بازسازی کعبه (سال ۱۰۴۰ق.): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
Abbassehati (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Abbassehati (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
رسالة فی بناء الکعبة، مفقود شده است از خالد بن احمد بن محمد جعفری مکی مالکی (م. 1043ق.) است. | رسالة فی بناء الکعبة، مفقود شده است از خالد بن احمد بن محمد جعفری مکی مالکی (م. 1043ق.) است. | ||
===الاشارات القدسیة المفهومة=== | ===الاشارات القدسیة المفهومة=== | ||
الاشارات القدسیة المفهومة من هدم الکعبة العلیة، چاپی است اثر محمد غرساللدین انصاری مدنی (م. 1057) است، امام و خطیب حرم نبوی این رساله را نگاشته که با تحقیق فاطمه زینی توسط مکتبة زهراء الشرق در قاهره به سال 2009 به چاپ رسید. | |||
===الدرة المنیفة=== | ===الدرة المنیفة=== | ||
الدرة المنیفة فی تاریخ الکعبة الشریفة، مفقود است از خلیفة بن ابیالفرج زمزمی بیضاوی مکی (م. 1063ق.) است. | |||
===إسعاد آل عثمان=== | ===إسعاد آل عثمان=== | ||
إسعاد آل عثمان المکرم ببناء بیت الله المحرم، چاپی است از حسن بن عمار شرنبلالی (م. 1069ق.) است، در احکام بنای کعبه و [[مسجدالحرام]] که با تحقیق سلیمان آل کمال توسط [[جامعة ام القری مکه]] به سال 2003 به چاپ رسیده است. | إسعاد آل عثمان المکرم ببناء بیت الله المحرم، چاپی است از حسن بن عمار شرنبلالی (م. 1069ق.) است، در احکام بنای کعبه و [[مسجدالحرام]] که با تحقیق سلیمان آل کمال توسط [[جامعة ام القری مکه]] به سال 2003 به چاپ رسیده است. | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
الأقوال المعلمة فی وقوع الکعبة المعظمة، مفقود است اثر علی بن عبدالقادر بن محمد طبری مکی (م. 1070ق.) امام جماعت مقام شافعی مسجدالحرام است؛ او در این باره رساله «تحفة الکرام بأخبار عمارة السقف و الباب من البیت الحرام» را نیز نگاشت. | الأقوال المعلمة فی وقوع الکعبة المعظمة، مفقود است اثر علی بن عبدالقادر بن محمد طبری مکی (م. 1070ق.) امام جماعت مقام شافعی مسجدالحرام است؛ او در این باره رساله «تحفة الکرام بأخبار عمارة السقف و الباب من البیت الحرام» را نیز نگاشت. | ||
===در النظم=== | ===در النظم=== | ||
در النظم فی وقوع أرکان البیت المعظم، مفقود است. قصیدهای از ابراهیم بن یوسف مهتار رومی مکی (م. 1071ق.) است هر چند اصل آن از بین رفته اما ابن معصوم این قصیده را در آثارش آورده است. | |||
===تهنئة أهل الإسلام=== | ===تهنئة أهل الإسلام=== | ||
تهنئة أهل الإسلام بتجدید بیت الله الحرام، چاپی است از ابراهیم بن محمد بن عیسی میمونی (م. 1079ق.) است که با تحقیق مرکز البحوث بمکتبة نزار الباز تحقیق و توسط همان مرکز در 1998 در مکه به چاپ رسیده است. | |||
===مفرّحة الانام=== | ===مفرّحة الانام=== | ||
مفرّحة الانام فی تأسیس بیتالله الحرام، چاپی است اثرِ میرزا زینالعابدین کاشانی از علمای قرن یازدهم است؛ وی که از [[عالمان شیعه]] مقیم مکه بوده و در هنگام سیل و بازسازی در آنجا حضور داشته است، این اثر را به دو زبان فارسی و عربی نگاشته است. استاد رسول جعفریان که نسخه فارسی این اثر را تصحیح و در میقات حج، شماره 5 به چاپ رسانده است، مولف را از شاگردان ملا محمدامین استرآبادی، بنیانگذار تفکر نوین اخباری و صاحب فوائد المدنیة دانسته و در توصیف شخصیت و اثر وی مینویسد: وی از عالمان مقیم مکه بوده و در همین شهر نیز به دست سنیان متعصب به [[شهادت]] رسیده است. | |||
نسخهای از این رساله، به شماره 86، در کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران (که فعلًا به کتابخانه مرکزی منتقل شده) تحت عنوان «تاریخ کعبه» موجود است. گزارش عربی آن نیز در کتابخانه مجلس شورای اسلامی موجود میباشد که در جلد 12، ص70 شناسانده شده است. | نسخهای از این رساله، به شماره 86، در کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران (که فعلًا به کتابخانه مرکزی منتقل شده) تحت عنوان «تاریخ کعبه» موجود است. گزارش عربی آن نیز در کتابخانه مجلس شورای اسلامی موجود میباشد که در جلد 12، ص70 شناسانده شده است. | ||
