Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران
۱۰٬۳۱۲
ویرایش
اخبار المدینه (ابن زباله): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح شناسه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
==نویسنده== | ==نویسنده== | ||
{{اصلی|ابن زباله}} | {{اصلی|ابن زباله}} | ||
محمد بن حسن بن ابی‌الحسن قُرَشی مَخزومی با کنیه ابوالحسن یا ابوعبدالله و معروف به ابن زَباله، از تاریخ‌نگاران، راویان و نسب‌شناسان سده دوم قمری در [[مدینه]] است. گفتنی است زباله به فتح یا ضم زاء<ref>معجم ما استعجم، ج۲، ص۶۹۳؛ معجم البلدان، ج۳، ص۱۲۹؛ تقریب التهذیب، ج۲، ص۶۶-۶۷.</ref> از نواحی کهن مدینه بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۱، ص۳۵۲.</ref> به احتمال، وی در حدود سال ۲۰۰ق درگذشته است.<ref>الاکمال، ج۴، ص۱۷۱؛ تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۲۰۲؛ تقریب التهذیب، ج۲، ص۶۷.</ref> | محمد بن حسن بن ابی‌الحسن قُرَشی مَخزومی با کنیه ابوالحسن یا ابوعبدالله و معروف به ابن زَباله، از تاریخ‌نگاران، راویان و نسب‌شناسان سده دوم قمری در [[مدینه]] است. گفتنی است زباله به فتح یا ضم زاء<ref>معجم ما استعجم، ج۲، ص۶۹۳؛ معجم البلدان، ج۳، ص۱۲۹؛ تقریب التهذیب، ج۲، ص۶۶-۶۷.</ref> از نواحی کهن مدینه بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۱، ص۳۵۲.</ref> به احتمال، وی در حدود سال ۲۰۰ق درگذشته است.<ref>الاکمال، ج۴، ص۱۷۱؛ تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۲۰۲؛ تقریب التهذیب، ج۲، ص۶۷.</ref> | ||
[[ | بر پایه تصریح [[ابن حجر]]، او از اصحاب [[مالک بن انس]] به شمار می‌آید<ref>لسان المیزان، ج۵، ص۱۳۶؛ تهذیب التهذیب، ج۹، ص۱۰۱؛ وفاء الوفاء، ج۱، ص۶۲.</ref> و از محضر بسیاری از [[حدیث|محدثان]] و دانشوران سده دوم قمری بهره برده است. مِزّی، فهرستی جامع از استادان، شاگردان و [[روایت|راویان]] ابن زباله ترتیب داده است.<ref>تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۲۰۲-۲۰۵.</ref> برخی از استادان وی عبارتند از: ابراهیم بن قُدامه مدنی، اسامة بن حَفص مدنی، عبدالله بن محمد بن ابی‌فَروِه و عبدالله بن وَهَب. | ||
صلاح عبدالعزیز بن سلامه، محقق کتاب، با کاوش در سلسله اسناد و متون حدیثی، به شناسایی ۱۰۵ تن از مشایخ روایی ابن زباله پرداخته است. از شاگردان نام‌آور وی می‌توان به عمر بن شَبَّه نُمَیری، [[زبیر بن بکار]] و [[یحیی بن حسن علوی]] اشاره کرد. اینان در مدینه‌پژوهی به روش و سبک او توجه کرده، آثاری پدید آورده‌اند که تاکنون جز کتاب ابن شبه نسخه‌ای از آن‌ها یافت نشده است. | |||
رجال‌شناسان ابن زباله را به جعل حدیث و کذب متهم نموده و او را تضعیف کرده‌اند.<ref>الضعفاء الصغیر، ص۱۰۳؛ الجرح و التعدیل، ج۷، ص۲۳۸.</ref> اما [[سمهودی|سَمهودی]] معتقد است در گزارش‌ها و نقل شده‌های مشترک میان ابن زباله و [[یحیی بن حسن علوی]]، باید به ابن زباله اعتماد کرد؛ زیرا یحیی مورد اعتماد است.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۶۵.</ref> گزارش‌های سمهودی از کتاب‌های این دو تاریخ‌نگار نشان می‌دهد که آن‌ها در بسیاری از اخبار اشتراک دارند. | |||
