مرقد میثم تمار: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح نویسه‌های عربی
(اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۳: خط ۳:
| تصویر =مرقد میثم تمار.jpg
| تصویر =مرقد میثم تمار.jpg
| اندازه تصویر =
| اندازه تصویر =
| بنيانگذار =
| بنیانگذار =
| تأسیس =
| تأسیس =
| کاربری =حرم
| کاربری =حرم
خط ۲۳: خط ۲۳:


== معرفی اجمالی میثم تمار ==
== معرفی اجمالی میثم تمار ==
میثم بن یحیی اسدی کوفی، کنیه‏اش ابوسالم و از اصحاب امام علی (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) بود. از دوره کودکی و نوجوانی او، اطلاعی در دست نیست. می‌گویند او غلام زنی از طایفه [[بنی‏اسد|بنی ‏اسد]] بود که امام (ع) او را از وی خریداری و سپس آزاد نمود.<ref>الارشاد، ج1، ص323.</ref> او از آنجایی که به شغل خرمافروشی مشغول بود، به لقب «تَمّار» (خرمافروش)، شناخته می‌شد.
میثم بن یحیی اسدی کوفی، کنیه‌اش ابوسالم و از اصحاب امام علی (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) بود. از دوره کودکی و نوجوانی او، اطلاعی در دست نیست. می‌گویند او غلام زنی از طایفه [[بنی‌اسد|بنی اسد]] بود که امام (ع) او را از وی خریداری و سپس آزاد نمود.<ref>الارشاد، ج1، ص323.</ref> او از آنجایی که به شغل خرمافروشی مشغول بود، به لقب «تَمّار» (خرمافروش)، شناخته می‌شد.


میثم از یاران خاص و نزدیک امیرمؤمنان (ع) و همچنین از اصحاب امام حسین (ع)، به‌شمار می‌آید.<ref>الاختصاص، شیخ مفید، ص3، 7 و 8.</ref> او در کوفه از همراهان و ملازمان امیرمؤمنان (ع) در اوقات خلوت آن حضرت بود.
میثم از یاران خاص و نزدیک امیرمؤمنان (ع) و همچنین از اصحاب امام حسین (ع)، به‌شمار می‌آید.<ref>الاختصاص، شیخ مفید، ص3، 7 و 8.</ref> او در کوفه از همراهان و ملازمان امیرمؤمنان (ع) در اوقات خلوت آن حضرت بود.
خط ۳۴: خط ۳۴:


== بازسازی‌ها ==
== بازسازی‌ها ==
از تاریخ ساخت اولیه مزار میثم تمار، اطلاعی در دست نیست. عضد الدوله دیلمی در قرن چهارم گنبدی بر قبر وی بنا کرد. در قرن سیزده هجری قمری، شیخ ملاّ علی فرزند میرزا خلیل نجفی آل خلیلی (1226 تا1297 ه. ق) دومین عمارت را ساخت. پس از آن نیز سید عطاءالله ارومی (م 1321 ه. ق) از مجتهدین آذربایجانی مقیم نجف حرم و گنبد را برای تجدید بنا کرده و صحنی در کنار آن تأسیس نمود.<ref>دایرة المعارف تشیع، ج۱، ص۱۱۲.</ref> در سال 1382 قمری بنا تخريب گرديد. پس از آن حاج محمد رشاد بن ناصر مرز [مرضه‏] نجفی ساختمان فعلی آن را در نیمه دوم قرن 14 ه. ق- 20 م، با صرف مبلغ چهل هزار دینار عراقی، بازسازی کرد. عملیات ساختمانی در روز 26 ژوئن سال 1962 م برابر با 1382 ه. ق آغاز شد و در سال 1968 م برابر با 1388 ه. ق، به پایان رسید.<ref>مراقد المعارف، ج2، ص340.</ref>
از تاریخ ساخت اولیه مزار میثم تمار، اطلاعی در دست نیست. عضد الدوله دیلمی در قرن چهارم گنبدی بر قبر وی بنا کرد. در قرن سیزده هجری قمری، شیخ ملاّ علی فرزند میرزا خلیل نجفی آل خلیلی (1226 تا1297 ه. ق) دومین عمارت را ساخت. پس از آن نیز سید عطاءالله ارومی (م 1321 ه. ق) از مجتهدین آذربایجانی مقیم نجف حرم و گنبد را برای تجدید بنا کرده و صحنی در کنار آن تأسیس نمود.<ref>دایرة المعارف تشیع، ج۱، ص۱۱۲.</ref> در سال 1382 قمری بنا تخریب گردید. پس از آن حاج محمد رشاد بن ناصر مرز [مرضه‏] نجفی ساختمان فعلی آن را در نیمه دوم قرن 14 ه. ق- 20 م، با صرف مبلغ چهل هزار دینار عراقی، بازسازی کرد. عملیات ساختمانی در روز 26 ژوئن سال 1962 م برابر با 1382 ه. ق آغاز شد و در سال 1968 م برابر با 1388 ه. ق، به پایان رسید.<ref>مراقد المعارف، ج2، ص340.</ref>
[[پرونده:ضريح قديمي مرقد ميثم تمار.png|بندانگشتی]]
[[پرونده:ضریح قدیمی مرقد میثم تمار.png|بندانگشتی]]


