پرش به محتوا

بنی‌سلیم: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹۳: خط ۹۳:
پس از فتح مکه به فرمان پیامبر، خالد بن ولید پنج روز مانده به پایان [[رمضان]] سال هشتم ق. همراه گروهی از بنی‌سلیم مامور شکستن [[بت عزّی]] شد که در دست [[بنی‌شیبان]] از تیره‌های بنی‌سلیم نگهداری می‌شد.<ref>تاریخ طبری، ج2، ص340؛ المنتظم، ج3، ص329-330.</ref>
پس از فتح مکه به فرمان پیامبر، خالد بن ولید پنج روز مانده به پایان [[رمضان]] سال هشتم ق. همراه گروهی از بنی‌سلیم مامور شکستن [[بت عزّی]] شد که در دست [[بنی‌شیبان]] از تیره‌های بنی‌سلیم نگهداری می‌شد.<ref>تاریخ طبری، ج2، ص340؛ المنتظم، ج3، ص329-330.</ref>


وی همچنین همراه بنی‌سلیم و گروهی از [[انصار]] و مهاجر در شوّال همان سال به سوی [[بنی‌جذیمه|بنی‌جَذیمه]] که در جنوب مکه و در منطقه غمیصاء سکونت داشتند، رهسپار شد. اعزام این سریه که با هدف دعوت به اسلام صورت گرفت، بر اثر کینه‌ای که خالد بن ولید و بنی‌سلیم از بنی‌جذیمه، از قبایل کنانی، داشتند، <ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص61؛ معجم ما استعجم، ج3، ص1006.</ref> به کشتار و اسارت بنی‌جذیمه انجامید. خالد پس از اسارت بنی‌جذیمه، دستور قتل اسیران را داد. جز بنی‌سلیم، هیچ یک از انصار و مهاجران اسیران خود را نکشتند و آن‌ها را نزد رسول خدا بردند. در منابع از این نبرد با عنوان «یوم غمیصاء» یاد شده است.<ref>الطبقات، ابن سعد، ج2، ص147-148؛ المنتظم، ج3، ص331.</ref>
وی همچنین همراه بنی‌سلیم و گروهی از [[انصار]] و مهاجر در شوّال همان سال به سوی [[بنی‌جذیمه|بنی‌جَذیمه]] که در جنوب مکه و در منطقه غمیصاء سکونت داشتند، رهسپار شد. اعزام این سریه که با هدف دعوت به اسلام صورت گرفت، بر اثر کینه‌ای که [[خالد بن ولید]] و بنی‌سلیم از بنی‌جذیمه، از قبایل کنانی، داشتند، <ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص61؛ معجم ما استعجم، ج3، ص1006.</ref> به کشتار و اسارت بنی‌جذیمه انجامید. خالد پس از اسارت بنی‌جذیمه، دستور قتل اسیران را داد.
با حرکت پیامبر به سوی حنین برای رویارویی با هوازن و ثقیف، بنی‌سلیم نیز پیامبر را همراهی کردند. مسلمانان که در این روز از فراوانی جمعیت دچار غرور شده بودند، پس از حمله هوازنی‌ها، گریختند. در این میان، بنی‌سلیم که به فرماندهی خالد بن ولید پیشاپیش سپاه حرکت می‌کردند، نخستین فراریان نبرد بودند.<ref>الطبقات، ج2، ص149-151؛ السیرة الحلبیه، ج3، ص77؛ سبل الهدی، ج5، ص317-319، 325.</ref> (توبه/9، 25) اما با نصرت خداوند و پایداری گروهی‌اندک از مسلمانان، سپاه اسلام بر هوازن چیره شدند (توبه/9، 26) و از آن‌ها غنیمت‌های فراوان به دست آوردند. هوازنی‌ها که با این شکست چاره‌ای جز قبول اسلام نداشتند، نزد پیامبر آمده، اسلام آوردند و خواهان آزادی اسیران خود شدند. پیامبر نیز سهم خود و بنی‌عبدالمطلب را در غنیمت‌های هَوازِن بدان‌ها بخشید. ولی بنی‌تمیم و بنوفزاره به تحریک بزرگان خود، از بازگرداندن غنیمت‌هایشان خودداری ورزیدند. عباس بنِ مِرْداس، از بزرگان بنی‌سلیم، از مردم خود خواست که آن‌ها نیز غنیمت‌های خویش را حفظ کنند و به هَوازِن بازنگردانند؛ ولی آن‌ها به پیروی از پیامبر(ص) سهم خود را به هَوازِن پس دادند.<ref>السیرة النبویه، ج4، ص925-926؛ تاریخ طبری، ج2، ص352-357؛ البدایة و النهایه، ج4، ص368-369.</ref>
 
