جرف: تفاوت میان نسخه‌ها

جرف (ویرایش)

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۴۷

۳۳ بایت حذف‌شده ، ‏۲۴ اوت ۲۰۱۹

اصلاح املا، اصلاح سجاوندی

دیداریویکی‌متن

Kamran

Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران

۱۰٬۰۹۳

ویرایش

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 بر پایه روایتی منسوب به [[پیامبراکرم(ص)]]، [[دجال]] هنگام خروج در منطقه جرف اردو می‌زند و پرچم خود را درآن جا به اهتزاز درمی‌آورد.
 [[پرونده:منطقه حاصلخیز جرف.png|400px|بندانگشتی|منطقه حاصلخیز جرف]]
-==لغت‌شناسی==
-جُرُف/جُرْف <ref>معجم ما استعجم، ج2، ص376؛ وفاء الوفاء، ج4، ص48.</ref> به معنای زمینی است که بر اثر سیلاب دچار فرورفتگی و گودی شده باشد. <ref>الصحاح، ج4، ص1336؛ لسان العرب، ج9، ص25؛ مجمع البحرین، ج5، ص32، «جرف. </ref>
-==موقعیت جغرافیایی==
+== لغت‌شناسی ==
+جُرُف/جُرْف<ref>معجم ما استعجم، ج2، ص376؛ وفاء الوفاء، ج4، ص48.</ref> به معنای زمینی است که بر اثر سیلاب دچار فرورفتگی و گودی شده باشد.<ref>الصحاح، ج4، ص1336؛ لسان العرب، ج9، ص25؛ مجمع البحرین، ج5، ص32، «جرف.</ref>
-در اصطلاح، نام دشتی است در سه میلی (حدود شش کیلومتری) [[مدینه]] که در مسیر [[شام]] <ref>معجم ما استعجم، ج2، ص376؛ معجم البلدان، ج2، ص128؛ المعالم الاثیره، ص89.</ref> قرار دارد.
+== موقعیت جغرافیایی ==
-==وجه تسمیه==
+در اصطلاح، نام دشتی است در سه میلی (حدود شش کیلومتری) [[مدینه]] که در مسیر [[شام]]<ref>معجم ما استعجم، ج2، ص376؛ معجم البلدان، ج2، ص128؛ المعالم الاثیره، ص89.</ref> قرار دارد.
-بر پایه برخی گزارش‌ها، نام جرف از سخن تُبَّع، پادشاه [[حمیر]]، هنگام عبور از آن جا: «هذا جرف الارض» گرفته شده است. <ref>معجم ما استعجم، ج2، ص377؛ معجم البلدان، ج2، ص128؛ الروض المعطار، ص159.</ref>
+== وجه تسمیه ==
-==منطقه‌ای زراعی و حاصلخیز==
+بر پایه برخی گزارش‌ها، نام جرف از سخن تُبَّع، پادشاه [[حمیر]]، هنگام عبور از آن جا: «هذا جرف الارض» گرفته شده است.<ref>معجم ما استعجم، ج2، ص377؛ معجم البلدان، ج2، ص128؛ الروض المعطار، ص159.</ref>
-جرف منطقه‌ای حاصلخیز بوده است. وجود چاه‌های فراوان مانند [[چاه جشم|جُشَم]] <ref>مراصد الاطلاع، ج1، ص326.</ref> و [[چاه جمل|جمل]] <ref>معجم البلدان، ج2، ص128.</ref> و [[سقاخانه سلیمان بن عبدالملک]] (96-99ق.)  <ref>المعالم الاثیره، ص141.</ref> در این ناحیه، این سخن را تایید می‌کند.
+== منطقه‌ای زراعی و حاصلخیز ==
-نیز شماری از [[صحابه]] مانند [[عمر بن خطاب]]، <ref>معجم البلدان، ج2، ص128.</ref> [[زبیر بن عوام|زبیر]]،  <ref>الطبقات، ج3، ص77؛ فتوح البلدان، ص22، 30.</ref> [[عبدالرحمن بن عوف]] <ref>الطبقات، ج3، ص101.</ref> و [[مقداد بن اسود]] <ref>مروج الذهب، ج2، ص333.</ref> در جرف املاک فراوان داشتند.
+جرف منطقه‌ای حاصلخیز بوده است. وجود چاه‌های فراوان مانند [[چاه جشم|جُشَم]]<ref>مراصد الاطلاع، ج1، ص326.</ref> و [[چاه جمل|جمل]]<ref>معجم البلدان، ج2، ص128.</ref> و [[سقاخانه سلیمان بن عبدالملک]] (96-99ق)<ref>المعالم الاثیره، ص141.</ref> در این ناحیه، این سخن را تأیید می‌کند.
-بر پایه گزارشی، مقداد در همان جا به سال 33ق. درگذشت و جنازه او در [[بقیع]] به خاک سپرده شد. <ref>الطبقات، ج3، ص121؛ الثقات، ج2، ص254؛ الروض المعطار، ص159.</ref> آورده‌اند که ابوبکر، جرف را به زبیر به [[اقطاع]] داد. <ref>حجاز در صدر اسلام، ص357.</ref>
