Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران
۹٬۹۴۲
ویرایش
در کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها
←تخریب‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
* '''سال ۹۳'''، نخستین بار، به دستور ولید بن عبدالملک (حک: ۸۶–۹۶ق) در کعبه را طلاپوش کردند.<ref>اتحاف الوری، ج2، ص119؛ تاریخ مکة المشرفه، ص111-112.</ref> | * '''سال ۹۳'''، نخستین بار، به دستور ولید بن عبدالملک (حک: ۸۶–۹۶ق) در کعبه را طلاپوش کردند.<ref>اتحاف الوری، ج2، ص119؛ تاریخ مکة المشرفه، ص111-112.</ref> | ||
* '''سال ۱۹۴''' به فرمان امین عباسی(حک: ۱۹۳–۱۹۸ق) در کعبه بار دیگر با طلا پوشیده شد.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص169.</ref> | * '''سال ۱۹۴''' به فرمان امین عباسی(حک: ۱۹۳–۱۹۸ق) در کعبه بار دیگر با طلا پوشیده شد.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص169.</ref> | ||
* '''سال ۲۸۱''' معتضد خلیفه عباسی دستور داد در کعبه که پوشش طلایی‌اش را برای مخارج جنگ‌ها فروخته بودند دوباره طلاپوش شود.<ref name=":0" /> | |||
* '''سال ۵۳۷'''، [[ابوالقاسم ابراهیم رامشت فارسی]]، تاجر ایرانی، دری برای کعبه ساخت و آن را به مکه فرستاد. به سال ۵۴۱ قمری یا سال بعد، این در بر کعبه نصب شد.<ref>الارج المسکی، ص151.</ref> | * '''سال ۵۳۷'''، [[ابوالقاسم ابراهیم رامشت فارسی]]، تاجر ایرانی، دری برای کعبه ساخت و آن را به مکه فرستاد. به سال ۵۴۱ قمری یا سال بعد، این در بر کعبه نصب شد.<ref>الارج المسکی، ص151.</ref> | ||
* '''سال ۵۵۰'''، محمد بن علی بن ابی‌منصور، مشهور به [[جواد اصفهانی]] (م. ۵۵۹ق) به دستور خلیفه مقتفی عباسی (حک: ۵۳۰–۵۵۰ق) دری برای کعبه ساخت که با صفحه‌های طلایی پوشیده شده بود. این در به سال ۵۵۱ قمری نصب شد و از در پیشین تابوتی برای خلیفه تدارک دیدند.<ref>الکامل، ج9، ص245؛ مرآة الحرمین، ج1، ص276.</ref> | * '''سال ۵۵۰'''، محمد بن علی بن ابی‌منصور، مشهور به [[جواد اصفهانی]] (م. ۵۵۹ق) به دستور خلیفه مقتفی عباسی (حک: ۵۳۰–۵۵۰ق) دری برای کعبه ساخت که با صفحه‌های طلایی پوشیده شده بود. این در به سال ۵۵۱ قمری نصب شد و از در پیشین تابوتی برای خلیفه تدارک دیدند.<ref>الکامل، ج9، ص245؛ مرآة الحرمین، ج1، ص276.</ref> | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۶: | ||
* '''سال ۱۰۴۴''' [[سلطان مراد چهارم]] (حک: ۱۰۳۲–۱۰۴۹ق) دستور تعویض باب الکعبه را صادر کرد. تزیینات در قدیم کنده شد و برای تزیین در جدید به کار رفت و نام سلطان مراد بر آن نقش بست. این باب در تاریخ ۲۰ [[رمضان]] سال ۱۰۴۵ق. با حضور افراد بانفوذ مکه نصب شد.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص173-174.</ref> در قدیم را برای سلطان مراد خان فرستادند.<ref>الارج المسکی، ص154.</ref> | * '''سال ۱۰۴۴''' [[سلطان مراد چهارم]] (حک: ۱۰۳۲–۱۰۴۹ق) دستور تعویض باب الکعبه را صادر کرد. تزیینات در قدیم کنده شد و برای تزیین در جدید به کار رفت و نام سلطان مراد بر آن نقش بست. این باب در تاریخ ۲۰ [[رمضان]] سال ۱۰۴۵ق. با حضور افراد بانفوذ مکه نصب شد.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص173-174.</ref> در قدیم را برای سلطان مراد خان فرستادند.<ref>الارج المسکی، ص154.</ref> | ||
* '''سال ۱۱۱۹''' با حضور ا[[میر ایواز بک]]، شیخ حرم، و [[شریف یحیی بن برکات]] و حاکم شرع مکه، برخی ورق‌های چوبی در کعبه و نیز زوار آن کنده شد. پس از اصلاح، ورق‌های چوبی را طلاپوش کردند و بر حاشیه آن، تاریخ تعمیر و نام سلطان احمد خان سوم را نوشتند.<ref>منائح الکرم، ج5، ص445-446.</ref> | * '''سال ۱۱۱۹''' با حضور ا[[میر ایواز بک]]، شیخ حرم، و [[شریف یحیی بن برکات]] و حاکم شرع مکه، برخی ورق‌های چوبی در کعبه و نیز زوار آن کنده شد. پس از اصلاح، ورق‌های چوبی را طلاپوش کردند و بر حاشیه آن، تاریخ تعمیر و نام سلطان احمد خان سوم را نوشتند.<ref>منائح الکرم، ج5، ص445-446.</ref> | ||