بنی‌سلیم پس از پیامبر(ص)با رحلت پیامبر و ارتداد بسیاری از نومسلمانان، گروهی از بنی‌سلیم بر اسلام خود ماندند و حتی در سرکوب سپاه مرتد طُلیحه همراه مَعَنِ بن حاجز، امیر خود که از سوی ابوبکر منصوب شده بود، به خالد بن ولید پیوستند. در برابر این گروه، بسیاری از بنی‌سلیم و از جمله بزرگان آن‌ها از اسلام بازگشتند.<ref>تاریخ طبری، ج2، ص493.</ref> دسته‌ای به رهبری اِیاس بن عَبْدیالیل (فُجائه سُلمی) که توانسته بود با فریب دادن ابوبکر، سلاحی فراوان از مدینه دریافت کند، پس از کشتن 10 تن از مسلمانانی که از سوی ابوبکر از مدینه همراه فُجائه اعزام شده بودند، به کشتار و غارت مردم پرداختند. این گروه شورشی پس از دستور ابوبکر به دست طریفة بن حاجز سرکوب شدند و فُجائه اسیر گشت و به فرمان ابوبکر در آتش سوزانده شد.<ref>فتوح البلدان، ص103؛ تاریخ طبری، ج2، ص492-493؛ البدایة و النهایه، ج6، ص351-352.</ref> گروه دیگر از سلیم به تحریک زنی به نام امّ زِمل سلمی در برابر سپاه خالد بسیج شدند؛ ولی در نبرد با خالد شکست خوردند. بنی‌سلیم با این شکست و همچنین آگاهی یافتن از شکست سپاه طُلیحه، پس از تحویل دادن مرتدان خود که به قتل عام مسلمانان پرداخته بودند، خویشتن را از گزند سپاه خالد در امان داشتند.<ref>تاریخ طبری، ج2، ص491-493؛ البدایة و النهایه، ج6، ص351.</ref>
جز بنی‌سلیم، هیچ یک از انصار و مهاجران اسیران خود را نکشتند و آن‌ها را نزد رسول خدا بردند. در منابع از این نبرد با عنوان «[[یوم غمیصاء]]» یاد شده است.<ref>الطبقات، ابن سعد، ج2، ص147-148؛ المنتظم، ج3، ص331.</ref>
در رویدادهای دوره خلفا نیز از بنی‌سلیم گزارش‌های گوناگون در دست است. برخی از آن‌ها از کارگزاران حکومت شدند<ref>الانساب، ج3، ص278؛ اسد الغابه، ج4، ص108.</ref> یا فرماندهی فتوحات را بر عهده گرفتند.<ref>جمهرة انساب العرب، ص262؛ اسد الغابه، ج4، ص108.</ref> در دوره حکومت امام علی (علیه‌السّلام) نیز برخی کنار عایشه، معاویه و خوارج در نبردهای جمل<ref>تاریخ خلیفه، ص142.</ref> و صفین در برابر امام صف‌آرایی کردند.<ref>انساب الاشراف، ج3، ص145-148؛ وقعة صفین، ص468، 507؛ الاصابه، ج4، ص529.</ref> برخی نیز با امام همراهی نمودند.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج3، ص41؛ وقعة صفین، ص140؛ الاصابه، ج2، ص532؛ ج4، ص431.</ref> با آغاز فتوحات در دوره خلفای نخستین و گسترش آن در دوران اموی و عباسی، مجموعه‌هایی از سلیم به کوفه، بصره، شام،‌اندلس، خراسان و دیگر مناطق زیر سلطه حکومت‌های مسلمان مهاجرت کردند.<ref>الطبقات، ج4، ص274؛ جمهرة انساب العرب، ص262-264؛ معجم قبائل العرب، ج2، ص544-545؛ معجم المؤلفین، ج6، ص181.</ref>
با حرکت پیامبر به سوی [[حنین]] برای رویارویی با [[هوازن]] و [[ثقیف]]، بنی‌سلیم نیز پیامبر را همراهی کردند. مسلمانان که در این روز از فراوانی جمعیت دچار غرور شده بودند، پس از حمله هوازنی‌ها، گریختند. در این میان، بنی‌سلیم که به فرماندهی خالد بن ولید پیشاپیش سپاه حرکت می‌کردند، نخستین فراریان نبرد بودند.<ref>الطبقات، ج2، ص149-151؛ السیرة الحلبیه، ج3، ص77؛ سبل الهدی، ج5، ص317-319، 325.</ref> (سوره توبه، آیه25) اما با نصرت خداوند و پایداری گروهی‌ اندک از مسلمانان، سپاه اسلام بر هوازن چیره شدند (سوره توبه، آیه26) و از آن‌ها غنیمت‌های فراوان به دست آوردند. هوازنی‌ها که با این شکست چاره‌ای جز قبول اسلام نداشتند، نزد پیامبر آمده، اسلام آوردند و خواهان آزادی اسیران خود شدند.
 
