بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایشگر دیداری |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
گزارش‌های تاریخی، از وجود این مسجد در سده‌های پیشین حکایت دارد.<ref>ر.ک: [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=245 وفاء الوفا، ج3، ص245]؛ عمدة الاخبار، ص303.</ref> مطری (۶۷۳ق.)<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=217 التعریف بما انست الهجرة، ص۲۱۷]</ref>، فیروزآبادی (۷۲۹ق.)<ref> المغانم المطابة، (مخطوط)، شماره برگه 230. </ref>، ابوالبقاء مکی (854ق.)<ref>سخاوی، الضوء اللامع، ج4، ص85؛ ر.ک: مکی، البحر العمیق فی المناسک (مخطوط)، شماره برگه 164.</ref>، سمهودی (911ق.)<ref>ر.ک: [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=245 وفاء الوفا، ج3، ص245]</ref> و عباسی<ref>عمدة الاخبار، ص203.</ref>، درباره این مسجد سخن گفته‌اند. علی بن موسی، در ابتدای قرن چهاردهم، این مسجد را این‌گونه توصیف می‌کند: | گزارش‌های تاریخی، از وجود این مسجد در سده‌های پیشین حکایت دارد.<ref>ر.ک: [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=245 وفاء الوفا، ج3، ص245]؛ عمدة الاخبار، ص303.</ref> مطری (۶۷۳ق.)<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=217 التعریف بما انست الهجرة، ص۲۱۷]</ref>، فیروزآبادی (۷۲۹ق.)<ref> المغانم المطابة، (مخطوط)، شماره برگه 230. </ref>، ابوالبقاء مکی (854ق.)<ref>سخاوی، الضوء اللامع، ج4، ص85؛ ر.ک: مکی، البحر العمیق فی المناسک (مخطوط)، شماره برگه 164.</ref>، سمهودی (911ق.)<ref>ر.ک: [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=245 وفاء الوفا، ج3، ص245]</ref> و عباسی<ref>عمدة الاخبار، ص203.</ref>، درباره این مسجد سخن گفته‌اند. علی بن موسی، در ابتدای قرن چهاردهم، این مسجد را این‌گونه توصیف می‌کند: | ||
بر حره، نزدیک باغی که به «قویم» معروف است، مسجد کوچک بدون سقفی وجود دارد که به مصبح معروف است. هنگامی‌که پیامبر(ص | بر حره، نزدیک باغی که به «قویم» معروف است، مسجد کوچک بدون سقفی وجود دارد که به مصبح معروف است. هنگامی‌که پیامبر(ص) به سوی مدینه هجرت کرد، این مسجد بر سر راه ایشان قرار داشت. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D8%B5%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=10 وصف المدینة المنورة، ص10.]</ref> | ||
====گزارش‌هاى قرن چهاردهم ==== | ====گزارش‌هاى قرن چهاردهم و پانزدهم==== | ||
خیاری (1380ق | خیاری (1380ق) درباره این مسجد، می‌گوید: «این مسجد کنار مستودعات (انبارهای) غسان، در جنوب غرب قباست. طرف غرب آن، دژ مصبح و ثنیةالوداع قرار گرفته است که پیامبر(ص) در آن، از طرف مردم مکه، استقبال شد.» <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=175 تاریخ معالم المدینه المنوره، ص ۱۷۵]</ref> | ||
ابراهیم عیاشی | ابراهیم عیاشی می‌گوید: | ||
«از آثار برجای مانده از این مسجد، فقط مسجدی یافتم که بر بلندای حره (سنگستان) از سمت جنوب چاهی که نزدیکی آن واقع بود، قرار داشت. امروزه این مکان به مصبح معروف است.... چون پیامبر(ص) صبحگاه در این مکان، نماز خوانده است» <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=269 المدینة بین الماضی و الحاضر، ص 263]</ref> | |||
صباغ(1420ق) نیز پس از آنکه به نقل از وفاء الوفا موقعیت مسجد را جنوب غربی مسجد قبا ذکر می کند می گوید: «مسجد دارای بنایی به ارتفاع دو متر و بدن سقف است و داخل آن محراب بسیار کوچکی قرار دارد» وی پس از بیان دلیل نام گذاری مسجد به مصبح و نقل روایت عاصم بن سوید، موقعیت مسجد را «کنار انبار غسان در مسیر زمینهای شیخ عبدالحمید عباس (مشهور به عباسیه) که در گذشته به قائم مشهور بوده است» می داند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D9%87_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%87.pdf&page=83]</ref> | |||
====گزارش مهندس کعکى در دوران معاصر ==== | ====گزارش مهندس کعکى در دوران معاصر ==== | ||