بشیر بن سعد: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
E ebrahimi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Z mohammad (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | {{جعبه اطلاعات اصحاب | ||
|اطلاعات صحابه = | |اطلاعات صحابه = | ||
خط ۱۲: | خط ۹: | ||
| محل زندگی = [[مدینه]] | | محل زندگی = [[مدینه]] | ||
| مهاجر/انصار = [[انصار]] | | مهاجر/انصار = [[انصار]] | ||
| نسب/قبیله = [[بنیمالک بن ثعلبه]] [[خزرج]] | | نسب/قبیله = [[بنیمالک بن ثعلبه]]؛ [[خزرج]] | ||
| خویشاوندان سرشناس = [[عبدالله بن رواحه]]، [[نعمان بن بشیر]] | | خویشاوندان سرشناس = [[عبدالله بن رواحه]]، [[نعمان بن بشیر]] | ||
| تاریخ و مکان درگذشت/شهادت = سال دوازدهم ق. [[عین التمر]] | | تاریخ و مکان درگذشت/شهادت = سال دوازدهم ق. [[عین التمر]] | ||
خط ۲۶: | خط ۲۳: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''بَشیر بن سعد''': | '''بَشیر بن سعد''': از [[انصار]] و از [[تیره بنیمالک]] خزرج از [[صحابه]] [[پیامبر(ص)]] بود. او در ماجرای [[پیمان عقبه]] با گروهی از اهل [[یثرب]]، با پیامبر پیمان بست. | ||
بشیر اولین فرد از انصار است بود که در [[سقیفه بینساعده]] با [[ابوبکر]] بیعت کرد. او در بسیاری از جنگهای پیامبر از جمله [[بدر]] و [[خندق]] شرکت داشت و دو بار نیز به عنوان فرمانده از طرف پیامبر(ص) انتخاب شد. | |||
در رویداد سقیفه | در رویداد سقیفه به خاطر تمایل انصار به [[سعد بن عباده]] با ابوبکر [[بیعت]] کرد و وقتی که سخنان [[امام علی(ع)]] در مورد حق خلافت خویش را شنید، عذر آورد. وی از راویان حدیث پیامبر(ص) به شمار میرود و یکی از احادیث معتبر او حدیث چگونگی [[صلوات]] بر پیامبر میباشد. | ||
از بشیر فرزندانی باقی ماند که [[نعمان بن بشیر]] یکی از آنهاست. در سال دوازدهم ق. در فتح [[عین التمر]] [[خالد بن ولید]] را همراهی میکرد و هنگام درگیری با ایرانیان زخمیشده و از دنیا رفت و در همانجا به خاک سپرده شد. | از بشیر فرزندانی باقی ماند که [[نعمان بن بشیر]] یکی از آنهاست. در سال دوازدهم ق. در فتح [[عین التمر]]، [[خالد بن ولید]] را همراهی میکرد و هنگام درگیری با [[ایرانیان]] زخمیشده و از دنیا رفت و در همانجا به خاک سپرده شد. | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
ابونعمان بشیر بن سعد بن ثعلبه، از طایفه [[بنیمالک بن ثعلبه]] خزرج بود.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ جمهرة انساب العرب، ص364-365؛ اسد الغابه، ج1، ص231.</ref> مادرش انیسه بنت خلیفة بن عدی نیز به همان تیره نسب میبرد.<ref>الطبقات، ج3، ص402.</ref> از زندگی او تا پیش از اسلام آوردنش گزارشی چندان در دست نیست. او را از اندک کسانی دانستهاند که در روزگار [[جاهلیت]] خواندن و نوشتن میدانست.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ فتوح البلدان، ص455 | ابونعمان بشیر بن سعد بن ثعلبه، از طایفه [[بنیمالک بن ثعلبه]] خزرج بود.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ جمهرة انساب العرب، ص364-365؛ اسد الغابه، ج1، ص231.</ref> مادرش انیسه بنت خلیفة بن عدی نیز به همان تیره نسب میبرد.<ref>الطبقات، ج3، ص402.</ref> | ||
