انتفاضه شعبانیه: تفاوت میان نسخه‌ها
←پانوشت
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←پانوشت) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | ||
== زمینه‌ها == | ==زمینه‌ها== | ||
حزب بعث پس از روی کار آمدن، ضد الحاد و شیوعی نشان داده می‌شد؛ ولی پس از مدتی سیاست‌هایی برای محدود کردن آیین‌های شیعیان، مانند عزاداری و زیارت، به ویژه زیارت حرم‌های امام علی(ع) و امام حسین(ع) اجرا کرد.<ref name=":0">سال‌هاى رنج، ص ١٨٨-٢٠٢.</ref> | حزب بعث پس از روی کار آمدن، ضد الحاد و شیوعی نشان داده می‌شد؛ ولی پس از مدتی سیاست‌هایی برای محدود کردن آیین‌های شیعیان، مانند عزاداری و زیارت، به ویژه زیارت حرم‌های امام علی(ع) و امام حسین(ع) اجرا کرد.<ref name=":0">سال‌هاى رنج، ص ١٨٨-٢٠٢.</ref> | ||
=== '''انتفاضه صفر''': === | ==='''انتفاضه صفر''':=== | ||
یکی از برجسته‌ترین آیین‌های مرسوم بین شیعیان عراق، پیاده‌روی اربعین بود، صدام محدودیت این پیاده‌روی را درآغاز از بخش‌ها پس از آن شهرها و پس از آن در استان‌ها اجرا کرد؛ ولی هنوز عزداری در دو شهر شیعه‌نشین کربلا و نجف آزاد بود؛ تا این‌که در ماه صفر سال ۱۳۹۷ق. (۱۹۷۷م) از پیاده‌روی مردم از نجف به سوی کربلا جلوگیری کرد. مردم بدون توجه به تهدید، راهپیمایی را آغاز کرده، در منطقه خان النص، بین کربلا و نجف، میان نیروهای صدام و مردم درگیری شد و شماری از مردم به شهادت رسیدند. این رویداد، عشایر را تحریک کرد، از این روی، صدام پیاده‌روی اربعین را آزاد کرد. با این همه، خیزش مردمی ادامه یافت. در مقابل، رژیم بعث، سید محمدباقر صدر و محمدباقر حکیم را دستگیر کرد. این خیزش مردمی به انتفاضه صفر معروف شد.<ref name=":0" /> | یکی از برجسته‌ترین آیین‌های مرسوم بین شیعیان عراق، پیاده‌روی اربعین بود، صدام محدودیت این پیاده‌روی را درآغاز از بخش‌ها پس از آن شهرها و پس از آن در استان‌ها اجرا کرد؛ ولی هنوز عزداری در دو شهر شیعه‌نشین کربلا و نجف آزاد بود؛ تا این‌که در ماه صفر سال ۱۳۹۷ق. (۱۹۷۷م) از پیاده‌روی مردم از نجف به سوی کربلا جلوگیری کرد. مردم بدون توجه به تهدید، راهپیمایی را آغاز کرده، در منطقه خان النص، بین کربلا و نجف، میان نیروهای صدام و مردم درگیری شد و شماری از مردم به شهادت رسیدند. این رویداد، عشایر را تحریک کرد، از این روی، صدام پیاده‌روی اربعین را آزاد کرد. با این همه، خیزش مردمی ادامه یافت. در مقابل، رژیم بعث، سید محمدباقر صدر و محمدباقر حکیم را دستگیر کرد. این خیزش مردمی به انتفاضه صفر معروف شد.<ref name=":0" /> | ||
=== '''انتفاضه رجب''': === | ==='''انتفاضه رجب''':=== | ||
دستگیری دوباره سید محمدباقر صدر، این‌بار همراه خواهرش بنت‌الهدی، جنبش دیگری را راه انداخت که به انتفاضه رجب شهرت یافت. نتیجه این انتفاضه آزادی سید محمدباقر صدر بود. <ref name=":0" /> | دستگیری دوباره سید محمدباقر صدر، این‌بار همراه خواهرش بنت‌الهدی، جنبش دیگری را راه انداخت که به انتفاضه رجب شهرت یافت. نتیجه این انتفاضه آزادی سید محمدباقر صدر بود. <ref name=":0" /> | ||
