استظلال (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←حکم) |
Abbassehati (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۱۹: | خط ۲۱۹: | ||
{{ارجاع مساله|449}} | {{ارجاع مساله|449}} | ||
|} | |} | ||
==استفتائات== | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 485 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' در شب، [[استظلال]] نیست.{{توضیح مساله|485| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' استظلال در شب نیست و مانع ندارد و ظاهرِ مجموعِ روایات و مقتضای اصل، اختصاص ممنوعیت به سایه انداختن از آفتاب است. | |||
* '''آیتالله تبریزى:''' بنا بر احتیاط در حرمت استظلال فرقی بین شب و روز نیست. | |||
* '''آیتالله خامنهای:''' احوط آن است که در شبهای بارانی و سرد از سوار شدن به اتوبوس مسقف و مانند آن اگر برای فرار از باران و سرما باشد اجتناب کند. | |||
* '''آیتالله خویی:''' مراد از استظلال تحفظ از آفتاب و سرما و گرما و باران و باد و مانند آنهاست. پس اگر هیچکدام از آنها نباشد، به نحوی که وجود و عدمِ سایبان یکسان باشد اشکال ندارد، و در این حکم بین شب و روز فرقی نیست و در فرض شک در اینکه آیا مظله وجود و عدمش یکسان است یا نه استظلال جایز است. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' حرکت با وسیله نقلیه سقفدار در شب نیز جایز نیست مگر در صورت ضرورت، و در هر حال اگر با علم و عمد مرتکب شود کفاره دارد، هرچند لزوم کفاره در بین الطلوعین و شب غیر بارانی؛ بنا بر احتیاط است. | |||
* '''آیتالله سبحانی:''' حرکت با وسایط نقلیه سرپوشیده به هنگام شب اشکال ندارد مگر اینکه باد شدید یا باران در کار باشد و همچنین حرکت در روز ابری با ماشین مسقف مانع ندارد و همچنین بین الطلوعین و پس از غروب خورشید تا زوال حمره جزء شب است. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' سوار شدن در ماشین سقفدار و مانند آن در شب و بین الطلوعین و روزهایی که ابر غلیظ مانع تابش خورشید باشد، در صورتی که بارانی نباشد اشکال ندارد و اگر بارانی باشد کفاره دارد و به احتیاط واجب جایز نیست. | |||
* '''آیتالله مکارم:''' جایز است مگر در شبهای بارانی که باید کفاره بدهد و در روزهای کاملاً ابری و بین الطلوعین نیز استفاده از ماشین سرپوشیده مانعی ندارد. | |||
}}بنابراین، [[جایز]] است [[محرم (احرامگزار)|محرم]] در شب با ماشین سقفدار به [[مکه]] برود، ولی در هوای ابری در روز جایز نیست، مگر ابر به طوری تیره باشد که استظلال صدق نکند.{{توضیح مساله|485| | |||
* '''آیتالله تبریزى، آیتالله خویی:''' استظلال در روز ابری هم جایز نیست. | |||
* '''آیتالله سبحانی:''' بین الطلوعین و همچنین پس از غروب خورشید تا زوال حمره جزء شب است و حرکت در روز ابری با ماشین مسقف مانع ندارد. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' اگر ابر تیره باشد که اشعه آفتاب را به کلی پوشانده باشد و باران نباشد اشکال ندارد. | |||
* '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' استظلال در هوای ابری در روز جایز نیست. | |||
* '''آیتالله مکارم:''' تیره بودن ابرها لازم نیست، منظور نبودن سایه است. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|485}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 508 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: فرمودهاید که [[محرم (احرامگزار)|محرم]] از منزل تا [[مسجدالحرام]] میتواند زیر سقف برود، آیا کسانی که در مسجدالحرام برای [[حج]] محرم میشوند میتوانند در مکه زیر سقف باشند؟ | |||
جواب: تا عرفاً در منزل و [[مکه]] هستند و در حال سیر برای خارج شدن از مکه نیستند میتوانند [[استظلال]] نمایند.{{توضیح مساله|508| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' بنا بر احتیاط نمیتوانند استظلال نمایند. | |||
* '''آیتالله تبریزی، آیتالله سبحانی:''' در حال حرکت و سیر احتیاطاً نباید استظلال بکنند. | |||
* '''آیتالله خامنهای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایههای متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر اجتناب کند. | |||
