پرش به محتوا

مسجد الاجابه (مدینه): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۴: خط ۵۴:
  |‌ توضیح نقشه =  
  |‌ توضیح نقشه =  
}}
}}
مسجد الاجابه از مسجدهای کهن شهر مدینه است. این مسجد که در محله بنی معاویه بن مالک قرار داشته به این نام نیز خوانده شده است. پیامبر در این مسجد نماز خواند. گزارش‌ها حاکی از آن است که این مسجد ساختمانی کهن داشته که قرن هفتم ویران شده بود اما بعدا در قرن نهم و احتمالا بار دیگر در عصر عثمانی بازسازی شد. آخرین بار این مسجد در سال 1418 قمری بازسازی شد.
مسجد الاجابه از مسجدهای تاریخی شهر [[مدینه]] است. این مسجد که در محله بنی معاویه بن مالک قرار داشته به این نام نیز خوانده شده است. [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در این مسجد نماز خواند. گزارش‌ها حاکی از آن است که این مسجد ساختمانی کهن داشته که قرن هفتم ویران شده بود اما بعدا در قرن نهم و احتمالا بار دیگر در عصر حکومت عثمانی بازسازی شد. آخرین بار این مسجد در سال 1418 قمری/ ۱۹۹۸ میلادی بازسازی شد.


== موقعیت کنونی ==
== موقعیت کنونی ==
مسجد الاجابه در شمال شرق بقیع قرار دارد. در کناره خیابان ملک فیصل و حدود ۵۸۰ متر از مسجدالنبی فاصله دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=33 مساجد الاثریه، ص ۳۳؛] معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد۲، ص 187</ref>  
مسجد الاجابه در شمال شرق [[بقیع]] قرار دارد. در کنار خیابان ملک فیصل و حدود ۵۸۰ متر از مسجدالنبی فاصله دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=33 مساجد الاثریه، ص ۳۳؛] معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد۲، ص 187</ref>  


== پیدایش و نام مسجد ==
== پیدایش و نام مسجد ==
مسجد الاجابه در محله یا روستای بنی معاویه در مدینه قرار داشت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=140 التعریف بما انست الهجره، 140]</ref> و از همین رو به مسجد بنی معاویه بن مالک نیز شناخته شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=179 وفاء الوفا، ج۳، ص ۱۷۹]</ref> گزارش منابع به‌گونه‌ای است که گویا از این مسجد از زمان پیامبر ساخته شده بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:مساجد_الاثریه.pdf&page=36 مساجد الاثریه، ص ۳۶]</ref> روایات حاکی از این است که پیامبر(ص) در این مسجد نماز خواند و دعا کرد و به اصحاب اطلاع داد که از خدا خواستم که امت من دچار گرسنگی و غرق و اختلاف داخلی نشوند. دو خواسته اول اجابت شد و خواسته آخر اجابت نشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=34 مساجد الاثریه، ص 34-35]</ref> از این رو است که این مسجد را مسجد الاجابه نامیده‌اند.
مسجد الاجابه در محله یا روستای بنی معاویه در مدینه قرار داشت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=140 التعریف بما انست الهجره، 140]</ref> و از همین رو به مسجد بنی معاویه بن مالک نیز شناخته شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=179 وفاء الوفا، ج۳، ص ۱۷۹]</ref> گزارش منابع به‌گونه‌ای است که گویا این مسجد از زمان [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] ساخته شده بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:مساجد_الاثریه.pdf&page=36 مساجد الاثریه، ص ۳۶]</ref> روایات حاکی از این است که پیامبر(ص) در این مسجد نماز خواند و دعا کرد و به اصحاب اطلاع داد که از خدا خواستم که امت من دچار گرسنگی و غرق و اختلاف داخلی نشوند. دو خواسته اول اجابت شد و خواسته آخر اجابت نشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=34 مساجد الاثریه، ص 34-35]</ref> از این رو است که این مسجد را مسجد الاجابه نامیده‌اند.