* '''سال ۱۳۷۰''' قمری دری که به دستور [[ملک عبدالعزیز سعودی]](۱۳۵۱–۱۳۷۳ق) از آلومینیوم ساخته و با طلا و نقره پوشانده بودند بر کعبه نصب شد.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص174.</ref> ارتفاع این در، سه متر و ده سانتی‌متر و عرض آن دو و نیم متر بود. در با نام‌های مبارک [[خداوند]] زینت داده شده بود.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص144.</ref> بر پایین لنگه‌های این در، عبارتی شامل تاریخ ساخت در و نام ملک عبدالعزیز نقش بسته بود.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص174.</ref> | |||
== تخریب‌ها == | |||
در منابع تاریخی گزارش‌هایی از تخریب در کعبه یا سرقت تزیینات و پوشش طلایی آن ثبت شده است: | |||
کارگزاران مکه گاهی (از جمله در ۲۵۱ و ۲۶۸) طلای در کعبه را می‌کندند و صرف هزینه جنگ‌ها می‌کردند. به همین دلیل بود که در ۲۸۱ قمری [[معتضد عباسی]] (حک: ۲۷۹–۲۸۹ق) دستور داد در کعبه دوباره طلاپوش شود.<ref name=":0">اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص103-104؛ اتحاف الوری، ج2، ص349-350؛ تاریخ عمارة المسجد الحرام، ص21-22.</ref> | |||
در سال ۳۱۷، [[ابوطاهر قرمطی]] (حک: ۳۱۱–۳۳۲ق) به مکه حمله برد. درِ کعبه را از جا کند و پرده آن را میان سپاهیانش تقسیم کرد.<ref>البدایة و النهایه، ج11، ص160.</ref> | |||
در قحطی سخت سال ۴۶۲ قمری نیز طلاهای باب الکعبه به دست امیر مکه کنده و هزینه شد.<ref>البدایة و النهایه، ج12، ص99.</ref> به سال ۴۷۹ قمری [[نجم‌الدوله خمارتکین حسنانی]]، امیرالحاج [[عراق]]، ورق‌های باب الکعبه را که نام خلیفه فاطمی مستنصر (حک: ۴۲۷–۴۸۷ق) بر آن ثبت بود، کند و ورق‌های طلایی را که حاوی نام خلیفه مقتدی عباسی (حک: ۴۶۷–۴۸۷ق) بود، جایگزین آن‌ها کرد و پس از حدود یک سده، به نام خلیفه عباسی خطبه خواند.<ref>البدایة و النهایه، ج12، ص131.</ref> | |||
== توصیف باب الکعبه کنونی == | |||
به سال ۱۳۹۷ق. [[ملک خالد بن عبدالعزیز]] (حک: ۱۳۹۵–۱۴۰۲ق) با دیدن فرسودگی باب الکعبه، دستور داد دری جدید از طلا با عیار بسیار بالا بسازند. ساخت این در با وزنی حدود ۲۸۰ کیلوگرم، اول ذی‌حجه ۱۳۹۸ق. آغاز گشت و پس از ۱۲ ماه به پایان رسید. ملک خالد آن را در ۲۳ ذی‌قعده ۱۳۹۹ق. افتتاح کرد. | |||
=== ارتفاع === | |||
== | ارتفاع این در کمی بیش از سه متر و عرض آن حدود دو متر است و از دو لنگه تشکیل شده است. پایه آن با ضخامت ۱۰ سانتی‌متر از چوبی با نام «ماکامونگ» ساخته شده است. پایین در، تیری چوبی افزوده شده تا از ورود آب به درون کعبه پیش‌گیری کند و میله‌ای دارد که هنگام بسته شدن، در را با آستانه جفت می‌کند. | ||
== | === نوشته‌های روی در === | ||
وسط در، دایره‌هایی برای کتابت آیه‌های [[قرآن]] تدارک شده است. به گوشه‌های بالایی در، تزییناتی افزوده‌اند تا نمای عمومی در، قوس‌دار و دایره‌گون به نظر رسد. به علت اهمیت قفل برای ساختار در و نیز دقت در حفظ معماری اسلامی، تزیینات به کار رفته در حاشیه قفل باب با نهایت ظرافت و دقت انجام شده است. | |||
در دو گوشه بالایی در، دو لچکی جداگانه برای بهتر نمود یافتن شکل دایره‌وار آن تدارک شده که بر آن‌ها عبارات «الله جل جلاله» و «محمد صلی الله علیه و سلم» درون دو دایره برجسته نوشته شده است. | |||
