Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران
۹٬۸۶۶
ویرایش
مسجد بلال بن رباح (مکه): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
'''مسجد بلال بن رَباح''' منسوب به [[بلال]] و بر فراز [[کوه ابوقبیس]] بوده که در طرح‌های جدید توسعه و بنای کاخ‌های [[دولت سعودی]] بر فراز کوه ابوقبیس تخریب گردیده است. | '''مسجد بلال بن رَباح''' منسوب به [[بلال]] و بر فراز [[کوه ابوقبیس]] بوده که در طرح‌های جدید توسعه و بنای کاخ‌های [[دولت سعودی]] بر فراز کوه ابوقبیس تخریب گردیده است. | ||
از این مسجد در منابع قدیم‌تر در قرون دوم و سوم یاد شده و نام آن را مسجد ابراهیم گفته‌اند. در این منابع دو قول مشهور درباره نام ابراهیم ذکر شده شده یکی [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم پیامبر]] و دیگری ابراهیم ابوقبیسی. | از این مسجد در منابع قدیم‌تر در قرون دوم و سوم یاد شده و نام آن را مسجد ابراهیم گفته‌اند. در این منابع دو قول مشهور درباره نام ابراهیم ذکر شده شده یکی [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم پیامبر]] و دیگری ابراهیم ابوقبیسی. منابع معاصر شهرت آن به نام بلال را گزارش کرده‌اند. عده‌ای علت این نام‌گذاری را [[اذان]] گفتن بلال در این محل دانسته‌اند. | ||
منابعی مانند [[ابن جبیر]](وفات 614 ق.) و [[ابن بطوطه]](وفات 779ق.) نیز بدون ذکر نام، تنها به وجود این مسجد در بالای کوه ابوقبیس اشاره کرده‌اند. همچنین این منابع مسجد بالای کوه ابوقبیس را جایگاه [[حضرت محمد (ص)|پیامبر]] به‌هنگام [[شق‌القمر]] دانسته‌اند. | منابعی مانند [[ابن جبیر]](وفات 614 ق.) و [[ابن بطوطه]](وفات 779ق.) نیز بدون ذکر نام، تنها به وجود این مسجد در بالای کوه ابوقبیس اشاره کرده‌اند. همچنین این منابع مسجد بالای کوه ابوقبیس را جایگاه [[حضرت محمد (ص)|پیامبر]] به‌هنگام [[شق‌القمر]] دانسته‌اند. | ||
==موقعیت مسجد== | ==موقعیت مسجد== | ||
مسجد ابراهیم (بلال) بر فراز [[کوه ابوقبیس]] قرار داشت و مساحتی حدود یکصد متر مربع داشت. این مسجد، در طرح‌های جدید توسعه و بنای کاخ‌هایی که برای میهمانان [[دولت سعودی]] بر فراز کوه ابوقبیس ساخته شده تخریب شده و اکنون اثری از آن برجای نمانده و تنها تصویر آن باقی است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ج1، ص 151</ref> | |||
==مسجد ابراهیم یا مسجد بلال؟== | ==مسجد ابراهیم یا مسجد بلال؟== | ||
[[ازرقی]](وفات 250ق) در قرن دوم هجری، از مسجدی بالای کوه ابوقبیس نام برده و از آن با نام مسجد ابراهیم یاد کرده است. او عنوان می‌کند که منظور از ابراهیم، فردی به نام ابراهیم ابوقبیسی است و نه ابراهیم پیامبر. همچنین او به قول مشهور دیگری درباره این مسجد اشاره می‌کند که عده‌ای این مسجد را مسجد ابراهیم نبی می‌دانند. از این رو که ابراهیم در آن نقطه ایستاد و مردم را برای حج فراخواند.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج۲، ص۲۰۲</ref> | [[ازرقی]](وفات 250ق) در قرن دوم هجری، از مسجدی بالای کوه ابوقبیس نام برده و از آن با نام مسجد ابراهیم یاد کرده است. او عنوان می‌کند که منظور از ابراهیم، فردی به نام ابراهیم ابوقبیسی است و نه ابراهیم پیامبر. همچنین او به قول مشهور دیگری درباره این مسجد اشاره می‌کند که عده‌ای این مسجد را مسجد ابراهیم نبی می‌دانند. از این رو که ابراهیم در آن نقطه ایستاد و مردم را برای حج فراخواند.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج۲، ص۲۰۲</ref> | ||