=== '''دوران خفقان''': === | ==='''دوران خفقان''':=== | ||
پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تأثیر آن بر تفکرات شیعی عراق، صدام را نسبت به بقای دولتش نگران کرد. از همین روی، با شدت بیشتری با عالمان و روحانیان مبارز برخورد کرد. شهادت محمدباقر صدر به همراه خواهرش بنت‌الهدی، شهادت شماری از آل حکیم، دستگیری و تبعید بسیاری از روحانیان مبارز و فعالان سیاسی بخشی از این اقدامات بود. سخت‌گیری‌های صدام و همراه شدن آن با جنگ تحمیلی توده‌های شیعی را به سکوت واداشت. آن‌ها منتظر فرصتی برای خیزشی نو بودند؛ ضعف دولت صدام پس از شکست در اشغال کویت، زمینه را برای آن‌ها آماده کرد.<ref name=":0" /> | پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تأثیر آن بر تفکرات شیعی عراق، صدام را نسبت به بقای دولتش نگران کرد. از همین روی، با شدت بیشتری با عالمان و روحانیان مبارز برخورد کرد. شهادت محمدباقر صدر به همراه خواهرش بنت‌الهدی، شهادت شماری از آل حکیم، دستگیری و تبعید بسیاری از روحانیان مبارز و فعالان سیاسی بخشی از این اقدامات بود. سخت‌گیری‌های صدام و همراه شدن آن با جنگ تحمیلی توده‌های شیعی را به سکوت واداشت. آن‌ها منتظر فرصتی برای خیزشی نو بودند؛ ضعف دولت صدام پس از شکست در اشغال کویت، زمینه را برای آن‌ها آماده کرد.<ref name=":0" /> | ||
=== '''حمله صدام به کویت''': === | ==='''حمله صدام به کویت''':=== | ||
صدام، در اوت، به کویت حمله کرده، این کشور کوچک، ولی ثروتمند را استان نوزدهم عراق خواند. نیروهای عدی، پسر ارشد صدام، مزدوران ساجده همسر صدام و علی شیمیایی به چپاول برنامه‌ریزی شده کویت پرداختند؛ به گونه‌ای که کاخ جدید ساجده، پر از مرمرهای کویتی شد و خودروهای گران‌قیمت کویتی در بازاهای بغداد به فروش می‌رسید.<ref>من پسر صدام بودم، ص ٢٣٣ - ٢۵٢.</ref> در پی این حمله، کشورهای غربی برای دفاع از کویت به منطقه لشکرکشی کردند. سرانجام صدام مجبور شد در فوریه خاک کویت را تخلیه کند. برخی بر این باورند که حمله صدام به کویت با دخالت غرب در ترغیب صدام به این حمله و چراغ سبز آمریکا آغاز شد. آن‌ها به دیدار کلسبی، سفیر وقت آمریکا در عراق با صدام استناد کرده‌اند.<ref>The Iraq War The Rigional Impacton Shiites ، Kurds ، Sunnid Arab, p8</ref> کلبسی در مصاحبه‌ای با روزنامه نیویورک تایمز به طور تلویحی از رضایت آمریکا به این حمله خبر داده است.{{یادداشت|او می‌گوید: «هيچ‌كس فكر نمى‌كرد كه صدام قصد تصرف تمام خاك كويت را دارد. در واقع اگر صدام يورش خود را به حوزه نفتى مورد منازعه رُمَيله و جزاير مورد اختلاف محدود مى‌داشت، شوراى امنيت مداخله نمى‌كرد.»