پیامبر نیز سهم خود و [[بنی‌عبدالمطلب]] را در غنیمت‌های هَوازِن بدان‌ها بخشید. ولی [[بنی‌تمیم]] و [[بنوفزاره]] به تحریک بزرگان خود، از بازگرداندن غنیمت‌هایشان خودداری ورزیدند. عباس بنِ مِرْداس، از بزرگان بنی‌سلیم، از مردم خود خواست که آن‌ها نیز غنیمت‌های خویش را حفظ کنند و به هَوازِن بازنگردانند؛ ولی آن‌ها به پیروی از پیامبر(ص) سهم خود را به هَوازِن پس دادند.<ref>السیرة النبویه، ج4، ص925-926؛ تاریخ طبری، ج2، ص352-357؛ البدایة و النهایه، ج4، ص368-369.</ref>
==بنی‌سلیم پس از پیامبر(ص)==
 
با رحلت پیامبر و [[ارتداد]] بسیاری از نومسلمانان، گروهی از بنی‌سلیم بر اسلام خود ماندند و حتی در سرکوب سپاه مرتد طُلیحه همراه [[معن بن حاجز|مَعَنِ بن حاجز]]، امیر خود که از سوی [[ابوبکر]] منصوب شده بود، به خالد بن ولید پیوستند. در برابر این گروه، بسیاری از بنی‌سلیم و از جمله بزرگان آن‌ها از اسلام بازگشتند.<ref>تاریخ طبری، ج2، ص493.</ref> دسته‌ای به رهبری اِیاس بن عَبْدیالیل (فُجائه سُلمی) که توانسته بود با فریب دادن ابوبکر، سلاحی فراوان از مدینه دریافت کند، پس از کشتن 10 تن از مسلمانانی که از سوی ابوبکر از مدینه همراه فُجائه اعزام شده بودند، به کشتار و غارت مردم پرداختند.
 
این گروه شورشی پس از دستور ابوبکر به دست [[طریفة بن حاجز]] سرکوب شدند و فُجائه اسیر گشت و به فرمان ابوبکر در آتش سوزانده شد.<ref>فتوح البلدان، ص103؛ تاریخ طبری، ج2، ص492-493؛ البدایة و النهایه، ج6، ص351-352.</ref> گروه دیگر از سلیم به تحریک زنی به نام امّ زِمل سلمی در برابر سپاه خالد بسیج شدند؛ ولی در نبرد با خالد شکست خوردند. بنی‌سلیم با این شکست و همچنین آگاهی یافتن از شکست سپاه طُلیحه، پس از تحویل دادن مرتدان خود که به قتل عام مسلمانان پرداخته بودند، خویشتن را از گزند سپاه خالد در امان داشتند.<ref>تاریخ طبری، ج2، ص491-493؛ البدایة و النهایه، ج6، ص351.</ref>
 
در رویدادهای دوره خلفا نیز از بنی‌سلیم گزارش‌های گوناگون در دست است. برخی از آن‌ها از کارگزاران حکومت شدند<ref>الانساب، ج3، ص278؛ اسد الغابه، ج4، ص108.</ref> یا فرماندهی فتوحات را بر عهده گرفتند.<ref>جمهرة انساب العرب، ص262؛ اسد الغابه، ج4، ص108.</ref> در دوره حکومت امام علی(ع) نیز برخی کنار [[عایشه]]، معاویه و خوارج در نبردهای [[جمل]]<ref>تاریخ خلیفه، ص142.</ref> و [[صفین]] در برابر امام صف‌آرایی کردند.<ref>انساب الاشراف، ج3، ص145-148؛ وقعة صفین، ص468، 507؛ الاصابه، ج4، ص529.</ref>
 
برخی نیز با امام همراهی نمودند.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج3، ص41؛ وقعة صفین، ص140؛ الاصابه، ج2، ص532؛ ج4، ص431.</ref> با آغاز فتوحات در دوره خلفای نخستین و گسترش آن در دوران اموی و عباسی، مجموعه‌هایی از سلیم به کوفه، بصره، شام،‌ اندلس، خراسان و دیگر مناطق زیر سلطه حکومت‌های مسلمان مهاجرت کردند.<ref>الطبقات، ج4، ص274؛ جمهرة انساب العرب، ص262-264؛ معجم قبائل العرب، ج2، ص544-545؛ معجم المؤلفین، ج6، ص181.</ref>
==شخصیت‌های بنی‌سلیم==
==شخصیت‌های بنی‌سلیم==


۱٬۲۴۴

ویرایش