Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران
۹٬۸۶۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==دشمنی با پیامبر و نزول آیات== | ==دشمنی با پیامبر و نزول آیات== | ||
ام جمیل از دشمنان حضرت محمد(ص) بود | ام جمیل از دشمنان حضرت محمد(ص) بود. در آیاتی از سوره‌های مسد و ضحی به این دشمنی اشاره شده است. نزول این آیات، دشمنی او را دو چندان کرد. | ||
وی در حالی‌که در یک دست سنگ و در دست دیگر احشای گوسفند داشت،<ref>تفسیر مقاتل، ج3، ص532؛ اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص251</ref> با خواندن سروده‌هایی به قصد توهین به پیامبر وارد [[مسجدالحرام]] شد.{{یادداشت|سروده‌هایی هم‌چون: «مُذمَّماً ابینا و دینَه قَلینا و امره عَصینا»<ref>مسند الحمیدی، ج1، ص154؛ مجمع البیان، ج10، ص477</ref> (پیامبر(ص) نکوهش شده‌ای است که از پذیرفتن سخنانش سر باززدیم و دینش را دشمن شمردیم و از فرمانش سر پیچیدیم).}} اما با این‌که پیامبر(ص) در [[حجر اسماعیل]] حضور داشت، به تدبیر الهی،<ref>الدر المنثور، ج4، ص186</ref><ref>بحار الانوار، ج18، ص59</ref><ref>تفسیر ابن ابی حاتم، ج10، ص3472؛ مجمع البیان، ج10، ص477</ref><ref>انساب الاشراف، ج1، ص139</ref> ام‌جمیل او را ندید.<ref>السیرة النبویه، ج1، ص238؛ اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص251</ref> | |||
ام جمیل همسایه پیامبر(ص)<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج5، ص316؛ شرح نهج البلاغه، ج13، ص250</ref> و سبب آزار او از جهت زبانی و عملی (مانند ریختن خار و خاشاک<ref>تفسیر ثعلبی، ج10، ص327؛ مجمع البیان، ج10، ص476</ref> و شکمبه گوسفند<ref>الطبقات، ج1، ص201</ref> در برابر منزل پیامبر و مسیرش) بود. حضرت محمد(ص) از آزارهای ام جمیل و همسرش [[ابولهب]] به فرزندان [[بنی عبد مناف|بنی‌عبد مَناف]] شکایت برد<ref>الطبقات، ج1، ص201</ref> و در روایتی او و عُقبة بن ابی مُعیط، یکی از بزرگان قریش در جاهلیت، را بد‌ترین همسایگان خود می‌دانست.<ref>الطبقات، ج1، ص201؛ السیرة الحلبیه، ج1، ص508</ref> بنابر گزارش‌هایی پیامبر در برابر سنگ‌پرانی‌های این همسایگان پشت قطعه سنگی با عنوان «[[مختبی|مُخْتَبی]]» به معنای پناهگاه، پناه می‌گرفت.<ref>تاریخ طبری، ج2، ص36؛ بحار الانوار، ج19، ص17</ref> | |||
ام جمیل همسایه پیامبر(ص)<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج5، ص316؛ شرح نهج البلاغه، ج13، ص250</ref> و سبب آزار او از جهت زبانی و عملی (مانند ریختن خار و خاشاک<ref>تفسیر ثعلبی، ج10، ص327؛ مجمع البیان، ج10، ص476</ref> و شکمبه گوسفند<ref>الطبقات، ج1، ص201</ref> در برابر منزل پیامبر و مسیرش) بود. حضرت محمد(ص) از آزارهای ام جمیل و همسرش [[ابولهب]] به فرزندان [[بنی عبد مناف|بنی‌عبد مَناف]] شکایت برد<ref>الطبقات، ج1، ص201</ref> و در روایتی او و عُقبة بن ابی مُعیط، یکی از بزرگان قریش در جاهلیت، را بد‌ترین همسایگان خود می‌دانست.<ref>الطبقات، ج1، ص201؛ السیرة الحلبیه، ج1، ص508</ref> | |||
وقتی قریش تصمیم به کشتن پیامبر گرفت، قرار شد ام جمیل به ابولهب شراب بنوشاند تا او نتواند از پیامبر حمایت کند.<ref>الکافی، ج8، ص276-277</ref> بنابر گزارش‌ها او بود که دو پسرش را که همسر دختران پیامبر بودند وادار به طلاق دادن آنان کرد.<ref>انساب الاشراف، ج1، ص49؛ المحبر، ص53</ref> | |||
===سوره مسد=== | ===سوره مسد=== | ||