از زندگی او تا پیش از اسلام آوردنش گزارشی چندان در دست نیست. او را از اندک کسانی دانستهاند که در روزگار [[جاهلیت]] خواندن و نوشتن میدانست.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ فتوح البلدان، ص455.</ref> | |||
بشیر در | ==بشیر در دوران پیامبر== | ||
بشیر به سال سیزدهم [[بعثت]] همراه 70 تن از [[انصار]] در [[پیمان عقبه دوم]] شرکت داشت. وی همراه برادرش [[سماک]] در [[غزوه بدر]] (2ق.) حضور داشت و سپس در بیشتر نبردها [[پیامبر(ص)]] را همراهی کرد. نیز در [[نبرد احزاب]] (5ق.) در کندن [[خندق]] شرکت کرد.<ref>السیرة النبویه، ج2، ص218؛ الاستیعاب، ج1، ص172؛ اسد الغابه، ج1، ص231.</ref> به گزارشی او هنگام ملاقات تازهواردان با پیامبر(ص) در [[مسجدالنبی]] از ایشان پاسداری میکرد.<ref>امتاع الاسماع، ج7، ص187-188.</ref> | |||
او در این نبرد با دستیابی به غنیمتها و گرفتن چند اسیر به مدینه بازگشت.<ref>المغازی، ج2، ص727-728؛ دلائل النبوه، ج4، ص301-302.</ref> پیامبر(ص) در [[عمرة القضاء]] (ذیقعده 7ق.) بشیر را به عنوان سرپرست نگاهبانان سلاحهای جنگی، پیشتر از کاروان فرستاد.<ref>المغازی، ج2، ص733؛ الطبقات، ج2، ص92؛ تاریخ طبری، ج3، ص25-26.</ref> این در حالی است که برخی بر خلاف مشهور او را جانشین پیامبر در مدینه دانستهاند.<ref>الاعلام، ج2، ص56.</ref> گزارشی از نقش او در [[فتح مکه]] و [[حجة الوداع]] (10ق.) در دست نیست. | بشیر در [[ماه شعبان]] سال هفتم ق. از سوی پیامبر(ص) به فرماندهی 30 تن برگزیده شد و به جانب [[بنیمره|بنیمُرّه]] اعزام گشت که در [[فدک]] اقامت داشتند. در این نبرد، همه یاران او کشته شدند و خودش نیز زخمی شد و برای مداوا به [[فدک]] رفت و پس از درنگ در منزل شخصی یهودی، به [[مدینه]] بازگشت.<ref>المغازی، ج2، ص723؛ الطبقات، ج3، ص402؛ امتاع الاسماع، ج1، ص328.</ref> | ||
==بشیر پس از پیامبر== | وی در ماه شوال همان سال، به فرماندهی 300 تن برای سرکوب گروهی از [[بنیغطفان|بنیغَطَفان]] به منطقه [[جناب]] در حوالی فدک از زمینهای [[خیبر]] اعزام شد. او در این نبرد با دستیابی به غنیمتها و گرفتن چند اسیر به مدینه بازگشت.<ref>المغازی، ج2، ص727-728؛ دلائل النبوه، ج4، ص301-302.</ref> | ||
پیامبر(ص) در [[عمرة القضاء]] (ذیقعده 7ق.) بشیر را به عنوان سرپرست نگاهبانان سلاحهای جنگی، پیشتر از کاروان فرستاد.<ref>المغازی، ج2، ص733؛ الطبقات، ج2، ص92؛ تاریخ طبری، ج3، ص25-26.</ref> این در حالی است که برخی بر خلاف مشهور او را جانشین پیامبر در مدینه دانستهاند.<ref>الاعلام، ج2، ص56.</ref> گزارشی از نقش او در [[فتح مکه]] و [[حجة الوداع]] (10ق.) در دست نیست. | |||
==بشیر در دوران پس از پیامبر== | |||
