مضجع: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح نویسههای عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مَضْجَع'''، به قبر و آرمگاه گفته میشود. معنای اصلی واژه مضجع، جای خواب و جایی که پهلو به زمین گذاشته میشود بوده که به سبب تناسب معنا، به معنای محل دفن نیز به کار رفته است. مضجع در روایات، در هر دو معنا کاربرد داشته و گاهی به قبر [[معصومان(ع)]] نیز مضجع گفته شده است. | |||
'''مَضْجَع'''، | |||
==واژهشناسی== | ==واژهشناسی== | ||
واژهای عربی، اسم مکان، جمع آن مضاجع<ref>لسان العرب، ج8، ص219؛ المصباح المنیر، ج2، ص358؛ قاموس قرآن، ج4، ص172.</ref> و به معنای جای خواب،<ref>جمهرة اللغة، ج2، ص635؛ مقدمة الأدب، ص201.</ref> جایی که پهلو بر زمین گذاشته شود<ref>المصباح المنیر، ج2، ص358.</ref> و محل دراز کشیدن<ref name=":1">قاموس قرآن، ج4، ص172.</ref> آمده است. در قرآن سه بار واژه مضاجع، به کار رفته، که در دو مورد به معنای خوابگاه آمده است.<ref>سوره نساء، آیه ۳۴؛ سوره سجده، آیه ۱۶.</ref> برخی، مورد دیگر را نیز، به معنای خوابگاه،<ref>ترجمه قرآن انصاریان، ص۷۰.</ref> برخی آرمگاه<ref>ترجمه قرآن مکارم، ص۷۰.</ref> و پارهای قتلگاه<ref name=":1" /> دانستهاند. | واژهای عربی، اسم مکان، جمع آن مضاجع<ref>لسان العرب، ج8، ص219؛ المصباح المنیر، ج2، ص358؛ قاموس قرآن، ج4، ص172.</ref> و به معنای جای خواب،<ref>جمهرة اللغة، ج2، ص635؛ مقدمة الأدب، ص201.</ref> جایی که پهلو بر زمین گذاشته شود<ref>المصباح المنیر، ج2، ص358.</ref> و محل دراز کشیدن<ref name=":1">قاموس قرآن، ج4، ص172.</ref> آمده است. در قرآن سه بار واژه مضاجع، به کار رفته، که در دو مورد به معنای خوابگاه آمده است.<ref>سوره نساء، آیه ۳۴؛ سوره سجده، آیه ۱۶.</ref> برخی، مورد دیگر را نیز، به معنای خوابگاه،<ref>ترجمه قرآن انصاریان، ص۷۰.</ref> برخی آرمگاه<ref>ترجمه قرآن مکارم، ص۷۰.</ref> و پارهای قتلگاه<ref name=":1" /> دانستهاند.{{یادداشت|قُل لَّوۡ كُنتُمۡ فِي بُيُوتِكُمۡ لَبَرَزَ ٱلَّذِينَ كُتِبَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَتۡلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمۡ.}}<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۵۴.</ref> | ||
==معرفی== | ==معرفی== | ||
مضجع، به معنای قبر و آرامگاه نیز به کار رفته است؛<ref name=":0">فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۱، ص91.</ref> زیرا «ضجع» به معنای خوابیدن به پهلو بوده<ref>الصحاح، ج3، ص1248؛ معجم مقاییس اللغه، ج3، ص390.</ref> و مرده را نیز در قبر به پهلو میخوابانند؛ از این رو، به | مضجع، به معنای قبر و آرامگاه نیز به کار رفته است؛<ref name=":0">فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۱، ص91.</ref> زیرا «ضجع» به معنای خوابیدن به پهلو بوده<ref>الصحاح، ج3، ص1248؛ معجم مقاییس اللغه، ج3، ص390.</ref> و مرده را نیز در قبر به پهلو میخوابانند؛ از این رو، به مرده، «ضجیع» و به قبر و مرقدش «مضجع» گفته شده است. برای نمونه، وقتی درباره کسی عبارت «نَوّر اللهُ مضجَعه» به کار میرود، یعنی خدا، قبر او را پر از نور کند. بر روی سنگ قبر برخی از عالمان، پیش از نام آنها، واژگان «مضجع شریف» نگاشته شده است.<ref name=":0" /> | ||
==در روایات== | ==در روایات== |