پرش به محتوا

سعی: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۹۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
در حال سعی، وقتی که از صفا به مروه می‌رود باید رو به مروه باشد و نیز وقتی به‌طرف صفا برمی‌گردد باید رو به صفا باشد پس اگر عقب عقب حركت كند يا با پهلو به طرف صفا يا مروه حرکت كند، سعی او باطل است؛<ref>. مدارك الأحكام، ج‌8، ص207؛ مستند الشيعة، ج‌12، ص170؛ الحدائق الناضرة، ج‌16، ص 268.</ref>
در حال سعی، وقتی که از صفا به مروه می‌رود باید رو به مروه باشد و نیز وقتی به‌طرف صفا برمی‌گردد باید رو به صفا باشد پس اگر عقب عقب حركت كند يا با پهلو به طرف صفا يا مروه حرکت كند، سعی او باطل است؛<ref>. مدارك الأحكام، ج‌8، ص207؛ مستند الشيعة، ج‌12، ص170؛ الحدائق الناضرة، ج‌16، ص 268.</ref>
====موالات در اشواط سعي====
====موالات در اشواط سعي====
در وجوب موالات در اشواط سعی، اختلاف نظر وجود دارد: گروهي از فقیهان اماميه<ref>. تذكرة الفقهاء، ج‌8، ص141؛ الدروس الشرعیه، ج‌1، ص411؛ مستند الشيعة، ج‌12، ص 185.</ref> قائل به عدم وجوب موالات شده اند.<ref>. مستند الشيعة، ج‌12، ص185؛ ر.ک: المعتمد فی شرح المناسک، ج‌5، ص64 ،66.</ref> در مقابل، برخي ديگر<ref>. الدروس الشرعیه، ج‌1، ص411؛ التهذیب فی مناسک الحج و العمره، ج3، ص88؛ مناسك حج (محشى)؛ ص336.</ref>  
گروهي از فقیهان اماميه<ref>. تذكرة الفقهاء، ج‌8، ص141؛ الدروس الشرعیه، ج‌1، ص411؛ مستند الشيعة، ج‌12، ص 185.</ref> قائل به عدم وجوب موالات شده اند.<ref>. مستند الشيعة، ج‌12، ص185؛ ر.ک: المعتمد فی شرح المناسک، ج‌5، ص64 ،66.</ref> در مقابل، برخي ديگر<ref>. الدروس الشرعیه، ج‌1، ص411؛ التهذیب فی مناسک الحج و العمره، ج3، ص88؛ مناسك حج (محشى)؛ ص336.</ref> به نظر مشهور فقیهان امامیه توقف و نشستن در اثنای سعی برای استراحت در صفا یا مروه و یا میان آن دو جایز است. دلیل این امر افزون بر اصل جواز، روایات متعددی از اهل بیت(ع) است.<ref>. مختلف الشیعه، ج4، ص214؛ الحدائق الناضره، ج16، ص273؛ سداد العباد، ص325-326.</ref>در مقابل در حدیثی از امام صادق(ع) نشستن در اثنای سعی به جز در صورت خستگی و مشقت زیاد منع شده است.<ref>. الکافی، ج4، ص437؛ وسائل الشیعه، ج13، ص502.</ref>برخی از فقیهان امامیه نیز با استناد به روایت یاد شده، نشستن هنگام سعی را در غیر صورت خستگی و مشقت جایز ندانسته اند،<ref>. مختلف الشیعه، ج4، ص214؛ کشف اللثام، ج6، ص28.</ref>
به نظر مشهور فقیهان امامیه توقف و نشستن در اثنای سعی برای استراحت در صفا یا مروه و یا میان آن دو جایز است. دلیل این امر افزون بر اصل جواز، روایات متعددی از اهل بیت(ع) است.<ref>. مختلف الشیعه، ج4، ص214؛ الحدائق الناضره، ج16، ص273؛ سداد العباد، ص325-326.</ref>در مقابل در حدیثی از امام صادق(ع) نشستن در اثنای سعی به جز در صورت خستگی و مشقت زیاد منع شده است.<ref>. الکافی، ج4، ص437؛ وسائل الشیعه، ج13، ص502.</ref>برخی از فقیهان امامیه نیز با استناد به روایت یاد شده، نشستن هنگام سعی را در غیر صورت خستگی و مشقت جایز ندانسته اند،<ref>. مختلف الشیعه، ج4، ص214؛ کشف اللثام، ج6، ص28.</ref>
همچنين فقیهان امامیه با استناد به  روايات، قطع سعي براي اقامه نماز<ref>. المبسوط في فقه الإمامية، ج‌1، ص362؛ مجمع الفائدة، ج‌7، ص169-170؛ المجموع، ج8، ص 65-78.</ref> و قضاء حاجت خود يا غير را جایز شمرده اند.<ref>. المبسوط في فقه الإمامية، ج‌1، ص362؛ مسالك الأفهام(شهید الثانی)، ج‌2، ص358-363؛ المجموع، ج8، ص65.</ref>
همچنين فقیهان امامیه با استناد به  روايات، قطع سعي براي اقامه نماز<ref>. المبسوط في فقه الإمامية، ج‌1، ص362؛ مجمع الفائدة، ج‌7، ص169-170؛ المجموع، ج8، ص 65-78.</ref> و قضاء حاجت خود يا غير را جایز شمرده اند.<ref>. المبسوط في فقه الإمامية، ج‌1، ص362؛ مسالك الأفهام(شهید الثانی)، ج‌2، ص358-363؛ المجموع، ج8، ص65.</ref>
====سعی از راه متعارف====
====سعی از راه متعارف====
به اعتقاد فقهاي اماميه و اهل سنت سعي بايد از راه متعارف ميان صفا و مروه باشد.<ref>. مستند الشيعة، ج‌12، ص170؛ الحدائق الناضرة، ج‌16، ص 268؛ المجموع، ج8، ص76.</ref> پس اگر از راه غيرمتعارف سعی کند، مانند این که از ميان مسجد الحرام به مروه رود يا به صفا بازگردد، مجزي نخواهد بود،<ref>.  مستند الشيعة، ج‌12، ص 170؛ الحدائق الناضرة، ج‌16، ص 268؛ جواهر الكلام، ج‌19، ص: 423.</ref>
به اعتقاد فقهاي اماميه و اهل سنت سعي بايد از راه متعارف ميان صفا و مروه باشد.<ref>. مستند الشيعة، ج‌12، ص170؛ الحدائق الناضرة، ج‌16، ص 268؛ المجموع، ج8، ص76.</ref> پس اگر از راه غيرمتعارف سعی کند، مانند این که از ميان مسجد الحرام به مروه رود يا به صفا بازگردد، مجزي نخواهد بود،<ref>.  مستند الشيعة، ج‌12، ص 170؛ الحدائق الناضرة، ج‌16، ص 268؛ جواهر الكلام، ج‌19، ص: 423.</ref>