وی در رویداد [[سقیفه]]، نخستین فرد از انصار بود که با [[ابوبکر]] بیعت کرد. آوردهاند از آن جا که بشیر از سران [[خزرج]] بود، هنگامی که تمایل انصار را به [[سعد بن عباده]] دید، به او حسد ورزید و برای هموار نشدن کار او با ابوبکر بیعت کرد.<ref>الاحتجاج، ج1، ص72.</ref> در برخی منابع، نخستین شخص بیعتکننده را [[عمر]] و دومی را [[ابوعبیده]] و سومی را بشیر یاد کردهاند.<ref>شرح نهج البلاغه، ج6، ص18؛ الاحتجاج، ج1، ص72.</ref> | وی در رویداد [[سقیفه]]، نخستین فرد از انصار بود که با [[ابوبکر]] بیعت کرد. آوردهاند از آن جا که بشیر از سران [[خزرج]] بود، هنگامی که تمایل انصار را به [[سعد بن عباده]] دید، به او حسد ورزید و برای هموار نشدن کار او با ابوبکر بیعت کرد.<ref>الاحتجاج، ج1، ص72.</ref> در برخی منابع، نخستین شخص بیعتکننده را [[عمر]] و دومی را [[ابوعبیده]] و سومی را بشیر یاد کردهاند.<ref>شرح نهج البلاغه، ج6، ص18؛ الاحتجاج، ج1، ص72.</ref> | ||
خط ۵۲: | خط ۵۱: | ||
==تاریخ وفات== | ==تاریخ وفات== | ||
وی به سال دوازدهم ق. برای فتح [[ | وی به سال دوازدهم ق. برای فتح [[عینالتمر]]، شهری نزدیک [[انبار]] در غرب [[کوفه]]،<ref>المعالم الاثیره، ص204.</ref> همراه [[خالد بن ولید]]<ref>الطبقات، ج7، ص276.</ref> اعزام شد. خالد او را به [[بانقیا]]، دهکدهای نزدیک کوفه، فرستاد و آن جا در نبردی با ایرانیان زخم برداشت و در پی بازگشت از عینالتمر بر اثر همان زخم درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد.<ref>المغازی، ج1، ص165؛ فتوح البلدان، ص241-242.</ref> برخی نیز مرگ او را طبیعی دانستهاند.<ref>الکامل، ج2، ص395.</ref> | ||
==نقل روایت== | ==نقل روایت== | ||
بشیر از راویان احادیث پیامبر بود و پسرش [[نعمان]]، [[جابر بن عبدالله]]، [[عروه]]، [[شعبی]] و برخی دیگر روایتهای او را گزارش کردهاند.<ref>الاستیعاب، ج1، ص173؛ اسد الغابه، ج1، ص231.</ref> از جمله احادیث معتبر او، حدیثی درباره چگونگی [[صلوات]] بر پیامبر است که پس از نزول آیه 56 [[سوره احزاب]] از پیامبر در این زمینه پرسید. | بشیر از راویان احادیث پیامبر بود و پسرش [[نعمان بن بشیر|نعمان]]، [[جابر بن عبدالله]]، [[عروه]]، [[شعبی]] و برخی دیگر روایتهای او را گزارش کردهاند.<ref>الاستیعاب، ج1، ص173؛ اسد الغابه، ج1، ص231.</ref> از جمله احادیث معتبر او، حدیثی درباره چگونگی [[صلوات]] بر پیامبر است که پس از نزول آیه 56 [[سوره احزاب]] از پیامبر در این زمینه پرسید. | ||
[[رسول خدا]] در پاسخ او فرمود: بگویید «اللهم صل علی محمدٍ و آل محمدٍ کما صلیت علی ابراهیم و بارک علی محمدٍ و آل محمدٍ کما بارکت علی آل ابراهیم فی العالمین انک حمید مجید». | [[رسول خدا]] در پاسخ او فرمود: بگویید «اللهم صل علی محمدٍ و آل محمدٍ کما صلیت علی ابراهیم و بارک علی محمدٍ و آل محمدٍ کما بارکت علی آل ابراهیم فی العالمین انک حمید مجید». | ||
