|
|
خط ۷۱: |
خط ۷۱: |
|
| |
|
| ==مستحبات احرام== | | ==مستحبات احرام== |
| | {{اصلی|مستحبات احرام}} |
| کارهای بسیاری برای احرام [[مستحب]] شمرده شده که برخی به پیش از احرام بازمیگردد و برخی همزمان با آن است: | | کارهای بسیاری برای احرام [[مستحب]] شمرده شده که برخی به پیش از احرام بازمیگردد و برخی همزمان با آن است: |
|
| |
|
خط ۷۶: |
خط ۷۷: |
| مهمترین کارهای مستحب پیش از احرام عبارتند از: | | مهمترین کارهای مستحب پیش از احرام عبارتند از: |
|
| |
|
| *'''بلند نگه داشتن موی سر''': دیدگاه مشهور فقیهان امامی، به استناد روایات،<ref>الکافی، ج۴، ص۴۴۱؛ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۳۰۱.</ref> استحباب کوتاه نکردن موی سر از یک ماه پیش از مناسک [[عمره|عُمره]] است.<ref>تحریر الاحکام، ج۱، ص۵۶۶؛ سلسلة الینابیع، ج۸، ص۶۹۹.</ref> در [[حج]] نیز مستحب است که از آغاز ماه [[ذیقعده]] موی سر کوتاه نشود.<ref>جواهر الکلام، ج۱۸، ص۱۷۰؛سلسلة الینابیع، ج۷، ص۲۲۷.</ref> برخی رهاکردن موی ریش را نیز مستحب دانستهاند.<ref>جواهر الکلام، ج۱۸، ص۱۷۱؛ المعتمد، ج۵، ص۴۶۴، «کتاب الحج».</ref> | | *'''کوتاه نکردن موی سر''': مستحب است عمره گزار از یک ماه پیش از مناسک عمره و حجگزار از آغاز ماه ذیالقعده موی سر خود را کوتاه نکند. |
| *'''نظافتکردن بدن''': به نظر فقیهان امامی<ref>کشف اللثام، ج۵، ص۲۴۶؛ المعتمد، ج۵، ص۴۶۴، «کتاب الحج».</ref> و اهل سنت<ref>المغنی، ج۳، ص۲۲۶؛ الفقه الاسلامی، ج۳، ص۲۱۸۸.</ref> به استناد سیره نبوی و روایات<ref>فتح العزیز، ج۷، ص۲۶۵؛ وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۳۲۲-۳۲۳.</ref>، مستحب است حجگزار با زدودن غبار و آلودگی بدن، زدودن موهای زاید و کوتاهکردن سبیل و ناخن<ref>المغنی، ج۳، ص۲۲۶؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۲۲؛ المجموع، ج۷، ص۲۲۰.</ref> پیش از احرام و هنگام رسیدن به میقات، به پاکسازی بدن خود بپردازد. | | *'''نظافتکردن بدن پیش از احرام''' |
| *'''غسل''': فقیهان اهل سنت و بیشتر فقیهان امامی غسل را پیش از احرام [[مستحب]] شمردهاند.<ref>تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۲۳؛ کشاف القناع، ج۲، ص۴۷۱؛ الفقه الاسلامی، ج۳، ص۲۱۸۸-۲۱۸۹.</ref> اندکی از فقیهان [[امامیه|امامی]] غسل احرام را [[واجب]] شمردهاند.<ref>مختلف الشیعه، ج۴، ص۵۱؛ الحدائق، ج۱۵، ص۱۱.</ref> برخی از فقیهان بر آنند که اگر غسل ممکن نباشد، تیمم به جای آن مستحب است.<ref>فتح العزیز، ج۷، ص۲۴۲؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۲۴.</ref> مکان غسل احرام، [[میقات]] است؛ ولی در موارد عذر و ترس از نیافتن آب، غسلکردن پیش از میقات جایز شمرده شده است.<ref>الکافی، ج۴، ص۳۲۸؛ تهذیب، ج۵، ص۶۳.</ref>
| | *'''غسل کردن پیش از احرام''' |