}}<ref>پرونده محرمانه جنگ خليج فارس، ص١١.</ref> وی چند سال پس از این، در یک تصادف مشکوک کشته شد. برخى، همراهى شاه اردن با صدام و سخنرانى بوش پدر درباره نظم نوين جهانى، چند روز پيش از حمله عراق را از ديگر نشانه‌هاى چراغ سبز آمريكا دانسته‌اند.<ref>برنامه گفت‌وگوى خبرى، شبكه دو سيماى جمهورى اسلامى ايران، ٩ دى ٨۵، با حضور امير عبداللهيان و آقامحمدى.</ref> | صدام، در اوت، به کویت حمله کرده، این کشور کوچک، ولی ثروتمند را استان نوزدهم عراق خواند. نیروهای عدی، پسر ارشد صدام، مزدوران ساجده همسر صدام و علی شیمیایی به چپاول برنامه‌ریزی شده کویت پرداختند؛ به گونه‌ای که کاخ جدید ساجده، پر از مرمرهای کویتی شد و خودروهای گران‌قیمت کویتی در بازاهای بغداد به فروش می‌رسید.<ref>من پسر صدام بودم، ص ٢٣٣ - ٢۵٢.</ref> در پی این حمله، کشورهای غربی برای دفاع از کویت به منطقه لشکرکشی کردند. سرانجام صدام مجبور شد در فوریه خاک کویت را تخلیه کند. برخی بر این باورند که حمله صدام به کویت با دخالت غرب در ترغیب صدام به این حمله و چراغ سبز آمریکا آغاز شد. آن‌ها به دیدار کلسبی، سفیر وقت آمریکا در عراق با صدام استناد کرده‌اند.<ref>The Iraq War The Rigional Impacton Shiites ، Kurds ، Sunnid Arab, p8</ref> کلبسی در مصاحبه‌ای با روزنامه نیویورک تایمز به طور تلویحی از رضایت آمریکا به این حمله خبر داده است.{{یادداشت|او می‌گوید: «هيچ‌كس فكر نمى‌كرد كه صدام قصد تصرف تمام خاك كويت را دارد. در واقع اگر صدام يورش خود را به حوزه نفتى مورد منازعه رُمَيله و جزاير مورد اختلاف محدود مى‌داشت، شوراى امنيت مداخله نمى‌كرد.»}}<ref>پرونده محرمانه جنگ خليج فارس، ص١١.</ref> وی چند سال پس از این، در یک تصادف مشکوک کشته شد. برخى، همراهى شاه اردن با صدام و سخنرانى بوش پدر درباره نظم نوين جهانى، چند روز پيش از حمله عراق را از ديگر نشانه‌هاى چراغ سبز آمريكا دانسته‌اند.<ref>برنامه گفت‌وگوى خبرى، شبكه دو سيماى جمهورى اسلامى ايران، ٩ دى ٨۵، با حضور امير عبداللهيان و آقامحمدى.</ref> | ||
=== '''حمله آمریکا به عراق''': === | ==='''حمله آمریکا به عراق''':=== | ||
حمله عراق به كويت و در پی آن، حمله آمريكا به عراق، نقطه عطفى در تاريخ اين كشور شمرده مى‌شود. در واقع سياست جديد آمريكا در قبال اپوزيسيون عراق و صف‌بندى جديد نيروهاى معارض و همچنين تبليغات و شعارهاى جديد صدام مبنى بر ادعاى اسلام‌گرايى از اين تاريخ نمايان مى‌شود.<ref>كويت از پيدايش تا بحران، ص٣١٧.</ref> | حمله عراق به كويت و در پی آن، حمله آمريكا به عراق، نقطه عطفى در تاريخ اين كشور شمرده مى‌شود. در واقع سياست جديد آمريكا در قبال اپوزيسيون عراق و صف‌بندى جديد نيروهاى معارض و همچنين تبليغات و شعارهاى جديد صدام مبنى بر ادعاى اسلام‌گرايى از اين تاريخ نمايان مى‌شود.<ref>كويت از پيدايش تا بحران، ص٣١٧.</ref> | ||