در آیه چهارم سوره مسد، از ام جمیل با عنوان {{قلم رنگ|سبز|حَمَّالَةَ الْحَطَبِ}}؛ یعنی زن هیزم‌کش یاد شده است. معنای ظاهری این لقب، حمل هیزم و خاشاک و قرار دادن آن بر سر راه [[مسلمانان]] و خانه پیامبر(ص)<ref>تفسیر ثعلبی، ج10، ص327؛ مجمع البیان، ج10، ص476</ref> است. شاید نیز نوعی مجاز به معنای سخن‌چینی باشد؛ زیرا او همسایه [[رسول خدا(ص)]] بود<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج5، ص316</ref> و پیوسته گزارش‌های پیامبر(ص) را به سران [[قریش]] می‌رساند<ref>تفسیر ثعلبی، ج10، ص327؛ مجمع البیان، ج10، ص476</ref> و با هدف آسیب رساندن به شخصیت رسول خدا(ص) به سخن‌چینی می‌پرداخت.<ref>تفسیر قمی، ج2، ص448؛ جوامع الجامع، ج3، ص87</ref> برخی نیز این عنوان را کنایه از حمل بار گناهان و خطاها<ref>بحار الانوار، ج8، ص279</ref> یا بُخل او به سبب گردآوری هیزم به رغم ثروتمند بودنش دانسته‌اند.<ref>تفسیر ثعلبی، ج10، ص326</ref> | در آیه چهارم سوره مسد، از ام جمیل با عنوان {{قلم رنگ|سبز|حَمَّالَةَ الْحَطَبِ}}؛ یعنی زن هیزم‌کش یاد شده است. معنای ظاهری این لقب، حمل هیزم و خاشاک و قرار دادن آن بر سر راه [[مسلمانان]] و خانه پیامبر(ص)<ref>تفسیر ثعلبی، ج10، ص327؛ مجمع البیان، ج10، ص476</ref> است. شاید نیز نوعی مجاز به معنای سخن‌چینی باشد؛ زیرا او همسایه [[رسول خدا(ص)]] بود<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج5، ص316</ref> و پیوسته گزارش‌های پیامبر(ص) را به سران [[قریش]] می‌رساند<ref>تفسیر ثعلبی، ج10، ص327؛ مجمع البیان، ج10، ص476</ref> و با هدف آسیب رساندن به شخصیت رسول خدا(ص) به سخن‌چینی می‌پرداخت.<ref>تفسیر قمی، ج2، ص448؛ جوامع الجامع، ج3، ص87</ref> برخی نیز این عنوان را کنایه از حمل بار گناهان و خطاها<ref>بحار الانوار، ج8، ص279</ref> یا بُخل او به سبب گردآوری هیزم به رغم ثروتمند بودنش دانسته‌اند.<ref>تفسیر ثعلبی، ج10، ص326</ref> | ||
درباره شان نزول آیه پنجم؛{{قلم رنگ|سبز|فِی جِیدِهَا حَبلٌ مِن مَسَدٍ}} | درباره شان نزول آیه پنجم؛ (در گردنش طنابی از لیف خ{{قلم رنگ|سبز|فِی جِیدِهَا حَبلٌ مِن مَسَدٍ}}رما است) آورده‌اند که در دشمنی با پیامبر، گردن‌بند گران‌بهای خود را فروخت تا هزینه این دشمنی کند.<ref>مجمع البیان، ج10، ص477؛ بحار الانوار، ج18، ص176</ref> همچنین برخی گردن‌بندی از لیف خرما را کنایه از زنجیر<ref>تفسیر ابن ابی حاتم، ج10، ص3473؛ بحارالانوار، ج8، ص279</ref> و عذابی می‌دانند که گردن‌گیر وی خواهد شد.<ref>مجمع البیان، ج10، ص477</ref> | ||
===آیه 3 سوره ضحی=== | ===آیه 3 سوره ضحی=== | ||
ام جمیل پیامبر(ص) را ترک شده به دست خداوند دانست. نزول آیه سوم [[سوره ضحی]] -{{قلم رنگ|سبز|ما وَدَّعَکَ رَبُّکَ وَ ما قَلی}} (پروردگارت [[وحی]] را از تو قطع نکرده و به خشم او گرفتار نشده‌ای) - پاسخی به سخن وی دانسته شده است.<ref>جامع البیان، ج30، ص443</ref> | ام جمیل پیامبر(ص) را ترک شده به دست خداوند دانست. نزول آیه سوم [[سوره ضحی]] -{{قلم رنگ|سبز|ما وَدَّعَکَ رَبُّکَ وَ ما قَلی}} (پروردگارت [[وحی]] را از تو قطع نکرده و به خشم او گرفتار نشده‌ای) - پاسخی به سخن وی دانسته شده است.<ref>جامع البیان، ج30، ص443</ref> | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۶: | ||
==ام جمیل مثلی برای زیانکاری== | ==ام جمیل مثلی برای زیانکاری== | ||
ام جمیل در عرب مَثَلی برای زیانکاری است: «اخسَر مِن حَمَّالَة الْحَطَب: زیانکارتر از ام جمیل»<ref>مجمع الامثال، ج1، ص256</ref> در ستیزها و احتجاج‌های سیاسی و خانوادگی شخصیت‌هایی چون [[عقیل بن ابی‌طالب]]<ref>الغارات، ج2، ص553؛ الامالی، ج1، ص200</ref> و عبدالله بن زبیر،<ref>العقد الفرید، ج4، ص101</ref> اطلاق عنوان {{قلم رنگ|سبز|حَمَّالَةَ الْحَطَب}} بر ام جمیل که عمه [[معاویه]] بود، از سرزنش‌هایی بود که نثار معاویه می‌شد.<ref>تفسیر قمی، ج2، ص448؛ تفسیر ابن ابی حاتم، ج8، ص3473</ref> | ام جمیل در عرب مَثَلی برای زیانکاری است: «اخسَر مِن حَمَّالَة الْحَطَب: زیانکارتر از ام جمیل»<ref>مجمع الامثال، ج1، ص256</ref> در ستیزها و احتجاج‌های سیاسی و خانوادگی شخصیت‌هایی چون [[عقیل بن ابی‌طالب]]<ref>الغارات، ج2، ص553؛ الامالی، ج1، ص200</ref> و عبدالله بن زبیر،<ref>العقد الفرید، ج4، ص101</ref> اطلاق عنوان {{قلم رنگ|سبز|حَمَّالَةَ الْحَطَب}} بر ام جمیل که عمه [[معاویه]] بود، از سرزنش‌هایی بود که نثار معاویه می‌شد.<ref>تفسیر قمی، ج2، ص448؛ تفسیر ابن ابی حاتم، ج8، ص3473</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||