* '''آیتالله خویی:''' در قسمت جدید شهر مکه بنا بر احتیاط سوار ماشین سقف¬دار نشود. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' استظلال در مکه نیز ـ در حال اختیار و عدم حرج ـ جایز نیست و فرقی نمیکند که برای رفتن به مسجدالحرام باشد یا منزل یا عرفات، در منزل مستقر شده باشد یا نه. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' احتیاط نباید ترک شود. | |||
* '''آیتالله مکارم:''' در مکه مانعی ندارد هرچند در حال حرکت به سوی عرفات باشد. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|508}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 509 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: کسی که از [[تنعیم]] محرم میشود، [[استظلال]] برای او چه حکمی دارد؟ | |||
جواب: چون تنعیم جزو [[مکه]] شده و مکه منزل است، استظلال در فرض سؤال مانع ندارد.{{توضیح مساله|509| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' به احتیاط واجب تظلیل جایز نیست. | |||
* '''آیتالله تبریزى:''' احتیاط لازم ترک استظلال در تنعیم و در حرکت از آنجا تا مسجدالحرام یا محل اقامت است. | |||
* '''آیتالله خامنهای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایههای متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر اجتناب کند. | |||
* '''آیتالله خویی:''' بنا بر احتیاط، استظلال نکند تا دخول مکه متیقّن سابق. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' جایز نیست، مگر آنکه مشقت شدید داشته یا از اختیار محرم خارج باشد. | |||
* '''آیتالله سبحانی:''' استظلال جایز نیست. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' حکم به جواز استظلال در مفروض سؤال بسیار مشکل است و احتیاط ترک نشود. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|509}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 510 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: میقات [[عمره مفرده]] در خود [[مکه]] واقع شده است، آیا کسی که در آنجا برای [[عمره مفرده]] احرام بست میتواند در اتوبوس سقفدار سوار شود یا خیر، با توجه به اینکه محل سکونت او مکه است؟ | |||
جواب: در فرض مذکور مانع ندارد.{{توضیح مساله|510| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' به احتیاط واجب تظلیل جایز نیست. | |||
* '''آیتالله تبریزى:''' احتیاط لازم ترک استظلال در تنعیم و در حرکت از آنجا تا مسجدالحرام یا محل اقامت است. | |||
* '''آیتالله خامنهای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایههای متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر اجتناب کند. | |||
* '''آیتالله خویی:''' بنا بر احتیاط، استظلال نکند تا دخول مکه متیقّن سابق. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' جایز نیست، مگر آنکه مشقت شدید داشته یا از اختیار محرم خارج باشد. | |||
* '''آیتالله سبحانی:''' استظلال جایز نیست. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' حکم به جواز استظلال در مفروض سؤال بسیار مشکل است و احتیاط ترک نشود. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|510}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 511 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: افرادی از [[مسجد شجره]] محرم شدند و شبانه برای [[مکه]] حرکت نمودند ولی نزدیک [[طلوع آفتاب]] در ماشین سقفدار به خواب رفتند و بعد از طلوع آفتاب بیدار شدند و ماشین را نگاه داشتند، آیا برای مدتی که در حال سیر در زیر سقف بودند، کفاره دارد یا خیر، و الآن که ایستادهاند و میخواهند پیاده شوند، چه حکمی دارد؟ | |||
جواب: برای مدتی که خواب بودهاند، یا ماشین ایستاده، [[کفاره]] واجب نیست، ولی اگر بعد از بیدار شدن و التفات و قبل از ایستادن ماشین، [[استظلال]] شده ولو اضطراراً، کفاره [[واجب]] است.{{توضیح مساله|511| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' استظلال در شب نیست و مانع ندارد و ظاهرِ مجموعِ روایات و مقتضای اصل، اختصاص ممنوعیت به سایه انداختن از آفتاب است. | |||
* '''آیتالله تبریزى:''' بنا بر احتیاط در حرمت استظلال فرقی بین شب و روز نیست. | |||