[[فاکهی]] (وفات 272ق.) نیز در قرن سوم از مسجد ابراهیم یاد کرده است؛ و هر دو نظر درباره ابراهیم پیامبر و ابراهیم قبیسی را نقل می‌کند.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج4، ص16-17</ref> منابعی مانند ابن جبیر<ref>رحله ابن جبیر، ص 76</ref> و ابن بطوطه<ref>رحله ابن بطوطه، ج1، ص 383</ref> نیز بدون ذکر نام فقط وجود مسجد در بالای کوه ابوقبیس را گزارش کرده‌اند. اما در منابع معاصر عنوان شده است که این مسجد به نام مسجد بلال شهرت دارد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 125</ref><ref>رحله ابن بطوطه، ج1، پاورقی، ص 383</ref><ref>الرحلات المغربیه و الاندلسیه، ص 456</ref> | [[فاکهی]] (وفات 272ق.) نیز در قرن سوم از مسجد ابراهیم یاد کرده است؛ و هر دو نظر درباره ابراهیم پیامبر و ابراهیم قبیسی را نقل می‌کند.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج4، ص16-17</ref> | ||
منابعی مانند ابن جبیر<ref>رحله ابن جبیر، ص 76</ref> و ابن بطوطه<ref>رحله ابن بطوطه، ج1، ص 383</ref> نیز بدون ذکر نام فقط وجود مسجد در بالای کوه ابوقبیس را گزارش کرده‌اند. اما در منابع معاصر عنوان شده است که این مسجد به نام مسجد بلال شهرت دارد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 125</ref><ref>رحله ابن بطوطه، ج1، پاورقی، ص 383</ref><ref>الرحلات المغربیه و الاندلسیه، ص 456</ref> | |||
== | ==جایگاه پیامبر به هنگام شق‌القمر== | ||
ابن جبیر و ابن بطوطه در سفرنامه‌های خود، این مسجد را جایگاه پیامبر(ص) در هنگام [[شق القمر]] دانسته‌اند.<ref>رحله ابن جبیر، ص76؛ رحله ابن بطوطه، ج1، ص383</ref> | ابن جبیر و ابن بطوطه در سفرنامه‌های خود، این مسجد را جایگاه پیامبر(ص) در هنگام [[شق القمر]] دانسته‌اند.<ref>رحله ابن جبیر، ص76؛ رحله ابن بطوطه، ج1، ص383</ref> | ||
== | ==گزارش ابن بطوطه از چراغانی مسجد بلال== | ||
ابن بطوطه در سفرنامه اش در سال 725 ه.ق، به رسم و رسوم مکیان در شب بیست و هفتم ماه رمضان و شب اول ماه شوال اشاره می‌کند. او می‌گوید مکیان در این شب‌ها در [[مسجدالحرام]] و اطراف آن مشعل و چراغ روشن می‌کنند. همچنین عنوان می‌کند علاوه بر مسجدالحرام آن‌ها در مسجد کوه ابوقبیس نیز این مشعل‌ها و چراغ‌ها را روشن می‌کنند.<ref>رحله ابن بطوطه، ج1، ص 404</ref> | ابن بطوطه در سفرنامه اش در سال 725 ه.ق، به رسم و رسوم مکیان در شب بیست و هفتم ماه رمضان و شب اول ماه شوال اشاره می‌کند. او می‌گوید مکیان در این شب‌ها در [[مسجدالحرام]] و اطراف آن مشعل و چراغ روشن می‌کنند. همچنین عنوان می‌کند علاوه بر مسجدالحرام آن‌ها در مسجد کوه ابوقبیس نیز این مشعل‌ها و چراغ‌ها را روشن می‌کنند.<ref>رحله ابن بطوطه، ج1، ص 404</ref> | ||