نهر علقمه: تفاوت میان نسخهها
←پانوشت
(←پانوشت) |
|||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||
هارفی بوتر، نویسنده کتاب تاریخ القدیم، از نهری سخن گفته که بخت النصر، پادشاه [[ايران|ایران]]، از بخشهای بالای [[فرات]] حفر کرد تا آنکه آن را به دریا رساند. به باور برخی، با توجه به ویژگیهایی که توصیف کرده، میبایست این نهر، همان علقمه باشد.{{یادداشت|بخشهای بالای فرات برای این کار انتخاب شد، زیرا آب سطحی در اطراف آن بخشها بالا بوده و با سرعت و جهش حرکت میکند.}}<ref name=":0">بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۹۹.</ref> برخی معتقدند، علقمه از نهر قدیمی مارسس گرفته شده که از میان رفته بود؛ ولی در دورههای بعد احیا شد.<ref>وادي الفرات، ج2، ص87.</ref> | هارفی بوتر، نویسنده کتاب تاریخ القدیم، از نهری سخن گفته که بخت النصر، پادشاه [[ايران|ایران]]، از بخشهای بالای [[فرات]] حفر کرد تا آنکه آن را به دریا رساند. به باور برخی، با توجه به ویژگیهایی که توصیف کرده، میبایست این نهر، همان علقمه باشد.{{یادداشت|بخشهای بالای فرات برای این کار انتخاب شد، زیرا آب سطحی در اطراف آن بخشها بالا بوده و با سرعت و جهش حرکت میکند.}}<ref name=":0">بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۹۹.</ref> برخی معتقدند، علقمه از نهر قدیمی مارسس گرفته شده که از میان رفته بود؛ ولی در دورههای بعد احیا شد.<ref>وادي الفرات، ج2، ص87.</ref> برخی نیز بر این باورند که جد مؤیدالدین محمد بن علقمی (م.۶۵۶ق)، وزیر مستعصم [[بنیعباس|عباسی]] این نهر را حفر کرده است.<ref>الفخری، ص۳۲۱.</ref> | ||
ضعف دولت عباسی، یورش بیگاناگان و قرمطیان<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۰۴.</ref> و مصادره زمینهای اطراف نهر علقمه توسط رجال دولتی،<ref>الکامل فی التاریخ، ج۶، ص۷۵.</ref> باعث شد مناطق اطراف این نهر خالی از سکنه شده و در پی آن نهر علقمه دچار خطری زیستمحیطی شود.<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۸، ص۸۲؛ رک: الحوادث الجامعة، ص۴۰۱.</ref> | ضعف دولت عباسی، یورش بیگاناگان و قرمطیان<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۰۴.</ref> و مصادره زمینهای اطراف نهر علقمه توسط رجال دولتی،<ref>الکامل فی التاریخ، ج۶، ص۷۵.</ref> باعث شد مناطق اطراف این نهر خالی از سکنه شده و در پی آن نهر علقمه دچار خطری زیستمحیطی شود.<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۸، ص۸۲؛ رک: الحوادث الجامعة، ص۴۰۱.</ref> | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
بر پایه گزارشی از ابن جوزی، در بخش رویدادهای سال ۴۵۱ق. ارسلان مظفر بساسیری، به قصد زیارت [[آستان مقدس امام علی(ع)|حرم امام علی(ع)]] به سوی [[کوفه]] حرکت کرده تا به واسط رسید. وی به سبب نذری که کرده بود، گروه زیادی از کارگران را با خود همراه کرده بود تا نهر علقمه را حفر کرده و تا شهر [[کربلا]] بکشند.<ref>المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج8 ،ص202.</ref> برخی، این گزارش را دلیلی بر بقای حیات این نهر، تا نیمه سده پنجم قمری دانستهاند.<ref name=":1" /> | بر پایه گزارشی از ابن جوزی، در بخش رویدادهای سال ۴۵۱ق. ارسلان مظفر بساسیری، به قصد زیارت [[آستان مقدس امام علی(ع)|حرم امام علی(ع)]] به سوی [[کوفه]] حرکت کرده تا به واسط رسید. وی به سبب نذری که کرده بود، گروه زیادی از کارگران را با خود همراه کرده بود تا نهر علقمه را حفر کرده و تا شهر [[کربلا]] بکشند.<ref>المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج8 ،ص202.</ref> برخی، این گزارش را دلیلی بر بقای حیات این نهر، تا نیمه سده پنجم قمری دانستهاند.<ref name=":1" /> | ||
<br /> | بر پایه گزارشی در سال ۴۷۹ق. نهر علقمه خراب شده بود و عمادالدوله سرهنگ ساوتکین آن را حفر کرد.<ref>تاریخ آل سلجوقی، ص۷۲.</ref><br /> | ||
==علت نامگذاری== | ==علت نامگذاری== | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
'''معارف الرجال'''، محمد حرز الدین، مکتبة آیةالله العظمی المرعشی النجفی، مطبعة الولایة، قم، ۱۴۰۵ق. | '''معارف الرجال'''، محمد حرز الدین، مکتبة آیةالله العظمی المرعشی النجفی، مطبعة الولایة، قم، ۱۴۰۵ق. | ||
'''الفخری فی آداب السلطانیة و الدول الإسلامیة'''، محمد بن علی بن طقطقی، تحقیق عبد القادر محمد مایو، دار القلم العربی، حلب، ۱۴۱۸ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} |