* '''آیتالله خامنهای:''' احوط آن است که در شبهای بارانی و سرد از سوار شدن به اتوبوس مسقف و مانند آن اگر برای فرار از باران و سرما باشد اجتناب کند. | |||
* '''آیتالله خویی:''' مراد از استظلال تحفظ از آفتاب و سرما و گرما و باران و باد و مانند آنهاست. پس اگر هیچکدام از آنها نباشد، به نحوی که وجود و عدمِ سایبان یکسان باشد اشکال ندارد، و در این حکم بین شب و روز فرقی نیست و در فرض شک در اینکه آیا مظله وجود و عدمش یکسان است یا نه استظلال جایز است. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' حرکت با وسیله نقلیه سقفدار در شب نیز جایز نیست مگر در صورت ضرورت، و در هر حال اگر با علم و عمد مرتکب شود کفاره دارد، هرچند لزوم کفاره در بین الطلوعین و شب غیر بارانی؛ بنا بر احتیاط است. | |||
* '''آیتالله سبحانی:''' حرکت با وسایط نقلیه سرپوشیده به هنگام شب اشکال ندارد مگر اینکه باد شدید یا باران در کار باشد و همچنین حرکت در روز ابری با ماشین مسقف مانع ندارد و همچنین بین الطلوعین و پس از غروب خورشید تا زوال حمره جزء شب است. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' سوار شدن در ماشین سقفدار و مانند آن در شب و بین الطلوعین و روزهایی که ابر غلیظ مانع تابش خورشید باشد، در صورتی که بارانی نباشد اشکال ندارد و اگر بارانی باشد کفاره دارد و به احتیاط واجب جایز نیست. | |||
* '''آیتالله مکارم:''' جایز است مگر در شبهای بارانی که باید کفاره بدهد و در روزهای کاملاً ابری و بین الطلوعین نیز استفاده از ماشین سرپوشیده مانعی ندارد. در این صورت کفارهای لازم نیست. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|511}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 513 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: کسانی که از [[مسجدالحرام]] برای [[حج]] محرم میشوند و از مسجدالحرام در ماشین سقفدار سوار میشوند و مثلاً در [[عزیزیه]] که منزل ایشان است پیاده میشوند، آیا سوار شدن در اتومبیل سقفدار از مسجدالحرام به منزل چه صورت دارد، و اگر پیاده نشوند و از اول قصد [[عرفات]] داشته باشند [[حکم]] چیست؟ | |||
جواب: در فرض اول مانع ندارد و در فرض دوم [[احتیاط]] کنند.{{توضیح مساله|513| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' بنا بر احتیاط نمیتوانند استظلال نمایند. | |||
* '''آیتالله تبریزی:''' در حال حرکت و سیر احتیاطاً نباید استظلال بکنند. | |||
* '''آیتالله خامنهای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایههای متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر جتناب کند. | |||
* '''آیتالله خویی:''' در قسمت جدید شهر مکه بنا بر احتیاط سوار ماشین سقف¬دار نشود. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' استظلال در مکه نیز ـ در حال اختیار و عدم حرج ـ جایز نیست و فرقی نمیکند که برای رفتن به مسجدالحرام باشد یا منزل یا عرفات، در منزل مستقر شده باشد یا نه. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' احتیاط نباید ترک شود. | |||
* '''آیتالله مکارم:''' در مکه مانعی ندارد هرچند در حال حرکت به سوی عرفات باشد. در هر دو فرض مانعی ندارد. | |||
* '''آیتالله سبحانی:''' در حال حرکت و سیر احتیاطاً نباید استظلال بکنند. در فرض دوم جایز نیست. | |||
* '''آیتالله فاضل:''' در هر دو فرض مانعی ندارد. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|513}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 515 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا [[استظلال]]، مربوط به سایه حاصل از تابش عمودی خورشید است یا حاصل از تابش مایل خورشید را هم شامل میشود؟ | |||
جواب: فرق نمیکند.{{توضیح مساله|515| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' احوط این است که زیر سایه چیزی که روی سر نباشد نیز نرود. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' ولی سایه دیوار ماشینها و سایه صندلیها و همسفران، مانعی ندارد. | |||
* '''آیتالله سبحانی:''' اگر شخص پیاده در سایه ماشین و یا حیوانات و یا هر وسیله متحرک دیگر در حال احرام حرکت کند اشکال ندارد. به شرطی که مانع از تابش مستقیم خورشید نشود بنابراین نمیتوان زیر سایه چتر ولو اینکه در دست دیگری باشد حرکت کرد. | |||