== آغاز انتفاضه شعبانیه == | ==آغاز انتفاضه شعبانیه== | ||
در پى حمله آمريكا به خاك عراق و فرار سربازان عراقى و بروز شكست و ضعف در نظام صدام، شيعيان كه سال‌ها در خفقان بودند، انقلابى را سامان دادند كه به «انتفاضه شعبانيه» موسوم شد. معروف است كه اين انقلاب يك روز پس از اعلام آتش‌بس بين نيروهاى صدام و نيروهاى آمريكايى، در اول مارس ١٩٩١م/١۴١١ق و با شليك يك گلوله تانك، از سوى ارتشيان پيوسته به مردم، به تصوير ديوارىِ صدام در ميدان سعد بصره، آغاز شد و دامنه آن به ديگر شهرهاى شيعه كشيده شد. در اين انقلاب، بيشتر مناطق شيعه‌نشين، از جمله بصره، ناصريه، عماره، كربلا و نجف به دست انقلابي‌ها افتاد. از سويى كردها نيز در شمال عراق مناطق كردنشين را از دست نيروهاى صدام خارج كردند. این انقلاب بیشتر به صورت خودجوش عمل می‌کرد و نمی‌توان آن را به نام هیچ‌یک از گروه‌ها و احزاب ثبت کرد. يكى از عوامل پيروزى‌هاى اوليه اين انقلاب، دستور ممنوعيت پرواز هواپيماهاى عراقى توسط آمريكا بود كه طبق آن، از هرگونه پرواز هواپيما و بالگرد عراقى بر فراز عراق جلوگيرى مى‌شد.<ref name=":1">برنامه «بلاحدود»، شبكه الجزيره، با حضور عبدالله النفيسى، ١٨/٩/٢٠٠٢.</ref> پس از مدتی آمریکا به صدام اجازه داد بالگردهایش را به پرواز درآورد؛ دلیل این اجازه، خراب بودن راه‌های بازگشت سربازان عراقی از کویت اعلام شد.<ref>صدام؛ زندگى مخفى، ص۴٠٧.</ref> برخی بر این باورند که دلیلی اعلامی از طرف آمریکا برای اجازه پرواز، بهانه بوده و دلیل اصلی آن نگرانی آمریکا از موفقیت خیزش شیعیان بوده است.<ref name=":1" /> با پرواز بالگردها، کشتار شیعیان جنوب آغاز شد. | در پى حمله آمريكا به خاك عراق و فرار سربازان عراقى و بروز شكست و ضعف در نظام صدام، شيعيان كه سال‌ها در خفقان بودند، انقلابى را سامان دادند كه به «انتفاضه شعبانيه» موسوم شد. معروف است كه اين انقلاب يك روز پس از اعلام آتش‌بس بين نيروهاى صدام و نيروهاى آمريكايى، در اول مارس ١٩٩١م/١۴١١ق و با شليك يك گلوله تانك، از سوى ارتشيان پيوسته به مردم، به تصوير ديوارىِ صدام در ميدان سعد بصره، آغاز شد و دامنه آن به ديگر شهرهاى شيعه كشيده شد. در اين انقلاب، بيشتر مناطق شيعه‌نشين، از جمله بصره، ناصريه، عماره، كربلا و نجف به دست انقلابي‌ها افتاد. از سويى كردها نيز در شمال عراق مناطق كردنشين را از دست نيروهاى صدام خارج كردند. این انقلاب بیشتر به صورت خودجوش عمل می‌کرد و نمی‌توان آن را به نام هیچ‌یک از گروه‌ها و احزاب ثبت کرد. يكى از عوامل پيروزى‌هاى اوليه اين انقلاب، دستور ممنوعيت پرواز هواپيماهاى عراقى توسط آمريكا بود كه طبق آن، از هرگونه پرواز هواپيما و بالگرد عراقى بر فراز عراق جلوگيرى مى‌شد.<ref name=":1">برنامه «بلاحدود»، شبكه الجزيره، با حضور عبدالله النفيسى، ١٨/٩/٢٠٠٢.</ref> پس از مدتی آمریکا به صدام اجازه داد بالگردهایش را به پرواز درآورد؛ دلیل این اجازه، خراب بودن راه‌های بازگشت سربازان عراقی از کویت اعلام شد.<ref>صدام؛ زندگى مخفى، ص۴٠٧.</ref> برخی بر این باورند که دلیلی اعلامی از طرف آمریکا برای اجازه پرواز، بهانه بوده و دلیل اصلی آن نگرانی آمریکا از موفقیت خیزش شیعیان بوده است.<ref name=":1" /> با پرواز بالگردها، کشتار شیعیان جنوب آغاز شد. | ||