=== توصیف مقبره در سال 1365 قمری ===
=== توصیف مقبره در سال 1365 قمری ===
نخستین توصیف از مقبره میثم تمار را شیخ محمد حسين مظفر در کتاب شهید الحق و الولاء ثبت کرده است. وی پس از تایید صحت انتساب این مقبره به میثم تمار و ارائه دلایلی برای آن شکل ظاهری مرقد را قبل از تجدید بنا در سال 1382 قمری شرح داده و به این نکته اشاره می‌کند که هیچ نشانه ای از زمان ساخت بنا چه در کتیبه‌ها و چه در سنگ‌های اطراف قبر وجود ندارد. به گفته وی کاشی کاری گنبد توسط حاج عباس ناجی النجفی و دیوارهای دور مقبره، ایوان مقابل آن، مقبره و گنبد توسط سید ارومی بیش از پنجاه سال قبل از رویت او ترمیم و یا بنا گردیده است. وی اشاره می‌کند که سال درج شده بر روی صندوق چوبي قبر 1360ه. قمری است.<ref>مظفّر، میثم التمّار، ص78.</ref>
نخستین توصیف از مقبره میثم تمار را شیخ محمد حسین مظفر در کتاب شهید الحق و الولاء ثبت کرده است. وی پس از تایید صحت انتساب این مقبره به میثم تمار و ارائه دلایلی برای آن شکل ظاهری مرقد را قبل از تجدید بنا در سال 1382 قمری شرح داده و به این نکته اشاره می‌کند که هیچ نشانه ای از زمان ساخت بنا چه در کتیبه‌ها و چه در سنگ‌های اطراف قبر وجود ندارد. به گفته وی کاشی کاری گنبد توسط حاج عباس ناجی النجفی و دیوارهای دور مقبره، ایوان مقابل آن، مقبره و گنبد توسط سید ارومی بیش از پنجاه سال قبل از رویت او ترمیم و یا بنا گردیده است. وی اشاره می‌کند که سال درج شده بر روی صندوق چوبی قبر 1360ه. قمری است.<ref>مظفّر، میثم التمّار، ص78.</ref>


=== بازسازی جدید ===
=== بازسازی جدید ===
در سال 2011 میلادی، هیئت بازسازی استان [[نجف]]، تصمیم گرفت تا مرقد میثم را توسعه دهد. به همین منظور، طرحی را در سه مرحله تدوین نمود. دو مرحله جهت توسعه و تکمیل مقبره و مرحله سوم برای توسعه و تجهیز صحن مرقد در نظر گرفته شد. مراسم کلنگ‏زنی طرح توسعه مرقد میثم، با حضور مسئولان [[عراق]] و با سرمایه‌ای نزدیک به چهار میلیارد دینار عراقی، آغاز شد. براساس این پروژه، در مرجله اول که در سال 2011 آغاز گردید مساحت مرقد از 413 به 1100 متر مربع افزایش یافت و گنبدی جدید به قطر 9 متر و دو مناره به ارتفاع 28 متر و قطر 2.5 متر ساخته شد. در مرحله دوم کار ساخت بنای اصلی از جهت نما کاری تکمیل ستونها و آجرکاری با رعایت معماری اسلامی پایان یافت.<ref>مجله شعائر، جلد 65، ص12.</ref> صحن این مقبره بر اساس طرحی به مزار خدیجه دختر امیر المونین متصل شده و در نهایت مساحت این مجموعه به 5300 متر مربع بالغ گردید. همچنین قبرستانی قدیمی پشت مرقد که مرحوم مظفر هم به آن اشاره کرده بود در طرح توسعه حرم تخریب گردید.
در سال 2011 میلادی، هیئت بازسازی استان [[نجف]]، تصمیم گرفت تا مرقد میثم را توسعه دهد. به همین منظور، طرحی را در سه مرحله تدوین نمود. دو مرحله جهت توسعه و تکمیل مقبره و مرحله سوم برای توسعه و تجهیز صحن مرقد در نظر گرفته شد. مراسم کلنگ‌زنی طرح توسعه مرقد میثم، با حضور مسئولان [[عراق]] و با سرمایه‌ای نزدیک به چهار میلیارد دینار عراقی، آغاز شد. براساس این پروژه، در مرجله اول که در سال 2011 آغاز گردید مساحت مرقد از 413 به 1100 متر مربع افزایش یافت و گنبدی جدید به قطر 9 متر و دو مناره به ارتفاع 28 متر و قطر 2.5 متر ساخته شد. در مرحله دوم کار ساخت بنای اصلی از جهت نما کاری تکمیل ستونها و آجرکاری با رعایت معماری اسلامی پایان یافت.<ref>مجله شعائر، جلد 65، ص12.</ref> صحن این مقبره بر اساس طرحی به مزار خدیجه دختر امیر المونین متصل شده و در نهایت مساحت این مجموعه به 5300 متر مربع بالغ گردید. همچنین قبرستانی قدیمی پشت مرقد که مرحوم مظفر هم به آن اشاره کرده بود در طرح توسعه حرم تخریب گردید.


