پرش به محتوا

پژوهشکده حج و زیارت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۸۷۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
پژوهشکده حج و زیارت یکی از زیر مجموعه‌های حوزه [[نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] است. این پژوهشکده چنان که ازنام آن پیدا است، به پژوهش در زمینه [[حج|فریضه حج]] و [[زیارت]] می پردازد. [[حج]] و مراسم [[حج گزاری]] ابعاد و جایگاه خاصی در کشورهای مسلمان نشین دارد. ابعاد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی  که با توجه به وسعت تاثیرگزاری در امور مسلمین مستلزم بررسی و شناخت و پژوهش در این زمینه است. مفهوم [[زیارت]]  در [[تشیع]] ابعاد گسترده ای دارد شامل [[زیارت]] [[مزار حضرت محمد|مزار پیامبر (ص)]]، [[امامان معصوم(ع)]] و نیز منسوبین به این خاندان . پژوهشکده حج و زیارت در گروهای آموزشی تاریخ و سیره، اخلاق و اسرار حج، مطالعات اجتماعی حج، کلام و معارف حج، فقه و حقوق حج ، از زوایای مختلف این وقایع مذهبی را مورد پژوهش قرار می دهد.  
'''پژوهشکده حج و زیارت''' یکی از زیر مجموعه‌های حوزه [[نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] است که به پژوهش در موضوع حج و زیارت در زمینه‌های تاریخ، اخلاق، کلام، فقه و مطالعات اجتماعی می‌پردازد. پژوهشکده حج و زیارت در شهر [[قم]] قرار دارد و پیشتر با عنوان مرکز تحقیقات حج از سال ۱۳۷۰ آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۸۹ به پژوهشکده تبدیل شد. 
 
پژوهشکده حج تنها مرکز تخصصی مطالعات حج و زیارت در کشور است که تا کنون بیش از هزار عنوان کتاب منتشر کرده است. سه مجله تخصصی در موضوع حج و زیارت و دانشنامه حج و زیارت و دانشنامه مجازی حج و زیارت (ویکی حج) از پروژه‌های فعلی این پژوهشکده است.


==پيشينه==
==پيشينه==
خط ۳۷: خط ۳۹:
* کلام و معارف حج
* کلام و معارف حج
* فقه و حقوق حج
* فقه و حقوق حج
 
* واحد ترجمه
گروه‌هاي فوق وظيفه تحقيق در دو سطح کاربردي و بنيادين را در حوزه [[حج]] و [[زیارت|زيارت]] به عهده دارند که ضوابط سطح پژوهش‌ها مطابق با معيارهاي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري است.
* واحد احیای میراث و نسخ خطی
* واحد بقیع پژوهی


=== کتابخانه تخصصي===
=== کتابخانه تخصصي===
کتابخانه تخصصي  در زمان فعاليت [[مرکز تحقيقات حج]]، تأسيس شد و اکنون فعالترین کتابخانه در حوزه تولید محتوا با  موضوع [[حج]] و [[زیارت]] است.  
کتابخانه تخصصي  در زمان فعاليت [[مرکز تحقيقات حج]]، تأسيس شد و اکنون فعالترین کتابخانه در حوزه تولید محتوا با  موضوع [[حج]] و [[زیارت]] است. تعداد کتابهاي موجود در کتابخانه تا بهار 1399، بيش از 27000عنوان مي‌شود که در حدود 35000جلد است.
 
ویژگی‌های عمده این کتابخانه بدین ترتیب است:


* فهرست‌نويسي قريب به شانزده هزار جلد کتاب
=== واحد اسناد ===
* مجهز بودن به نرم‌افزارهاي جامع و روزآمد کتابداري
در اين واحد، در مرحله اول، اسناد مرتبط با پژوهشکده حج و زيارت و نيز اسناد بعثه مقام معظم رهبري که مرتبط با پژوهشکده هستند جمع آوري شد. سپس يک نسخه ديجيتال از اسناد مرتبط با حج و زيارت در ديگر سازمان ها و ارگان ها، فهرست‌نويسي و نمايه زني بيش از چهار هزار عنوان سند در بيش از شصت هزار برگ و جاگذاري و تهيه آرشيو اسناد حج و زيارت، از مهم ترين فعاليت هاي انجام شده در اين واحد مي‌باشد. تعداد اسناد موجود در واحد اسناد پژوهشکده حج و زيارت تا بهار 1399، 4412 عنوان سند در بيش از 60000 هزار صفحه مي‌شود.
* قرار دادن اطلاعات کتب کتابخانه در معرض ديد کاربران اينترنتي بر روي پايگاه اطلاع‌رساني lib.ir
* PDF‌ سازي کتب کتابخانه به منظور عرضه آن در فضاي مجازي


==فعالیت ها==  
=== موزه حج و زیارت ===
علاوه بر انجام پژوهش‌هاي توليدي و انتشار آن در قالب کتب و مقالات تخصصي، پروژه‌هاي ديگري در دستور کار پژوهشکده قرار گرفته است که اهم آن چنين است:
در اين موزه آثار هنري و فرهنگي مربوط به حج نگهداري مي‌شود که از جمله اين آثار فرهنگي. از اشیای این موزه مي‌‌توان به قرآن‌هاي نفيس و کتب خطي متعلق به خطاطان ايراني و غير ايراني اشاره کرد.قسمتي از موزه به هدايايي اختصاص دارد که از مراکز و سازمان هاي مربوط به حج و زيارت کشورهاي اسلامي، عموما عربي، به رهبر معظم انقلاب، وزراء، مسئولين بعثه و سازمان حج و زيارت اهدا شده است؛ ماکت بافت قديمي شهر مدينه اشاره کرد.