+نیز شماری از [[صحابه]] مانند [[عمر بن خطاب]]،<ref>معجم البلدان، ج2، ص128.</ref> [[زبیر بن عوام|زبیر]]،<ref>الطبقات، ج3، ص77؛ فتوح البلدان، ص22، 30.</ref> [[عبدالرحمن بن عوف]]<ref>الطبقات، ج3، ص101.</ref> و [[مقداد بن اسود]]<ref>مروج الذهب، ج2، ص333.</ref> در جرف املاک فراوان داشتند.
-امروزه مدینه گسترش یافته و بخشی از جرف در محدوده شهر واقع شده و بخشی از آن نیز زراعی است. <ref>المعالم الاثیره، ص89.</ref>
+بر پایه گزارشی، مقداد در همان‌جا به سال 33ق. درگذشت و جنازه او در [[بقیع]] به خاک سپرده شد.<ref>الطبقات، ج3، ص121؛ الثقات، ج2، ص254؛ الروض المعطار، ص159.</ref> آورده‌اند که ابوبکر، جرف را به زبیر به [[اقطاع]] داد.<ref>حجاز در صدر اسلام، ص357.</ref>
-==محل استقرار سپاه اسلام==
+امروزه مدینه گسترش یافته و بخشی از جرف در محدوده شهر واقع شده و بخشی از آن نیز زراعی است.<ref>المعالم الاثیره، ص89.</ref>
-جرف از آن رو که اهمیت سوق‌الجیشی داشت، محل استقرار سپاه مسلمانان و نیز مقر مهاجمان به مدینه بود. در [[نبرد احد]] (3ق.)  مشرکان [[مکه]] در آن جا مستقر بودند <ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص419.</ref> که به قاعده، باید پس از گریز مسلمانان، از آن جا به ایشان حمله کرده باشند.
-در [[غزوه بنی‌لحیان]] <ref>المغازی، ج2، ص535-536.</ref> (6ق.) و [[غزوه موته|موته]] (8ق.)  <ref>المغازی، ج2، ص756؛ الطبقات، ج2، ص128.</ref> و شماری دیگر از غزوات <ref>اسد الغابه، ج3، ص569.</ref> نیز سپاه مسلمانان در آن جا اردوگاه برپا کردند.
+== محل استقرار سپاه اسلام ==
+جرف از آن رو که اهمیت سوق‌الجیشی داشت، محل استقرار سپاه مسلمانان و نیز مقر مهاجمان به مدینه بود. در [[نبرد احد]] (3ق) مشرکان [[مکه]] در آن جا مستقر بودند<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص419.</ref> که به قاعده، باید پس از گریز مسلمانان، از آن جا به ایشان حمله کرده باشند.
-[[حدیث منزلت]]؛ «افلا ترضْیا علی ان تکون منی منزلة‌ هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی» در باره [[علی(ع)]] پیش از عزیمت به [[غزوه تبوک]] (9ق.) در جرف صادر شده است. <ref>السیرة النبویه، ج2، ص19؛ تاریخ طبری، ج3، ص104؛ التنبیه و الاشراف، ص236.</ref> بر این اساس، می‌توان گفت که اردوگاه سپاه پیامبر(ص) هنگام غزوه تبوک نیز جرف بوده است.
+در [[غزوه بنی‌لحیان]]<ref>المغازی، ج2، ص535-536.</ref> (6ق) و [[غزوه موته|موته]] (8ق)<ref>المغازی، ج2، ص756؛ الطبقات، ج2، ص128.</ref> و شماری دیگر از غزوات<ref>اسد الغابه، ج3، ص569.</ref> نیز سپاه مسلمانان در آن جا اردوگاه برپا کردند.
-پیامبر(ص) در واپسین لحظات عمر شریف خود، سپاهی را به فرماندهی [[اسامة بن زید]] برای نبرد با روم گسیل داشت. اسامه اردوگاه خود را در جرف نهاد و منتظر پیوستن مسلمانان شد. البته این سپاه به دلایلی اعزام نشد. <ref>تاریخ طبری، ج3، ص186؛ تاریخ ابن خلدون، ج2، ص484.</ref> اسامه بعدها در همین منطقه می‌زیسته و همان جا درگذشته است. <ref>الطبقات، ج4، ص54.</ref>
+[[حدیث منزلت]]؛ «افلا ترضْیا علی ان تکون منی منزلة هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی» درباره [[علی(ع)]] پیش از عزیمت به [[غزوه تبوک]] (9ق) در جرف صادر شده است.<ref>السیرة النبویه، ج2، ص19؛ تاریخ طبری، ج3، ص104؛ التنبیه و الاشراف، ص236.</ref> بر این اساس، می‌توان گفت که اردوگاه سپاه پیامبر (ص) هنگام غزوه تبوک نیز جرف بوده است.
-==محل استقرار سپاه عباسی==