تانك‌هاى ارتش عراق زير نظر حسين كامل، داماد صدام در حالى كه پرچم‌هايى با شعار «لا شيعة بعد اليوم»{{یادداشت|برگردان فارسی آن: «پس از امروز، ديگر شيعه‌اى باقى نخواهد ماند.»}} حمل مى‌كردند، عمليات نسل‌كشى شيعيان را آغاز كردند. به گفته على حسن المجيد، ارتش عراق طى سه هفته ٣٠٠هزار نفر را كشت. اين نسل‌كشى حتى برخى از طرف‌هاى غير سياسى شيعه وغير شيعه را به حركت واداشت.<ref>شيعيان عرب؛ مسلمانان فراموش شده، ص٢١٢و٢١٣.</ref> | تانك‌هاى ارتش عراق زير نظر حسين كامل، داماد صدام در حالى كه پرچم‌هايى با شعار «لا شيعة بعد اليوم»{{یادداشت|برگردان فارسی آن: «پس از امروز، ديگر شيعه‌اى باقى نخواهد ماند.»}} حمل مى‌كردند، عمليات نسل‌كشى شيعيان را آغاز كردند. به گفته على حسن المجيد، ارتش عراق طى سه هفته ٣٠٠هزار نفر را كشت. اين نسل‌كشى حتى برخى از طرف‌هاى غير سياسى شيعه وغير شيعه را به حركت واداشت.<ref>شيعيان عرب؛ مسلمانان فراموش شده، ص٢١٢و٢١٣.</ref> | ||
== نقش آیت‌الله خویی == | ==نقش آیت‌الله خویی== | ||
سید ابوالقاسم خویی، فتوايى در حمايت از اماكن مقدسه به هنگام تيراندازى سربازان عراقى در حرم امام علی(ع) صادر کرده و نامه سرزنش‌آميزى براى بوش پدر، رییس‌جمهور وقت آمریکا فرستاد. برخی اقدامات وی را نشان دادن قدرت سیاسی مرجعیت پس از سال‌ها خاموشی آن دانسته‌اند.<ref>الطائفيه والسياسة فى العالم العربى، ص۴۴٠.</ref> او در بیانیه‌ای که در ۲۰ شعبان ۱۴۱۱ق. صادر شد، یک هیأت هشت نفره از عالمان نجف را برای مدیریت انقلاب تعیین کرد.<ref>كيهان، ۶ فروردين ١٣٧٠، شماره١۴١۴٩.</ref> در این بیانیه، کشور عراق در مرحله‌ای سخت و نیازمند حفظ سازمان، برقراری امنیت و نظارت بر امور عمومی و مذهبی دانسته شده است. از همین رو، گروهی تعیین شده، که به نمایندگی از سید ابوالقاسم خویی به این وظیفه عمل کنند؛{{یادداشت|برگردان فارسی متن بیانیه: «بسم الله الرحمن الرحيم | سید ابوالقاسم خویی، فتوايى در حمايت از اماكن مقدسه به هنگام تيراندازى سربازان عراقى در حرم امام علی(ع) صادر کرده و نامه سرزنش‌آميزى براى بوش پدر، رییس‌جمهور وقت آمریکا فرستاد. برخی اقدامات وی را نشان دادن قدرت سیاسی مرجعیت پس از سال‌ها خاموشی آن دانسته‌اند.<ref>الطائفيه والسياسة فى العالم العربى، ص۴۴٠.</ref> او در بیانیه‌ای که در ۲۰ شعبان ۱۴۱۱ق. صادر شد، یک هیأت هشت نفره از عالمان نجف را برای مدیریت انقلاب تعیین کرد.<ref>كيهان، ۶ فروردين ١٣٧٠، شماره١۴١۴٩.</ref> در این بیانیه، کشور عراق در مرحله‌ای سخت و نیازمند حفظ سازمان، برقراری امنیت و نظارت بر امور عمومی و مذهبی دانسته شده است. از همین رو، گروهی تعیین شده، که به نمایندگی از سید ابوالقاسم خویی به این وظیفه عمل کنند؛{{یادداشت|برگردان فارسی متن بیانیه: «بسم الله الرحمن الرحيم | ||