===دیگر آثار=== | ===دیگر آثار=== | ||
| خط ۱۷: | خط ۲۱: | ||
==روش ابن زباله== | ==روش ابن زباله== | ||
ابن زباله در شناسایی مطالب مربوط به [[مدینه]] و مکان‌ها و رویدادهای آن، از مشاهدات عینی تا فراگیری از دانشوران آن دوران فروگذار نکرده، تلفیقی از تاریخ و جغرافیا را در روش تاریخ‌نگاری خویش به کار گرفته است. گویا روش وی در مدینه‌شناسی، اساس کارهای [[مدائنی]] (م.۲۲۸ق.)، [[ابن شبه|ابن شَبَّه]] (گذشت ۲۶۲ق) و [[یحیی علوی]] (درگذشت ۲۷۷ق) بوده است. به نظر می‌رسد تقسیم مباحث به فضیلت‌ها، چاه‌ها، راه‌ها، [[مسجد|مساجد]]، ساکنان، نامها، و خانه‌های مدینه و دیگر عنوان‌های موضوعی که بعدها رسم شد، از ابن زباله بر جای مانده است | ابن زباله در شناسایی مطالب مربوط به [[مدینه]] و مکان‌ها و رویدادهای آن، از مشاهدات عینی تا فراگیری از دانشوران آن دوران فروگذار نکرده، تلفیقی از تاریخ و جغرافیا را در روش تاریخ‌نگاری خویش به کار گرفته است. گویا روش وی در مدینه‌شناسی، بر اساس کارهای [[مدائنی]] (م.۲۲۸ق.)، [[ابن شبه|ابن شَبَّه]] (گذشت ۲۶۲ق) و [[یحیی علوی]] (درگذشت ۲۷۷ق) بوده است. به نظر می‌رسد تقسیم مباحث به فضیلت‌ها، چاه‌ها، راه‌ها، [[مسجد|مساجد]]، ساکنان، نامها، و خانه‌های مدینه و دیگر عنوان‌های موضوعی که بعدها رسم شد، از ابن زباله بر جای مانده است | ||
دیگر ویژگی کار او توجه به سیر تاریخی تحولات اجتماعی [[مدینه]] و توسعه شهری و ثبت خانهها و ساکنان آن دوران است. وی در هر موضوع به ارائه پژوهشی جامع<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج۲، ص۱۹۷.</ref> و گسترده می‌پردازد و همه گزارش‌ها و اخبار را نقل می‌کند. به تعبیر صلاح عبدالعزیز بن سلامه، او به عمران شهری (ص۲۴۷) و تحولات جغرافیایی مدینه توجهی ویژه نشان می‌دهد و وضعیت محلات، قبایل، بازارها، توسعه و تعمیر خانهها و مساجد، و سرنوشت ساکنان محلات را به طور دقیق مشخص می‌کند. نیز در شناسایی نامها، کلمات و نکات ادبی بسیار دقت می‌ورزد. بر پایه روش عمومی تاریخ‌نگاران مدنی، مسائل و نکات ادبی و شعر در گزارش‌های وی نیز بازتاب یافته است. (برای نمونه: ص۱۶۹، ۱۷۱، ۱۷۳، ۱۷۶، ۱۸۱) | دیگر ویژگی کار او توجه به سیر تاریخی تحولات اجتماعی [[مدینه]] و توسعه شهری و ثبت خانهها و ساکنان آن دوران است. وی در هر موضوع به ارائه پژوهشی جامع<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج۲، ص۱۹۷.</ref> و گسترده می‌پردازد و همه گزارش‌ها و اخبار را نقل می‌کند. به تعبیر صلاح عبدالعزیز بن سلامه، او به عمران شهری (ص۲۴۷) و تحولات جغرافیایی مدینه توجهی ویژه نشان می‌دهد و وضعیت محلات، قبایل، بازارها، توسعه و تعمیر خانهها و مساجد، و سرنوشت ساکنان محلات را به طور دقیق مشخص می‌کند. نیز در شناسایی نامها، کلمات و نکات ادبی بسیار دقت می‌ورزد. بر پایه روش عمومی تاریخ‌نگاران مدنی، مسائل و نکات ادبی و شعر در گزارش‌های وی نیز بازتاب یافته است. (برای نمونه: ص۱۶۹، ۱۷۱، ۱۷۳، ۱۷۶، ۱۸۱) | ||