پرش به محتوا

آویزه‌های کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۴۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:آویزه‌های کعبه۱.jpg|بندانگشتی|آویزه‌های درون کعبه.]]
[[پرونده:آویزه‌های کعبه۱.jpg|بندانگشتی|آویزه‌های درون کعبه.]]
'''آویزه‌های کعبه''' اشیای قیمتی و اسناد مهم آویخته بر بیرون و [[درون کعبه]] بود، که در طول تاریخ بسیاری از آنها از میان رفت و برخی از آنها میان [[ستون‌های کعبه|ستون‌های درون کعبه]] آویزان است.   
'''آویزه‌های کعبه''' اشیای قیمتی و اسناد مهم آویخته بر بیرون و [[درون کعبه]] بود که در طول تاریخ بسیاری از آنها از میان رفت و برخی از آنها میان [[ستون‌های کعبه|ستون‌های درون کعبه]] آویزان است.   


دو شاخ منتسب به قوچی که جای [[حضرت اسماعیل(ع)|اسماعیل(ع)]] ذبح شد و دو آهوی زرین که [[عبد المطلب|عبدالمطلب]] هنگام حفر [[زمزم|چاه زمزم]] یافت، از مهمترین آویزه‌های کعبه بودند که از میان رفتند. اسناد مانند پیمان ولایت‌عهدی [[امین عباسی|امین]] و [[مأمون عباسی|مأمون]] از سوی پدرشان [[هارون‌الرشید]] و لوح‌های یادمان توسعه کعبه و مسجدالحرام از سوی خلفا از دیگر موارد آویزه‌های کعبه بود. آویزه‌های کعبه در طول تاریخ بارها غارت شدند.   
دو شاخ منتسب به قوچی که جای [[حضرت اسماعیل(ع)|اسماعیل(ع)]] ذبح شد و دو آهوی زرین که [[عبد المطلب|عبدالمطلب]] هنگام حفر [[زمزم|چاه زمزم]] یافت، از مهمترین آویزه‌های کعبه بودند که از میان رفتند. اسنادی مانند پیمان ولایت‌عهدی [[امین عباسی|امین]] و [[مأمون عباسی|مأمون]] از سوی پدرشان [[هارون‌الرشید]] و لوح‌های یادمان توسعه کعبه و مسجدالحرام از سوی خلفا از دیگر موارد آویزه‌های کعبه بود. آویزه‌های کعبه در طول تاریخ بارها غارت شدند.   
 
برخی از فقیهان استفاده از هدایای کعبه را برای دیگر امور، جایز ندانسته‌اند؛‌ همانگونه که [[پیامبر(ص)]] حتی برای هزینه جهاد با دشمنان، از این هدایا استفاده نکرد. 


== پیشینه ==
== پیشینه ==
{{کعبه عمودی}}
{{کعبه عمودی}}
از دیرباز [[کعبه]] برای مردمان دور و نزدیک محترم بوده است. از این رو، هدایای زیادی را به آن تقدیم و اسناد مهمی را در آن نگهداری می‌کردند. [[حجابت|پرده‌داران کعبه]] برخی از این هدایا و اسناد را به دیوارهای داخلی و خارجی آن می‌آویختند. این اشیا را از اسناد مهم تاریخی دانسته‌اند. مسعودی، تاریخ‌نگار اهل‌سنت، ایرانیان را نخستین کسانی دانسته که اموال و گوهرهایی به کعبه هدیه کردند.<ref>مروج الذهب، ج۱، ص۲۶۵؛ شفاء الغرام، ج۱، ص۲۲۳.</ref>
از دیرباز [[کعبه]] برای مردمان دور و نزدیک محترم بوده است. از این رو، هدایای زیادی را به آن تقدیم و اسناد مهمی را در آن نگهداری می‌کردند. [[حجابت|پرده‌داران کعبه]] برخی از این هدایا و اسناد را به دیوارهای داخلی و خارجی آن می‌آویختند.


