پرش به محتوا

وادی مذینب: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۸۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۰
خط ۴۱۰: خط ۴۱۰:


این وادی از گذشته به بسیاری آب و کشاوزی شناخته می‌شده است. از این رو، قبیله‌های عرب و یهود در آن ساکن شدند. بخش بالایی این وادی، از بهترین مناطق مدینه از نظر هوای خوب و معتدل بوده و مزرعه‌ها وباغ‌های در آن بسیار است و دارای زمین پر گیاهی است.<ref name=":6">معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص693.</ref>
این وادی از گذشته به بسیاری آب و کشاوزی شناخته می‌شده است. از این رو، قبیله‌های عرب و یهود در آن ساکن شدند. بخش بالایی این وادی، از بهترین مناطق مدینه از نظر هوای خوب و معتدل بوده و مزرعه‌ها وباغ‌های در آن بسیار است و دارای زمین پر گیاهی است.<ref name=":6">معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص693.</ref>
<br />
==در حدیث==
==در حدیث==
عن عبد اللّه بن أبي بكر، عن أبيه: أن النبيّ صلى اللّه عليه و سلم قضى في وادي مهزور و مذينب‏ أن يمسك‏ «1» الماء إلى الكعبين، ثم يرسل الأعلى على الأسفل.<ref>تاريخ المدينة المنورة، ابن شبه، ج‏1، ص171.</ref>
بر پایه برخی منابع [[اهل سنت]]، [[حضرت محمد(ص)]] درباره [[وادی مهزور]] و وادی مذینب حکم کرد که بالا دست آب را بر پايين دست ببندد، تا آب به بخش‌های پایانی مزارع برسد؛ سپس بالا دست آب را براى پايين دست رها كنند. اینگونه آب سيل، باغ‌‏ها را سيراب می‌كرد.{{یادداشت|روى مالك أنه بلغه أن رسول اللّه(ص) قال في سيل مهزور و مذينب‏: «يمسك الأعلى حتى يبلغ الكعبين ثم يرسل الأعلى على الأسفل».}}<ref>تاريخ مدينه منوره، ص171؛ تاريخ المدينة المنورة، ابن شبه، ج‏1، ص171؛ الروض المعطار فى خبر الأقطار، ص560.</ref>
 
ابو عاصم براى ما نقل كرد و گفت: محمد بن عماره ما را حديث كرد و گفت:
 
ابو بكر بن محمد برايم نقل كرد كه پيامبر درباره سيل مهزور چنين حكم فرمود كه بالا دست آب را بر پايين دست ببندد تا آب به انتهاى مزارع و ديوارها برسد، و سپس بالا دست آب را براى پايين دست رها كند.- آن زمان آب سيل باغ‏ها را سيراب مى‏كرد<ref>تاريخ مدينه منوره، ص171.</ref><br />مهزور با مذینب آمیخته و زمین‌هایی را سیراب می‌کنند و به صدقات حضرت محمد(ص)، به جز مشربه ام ابراهیم، داخل می‌شود.<ref name=":2">تاريخ مدينه منوره، ص۳۸۰.</ref>
 
<br />روى مالك أنه بلغه أن رسول اللّه صلّى اللّه عليه و سلّم قال في سيل مهزور و مذينب‏: «يمسك الأعلى حتى يبلغ الكعبين ثم يرسل الأعلى على الأسفل».<ref>الروض المعطار فى خبر الأقطار، ص560.</ref>
 
به گفته ابن عساکر، واقدی، در حرة، در شرق نواعم، آثار، قلعه‌ها و روستایی نزدیک مذینب دیده است، که معلوم می شود از جمله خانه‌های بنی نضیر بوده است.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص504.</ref>


برخی وادی مذینب را، از وادی‌های مبارک مدینه دانسته‌اند؛ زیرا آب این وادی از «حرة شوران» آغاز می‌شود و بر پایه روایتی در منابع [[اهل سنت]]، [[حضرت محمد(ص)]] از خدا خواست به این حرة برکت بدهد.{{یادداشت|رأی رسول الله(ص) إبلا فی السوق فأعجبه سمنها فقال: «أین کانت ترعی هذه؟» قالوا: «بحرة شوران»، فقال: «بارک الله فی شوران».}}<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج‏1، ص ۶۹۳ و ۶۹۵.</ref>
برخی وادی مذینب را، از وادی‌های مبارک مدینه دانسته‌اند؛ زیرا آب این وادی از «حرة شوران» آغاز می‌شود و بر پایه روایتی در منابع [[اهل سنت]]، [[حضرت محمد(ص)]] از خدا خواست به این حرة برکت بدهد.{{یادداشت|رأی رسول الله(ص) إبلا فی السوق فأعجبه سمنها فقال: «أین کانت ترعی هذه؟» قالوا: «بحرة شوران»، فقال: «بارک الله فی شوران».}}<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج‏1، ص ۶۹۳ و ۶۹۵.</ref>
<br />