از جمله فقیهان [[اهل سنت]] که به این روایت استناد کردهاند، [[مالک]] و [[ابنحزم]] هستند.<ref>الموطّا، ج1، ص165؛ المحلی، ج3، ص272.</ref> رجالیان [[شیعه]] درباره او اتفاق نظر ندارند. برخی او را مورد اعتماد دانستهاند<ref>رجال الطوسی، ص79؛ رجال حلی، ص79؛ رجال ابنداود، ص75.</ref> و برخی دیگر او را توثیق نکرده و توثیق دیگر دانشوران را توجیه نمودهاند.<ref>قاموس الرجال، ج2، ص345-347.</ref> | از جمله فقیهان [[اهل سنت]] که به این روایت استناد کردهاند، [[مالک بن انس|مالک]] و [[ابنحزم]] هستند.<ref>الموطّا، ج1، ص165؛ المحلی، ج3، ص272.</ref> رجالیان [[شیعه]] درباره او اتفاق نظر ندارند. برخی او را مورد اعتماد دانستهاند<ref>رجال الطوسی، ص79؛ رجال حلی، ص79؛ رجال ابنداود، ص75.</ref> و برخی دیگر او را [[توثیق]] نکرده و توثیق دیگر دانشوران را توجیه نمودهاند.<ref>قاموس الرجال، ج2، ص345-347.</ref> | ||
==همسر و فرزندان== | ==همسر و فرزندان== | ||
همسر بشیر، عمره دختر رواحه و خواهر [[عبدالله بن رواحه]] [[صحابی]] بود.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ الاستیعاب، ج4، ص1887؛ الاصابه، ج8، ص244.</ref> از بشیر فرزندانی باقی ماند که معروفترین آنها نعمان است. | همسر بشیر، [[عمره دختر رواحه]] و خواهر [[عبدالله بن رواحه]] [[صحابی]] بود.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ الاستیعاب، ج4، ص1887؛ الاصابه، ج8، ص244.</ref> از بشیر فرزندانی باقی ماند که معروفترین آنها نعمان است. | ||
وی نخستین مولود میان انصار پس از هجرت پیامبر(ص) به مدینه بود.<ref>الاستیعاب، ج4، ص1496-1497.</ref> نعمان در [[نبرد صفین]] (37 ق.) [[معاویه]] را همراهی کرد. بعدها مدتی کوتاه از جانب معاویه حاکم کوفه<ref>جمهرة انساب العرب، ص364؛ الاصابه، ج6، ص346.</ref>و نیز [[یمن]] بود.<ref>جمهرة انساب العرب، ص364.</ref> برخی او را کارگزار [[ابنزبیر]] بر [[حمص]] دانستهاند که به دست هواداران اموی به قتل رسید.<ref>الاستیعاب، ج4، ص1498-1499.</ref> شماری از تبار نعمان به [[اندلس]] هجرت کردند. عمره، دختر نعمان و همسر [[مختار]]، به دلیل آن که نزد [[مصعب بن زبیر]]، مختار را فردی مؤمن خواند، کشته شد.<ref>الاخبار الطوال، ص309</ref> | وی نخستین مولود میان انصار پس از [[هجرت پیامبر(ص)]] به مدینه بود.<ref>الاستیعاب، ج4، ص1496-1497.</ref> نعمان در [[نبرد صفین]] (37 ق.) [[معاویه]] را همراهی کرد. بعدها مدتی کوتاه از جانب معاویه حاکم کوفه<ref>جمهرة انساب العرب، ص364؛ الاصابه، ج6، ص346.</ref>و نیز [[یمن]] بود.<ref>جمهرة انساب العرب، ص364.</ref> | ||
برخی او را کارگزار [[ابنزبیر]] بر [[حمص]] دانستهاند که به دست هواداران اموی به قتل رسید.<ref>الاستیعاب، ج4، ص1498-1499.</ref> شماری از تبار نعمان به [[اندلس]] هجرت کردند. عمره، دختر نعمان و همسر [[مختار]]، به دلیل آن که نزد [[مصعب بن زبیر]]، مختار را فردی مؤمن خواند، کشته شد.<ref>الاخبار الطوال، ص309</ref> | |||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
*[http://lib.eshia.ir/23022/12/4909 بشیر بن سعد، دانشنامه بزرگ اسلامی، جمعی از نویسندگان.] | *[http://lib.eshia.ir/23022/12/4909 بشیر بن سعد، دانشنامه بزرگ اسلامی، جمعی از نویسندگان.] | ||
خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
{{حاضران در سقیفه}} | {{حاضران در سقیفه}} | ||
[[رده:صحابه]] | [[رده:صحابه]] | ||
[[رده:راویان از پیامبر(ص)]] | [[رده:راویان از پیامبر(ص)]] |