+پیامبر (ص) در واپسین لحظات عمر شریف خود، سپاهی را به فرماندهی [[اسامة بن زید]] برای نبرد با روم گسیل داشت. اسامه اردوگاه خود را در جرف نهاد و منتظر پیوستن مسلمانان شد. البته این سپاه به دلایلی اعزام نشد.<ref>تاریخ طبری، ج3، ص186؛ تاریخ ابن خلدون، ج2، ص484.</ref> اسامه بعدها در همین منطقه می‌زیسته و همان‌جا درگذشته است.<ref>الطبقات، ج4، ص54.</ref>
-بر پایه گزارشی، سپاه عباسی به سال 145ق. که برای سرکوب قیام محمد بن عبدالله بن حسن معروف به [[نفس زکیه]] به مدینه حمله کرده بود، در جرف مستقر شد. <ref>تاریخ خلیفه، ص271؛ تاریخ طبری، ج7، ص600؛ تاریخ امراء المدینه، ص126.</ref>
-==اردوگاه سپاه دجال==
+== محل استقرار سپاه عباسی ==
+بر پایه گزارشی، سپاه عباسی به سال 145ق؛ که برای سرکوب قیام محمد بن عبدالله بن حسن معروف به [[نفس زکیه]] به مدینه حمله کرده بود، در جرف مستقر شد.<ref>تاریخ خلیفه، ص271؛ تاریخ طبری، ج7، ص600؛ تاریخ امراء المدینه، ص126.</ref>
-در روایتی منسوب به پیامبراکرم(ص)،  [[دجال]] هنگام خروج در منطقه جرف اردو می‌زند و پرچم خود را درآن جا به اهتزاز درمی‌آورد. آن‌گاه در شهر مدینه سه زلزله رخ خواهد داد و همه منافقان به اوخواهند پیوست. <ref>سبل الهدی، ج10، ص178؛ وفاء الوفاء، ج1، ص55؛ الروض المعطار، ص159.</ref> نزدیک مکه نیز جایی به نام جرف وجود دارد <ref>معجم البلدان، ج2، ص128</ref> که چندان مشهور نیست.
+== اردوگاه سپاه دجال ==
-==پانویس==
+در روایتی منسوب به پیامبراکرم (ص)، [[دجال]] هنگام خروج در منطقه جرف اردو می‌زند و پرچم خود را درآن جا به اهتزاز درمی‌آورد. آن‌گاه در شهر مدینه سه زلزله رخ خواهد داد و همه منافقان به اوخواهند پیوست.<ref>سبل الهدی، ج10، ص178؛ وفاء الوفاء، ج1، ص55؛ الروض المعطار، ص159.</ref> نزدیک مکه نیز جایی به نام جرف وجود دارد<ref>معجم البلدان، ج2، ص128</ref> که چندان مشهور نیست.
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
 == منابع ==
 {{منابع}}
@@ خط ۵۳: / خط ۵۶: @@
 }}
 * '''آثار اسلامی مکه و مدینه''': رسول جعفریان، قم، مشعر، 1386ش.
-* '''اسد الغابه''': ابن اثیر (م. 630ق.)، بیروت، دار الفکر، 1409ق.
+* '''اسد الغابه''': ابن اثیر (م. 630ق)، بیروت، دار الفکر، 1409ق.
-* '''تاریخ ابن خلدون''': ابن خلدون (م. 808ق.)، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، دار الفکر، 1408ق.
+* '''تاریخ ابن خلدون''': ابن خلدون (م. 808ق)، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، دار الفکر، 1408ق.
 * '''تاریخ امراء المدینة المنوره''': عارف عبدالغنی، دمشق، دار کنان.
-* '''تاریخ خلیفه''': خلیفة بن خیاط (م. 240ق.)، به کوشش فواز، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق.
+* '''تاریخ خلیفه''': خلیفة بن خیاط (م. 240ق)، به کوشش فواز، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق.
-* '''تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)''':  الطبری (م. 310ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
+* '''تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)''': الطبری (م. 310ق)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
-* '''التنبیه و الاشراف''': المسعودی (م. 345ق.)، بیروت، دار صعب.
+* '''التنبیه و الاشراف''': المسعودی (م. 345ق)، بیروت، دار صعب.
-* '''الثقات''': ابن حبان (م. 354ق.)، الکتب الثقافیه، 1393ق.
+* '''الثقات''': ابن حبان (م. 354ق)، الکتب الثقافیه، 1393ق.
 * '''حجاز در صدر اسلام''': صالح احمد العلی، ترجمه آیتی، مشعر، 1375ش.