در این که آیا سعی از طبقات فوقانی یا زیرین طبقه همکف در عصر حاضر جایز است یا خیر رای فقیهان مختلف است. در مورد سعی از طبقات فوقانی بیشتر فقیهان امامیه گفته اند: در صورت احراز میان دو کوه بودن مکان یاد شده سعی صحیح است.<ref>مجمع المسائل، ج1، ص487؛ تحریر الوسیله، ج1، ص437؛ منیة السائل، ص80.</ref>برخی نیز طبقات یاد شده را خارج از فاصله میان دو کوه دانسته و سعی در آنها را جایز ندانسته اند.<ref>. درسنامه فقه و مناسک، ص85.</ref>و از برخی فقیهان قول به جواز در این طبقات به طور مطلق نقل شده است.<ref>. مناسک الحج، فیاض، ص184.</ref>در مورد طبقه زیرین نیز عده ای از فقیهان برآنند که در صورت احراز میان دو کوه بودن مکان یاد شده، سعی در آن جایز است.<ref>. تحریر الوسیله، ج1، ص437؛ منیة السائل، ص80؛ تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج5، ص24.</ref>بسیاری از فقیهان نیز به صراحت میان دو کوه بودن مکان یاد شده را محرز دانسته و فتوای به جواز سعی در این مکان شده اند.<ref>. درسنامه فقه و مناسک، ص84.</ref>و برخی نیز سعی در این مکان را بنا بر احتیاط واجب مجزی ندانسته اند.<ref>. درسنامه فقه و مناسک، ص84.</ref>
در مورد سعی از طبقات فوقانی بیشتر فقیهان امامیه گفته اند: در صورت احراز میان دو کوه بودن مکان یاد شده سعی صحیح است.<ref>مجمع المسائل، ج1، ص487؛ تحریر الوسیله، ج1، ص437؛ منیة السائل، ص80.</ref>برخی نیز طبقات یاد شده را خارج از فاصله میان دو کوه دانسته و سعی در آنها را جایز ندانسته اند.<ref>. درسنامه فقه و مناسک، ص85.</ref>و از برخی فقیهان قول به جواز در این طبقات به طور مطلق نقل شده است.<ref>. مناسک الحج، فیاض، ص184.</ref>
 