الحمد لله رب العالمين و به نستعين وصلّي الله علي محمد وآله الطاهرين. | الحمد لله رب العالمين و به نستعين وصلّي الله علي محمد وآله الطاهرين. | ||
اما بعد، در اين روزها كشور مرحله سختى را مى‌گذراند و بيش از پيش نيازمند حفظ سازمان و برقرار امنيت و نظارت بر امور عامه و امور مذهبى و اجتماعى مى‌باشد، تا مباد مصالح عمومى از مديريت صحيح خارج شده و موجبات ضايع شدن مصالح واموال عمومى را فراهم آورد. از همين رو به نظر ما مصلحت عمومى جامعه امروز اقتضا مى‌كند يك كميته عالى براى نظارت بر اداره تمام امور كه نظر آن، نظر ما مى‌باشد و هر آنچه صادر كند، از جانب ما باشد، گماشته شود. به همين منظور نخبگانى از علما كه نام‌هاى‌شان در ذيل خواهد آمد، از كسانى كه به كفايت و حسن تدبيرشان اعتماد داريم را به عنوان اعضاى اين كميته معرفى مى‌نماييم. فرزندان مؤمنمان بايد دنباله‌رو ايشان باشند و از دستورات ايشان پيروى كنند و به ارشاداتشان گوش فرادهند و در به انجام رسيدن اين مهم يارى‌گرشان باشند. از خداى متعال مى‌خواهيم تا ايشان را در انجام خدمات عمومى، آن‌گونه كه خداى متعال و رسول گراميش خشنود شوند، يارى رساند. | اما بعد، در اين روزها كشور مرحله سختى را مى‌گذراند و بيش از پيش نيازمند حفظ سازمان و برقرار امنيت و نظارت بر امور عامه و امور مذهبى و اجتماعى مى‌باشد، تا مباد مصالح عمومى از مديريت صحيح خارج شده و موجبات ضايع شدن مصالح واموال عمومى را فراهم آورد. از همين رو به نظر ما مصلحت عمومى جامعه امروز اقتضا مى‌كند يك كميته عالى براى نظارت بر اداره تمام امور كه نظر آن، نظر ما مى‌باشد و هر آنچه صادر كند، از جانب ما باشد، گماشته شود. به همين منظور نخبگانى از علما كه نام‌هاى‌شان در ذيل خواهد آمد، از كسانى كه به كفايت و حسن تدبيرشان اعتماد داريم را به عنوان اعضاى اين كميته معرفى مى‌نماييم. فرزندان مؤمنمان بايد دنباله‌رو ايشان باشند و از دستورات ايشان پيروى كنند و به ارشاداتشان گوش فرادهند و در به انجام رسيدن اين مهم يارى‌گرشان باشند. از خداى متعال مى‌خواهيم تا ايشان را در انجام خدمات عمومى، آن‌گونه كه خداى متعال و رسول گراميش خشنود شوند، يارى رساند. | ||