===انتشار نشريه‌هاي تخصصي ميقات عربي و فارسي و فصلنامه فرهنگ زيارت===
==محصولات==
پژوهشکده حج و زیارت تا بهار سال 1399 حدود 1074 عنوان کتاب و حدود 201 شماره نشريه منتشر کرده است.


انتشار «[http://miqat.hajj.ir/ فصلنامه ميقات حج]» از پاييز سال ۷۱ آغاز گرديده و تاکنون 115 شماره از آن منتشر شده است. اين مجله به صورت تخصصي به موضوعات مرتبط با حج و زيارت پرداخته و مخاطبين خود را در ميان روحانيون، مديران و کارگزاران حج و عمره جستجو مي‌کند.
کتاب‌هاي منتشر شده در اين موضوعات مرتبط با حج و زيارت سامان يافته‌اند: فلسفه و اسرار، اخلاق و آداب، تاريخ و جغرافياي اماکن زيارتي، پژوهش‌هاي قرآني و حديثي، احکام و مناسک، سفرنامه­‌ها و خاطرات، مطالعات سياسي- اجتماعي، گزارش‌هاي حج‌گزاري ايرانيان و آثاري در زمينه دفاع از اعتقادات مذهب تشيع و پاسخ به «شبهات منتشره» برضد شيعه و وهابيت‌شناسي.  


«[[دو فصلنامه ميقات عربی|دو فصلنامه ميقات الحج]] » به زبان عربی نيز به منظور توليد محتواي لازم براي مخاطبان عرب‌زبان از سال ۱۴۱۵ه‍ .ق منتشر شده است. فصلنامه‌هاي ميقات فارسي و عربي به صورت متمرکز حوزه جغرافيايي کشور [[عربستان]] و تحولات مربوط به [[حج]] و [[زیارت|زيارت]] و محتواي علمي مرتبط با آن را توليد و عرضه می کند.
===انتشار نشريه‌هاي تخصصي ===


«[https://farhangziarat.hzrc.ac.ir/ فصلنامه فرهنگ زيارت]» از ديگر توليدات پژوهشکده بوده که در تابستان ۱۳۸۸ منتشر شد. اين فصلنامه مطالب مرتبط با [[زیارت|زيارت]] و [[عتبات عاليات]] را مدنظر دارد.
* انتشار «[http://miqat.hajj.ir/ فصلنامه ميقات حج]» از پاييز سال ۷۱ آغاز گرديده و تاکنون 115 شماره از آن منتشر شده است. اين مجله به صورت تخصصي به موضوعات مرتبط با حج و زيارت پرداخته و مخاطبين خود را در ميان روحانيون، مديران و کارگزاران حج و عمره جستجو مي‌کند.
* «[[دو فصلنامه ميقات عربی|دو فصلنامه ميقات الحج]] » به زبان عربی نيز به منظور توليد محتواي لازم براي مخاطبان عرب‌زبان از سال ۱۴۱۵ه‍ .ق منتشر شده است. فصلنامه‌هاي ميقات فارسي و عربي به صورت متمرکز حوزه جغرافيايي کشور [[عربستان]] و تحولات مربوط به [[حج]] و [[زیارت|زيارت]] و محتواي علمي مرتبط با آن را توليد و عرضه می کند.
* «[https://farhangziarat.hzrc.ac.ir/ فصلنامه فرهنگ زيارت]» از ديگر توليدات پژوهشکده بوده که در تابستان ۱۳۸۸ منتشر شد. اين فصلنامه مطالب مرتبط با [[زیارت|زيارت]] و [[عتبات عاليات]] را مدنظر دارد.
* گاهنامه بینش که در هر شماره به موضوعی در حوزه‌های کلامی، سیاسی، فقهی و اخلاقی  اختصاص می‌یابد.


=== دانشنامه حج و حرمين شريفين===
=== دانشنامه حج و حرمين شريفين===
خط ۸۱: خط ۸۴:
همايش [[حج]] و اقتصاد نخستين نشست پيرامون ابعاد اقتصادي [[حج]] بود که در تاريخ ۲۲ تيرماه ۱۳۹۱ برگزار گرديد. ۳۲ مقاله برتر از مجموع ۷۵ مقاله ارسالي در کتاب «مجموعه مقالات همايش حج و اقتصاد» چاپ شد.
همايش [[حج]] و اقتصاد نخستين نشست پيرامون ابعاد اقتصادي [[حج]] بود که در تاريخ ۲۲ تيرماه ۱۳۹۱ برگزار گرديد. ۳۲ مقاله برتر از مجموع ۷۵ مقاله ارسالي در کتاب «مجموعه مقالات همايش حج و اقتصاد» چاپ شد.


* '''همایش مسعای قلم'''
نخستين همايش مسعاي قلم (تجليل از نويسندگان حوزه حج و زيارت) / معاونت پژوهشي پژوهشکده در اين همايش از ميان 350 اثر رسيده به دبيرخانه همايش 22 اثر برتر انتخاب و از نويسندگان آنان تجليل به عمل آمد.
* '''برگزاري نشست‌هاي تخصصي'''
* '''برگزاري نشست‌هاي تخصصي'''