به نوشته آقا بزرگ فتحاللّه بن مسیح اللّه، کتابی با عنوان ابنیة الکعبه نوشته که ترجمه عربی رساله مذکور را در آن درج کرده است. همینطور در جنة النعیم ص 293 نیز بخشی از آن نقل شده است. | به نوشته آقا بزرگ فتحاللّه بن مسیح اللّه، کتابی با عنوان ابنیة الکعبه نوشته که ترجمه عربی رساله مذکور را در آن درج کرده است. همینطور در جنة النعیم ص 293 نیز بخشی از آن نقل شده است. | ||
بخش عمده رساله مذکور را صاحب «فرائد الفوائد فی احوال المدارس و المساجد» در کتاب خود | بخش عمده رساله مذکور را صاحب «فرائد الفوائد فی احوال المدارس و المساجد» در کتاب خود <ref>صص 115ـ 101 و 143ـ 139.</ref> درج کرده است. علاوه بر آن، سید اسماعیل بن نجف حسینی مرندی بخشعمده متن گزارش زینالعابدین را بدون آن که از وی نامی به میان آورد، به علاوه یک نقشه و چند نکته کوچک نوشته است. | ||
این اثر به زبان عربی، با نام «مفرحة الانام فی تأسیس بیت الله الحرام» با تحقیق عمار عبودی نصار و حیدر لفته مال الله، توسط مشعر، در سال 1386 منتشر شد. | این اثر به زبان عربی، با نام «مفرحة الانام فی تأسیس بیت الله الحرام» با تحقیق عمار عبودی نصار و حیدر لفته مال الله، توسط مشعر، در سال 1386 منتشر شد. | ||
===گزارش بازسازی کعبه(سال1040) از این کتاب=== | |||
این رساله کوتاه اما با ارزشی است که او طی یک ماجرای جالب درباره بنای کعبه و برخی [[اماکن مکه]] مکرمه نگاشته است. بهنوشته مؤلف در ظهر روز چهارشنبه 19 ماهشعبان 1039 سیل عظیمی در مکّه آمده وآب زیادی به داخل مسجد وارد شده است؛ به دنبال آن تعداد زیادی از مردم ـ که به نوشته او حدود 442 نفر میشدند ـ در آن سیل از بین رفتند که یک معلّم با سی دانشآموزِ او که در مسجد مشغول درس بودند، جزو آنان بود. مؤلف در روز پنجشنبه بیستم [[ماه شعبان]] وارد مسجد شده که هیچ طواف کنندهای در آن نبوده است او خود در داخل آب [[طواف]] کرده و [[نماز طواف]] را ـ اجباراً ـ بالای منبر خوانده است.{{یادداشت|مؤلف ادامه این گزارش را درباره تخریب کعبه و بنای مجدّد آن، به دقّت هرچه تمامتر آورده و به دنبال آن، پیرامون برخی اماکن مکه مکرمه نیز سخن گفته است. رساله حاضر نشانگر افتخار بزرگی برای شیعه در بنای ساختمان کعبه مکرمه میباشد. افتخاری که مؤلف را وادار کرده تا این رساله را نگاشته و مؤمنان را خشنود سازد. نام رساله از همین احساس، برخاسته است.}} | |||
==مقایسه کتاب ابن علان و کاشانی== | |||
گزارش زینالعابدین کاشانی از [[عالمان شیعه]] مقیم مکه با گزارش ابن علان، عالم بزرگ [[اهل سنت]] مقیم مکه، تفاوتهایی دارد که عمده آن، درباره موسس و بانی بازسازی است. در گزارش زینالعابدین بر نقش وی تاکید شده اما در گزارش ابن علان بر نقش خویش و دیگر عالمانِ اهل سنت مکه و نیز نقش خلافت عثمانی در بازسازی آن مکان مقدس، تاکید شده است. همچنین در گزارش ابن علان، اثری از نام زینالعابدین کاشانی در جریان بازسازی، به چشم نمیخورد. البته در اینکه زینالعابدین کاشانی در آن زمان در مکه حضور داشته، تردیدی نیست لکن نقش وی در آثار ابن علان، انعکاسی نداشته است. | |||
==جستارهای وابسته== | |||
*[[بازسازی مکه]] | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
==منابع== | |||
{{منابع}} | |||
{{برگرفتگی | |||
| پیش از لینک = مقاله | |||
| منبع = نقش ابن علان مکی در تدوین تاریخ مکه و مدینه | |||
| لینک = http://miqat.hajj.ir/article_99035.html | |||
| توضیحات منبع = علی احمدی، میقات حج شماره ۱۰۹، ۱۳۹۸ | |||
}} |