== تاریخچه بنا ==
== تاریخچه بنا ==
قدیم‌ترین اطلاع درباره بنای مسجد اجابه، گزارشی [[ابن زباله]] (تاریخ‌نگار مدینه در قرن هفتم) است. در زمان او یعنی در نیمه نخست سده هفتم، این مسجد ویران شده بود و تنها ستون‌ها و محراب آن باقی مانده بود.<ref>الدره الثمینه، ص 128</ref>مطری در نیمه قرن هشتم نیز به خراب بودن مسجد اشاره می کند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=140 التعریف بما انست الهجره، ص 140]</ref>اما سمهودی حدود یک قرن بعد در اواخر قرن نهم گزارش می‌کند که مسجد بازسازی شده اما ستون‌هایی که ابن نجار از آن صحبت کرده باقی نمانده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=181 وفاء الوفاء، ج۳، ص181]</ref> احتمالا مسجد در زمان او سقف نداشته است.<ref>معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، مجلد 2، ص 196</ref> عباسی در قرن دهم نیز این مسجد را بنایی چهاردیواری و بدون سقف با محرابی بزرگ توصیف کرده است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:عمده_الاخبار_فی_مدینه_المختار.pdf&page=155 عمده الاخبار، ص 150]</ref>
قدیم‌ترین اطلاع درباره بنای مسجد اجابه، گزارشی [[ابن زباله]] (تاریخ‌نگار مدینه در قرن هفتم) است. در زمان او یعنی در نیمه نخست سده هفتم، این مسجد ویران شده بود و تنها ستون‌ها و محراب آن باقی مانده بود.<ref>الدره الثمینه، ص 128</ref>[[مطری]] در نیمه قرن هشتم نیز به خراب بودن مسجد اشاره می‌کند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=140 التعریف بما انست الهجره، ص 140]</ref>اما سمهودی حدود یک قرن بعد در اواخر قرن نهم گزارش می‌کند که مسجد بازسازی شده اما ستون‌هایی که ابن نجار از آن صحبت کرده باقی نمانده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=181 وفاء الوفاء، ج۳، ص181]</ref> احتمالا مسجد در زمان سمهودی سقف نداشته است.<ref>معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، مجلد 2، ص 196</ref> احمد عباسی در قرن دهم نیز این مسجد را بنایی چهاردیواری و بدون سقف با محرابی بزرگ توصیف کرده است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:عمده_الاخبار_فی_مدینه_المختار.pdf&page=155 عمده الاخبار، ص 150]</ref>


گزارش شده که در نیمه سده چهاردهم قمری مسجد الاجابه معماری سنگی به سبک عثمانی و یک گنبد داشت اما خراب شده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=137 آثار المدینه المنوره، ص۱۳۷]</ref> بود تا اینکه در سال ۱۹۷۹ / ۱۳۹۹ قمری بازسازی شد<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد ۲، ص ۱۹۸</ref> و بار دوم در سال ۱۴۱۸ قمری بازسازی شد و توسعه یافت و مساحت آن حدود ۲۱۰۰۰ متر مربع است. این مسجد یک گنبد هشت ضلعی و یک گلدسته دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=34 مساجد الاثریه، ص۳۴]؛ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد ۲، ص ۲۱۰</ref>
گزارش شده که در نیمه سده چهاردهم قمری مسجد الاجابه معماری سنگی به سبک عثمانی و یک گنبد داشت اما خراب شده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=137 آثار المدینه المنوره، ص۱۳۷]</ref> بود تا اینکه در سال ۱۹۷۹ / ۱۳۹۹ قمری بازسازی شد<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد ۲، ص ۱۹۸</ref> و بار دوم در سال ۱۴۱۸ قمری بازسازی شد و توسعه یافت و مساحت آن حدود ۲۱۰۰۰ متر مربع است. این مسجد یک گنبد هشت ضلعی و یک گلدسته دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=34 مساجد الاثریه، ص۳۴]؛ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد ۲، ص ۲۱۰</ref>