آیه سقایة الحاج: تفاوت میان نسخهها
←واژه شناسی
خط ۷: | خط ۷: | ||
== واژه شناسی == | == واژه شناسی == | ||
سِقایت از ریشه «س ـ ق ـ ی»، مصدر و به معنای آب دادن دیگران است.<ref>لسان العرب، ج6، ص391، «سقی»؛ لغت نامه، ج9، ص13678، «سقایت».</ref> از این رو آیه 19 توبه | سِقایت از ریشه «س ـ ق ـ ی»، مصدر و به معنای آب دادن دیگران است.<ref>لسان العرب، ج6، ص391، «سقی»؛ لغت نامه، ج9، ص13678، «سقایت».</ref> از این رو آیه 19 سوره توبه آیه سقایة الحاج نام گرفته<ref>نهج الحق، ص182؛ الصحیح من سیرة النبی، ج5، ص123.</ref> که واژه سقایت در آن آمده و بیانگر آن است که ایمان به خدا و روز جزا و جهاد در راه خدا از سقایت حاجیان و آبادکردن مسجدالحرام برتر است: {أَجَعَلتُم سِقَایةَ الحَاجِّ وَعِمَارَةَ المَسجِدِ الحَرَامِ كَمَن آمَنَ بِاللهِ وَالیومِ الآخِرِ وَجَاهَدَ فِی سَبِیلِ اللهِ لا یستَوُونَ عِندَ اللهِ وَاللهُ لا یهدِی القَومَ الظَّالِمِینَ}. (توبه، 19) | ||
افزون بر | افزون بر این معنا، واژه سقایت به معنای جای آشامیدن آب<ref>القاموس المحیط، ج4، ص343؛ تاج العروس، ج19، ص530.</ref> و نیز ظرف آب {جَعَلَ السِّقَایةَ فِی رَحلِ أَخِیهِ} (یوسف، 70) نیز آمده است. سقایت و آب دادن به زائران خانه خدا از مناصب مسجدالحرام بود که اعراب جاهلی به آن مباهات میکردند. سقایت از مناصبی بود که قُصَی بن کلاب، از اجداد پیامبر گرامی(ص) بعد از خارجکردن مکه از دست قبیله خزاعه، برای اداره مسجدالحرام و زائران خانه خدا آن را پدید آورد.<ref>السیرة النبویه، ج1، ص130؛ الطبقات، ج1، ص60؛ المنمق، ص189.</ref> وی هنگام وفاتش این ِسمَت را به پسرش عبدمناف واگذار کرد<ref>الطبقات، ج1، ص60؛ اخبار مکه، ج1، ص110؛ التنبیه و الاشراف، ص180.</ref> و از آن به بعد این سمت در میان فرزندان عبدمناف وجود داشت<ref>السیرة النبویه، ج1، ص132؛ الطبقات، ج1، ص63.</ref> تا در پایان به عباس بن عبدالمطلب رسید. سقایة العباس در مسجدالحرام بنایی داشت که گفتهاند در جهت جنوبی زمزم بوده است.<ref>اخبار مکه، ج2، ص59.</ref> بر پایه روایتی، رسول خدا(ص) نیز سقایت زائران خانه خدا را برای بنیهاشم و پردهداری کعبه را برای بنیعبدالدار قرار داد.<ref>مسند احمد، ج6، ص401؛ المعجم الاوسط، ج1، ص230؛ ذخائر العقبی، ص15.</ref> | ||
== شأن نزول == | == شأن نزول == |