بوی خوش: تفاوت میان نسخهها
←انواع کاربردهای حرام طیب
جز (جایگزینی متن - 'http://phz.hajj.ir/422' به 'http://hzrc.ac.ir/post') |
|||
خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
بر پایه مذاهب گوناگون فقهی، در هریک از مصداقهای طیب، یک یا چند کاربرد آن بر احرامگزاران ممنوع است. به گفته شماری از فقیهان امامی،<ref>مجمع الفائده، ج6، ص284؛ مستند الشیعه، ج11، ص376.</ref> در احادیث مربوطه تنها بر سهگونه کاربرد یعنی بوییدن، تناول کردن و مالیدن عطر تاکید شده است. با این همه، به تصریح برخی امامیان،<ref>مستند الشیعه، ج11، ص376؛ المعتمد، ج4، ص120.</ref> میتوان به پشتوانه اجماع و ادله دیگر «استعمال طیب» را شامل همه گونههای کاربرد بوی خوش دانست. آرای مذاهب گوناگون درباره شمول حکم حرمت بر برخی از انواع کاربرد طیب مختلف است. اما میتوان مهمترین انواع کاربرد بوی خوش را که در بیشتر مذاهب برای احرامگزاران ممنوع بهشمار رفته، چنین برشمرد: | بر پایه مذاهب گوناگون فقهی، در هریک از مصداقهای طیب، یک یا چند کاربرد آن بر احرامگزاران ممنوع است. به گفته شماری از فقیهان امامی،<ref>مجمع الفائده، ج6، ص284؛ مستند الشیعه، ج11، ص376.</ref> در احادیث مربوطه تنها بر سهگونه کاربرد یعنی بوییدن، تناول کردن و مالیدن عطر تاکید شده است. با این همه، به تصریح برخی امامیان،<ref>مستند الشیعه، ج11، ص376؛ المعتمد، ج4، ص120.</ref> میتوان به پشتوانه اجماع و ادله دیگر «استعمال طیب» را شامل همه گونههای کاربرد بوی خوش دانست. آرای مذاهب گوناگون درباره شمول حکم حرمت بر برخی از انواع کاربرد طیب مختلف است. اما میتوان مهمترین انواع کاربرد بوی خوش را که در بیشتر مذاهب برای احرامگزاران ممنوع بهشمار رفته، چنین برشمرد: | ||
آغشتن بدن و لباس به مواد خوشبوکننده (عطر زدن به بدن و لباس)،<ref>المبسوط، سرخسی، ج4، ص122-123؛ المغنی، ج3، ص293-294؛ المجموع، ج7، ص269-271؛ مستند الشیعه، ج11، ص376-378.</ref> خوردن و آشامیدن طیب،<ref>بدائع الصنائع، ج2، ص191؛ المغنی، ج3، ص299؛ المجموع، ج7، ص269؛ جواهر الکلام، ج18، ص323.</ref> مالیدن روغن خوشبو به بدن،<ref>المغنی، ج3، ص300؛ المجموع، ج7، ص274، 279-280؛ الحدائق، ج15، ص500.</ref> سرمه کشیدن با مواد معطر،<ref>المجموع، ج7، ص269، 281، 353؛ الحدائق، ج15، ص454؛ حاشیة الدسوقی، ج2، ص61.</ref> پوشیدن لباس معطر<ref>المغنی، ج3، ص295؛ مغنی المحتاج، ج1، ص480؛ مدارک الاحکام، ج7، ص325.</ref> و انتفاع از عطر به شکل بخور.<ref>شرائع الاسلام، ج1، ص226؛ المجموع، ج7، ص271-272؛ کشاف القناع، ج2، ص499.</ref> | آغشتن بدن و لباس به مواد خوشبوکننده (عطر زدن به بدن و لباس)،<ref>المبسوط، سرخسی، ج4، ص122-123؛ المغنی، ج3، ص293-294؛ المجموع، ج7، ص269-271؛ مستند الشیعه، ج11، ص376-378.</ref> خوردن و آشامیدن طیب،<ref>بدائع الصنائع، ج2، ص191؛ المغنی، ج3، ص299؛ المجموع، ج7، ص269؛ جواهر الکلام، ج18، ص323.</ref> مالیدن روغن خوشبو به بدن،<ref>المغنی، ج3، ص300؛ المجموع، ج7، ص274، 279-280؛ الحدائق، ج15، ص500.</ref> [[سرمه کشیدن]] با مواد معطر،<ref>المجموع، ج7، ص269، 281، 353؛ الحدائق، ج15، ص454؛ حاشیة الدسوقی، ج2، ص61.</ref> پوشیدن لباس معطر<ref>المغنی، ج3، ص295؛ مغنی المحتاج، ج1، ص480؛ مدارک الاحکام، ج7، ص325.</ref> و انتفاع از عطر به شکل بخور.<ref>شرائع الاسلام، ج1، ص226؛ المجموع، ج7، ص271-272؛ کشاف القناع، ج2، ص499.</ref> | ||