==در تاریخ==
==در تاریخ==
برخی از قبیله‌های یهود؛ مانند [[بنی نضیر]] پس از ورود به مدینه، در وادی مذینب سکونت کردند.<ref>الأعلاق النفيسة، ص61؛ المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۴۷۳؛ عمدة الاخبار فی مدینة المختار، ص۴۶.</ref> علت آن را، پُر آب بودن و حاصلخیز بودن زمین این وادی دانسته‌اند.<ref name=":6" /> آنها چاه حفر کرده، نخلستان‌ها و باغ‌هایی ایجاد کرده و قلعه‌ها و ساختمان‌های بلند ساختند.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1،
برخی از قبیله‌های [[یهودیت|یهود]]؛ مانند [[بنی نضیر]] پس از ورود به [[مدینه]]، در وادی مذینب سکونت کردند.<ref>الأعلاق النفيسة، ص61؛ المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۴۷۳؛ عمدة الاخبار فی مدینة المختار، ص۴۶.</ref> علت آن را، پُر آب بودن و حاصلخیز بودن زمین این وادی دانسته‌اند.<ref name=":6" /> آنها چاه حفر کرده، نخلستان‌ها و باغ‌هایی ایجاد کرده و قلعه‌ها و ساختمان‌های بلند ساختند.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1،
 
المسالك و الممالك، البكرى، ج‏1، ص414.</ref> برخی از قلعه‌های آنها، فاضجه، براج، بویره و منور نام داشت.<ref name=":7" /> به گفته برخی، بنی نضیر در پایان وادی مذینب، جایی که به وادی بطحان وصل می‌شد، سکونت داشتند.<ref>مدينه شناسى، ج‏1، ص245.</ref> پس از ورود [[حضرت محمد(ص)]] به [[مدینه]]، محله بنی‌نضیر، نزدیک [[مسجد قبا]] قرار می‌گرفت.<ref name=":7">حجاز در صدر اسلام، ص۳۹۰.</ref>
 
[[حضرت محمد(ص)]]، یهودیان را به علت خیانت به [[اسلام|مسلمانان]] در [[غزوه احزاب|جنگ احزاب]]، از وطنشان بیرون کرده و آن را میان [[مهاجرین]] تقسیم کرد. پس از یهود، قبیله «بنی امیة بن زید»{{یادداشت|بنی امیة بن زید بن قیس بن عامر بن مرّة بن مالک بن اوس، که از قبیله اوس بودند.}}<ref>حجاز در صدر اسلام، ص۳۸۶.</ref> در این مکان ساکن شدند<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص۶۹۴ و 695؛ حجاز در صدر اسلام، ص۳۸۶؛ رک: المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۴۷۳؛ عمدة الاخبار فی مدینة المختار، ص۴۶.</ref> و وادی مذینب از میان خانه‌هایشان گذشته، زمین‌هایشان را آب می‌داد.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص۶۹۴ و 695.</ref>
 
 
در سال ۱۵۶ق. بار دیگر خطر طغیان مذینب، مسجد را تهدید کرد و صدقات پیامبر را آب گرفت. بار دیگر ترعه را حفر کرده و آب به سوی بطحان رفت.<ref name=":2" />