-* '''الروض المعطار''': محمد بن عبدالمنعم الحمیری (م. 900ق.)، به کوشش احسان عباس، بیروت، مکتبة لبنان، 1984م.
+* '''الروض المعطار''': محمد بن عبدالمنعم الحمیری (م. 900ق)، به کوشش احسان عباس، بیروت، مکتبة لبنان، 1984م.
-* '''سبل الهدی''': محمد بن یوسف الصالحی (م. 942ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1414ق.
+* '''سبل الهدی''': محمد بن یوسف الصالحی (م. 942ق)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1414ق.
-* '''السیرة النبویه''': ابن هشام (م. 213ق./218ق.)، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، دار المعرفه.
+* '''السیرة النبویه''': ابن هشام (م. 213ق. /218ق)، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، دار المعرفه.
-* '''الصحاح''': الجوهری (م. 393ق.)، به کوشش العطار، بیروت، دار العلم للملایین، 1407ق.
+* '''الصحاح''': الجوهری (م. 393ق)، به کوشش العطار، بیروت، دار العلم للملایین، 1407ق.
-* '''الطبقات الکبری''': ابن سعد (م. 230ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1418ق.
+* '''الطبقات الکبری''': ابن سعد (م. 230ق)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1418ق.
-* '''فتوح البلدان''': البلاذری (م. 279ق.)، بیروت، دار الهلال، 1988م.
+* '''فتوح البلدان''': البلاذری (م. 279ق)، بیروت، دار الهلال، 1988م.
-* '''لسان العرب''': ابن منظور (م. 711ق.)، قم، ادب الحوزه، 1405ق.
+* '''لسان العرب''': ابن منظور (م. 711ق)، قم، ادب الحوزه، 1405ق.
-* '''مجمع البحرین''': الطریحی (م. 1085ق.)، به کوشش الحسینی، بیروت، الوفاء، 1403ق.
+* '''مجمع البحرین''': الطریحی (م. 1085ق)، به کوشش الحسینی، بیروت، الوفاء، 1403ق.
-* '''مراصد الاطلاع''': صفی الدین عبدالمؤمن بغدادی (م. 739ق.)، بیروت، دار الجیل، 1412ق.
+* '''مراصد الاطلاع''': صفی الدین عبدالمؤمن بغدادی (م. 739ق)، بیروت، دار الجیل، 1412ق.
-* '''مروج الذهب''': المسعودی (م. 346ق.)، به کوشش اسعد داغر، قم، دار الهجره، 1409ق.
+* '''مروج الذهب''': المسعودی (م. 346ق)، به کوشش اسعد داغر، قم، دار الهجره، 1409ق.
 * '''المعالم الاثیره''': محمد محمد حسن شراب، بیروت، دار القلم، 1411ق.
-* '''معجم البلدان''': یاقوت الحموی (م. 626ق.)، بیروت، دار صادر، 1995م.
+* '''معجم البلدان''': یاقوت الحموی (م. 626ق)، بیروت، دار صادر، 1995م.
-* '''معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (م. 487ق.)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتب، 1403ق.
+* '''معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (م. 487ق)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتب، 1403ق.
-* '''معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (م. 487ق.)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتب، 1403ق.
+* '''معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (م. 487ق)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتب، 1403ق.
-* '''المغازی''': الواقدی (م. 207ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، 1409ق.
+* '''المغازی''': الواقدی (م. 207ق)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، 1409ق.
-* '''وفاء الوفاء''': السمهودی (م. 911ق.)، به کوشش خالد عبدالغنی، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006م.
+* '''وفاء الوفاء''': السمهودی (م. 911ق)، به کوشش خالد عبدالغنی، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006م.
 {{پایان}}
 {{اماکن مدینه}}