الله ولى التوفيق وهو حسبنا و نعم الوكيل، والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته...»}} نام آن‌ها عبارتند از: سيد محيى‌الدين غريفى، سید محمدرضا موسوى خلخالى، سید جعفر بحرالعلوم، سید عزالدين بحرالعلوم، سید محمدرضا خرسان، سید محمد سبزوارى، محمدرضا شبيب ساعدى، سید محمدتقى خوئى. پس از یک روز، نام سید محمدصالح و سید عبدالرسول خرسان به این فهرست افزوده شد. | الله ولى التوفيق وهو حسبنا و نعم الوكيل، والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته...»}} نام آن‌ها عبارتند از: سيد محيى‌الدين غريفى، سید محمدرضا موسوى خلخالى، سید جعفر بحرالعلوم، سید عزالدين بحرالعلوم، سید محمدرضا خرسان، سید محمد سبزوارى، محمدرضا شبيب ساعدى، سید محمدتقى خوئى. پس از یک روز، نام سید محمدصالح و سید عبدالرسول خرسان به این فهرست افزوده شد.<ref>[http://www.alkhoei.net/ar/Document/34/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82 المواقف السیاسیة، العراق،] پایگاه مؤسسة الخوئى الإسلامية.</ref> | ||
آیت‌الله خویی، خريد و فروش اموال به غنيمت گرفته شده از كويت را حرام اعلام كرد.<ref>پایگاه سيد محمدحسين فضل الله.</ref> اهمیت این فتوا را از این جهت دانسته‌اند که یکی از برنامه‌های مهم صدام و خانواده‌اش در کویت، دزدیدن برنامه‌ریزی شده اموال کویتی‌ها و فروش آن‌ها در عراق بود. نيروهاى صدام، به‌ويژه پس از چراغ سبز آمريكا از ٢۶ اسفند ١٣۶٩ش. به مدت ۴ روز دو شهر كربلا و نجف را مورد حمله شدید توپخانه‌اى قرار دادند و در روز ٢٩ اسفند، با انتقال نيرو به وسيله بالگرد به نجف، وارد اين شهر شده و پس از درگيرى با مقاومان، آيت‌الله خوئى و تنى چند از اعضاى خانواده‌اش، از جمله يك زن وكودك را ربودند. پس از آن از تلوزیون دولتی عراق، برنامه‌ای پخش شد با این محتوا که آیت‌الله خویی با صدام موافقت کرده است. برخی این برنامه را نمايشی تلويزيونى، تحريف سخنان آيت‌الله خوئى و صحنه‌سازى دانسته‌اند.<ref>پایگاه مجلس خبرگان رهبرى.</ref> جواد خویی، نوه آیت‌الله خویی در روز دستگیری در خانه پدرش محمدتقی خویی، جایی که به محل استقرار آیت‌الله خویی تبدیل شده بود، حضور داشت. به گفته وی، انقلابيان به آيت‌الله خوئى توصيه کردند با نزديك شدن نیروهای بعثی، به سوی ایران روانه شود، ولی او مخالفت کرده و حاضر نشده شهر نجف را بی‌دفاع و تنها بگذارد. او به انقلابیان توصیه کرده بود سرنوشتشان را با وی گره نزده، از شهر خارج شوند. سرانجام تنها چند نفر با آیت‌الله خویی ماندند.{{یادداشت|آن افراد عبارتند از: سيد محمدتقى خوئى، سيد إبراهيم خوئى، سيد محمود ميلانى، سيد محمدرضا خلخالى، سيد عزالدين بحرالعلوم، سيد جعفر بحرالعلوم، سيد جواد بحرالعلوم و سه جوانى كه خود را وقف خدمت به آيت‌الله كرده بودند.}} پس از سه روز ماندن در خانه، در ۳ رمضان ۱۴۱۱ق. نیروهای نظام بعث وارد خانه شده، آیت‌الله خویی و همراهان او را دستگیر کردند.<ref>كيهان، ١۵ فروردين١٣٧٠، شماره١۴١۵۵.</ref> | |||
==پانوشت== | == سرکوب انقلاب == | ||