| *'''احرام پس از نماز''': به نظر برخی فقیهان اهل سنت<ref>المغنی، ج۳، ص۲۲۹؛ الفقه الاسلامی، ج۳، ص۲۱۹۰.</ref> و در باور مشهور فقیهان [[امامیه|امامی]]<ref>مدارک الاحکام، ج۷، ص۲۵۴؛ کشف اللثام، ج۵، ص۲۵۲.</ref> مستحب است احرام بستن پس از نماز واجب یا مستحب صورت پذیرد. اندکی از فقیهان این کار را واجب شمردهاند.<ref>مستند الشیعه، ج۱۱، ص۲۷۴؛ العروة الوثقی، ج۴، ص۶۵۴.</ref> به باور فقیهان امامی<ref>شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۸۰؛ مستند الشیعه، ج۱۱، ص۲۷۴.</ref> و برخی از فقیهان اهل سنت<ref>المغنی، ج۳، ص۲۲۹؛ کشاف القناع، ج۲، ص۴۷۳.</ref>، احرام پس از نماز واجب بهتر است و فقیهان امامی احرام پس از نماز ظهر یا پس از نماز ظهر و عصر را برترین حالت شمردهاند.<ref>مختلف الشیعه، ج۴، ص۲۲۶؛ مستند الشیعه، ج۱۱، ص۲۷۴.</ref> اگر احرام در زمان نماز واجب نباشد، خواندن شش رکعت نماز نافلة احرام و در صورت ممکن نبودن این کار، خواندن چهار یا دو رکعت نماز سفارش شده است.<ref>تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۳۰؛ ایضاح الفوائد، ج۱، ص۲۸۵؛ جواهر الکلام، ج۱۸، ص۱۹۰.</ref> | | *'''احرام پس از نماز''': مستحب است احرام بستن پس از نماز واجب یا نماز مستحبی صورت گیرد. |
| | |
| ===مستحبات در حال احرام=== | | ===مستحبات در حال احرام=== |
| از هنگام احرام تا پایان آن برخی کارها [[مستحب]] شمرده شدهاند که مهمترین آنها عبارتند از: | | از هنگام احرام تا پایان آن برخی کارها [[مستحب]] شمرده شدهاند که مهمترین آنها عبارتند از: |
|
| |
|
| *'''شرطکردن احرامگزار با خداوند ([[اشتراط]])''': به باور فقیهان شیعه<ref>تحریر الاحکام، ج۱، ص۵۷۲؛ الحدائق، ج۱۵، ص۱۰۰.</ref> و [[مذهب شافعی|شافعی]] و [[مذهب حنبلی|حنبلی]]<ref>المغنی، ج۳، ص۲۴۳؛ کشاف القناع، ج۲، ص۴۷۴.</ref> مستحب است احرامگزار هنگام احرام با خداوند شرط کند که اگر هنگام [[حج|حجگزاری]] مانعی برایش پیش آید، حج را به [[عمره|عُمره]] تبدیل کند یا از احرام خارج شود. خروج از احرام هنگام بروز مانع، ساقط شدن [[قربانی]]<ref>الخلاف، ج۲، ص۴۳۰-۴۳۱؛ المغنی، ج۳، ص۲۴۳.</ref> و حتی به نظر برخی، ساقط شدن قضای حج در سال بعد و دستکم بهرهمندی آن فرد از پاداش الهی است.<ref>مستند الشیعه، ج۱۱، ص۲۸۷؛ العروة الوثقی، ج۴، ص۶۶۲.</ref> به تصریح برخی از فقیهان امامی<ref>تحریر الاحکام، ج۱، ص۵۷۲-۵۷۳؛ جواهر الکلام، ج۱۸، ص۲۸۱.</ref> و اهل سنت<ref>المغنی، ج۳، ص۲۴۶؛ کشاف القناع، ج۲، ص۴۷۵؛ مستند الشیعه، ج۱۱، ص۲۸۷.</ref> [[اشتراط]] قلبی با خداوند کافی نیست و بر زبان آوردن آن نیز لازم است؛ ولی برخی نیت قلبی را کافی دانستهاند.<ref>المغنی، ج۳، ص۲۴۶.</ref> | | *'''شرطکردن احرامگزار با خداوند ([[اشتراط]])''': یعنی احرامگزار هنگام احرام با خداوند شرط کند که اگر هنگام [[حج|حجگزاری]] مانعی برایش پیش آید، حج را به [[عمره|عُمره]] تبدیل کند یا از احرام خارج شود. |
| | |
| *'''بر زبان آوردن نیت احرام''': فقیهان امامی<ref>الحدائق، ج۱۵، ص۱۰۹؛ مستمسک العروه، ج۱۱، ص۳۷۵.</ref> بر پایه روایات<ref>الکافی، ج۴، ص۳۳۲؛ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۳۲۰.</ref> و نیز برخی از فقیهان اهل سنت<ref>اعانة الطالبین، ج۲، ص۳۲۴.</ref> بر زبان آوردن نیت احرام را مستحب شمردهاند.