پایین این دایره‌ها، آیات: {{قلم رنگ|سبز|ادْخُلُوهَا بِسَلامٍ آمِنِینَ}} [[سوره حجر]]، ۴۶؛ {{قلم رنگ|سبز|جَعَلَ اللهُ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرَامَ قِیَامًا لِلنَّاسِ و الشَّهْرَ الْحَرَامَ}} [[سوره مائده]]، ۹۷؛ {{قلم رنگ|سبز|رَبِّ اَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَاَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطَانًا نَصِیرًا}} [[سوره اسراء]]، ۸۰؛ {{قلم رنگ|سبز|کَتَبَ رَبُّکُمْ عَلَی نَفْسِهِ الرَّحْمَة}} [[سوره انعام]]، ۵۴؛ {{قلم رنگ|سبز|وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی اَسْتَجِبْ لَکُم}} [[سوره غافر]]، ۶۰ نقش بسته است. در پی آن‌ها، دو دایره به شکل دو خورشید نورانی که در وسط آن‌ها جمله «لا اله الا الله محمد رسول‌الله» نقش بسته، دیده می‌شود. زیر این حاشیه‌های دایره‌شکل، آیه: {{قلم رنگ|سبز|قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ اَسْرَفُوا عَلَی اَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللهِ اِنَّ اللهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا اِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ}} ([[سوره زمر]]، ۵۳) نقش بسته است. | |||
پایین‌تر از قفل در، جایی مربع‌شکل و فرورفته دیده می‌شود که وسط آن، دو دایره برجسته قرار دارد. وسط این دو دایره، [[سوره فاتحه]] به صورت دو دایره کامل نوشته شده است. زیر این دایره‌ها، دو جای مستطیل‌شکل به چشم می‌خورد که بالایی کوچک‌تر از پایینی است. در جای بالایی عبارتی شامل تاریخ ساخت باب الکعبه در دوران ملک عبدالعزیز نقش بسته است. در جای پایینی نیز به تاریخ ساخت باب در دوران ملک خالد اشاره شده است. | پایین‌تر از قفل در، جایی مربع‌شکل و فرورفته دیده می‌شود که وسط آن، دو دایره برجسته قرار دارد. وسط این دو دایره، [[سوره فاتحه]] به صورت دو دایره کامل نوشته شده است. زیر این دایره‌ها، دو جای مستطیل‌شکل به چشم می‌خورد که بالایی کوچک‌تر از پایینی است. در جای بالایی عبارتی شامل تاریخ ساخت باب الکعبه در دوران ملک عبدالعزیز نقش بسته است. در جای پایینی نیز به تاریخ ساخت باب در دوران ملک خالد اشاره شده است. | ||
| خط ۵۷: | خط ۶۲: | ||
بر لنگه سمت راست در، تاریخ افتتاح در به دست ملک خالد به چشم می‌خورد و بر لنگه چپ، نام مهندس سازنده در و نیز کاتب عبارات، نوشته شده است. | بر لنگه سمت راست در، تاریخ افتتاح در به دست ملک خالد به چشم می‌خورد و بر لنگه چپ، نام مهندس سازنده در و نیز کاتب عبارات، نوشته شده است. | ||
در کعبه حدود نیم متر به طرف درون خانه پیش رفته است. کناره‌های دیوار که از سه سمت، در را احاطه کرده‌اند، با لوح‌های دایره‌شکل زرین، پوشانده شده است. با در نظر گرفتن تناسب نام‌های ۱۵گانه خداوند که بر روی این لوح‌ها به صورت دایره نوشته شده، در قسمت‌های گوناگون آن نیز کلماتی به این شرح به چشم می‌خورد: بر بالای در عبارت «یا واسع یا مانع یا نافع»؛ در سمت راست، عبارت «یا عالم یا علیم یا حلیم یا عظیم یا حکیم یا رحیم»؛ و در سمت چپ، عبارت «یا غنی یا مغنی یا حمید یا مجید یا سبحان یا مستعان» نقش بسته است. پایین در که از جنس چوب است، صفحه‌های طلایی دارای نقش‌هایی به چشم می‌خورند | در کعبه حدود نیم متر به طرف درون خانه پیش رفته است. کناره‌های دیوار که از سه سمت، در را احاطه کرده‌اند، با لوح‌های دایره‌شکل زرین، پوشانده شده است. با در نظر گرفتن تناسب نام‌های ۱۵گانه خداوند که بر روی این لوح‌ها به صورت دایره نوشته شده، در قسمت‌های گوناگون آن نیز کلماتی به این شرح به چشم می‌خورد: بر بالای در عبارت «یا واسع یا مانع یا نافع»؛ در سمت راست، عبارت «یا عالم یا علیم یا حلیم یا عظیم یا حکیم یا رحیم»؛ و در سمت چپ، عبارت «یا غنی یا مغنی یا حمید یا مجید یا سبحان یا مستعان» نقش بسته است. پایین در که از جنس چوب است، صفحه‌های طلایی دارای نقش‌هایی به چشم می‌خورند.<ref>قصة التوسعه، ص88-91؛ مکه و مدینه تصویری از توسعه و نوسازی، ص95-99.</ref> | ||
== گزارش حامد عباس == | == گزارش حامد عباس == | ||