با ربوده شدن آيت‌الله العظمى خوئى و حملات بالگردهای گارد رياست‌جمهورى به مردم و پس از آن ورود گارد رياست‌جمهورى به شهرهاى انقلابى و کشتار مردم، نیروهای بعثى بر اوضاع مسلط شده و انقلاب را در جنوب عراق سركوب كردند. برخی این سرکوب را با چراغ سبز بوش پدر دانسته‌اند. اين در حالى بود كه كمك نيروهاى بين‌المللى باعث شد تا گروه‌هاى معارض كرد، در مناطق خود اوضاع را به دست گيرند. در اين میان، جز آيت‌الله خويى، عالمان و فقیهان ديگرى نيز رهبرى اين حركت مردمى را به دست گرفتند. مقتدى صدر در مصاحبه‌اى، آيت‌اللّه سبزوارى و پدرش را از پیش‌قدمان رهبری انتفاضه و فتوای جهاد دانسته است. وی ایجاد اختلاف توسط برخی جریان‌ها و افراد در میان تشکل‌ها و هسته‌های مردمی را دلیل از دست رفتن بغداد و در نهایت سیطره دوباره صدام بر عراق معرفی کرده است. پس از این شکست خانه‌ها ویران، مردم قلع و قمع و جنایات صدام فزونی یافت. | |||
<br /> | |||
== پانوشت == | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| خط ۴۶: | خط ۵۰: | ||
*'''پرونده محرمانه جنگ خليج فارس'''، پيِر سالينجر، خجسته، تهران،١٣٧٠ش. | *'''پرونده محرمانه جنگ خليج فارس'''، پيِر سالينجر، خجسته، تهران،١٣٧٠ش. | ||
*'''[http://www.alkhoei.net/ar/Document/34/العراق پایگاه مؤسسة الخوئى الإسلامية.]''' | |||
*'''[http://arabic.bayynat.org/Default.aspx پایگاه سيد محمدحسين فضل الله.]''' | |||
*'''[http://www.majlesekhobregan.ir/fa/Default.html پایگاه مجلس خبرگان رهبرى.]''' | |||
*'''سال‌هاى رنج'''، محمدرضا نعمانى، ترجمه مهرداد آزاد، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، ١٣٨٢ش. | *'''سال‌هاى رنج'''، محمدرضا نعمانى، ترجمه مهرداد آزاد، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، ١٣٨٢ش. | ||
*'''برنامه «بلاحدود»'''، شبكه الجزيره، با حضور عبدالله النفيسى، ١٨/٩/٢٠٠٢. | *'''برنامه «بلاحدود»'''، شبكه الجزيره، با حضور عبدالله النفيسى، ١٨/٩/٢٠٠٢. | ||
| خط ۵۳: | خط ۶۰: | ||
*'''كويت از پيدايش تا بحران'''، مركز مطالعات و پژوهش‌هاى كويت، قصيده‌سرا، تهران، ١٣٨١ش. | *'''كويت از پيدايش تا بحران'''، مركز مطالعات و پژوهش‌هاى كويت، قصيده‌سرا، تهران، ١٣٨١ش. | ||
*'''كيهان''' | *'''روزنامه كيهان.''' | ||
*'''الطائفيه والسياسة فى العالم العربى، نموذج الشيعة فى العراق رؤية فى موضوع الدين والسياسة المجتمع العربى المعاصر'''، فرهاد ابراهيم، ترجمه مركز دراسات التفاعل الثقافى والترجمه، مكتبه المدبولى، ١٩٩۶م. | *'''الطائفيه والسياسة فى العالم العربى، نموذج الشيعة فى العراق رؤية فى موضوع الدين والسياسة المجتمع العربى المعاصر'''، فرهاد ابراهيم، ترجمه مركز دراسات التفاعل الثقافى والترجمه، مكتبه المدبولى، ١٩٩۶م. | ||
*'''من پسر صدام بودم'''، لطيف يحيى، ترجمه عباس رضوانخواه و افشين رضاپور، انتشارات چنار، ١٣٨۴ش. ص٢٣٣ - ٢۵٢. | *'''من پسر صدام بودم'''، لطيف يحيى، ترجمه عباس رضوانخواه و افشين رضاپور، انتشارات چنار، ١٣٨۴ش. ص٢٣٣ - ٢۵٢. | ||