| |
| | |
| *'''پوشیدن لباس سفید و پنبهای''': به باور فقیهان امامی، پوشیدن لباس پنبهای و سفید برای احرامگزار مستحب است.<ref>تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۳۹؛ منتهی المطلب، ج۲، ص۶۸۲.</ref>
| |
|
| |
|
| *'''آشکار و بلند بودن [[تلبیه|تَلبیَه]]''': به نظر فقیهان شیعه و اهل سنت، بلند گفتن تلبیه در آغاز احرام و نیز پس از آن، برای مردان مستحب است؛<ref>المغنی، ج۳، ص۲۵۴؛ فتح العزیز، ج۷، ص۲۶۱؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۵۰.</ref> | | *'''بر زبان آوردن نیت احرام''' |
|
| |
|
| *'''تکرار [[تلبیه|تَلبیَه]]''': به باور فقیهان شیعه و اهل سنت، تکرار فراوان تلبیه در همه حالات، از جمله هنگام بالا رفتن از بلندی یا فرود آمدن از آن، پس از هر نماز، هنگام سحر، در صورت تغییر حالت مانند بیدار شدن از خواب، و نیز در دیدار با آشنایان و همراهان مستحب است.<ref>المغنی، ج۳، ص۲۵۸؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۵۴؛ جواهر الکلام، ج۱۸، ص۲۷۳.</ref> به نظر فقیهان امامی، کسی که بیرون از [[مکه]] برای [[عمره|عُمره]] مُحرِم شده، تا هنگام مشاهده خانههای مکه، تکرار تلبیه برایش مستحب است.<ref>الخلاف، ج۲، ص۲۹۳؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۵۴.</ref> فقیهان اهل سنت نهایت زمان آن را هنگام ورود به حرم یا مشاهده کعبه یا آغاز [[طواف]] دانستهاند.<ref>الام، ج۷، ص۲۶۹؛ المبسوط، سرخسی، ج۴، ص۳۰؛ المغنی، ج۳، ص۴۱۸؛ فتح العزیز، ج۷، ص۳۸۱.</ref> | | *'''پوشیدن لباس سفید و پنبهای''' |
|
| |
|
| *'''دعا هنگام احرام''': در حالات گوناگون احرام، دعاهایی خاص مستحب به شمار رفته است؛ از جمله هنگام پوشیدن [[لباس احرام]]<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۵۲۷؛ منتهی المطلب، ج۲، ص۶۷۴.</ref> و پس از پوشیدن آن،<ref>تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۳۲.</ref> هنگام محرم شدن<ref>وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۳۴۲؛ مستدرک الوسائل، ج۹، ص۱۶۶.</ref> و پس از [[تلبیه|تَلبیَه]].<ref>فتح العزیز، ج۷، ص۲۶۴؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۴۹-۲۵۰؛ وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۳۸۳.</ref> | | *'''آشکار و بلند بودن [[تلبیه|تَلبیَه]]''' |
|
| |
|
| *'''[[صلوات]] بر پیامبر(ص)''': به نظر برخی از فقیهان شیعه و اهل سنت<ref>المغنی، ج۳، ص۲۶۰؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۲۶۲.</ref> صلوات فرستادن بر [[پیامبر اسلام(ص)]] پس از تلبیه مستحب است. | | *'''تکرار [[تلبیه|تَلبیَه]]''' |
| | *'''دعا هنگام احرام''' |
| | *'''[[صلوات]] بر پیامبر(ص)''' |
|
| |
|
| ==مُحَرَّمات احرام== | | ==مُحَرَّمات احرام== |