ضریح جدید این مرقد به دست هنرمندان اصفهانی طی دو سال و به ابعاد 4 در 5 و به ارتفاع 5 متر ساخته و در تاریخ 5 جمادی الاول سال 1438 قمری همزمان با ولادت حضرت فاطمه الزهرا رونمایی گردید. نماد اصلی این ضریح طرحواره نخل است که یادآور زندگانی و مصلوب گردیدن این شهید بزرگوار می‌باشد.
ضریح جدید این مرقد به دست هنرمندان اصفهانی طی دو سال و به ابعاد 4 در 5 و به ارتفاع 5 متر ساخته و در تاریخ 5 جمادی الاول سال 1438 قمری همزمان با ولادت حضرت فاطمه الزهرا رونمایی گردید. نماد اصلی این ضریح طرحواره نخل است که یادآور زندگانی و مصلوب گردیدن این شهید بزرگوار می‌باشد.
[[پرونده:ضريح جديد مرقد ميثم تمار.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:ضریح جدید مرقد میثم تمار.jpg|بندانگشتی]]


== حادثه تروريستي در مرقد ==
== حادثه تروریستی در مرقد ==
در سال 2006 عامل انتحاری خودروی بمب گذاری شده اش را بین دو ون از زائران ایرانی منفجر کرده و موجب جان باختن 12 نفر از جمله 8 ایرانی و مصدومیت 37 نفر که 22 تن از آنان ایرانی بودند گردید.  
در سال 2006 عامل انتحاری خودروی بمب گذاری شده اش را بین دو ون از زائران ایرانی منفجر کرده و موجب جان باختن 12 نفر از جمله 8 ایرانی و مصدومیت 37 نفر که 22 تن از آنان ایرانی بودند گردید.  


خط ۶۱: خط ۶۱:


}}
}}
* '''مراقد المعارف'''، محمد حرزالدين، تحقيق: محمدحسين حرزالدين، قم، سعيد بن جبير، ٢٠٠٧م.
* '''مراقد المعارف'''، محمد حرزالدین، تحقیق: محمدحسین حرزالدین، قم، سعید بن جبیر، ٢٠٠٧م.
* '''ميثم تمار'''، احمد صادقى اردستانى، تهران، مشعر، ١٣٩١ه. ش.
* '''میثم تمار'''، احمد صادقی اردستانی، تهران، مشعر، ١٣٩١ه. ش.
* '''الاختصاص'''، محمد بن محمد (الشيخ المفيدتصحيح: علي اكبر الغفاري، ط ۴، قم، مؤسسة النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين، ١۴١۴ه. ق.
* '''الاختصاص'''، محمد بن محمد (الشیخ المفیدتصحیح: علی اکبر الغفاری، ط ۴، قم، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، ١۴١۴ه. ق.
* '''الارشاد في معرفة حجج الله علي العباد'''، محمد بن محمد بن نعمان (الشيخ المفيدتحقيق: مؤسسة آل البيت (عليهم السلام) لاحياء التراث، ط ٢، بيروت، دار المفيد، ١۴١۴ه. ق - ١٩٩٣م.
* '''الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد'''، محمد بن محمد بن نعمان (الشیخ المفیدتحقیق: مؤسسة آل البیت (علیهم السلام) لاحیاء التراث، ط ٢، بیروت، دار المفید، ١۴١۴ه. ق - ١٩٩٣م.
* '''ضريح ميثم التمار الشاهد علي شهيد ذاب في الحق'''، أليس کوراني، مجله شعائر، جلد 65، 1436ه. ق.
* '''ضریح میثم التمار الشاهد علی شهید ذاب فی الحق'''، ألیس کورانی، مجله شعائر، جلد 65، 1436ه. ق.
* '''ميثم التمار شهيد الحق و الولاء'''، محمد حسين المظفر، مکتبة الحيدرية، 1365ه. ق - 1965 م.
* '''میثم التمار شهید الحق و الولاء'''، محمد حسین المظفر، مکتبة الحیدریة، 1365ه. ق - 1965 م.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{نجف}}
{{نجف}}