سفرنامه‌هایی که پیش از سلطه [[وهابیت|وهابیان]] بر [[حرمین]] تدوین شده‌اند، از وجود بسیاری از این اموال و اشیای قیمتی در کعبه خبر می‌دهند؛ از جمله شمار بسیاری از قندیل‌هایی که میان [[ستون‌های کعبه]]، بر [[سقف کعبه|سقف]] آویخته بودند.<ref>سفرنامه میرزا داود، ص۱۲۴؛ سفرنامه قشقایی، ص۱۰۸-۱۰۹؛ سفرنامه حجاز، ص۲۳۰.</ref> بسیاری از این اشیاء از میان رفته‌اند و آنچه باقی‌مانده را اشیایی کم ارزش شمرده‌اند.<ref>کعبه و جامه آن، ص۷۲؛ میقات حج، ش۱۸، ص۱۹۶، «درون کعبه از دو دیوار».</ref>
آویزه‌های کعبه مانند دیگر هدایای آن، در طول تاریخ بارها غارت شد.<ref>الاعلام، ص۹۷-۹۸.</ref> از جمله در سال ۳۱۷ق. [[قرامطه]] در حمله به [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] همه زینت‌ها و ذخایر کعبه را غارت کردند.<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۱۱۹؛ المنتظم، ج۱۳، ص۲۸۱-۲۸۲؛ البدایة والنهایه، ج۱۱، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref> ابن ابی‌هاشم حسنی، [[امرای مکه|امیر مکه]]، در سال ۴۶۲ق. قندیل‌ها، [[پرده کعبه|پرده‌ها]] و ورق طلا و نقره [[باب الکعبه|درهای کعبه]] را به دلیل نرسیدن مقرری سالیانه از سوی مستنصر فاطمی، حاکم [[مصر]]، برداشت.<ref>شفاء الغرام، ج۱، ص۲۲۸.</ref> حسن بن جعفر علوی پس از خروج بر الحاکم بالله، خلیفه عباسی، زینت‌های کعبه را برداشت و با آن‌ها به ضرب دینار و درهم پرداخت و برای لشکریان خود هزینه کرد.<ref>شفاء الغرام، ج۱، ص۲۲۷؛ مرآة الحرمین، ج۱، ص۲۷۸.</ref> رمیثة بن ابی نمی‌از آل‌قتاده، امیر مکه و پسرش عجلان که پس از او امیر مکه شد، بسیاری از این هدایا را برای خود تصاحب کردند.<ref>نک: شفاء الغرام، ج۱، ص۲۲۷؛ مرآة الحرمین، ج۱، ص۲۷۹-۲۸۰.</ref>


آویزه‌های کعبه مانند دیگر هدایای آن، در طول تاریخ بارها غارت شد.<ref>الاعلام، ص۹۷-۹۸.</ref> از جمله در سال ۳۱۷ق. قرامطه در حمله به [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] همه زینت‌ها و ذخایر کعبه را غارت کردند.<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۱۱۹؛ المنتظم، ج۱۳، ص۲۸۱-۲۸۲؛ البدایة والنهایه، ج۱۱، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref> ابن ابی‌هاشم حسنی، [[امرای مکه|امیر مکه]]، در سال ۴۶۲ق. قندیل‌ها، [[پرده کعبه|پرده‌ها]] و ورق طلا و نقره [[باب الکعبه|درهای کعبه]] را به دلیل نرسیدن مقرری سالیانه از سوی مستنصر فاطمی، حاکم [[مصر]]، برداشت.<ref>شفاء الغرام، ج۱، ص۲۲۸.</ref> حسن بن جعفر علوی پس از خروج بر الحاکم بالله، خلیفه عباسی، زینت‌های کعبه را برداشت و با آن‌ها به ضرب دینار و درهم پرداخت و برای لشکریان خود هزینه کرد.<ref>شفاء الغرام، ج۱، ص۲۲۷؛ مرآة الحرمین، ج۱، ص۲۷۸.</ref> رمیثة بن ابی نمی‌از آل‌قتاده، امیر مکه و پسرش عجلان که پس از او امیر مکه شد، بسیاری از این هدایا را برای خود تصاحب کردند.<ref>نک: شفاء الغرام، ج۱، ص۲۲۷؛ مرآة الحرمین، ج۱، ص۲۷۹-۲۸۰.</ref>
سفرنامه‌هایی که پیش از سلطه [[وهابیت|وهابیان]] بر [[حرمین]] تدوین شده‌اند، از وجود بسیاری از این اموال و اشیای قیمتی در [[کعبه]] خبر می‌دهند؛ از جمله شمار بسیاری از قندیل‌هایی که میان [[ستون‌های کعبه]]، بر [[سقف کعبه|سقف]] آویخته بودند.<ref>سفرنامه میرزا داود، ص۱۲۴؛ سفرنامه قشقایی، ص۱۰۸-۱۰۹؛ سفرنامه حجاز، ص۲۳۰.</ref> بسیاری از این اشیاء از میان رفته‌اند و آنچه باقی‌مانده را اشیایی کم ارزش شمرده‌اند.<ref>کعبه و جامه آن، ص۷۲؛ میقات حج، ش۱۸، ص۱۹۶، «درون کعبه از دو دیوار».</ref>


== هدایای قمیتی ==
== هدایای قمیتی ==