در مورد طبقه زیرین نیز عده ای از فقیهان برآنند که در صورت احراز میان دو کوه بودن مکان یاد شده، سعی در آن جایز است.<ref>. تحریر الوسیله، ج1، ص437؛ منیة السائل، ص80؛ تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج5، ص24.</ref>بسیاری از فقیهان نیز به صراحت میان دو کوه بودن مکان یاد شده را محرز دانسته و فتوای به جواز سعی در این مکان شده اند.<ref>. درسنامه فقه و مناسک، ص84.</ref>
====پیمودن همه مسافت میان صفا و مروه====
====پیمودن همه مسافت میان صفا و مروه====
به نظر فقیهان شیعه<ref>. جواهر الکلام، ج19، ص419؛ مهذب الاحکام ، ج14، ص128؛ مناسک الحج، سیستانی، ص171.</ref>و اهل سنت<ref>. المجموع، ج8، ص69؛ اعانة الطالبین، ج2، ص328؛ کشاف القناع، ج2، ص566.</ref> در سعی میان صفا و مروه طی کردن همه مسافت میان صفا و مروه واجب است، از این رو اگر به اندازه یک قدم از مسافت یاد شده را سعی نکند سعی صحیح نخواهد بود. برخی از فقیهان امامیه در طی کردن مسافت یاد شده با استناد به ادله وجوب سعی دقت عقلی را لازم دانسته<ref>. کتاب الحج، محقق داماد، ج3، ص607.</ref>و برخی این امر را بنا بر احتیاط لازم دانسته اند،<ref>. مناسک الحج، سیستانی، ص171.</ref> اما عده ای دیگر دقت یاد شده را لازم ندانسته و برآنند که صدق عرفی پیمودن مسافت یاد شده کفایت می کند.<ref>. سند العروة الوثقی، ج3، ص383؛ تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج5، ص15.</ref>
به نظر فقیهان شیعه<ref>. جواهر الکلام، ج19، ص419؛ مهذب الاحکام ، ج14، ص128؛ مناسک الحج، سیستانی، ص171.</ref>و اهل سنت<ref>. المجموع، ج8، ص69؛ اعانة الطالبین، ج2، ص328؛ کشاف القناع، ج2، ص566.</ref> در سعی میان صفا و مروه طی کردن همه مسافت میان صفا و مروه واجب است، از این رو اگر به اندازه یک قدم از مسافت یاد شده را سعی نکند سعی صحیح نخواهد بود. برخی از فقیهان امامیه در طی کردن مسافت یاد شده دقت عقلی را لازم دانسته<ref>. کتاب الحج، محقق داماد، ج3، ص607.</ref>و برخی این امر را بنا بر احتیاط لازم دانسته اند،<ref>. مناسک الحج، سیستانی، ص171.</ref> اما عده ای دیگر دقت یاد شده را لازم ندانسته و برآنند که صدق عرفی پیمودن مسافت یاد شده کفایت می کند.<ref>. سند العروة الوثقی، ج3، ص383؛ تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، ج5، ص15.</ref>
 
==احکام==
 
*برای سعی طهارت شرط نیست؛ از این رو، سعی بدون وضو و با بدن و لباس نجس نیز صحیح است.
*نشستن و استراحت کردن بر [[صفا و مروه]] و در بین آن‌ها جایز نیست و اگر در بین سعی باشد، باید از همان‌جا که سعی را قطع کرده است ادامه دهد.
*سعی در طبقه دوم چون بالاتر از دو کوه است اشکال دارد.


==مستحبات پیش از آغاز سعی==
==مستحبات پیش از آغاز سعی==