* '''آیتالله مکارم:''' سایه دیوارهای ماشین بدون سقف و مانند آن مانعی ندارد. | |||
* '''آیتالله نوری:''' استظلال اختصاص به بالاسر دارد و شامل سایه حاصل از دیوار ماشین نمیشود. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|515}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 516 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا [[استظلال]]، مربوط به سایه بر سر میباشد یا اگر سایه فقط بر شانه بیفتد استظلال صدق میکند؟ | |||
جواب:{{توضیح مساله|516| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' فرق نمیکند. | |||
* '''آیتالله تبریزى، آیتالله سیستانی:''' بنا بر احتیاط واجب صدق میکند. | |||
* '''آیتالله خویی، آیتالله زنجانی:''' صدق میکند. | |||
* '''آیتالله فاضل:''' گذشت که بنا بر احتیاط واجب برای بدن نیز نباید سایبان قرار دهد. | |||
}}صدق نمیکند. | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|516}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 517 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا [[استظلال]] فقط مربوط به سقف میباشد یا شامل سایه حاصل از دیوار ماشین هم میشود؟ | |||
جواب: شامل نمیشود.{{توضیح مساله|517| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' احوط ترک سایه انداختن از آفتاب است، اگرچه منحرف از بالای سر باشد با چیزی که در سر ممنوع است. | |||
* '''آیتالله تبریزى:''' حرمت و ثبوت کفاره در تظلیل جانبی مبنی بر احتیاط است. | |||
* '''آیتالله خویی:''' و احوط بلکه اظهر این است که زیر سایه چیزی که روی سر نباشد نیز نرود، پس اگر از طرف چپ و راست چیزی بر او سایه بیفکند؛ به نحوی که تأثیر در کم شدن گرما یا سرما یا باد و نحو آن داشته باشد، جایز نیست و کفاره دارد. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' محرم نمیتواند در سایه سایبان متحرکی که بالای سر او نباشد نیز حرکت کند، ولی قرار گرفتن در سایه صندلیها و دیوارهای ماشین، اشکال ندارد، و فرقی بین ماشین خود و دیگری نیست. | |||
* '''آیتالله سبحانی، آیتالله مکارم:''' گذشتن از زیر پلهای وسط راه مانعی ندارد و همچنین بودن در سایهای که از دیوارهای اتومبیل سر باز و مانند آن به وجود میآید. '''آیتالله سبحانی''' اضافه فرمودهاند به شرطی که مانع از تابش مستقیم خورشید نشود. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' سایههای متحرک که بالای سر محرم قرار نگرفته برای پیاده مطلقاً جایز است و سواره احتیاطاً اجتناب کند مگر اینکه کوتاه باشد که سر و سینه را فرا نگیرد. | |||
* '''آیتالله نوری:''' استظلال، اختصاص به بالای سر دارد و شامل سایه حاصل از دیوار ماشین نمیشود. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|517}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 520 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا [[محرم (احرامگزار)|محرم]] به محض وصول به [[مکه]] میتواند [[استظلال]] نماید و یا بایستی به منزل برسد و بعد از اتخاذ منزل [[جایز]] است؟ | |||
جواب: مکه منزل است و با رسیدن به آن استظلال مانع ندارد.{{توضیح مساله|520| | |||
* '''آیتالله بهجت:''' بنا بر احتیاط نمیتوانند استظلال نمایند. | |||
* '''آیتالله تبریزی، آیتالله سبحانی:''' در حال حرکت و سیر احتیاطاً نباید استظلال بکنند. | |||
* '''آیتالله خامنهای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایههای متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر جتناب کند. | |||
* '''آیتالله خویی:''' در قسمت جدید شهر مکه بنا بر احتیاط سوار ماشین سقف¬دار نشود. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' استظلال در مکه نیز ـ در حال اختیار و عدم حرج ـ جایز نیست و فرقی نمیکند که برای رفتن به مسجدالحرام باشد یا منزل یا عرفات، در منزل مستقر شده باشد یا نه. | |||
* '''آیتالله سیستانی:''' احتیاط نباید ترک شود. | |||
* '''آیتالله مکارم:''' در مکه مانعی ندارد هرچند در حال حرکت به سوی عرفات باشد. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|520}} | |||
|} | |||
== جستار وابسته == | == جستار وابسته == | ||