پشتوانه این سخنان، احادیث عام دلالتگر بر حرمت کاربرد بوی خوش در حال احرام و نیز احادیث خاص دلالتگر بر کاربردهای یاد شده است.<ref>نک: المجموع، ج7، ص271-272؛ شرائع الاسلام، ج1، ص226؛ کشاف القناع، ج2، ص499.</ref> همچنین احادیث دلالتگر بر حرمت کاربرد بوی خوش برای غسل میتِ محرم و نیز احادیث دلالتگر بر حرمت کاربرد روغن خوشبو پیش از احرام را به طریق اَولی دال بر حکم حرمت در موارد یاد شده دانستهاند.<ref>المغنی، ج3، ص293؛ مجمع الفائده، ج6، ص282؛ الحدائق، ج15، ص500-502.</ref> البته درباره برخی انواع یاد شده سخنان نادری جز حرمت، مانند کراهت و جواز، در منابع فقهی یاد شده است؛ از جمله: کراهت کاربرد روغن خوشبو<ref>نک: الدروس، ج1، ص374.</ref> و کراهت کاربرد سرمه خوشبو.<ref>المهذب، ج1، ص221-222.</ref> | پشتوانه این سخنان، احادیث عام دلالتگر بر حرمت کاربرد بوی خوش در حال احرام و نیز احادیث خاص دلالتگر بر کاربردهای یاد شده است.<ref>نک: المجموع، ج7، ص271-272؛ شرائع الاسلام، ج1، ص226؛ کشاف القناع، ج2، ص499.</ref> همچنین احادیث دلالتگر بر حرمت کاربرد بوی خوش برای غسل میتِ محرم و نیز احادیث دلالتگر بر حرمت کاربرد روغن خوشبو پیش از احرام را به طریق اَولی دال بر حکم حرمت در موارد یاد شده دانستهاند.<ref>المغنی، ج3، ص293؛ مجمع الفائده، ج6، ص282؛ الحدائق، ج15، ص500-502.</ref> البته درباره برخی انواع یاد شده سخنان نادری جز حرمت، مانند کراهت و جواز، در منابع فقهی یاد شده است؛ از جمله: کراهت کاربرد روغن خوشبو<ref>نک: الدروس، ج1، ص374.</ref> و کراهت کاربرد سرمه خوشبو.<ref>المهذب، ج1، ص221-222.</ref> | ||
از سوی دیگر، به تصریح فقیهان امامی<ref>المبسوط، طوسی، ج1، ص319، 353؛ مدارک الاحکام، ج7، ص327؛ مستند الشیعه، ج11، ص379-380.</ref> و اهلسنت<ref>الام، ج2، ص165-166، 223؛ المغنی، ج3، ص302؛ المجموع، ج7، ص281.</ref> همه کارهای مربوط به مواد خوشبوکننده بر احرامگزار حرام نیست؛ بلکه کارهایی که بهره بردن از بوی خوش (به تعبیر فقها: «استعمال طیب» و «انتفاع طیب») بهشمار نمیروند، جایز است؛ همچون: دیدن و خرید و فروش عطر و عبور کردن از محل فروش عطر. به گفته [[علامه حلی]]، «استعمال طیب» عبارت است از بوییدن عطر، مالیدن آن به بدن و لباس و چسباندن ماده معطر به آن دو به قصد خوشبو شدن.<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص315.</ref> به باور او، درباره هرچیز که بیشترین کاربرد آن، خوشبو کردن باشد، دیگر کاربردها مانند خوردن و کاربرد دارو در حال [[احرام]] ممنوع است؛ ولی کاربرد چیزهایی که بیشتر استعمالی چون خوردن یا معالجه دارند، بر احرامگزار جایز است.<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص306.</ref> | از سوی دیگر، به تصریح فقیهان امامی<ref>المبسوط، طوسی، ج1، ص319، 353؛ مدارک الاحکام، ج7، ص327؛ مستند الشیعه، ج11، ص379-380.</ref> و اهلسنت<ref>الام، ج2، ص165-166، 223؛ المغنی، ج3، ص302؛ المجموع، ج7، ص281.</ref> همه کارهای مربوط به مواد خوشبوکننده بر احرامگزار حرام نیست؛ بلکه کارهایی که بهره بردن از بوی خوش (به تعبیر فقها: «استعمال طیب» و «انتفاع طیب») بهشمار نمیروند، جایز است؛ همچون: دیدن و خرید و فروش عطر و عبور کردن از محل فروش عطر. به گفته [[علامه حلی]]، «استعمال طیب» عبارت است از بوییدن عطر، مالیدن آن به بدن و لباس و چسباندن ماده معطر به آن دو به قصد خوشبو شدن.<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص315.</ref> به باور او، درباره هرچیز که بیشترین کاربرد آن، خوشبو کردن باشد، دیگر کاربردها مانند خوردن و کاربرد دارو در حال [[احرام]] ممنوع است؛ ولی کاربرد چیزهایی که بیشتر استعمالی چون خوردن یا معالجه دارند، بر احرامگزار جایز است.<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص306.</ref> | ||
==موارد اختلافی کاربردهای حرام طیب== | ==موارد اختلافی کاربردهای حرام طیب== |