف یاد می‌شد. گفته شده در این منطقه، دریایی بوده که خشک شده است. نام آن دریا «النّی» بوده و وقتی خشک شده، «النّی جفّ» گفته شده است؛ یعنی «دریای نی خشک شد.» جمله «النّی جفّ» به تدریج تبدیل به «نیجف» و «نجف» شده است.[۳] یاقوت حموی، جغرافی‌دان از اتصال بحر نجف با خلیج فارس گزارش داده است.[۴] برخی نیز گفته‌اند این دریا، در کنار نجف بوده و پس از خشک شدن، مردم نجف از سنگریزه‌های آن (درّ نجف)، برای فروش به زائران و کسب درآمد استفاده می‌کردند.[۵] حسن عیسی حکیم، معتقد است بحر نجف در عصرهای قدیم، از نجف تا شناقیه و از طرف دیگر از نجف تا حبانية و ثرثار کشیده می‌شده است.[۶]
برخی معتقدند، دریا نبوده؛ بلکه امتداد رود فرات از نجف می‌گذشته و در وادی بیرون نجف که از سمت حیره آغاز می‌شده، جمع شده و چشم اندازی شبیه به دریا داشته است. امروزه هم این منطقه گود و پایین‌تر از سطح شهر دیده می‌شود.[۷] برخی، جنوب شرقی شهر نجف را که امروزه دارای باغ‌ها، رودها و زمین‌های هموار است محل بحر نجف قدیم می‌دانند.[۸]
پیوند به بیرون[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- بحر النجف دراسة في الجغرافية التأريخية، حسن عیسی الحکیم.
- بحر النجف و دوره في ربط العراق في العالم الخارجي، حسن عیسی الحکیم.
پانوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ جغرافیای تاریخی نجف اشرف، ص98.
- ↑ خبرگزاری العربی الجدید.
- ↑ موسوعة العتبات المقدسه، ج۶، ص۱۲.
- ↑ معجم البلدان، ج۲، ص۳۲۸.
- ↑ موسوعة العتبات المقدسه، ج ۶ ص۱۳.
- ↑ المفصل فی تاریخ النجف الاشرف، ج۱، ص۲۱۲.
- ↑ المفصل فی تاریخ النجف الاشرف، ج۱، ص۲۰۷؛ فرهنگ‌نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، ص۱۲.
- ↑ ماضی النجف و حاضرها، ص۲۸.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- جغرافیای تاریخی نجف اشرف، نسرین احمدیان شالچی، فصلنامه مشکوة، شماره 68 و 69، پاییز و زمستان 1379ش.
- موسوعة العتبات المقدسه، جعفر خلیلی. موسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۷ق.
- المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، حسن عیسی حکیم، المکتبه الحیدریه، قم، ۱۳۸۵ش.
- ماضی النجف و حاضرها، جعفر آل محبوبه، دارالاضواء، بیروت، الطبعة الثانیة، ۱۴۰۶ق، ۱۹۸۶م.
- معجم البلدان، یاقوت بن عبدالله حموی، دار صادر، بیروت، الطبعة الثانیة، ۱۹۹۵م.