ناودان طلا (آستان علوی)

ناودان طلا یا میزاب الذهب، در حرم امام علی(ع) روبه‌روی باب القبله و میانه ضلع جنوبی رواق قرار دارد. برخی از زائران، زیر ناودان طلا نماز خوانده و هنگام باران، زیر آن گرد آمده و با آبی که از آن فرو می‌ریزد، خود را متبرک می‌کنند. درباره این ویژگی‌ها، هیچ روایت یا قولی از عالمان نیامده است؛ اگر چه در روایات، نماز خواندن در حرم امام علی(ع) مورد سفارش قرار گرفته است.

ناودان طلا (آستان علوی)

اطلاعات اوليه
کاربری	هدایت آب‌های پشت بام حرم و رواق‌ها به پایین.
مکان	حرم امام علی(ع)، رو به روی باب القبله، بالا و میانه ضلع جنوبی رواق.
نام‌های دیگر	میزاب الذهب
مشخصات
مساحت	۱۱۰ در ۱۴ در ۵ سانتیمتر

موقعیت

ناودان طلا یا میزاب الذهب، رو به روی باب القبله، روبه‌روی صورت مبارک، بر بالا و میانه ضلع جنوبی رواق قرار دارد. این ناودان، در میانه طاق «ایوانِ ناودان طلا» و روبه‌روی ایوان مقبره سید محمدسعید حبوبی واقع شده است.

ویژگی

طول این ناودان، ۱۱۰ سانتیمتر و عرض آن از یک سوی، ۱۴ سانتیمتر و از سوی دیگر ۵ سانتیمتر بوده و آب بارانِ پشت بام حرم و رواق‌ها، تنها از این ناودان سرازیر می‌شود.

این ناودان، از طلای خالص ساخته شده و طول آن مطابق با شمار ابجدیِ نام «علی»، عرض آن در یک سوی مطابق شمار معصومان(ع) و در سوی دیگر برابر با شمار پنج تن آل عبا(ع) است.

در باور مردم

برخی از زائران، در حال جمع‌آوری آب از ناودان طلا.

برخی از زائران حرم امام علی(ع)، هنگام باریدن باران، برای جمع کردن آب و متبرک شدن، در زیر این ناودان جمع می‌شوند. از آنجایی که آب این ناودان با غبار گنبد مخلوط شده است، آن را متبرک می‌دانند. برخی از زائران نیز نماز و راز ونیازهای خود را زیر ناودان طلا به جا می‌آورند.

به باور مردم شهر نجف، ناودان طلا طوری نصب شده که در مقابل ناودان طلای کعبه است؛ ولی این نکته، در منابع تاریخی و علمی ثبت نشده است. برخی برای اطمینان، با استفاده از برخی برنامه‌های مکان‌یاب اینترنی، به این نتیجه رسیده‌اند که ناودان کعبه به سمت شمال غربی است در حالی که موقعیت جغرافیایی شهر نجف اشرف در جهت شمال شرقی کعبه مشرفه است. علاوه بر این ناودان طلای حرم مطهر به سوی جنوب قرار دارد.

در روایات

درباره ویژگی این ناودان و نماز زیر آن، هیچ روایت یا قولی از عالمان، وارد نشده است.

البته بر پایه روایات، نماز به قصد قربت در حرم هریک از امامان(ع)، فضیلت داشته و به طور خاص به خواندن نماز برای بر طرف شدن اندوه و مشکل در حرم امام علی(ع) سفارش شده است؛ امام صادق(ع)، از قبری در نزدیکی کوفه خبر داد که اگر انسانِ دارای اندوه و مشکل، در آنجا دو یا چهار رکعت نماز بخواند، خدا خواسته‌هایش را برآورده و غم‌هایش را می‌زداید. وقتی داود بن فرقد، که روای این روایت است پرسیده آیا منظور وی قبر امام حسین(ع) است، او با اشاره سر، نفی کرده و وقتی داود بن فرقد پرسیده آیا مراد وی قبر امیرالمؤمنین(ع) است، با اشاره سر، تأیید کرده است.

پیوند به بیرون

• فلم وثائقی میزاب الذهب؛ (فیلم).

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. بخش «آستان مقدس امام علی»، ج۱، ص۴۶ و مقاله جلوه‌هایی از روضه علوی، ناصر غروی، ترجمه محسن سلامی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره اول، زمستان ۸۸، ص۱۴۶ است.

• پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
• تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، صلاح مهدی فرطوسی، ترجمه حسین طه نیا، مشعر، تهران، ۱۳۹۳ش.
• فرحة الغری، عبد الکریم بن احمد بن طاووس، الشریف الرضی، قم، بی‌تا.
• میزاب الذهب رمز و کرامات، مجلة الروضة الحسینیة، العدد۱۲۸، ربیع‌الثانی ۱۴۴۰ق. ص۵۲.
• وسائل الشیعة، محمد بن الحسن (الحر العاملی)، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۲ق.