المسالك و الممالك، البكرى، ج‏1، ص414.</ref> برخی از قلعه‌های آنها، فاضجه، براج، بویره و منور نام داشت.<ref name=":7" /> به گفته برخی، بنی‌نضیر در پایان وادی مذینب، جایی که به [[وادی بطحان]] وصل می‌شد، سکونت داشتند.<ref>مدينه شناسى، ج‏1، ص245.</ref> پس از ورود [[حضرت محمد(ص)]] به [[مدینه]]، محله بنی‌نضیر، نزدیک [[مسجد قبا]] قرار می‌گرفت.<ref name=":7">حجاز در صدر اسلام، ص۳۹۰.</ref> به گفته ابن عساکر، [[محمد بن عمر واقدی]] (م.۲۰۷ق) تاریخ‌نگار،<ref>الطبقات، ج۵، ص۴۳۳؛ الواقدی و منهجه، ص۸۴.</ref> در شرق نواعم، آثار، قلعه‌ها و روستایی نزدیک مذینب دیده است، که معلوم می‌شود از جمله خانه‌های بنی نضیر بوده است.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص504؛ به نقل از ابن عساکر.</ref>


[[حضرت محمد(ص)]]، یهودیان را به علت خیانت به [[اسلام|مسلمانان]] در [[غزوه احزاب|جنگ احزاب]]، از وطنشان بیرون کرده و آن را میان [[مهاجرین]] تقسیم کرد. پس از یهود، قبیله «بنی امیة بن زید»{{یادداشت|بنی امیة بن زید بن قیس بن عامر بن مرّة بن مالک بن اوس، که از قبیله اوس بودند.}}<ref>حجاز در صدر اسلام، ص۳۸۶.</ref> در این مکان ساکن شدند؛<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص۶۹۴ و 695؛ حجاز در صدر اسلام، ص۳۸۶؛ رک: المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۴۷۳؛ عمدة الاخبار فی مدینة المختار، ص۴۶.</ref> وادی مذینب از میان خانه‌هایشان گذشته و زمین‌هایشان را آب می‌داد.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص۶۹۴ و 695.</ref>
==پانوشت==
==پانوشت==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۴۵۹: خط ۴۴۱:
*'''الرحلة الورثيلانية الموسومة بنزهة الانظار فى فضل علم التاريخ و الاخبار'''، حسين بن محمد ورثيلانى، مكتبة الثقافة الدينية، قاهره، 1429ق.
*'''الرحلة الورثيلانية الموسومة بنزهة الانظار فى فضل علم التاريخ و الاخبار'''، حسين بن محمد ورثيلانى، مكتبة الثقافة الدينية، قاهره، 1429ق.
*'''الروض المعطار فى خبر الأقطار'''، محمد بن عبدالمنعم حميرى، مكتبة لبنان ناشرون، بيروت، 1984م.
*'''الروض المعطار فى خبر الأقطار'''، محمد بن عبدالمنعم حميرى، مكتبة لبنان ناشرون، بيروت، 1984م.
* '''الطبقات الکبری''': ابن سعد (درگذشت در ۲۳۰ق.)، بیروت، دار صادر
*'''عمدة الاخبار فی مدینة المختار'''، احمد عباسی،‌ السعد درابزوئی، عربستان، بی­‌تا.
*'''عمدة الاخبار فی مدینة المختار'''، احمد عباسی،‌ السعد درابزوئی، عربستان، بی­‌تا.
*'''كتاب الجيم'''، اسحاق بن مرار شيبانى، الهيئه العامه لشئون المطابع الاميريه، قاهره، 1975م.
*'''كتاب الجيم'''، اسحاق بن مرار شيبانى، الهيئه العامه لشئون المطابع الاميريه، قاهره، 1975م.
خط ۴۶۹: خط ۴۵۴:
*'''المغانم المطابه فی معالم طابه'''، مجدالدین فیروز آبادی، مرکز بحوث و دراسات المدینة المنوره، مدینه، ۲۰۰۲م.
*'''المغانم المطابه فی معالم طابه'''، مجدالدین فیروز آبادی، مرکز بحوث و دراسات المدینة المنوره، مدینه، ۲۰۰۲م.
*'''مقدمة الأدب'''، محمود بن عمر زمخشرى، مؤسسه مطالعات اسلامي دانشگاه تهران، تهران، 1386ش.
*'''مقدمة الأدب'''، محمود بن عمر زمخشرى، مؤسسه مطالعات اسلامي دانشگاه تهران، تهران، 1386ش.
* '''الواقدی و منهجه فی کتابه مغازی الرسول(ص)''': طارق ابوالوفاء، قاهره، مکتبة زهراء الشرق.


[[رده:رودهای فصلی مدینه]]
[[رده:رودهای فصلی مدینه]]
۱۵٬۶۱۴

ویرایش