کربلاء فی ادب الرحلات (کتاب): تفاوت میان نسخهها
←پیوند به بیرون
(←محتوا) |
|||
(۴۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر = کربلاء في أدب الرحات (کتاب).jpg | | تصویر = کربلاء في أدب الرحات (کتاب).jpg | ||
| نویسنده =عبدالصاحب ناصر آل نصرالله | | نویسنده =عبدالصاحب ناصر آل نصرالله | ||
|زبان=عربی|موضوع= | |زبان=عربی|موضوع=[[کربلا]]، [[عراق]]، تاریخ، سفرنامهها|تعداد جلد=۱|صفحه=۴۱۸|ناشر=مؤسسة البلاغ|تاریخ نشر=۱۴۳۴ق.|محل انتشارات=[[بیروت]]}} | ||
'''کربلاء فى ادب الرحلات'''، کتابی است به زبان عربی، تألیف سید عبدالصاحب نصرالله، که به شرح سفر ۵۸ نفر از بزرگان به [[کربلا]] و شرح [[زیارت]] آنان از [[حرم امام حسین(ع)]] پرداخته است. این کتاب در سال ۱۴۳۴ق. چاپ شده است. | |||
==نویسنده== | ==نویسنده== | ||
سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله الکلیدار،<ref>التضحیة و الرمز، المقدمة، ص۱۳.</ref> نویسنده معاصر، از خاندان آل نصرالله [[عراق]]<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/167 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص167.]</ref> و دارای آثاری مانند تاریخ کربلاء،<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/1081411129 Tārīkh Karbalāʼ, worldcat]</ref> [[بیوتات کربلاء القدیمة (کتاب)|بیوتات کربلاء القدیمة]]،<ref>[http://www.lib.ir/book/38524736/%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9/ بیوتات کربلاء القدیمة، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.]</ref> الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء<ref>[http://www.lib.ir/book/86897514/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AB-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%B9-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1/ الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.]</ref> و التضحیة و الرمز<ref>[http://www.lib.ir/book/38523738/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B6%D8%AD%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%85%D8%B2/ التضحیة و الرمز، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.]</ref> است. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب | کتاب کربلاء فى ادب الرحلات، فصلبندى خاصى نداشته و پس از مقدمه، شرح حال سفر بزرگانى که به [[کربلا]] رفتهاند، به ترتیب تاریخ رفتن آنها بیان شده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/168 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۶۸.]</ref> | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
این کتاب، به شرح سفر ۵۸ نفر از بزرگان، شاعران و نویسندگان به کربلا و شرح زیارت آنان از [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] پرداخته است. | |||
این کتاب، | منبع اصلی کتاب، سفرنامهها است. برای کسانی که پیش از سده چهارم هجری به کربلا رفتهاند، از کتابهای دیگر بهره برده است.{{یادداشت|پیش از سده چهارم هجری، سفرنامه نوشته نمیشده است.<ref>نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۶۸ و ۱۶۹.</ref>}} افراد گردآوری شده در این کتاب، از کشورهای گوناگون مانند [[ایران]]، [[هند]]، [[مصر]]، [[روسیه]]، [[هلند]]، [[انگلیس]]، [[پرتغال]]، [[ایتالیا]]، [[فرانسه]]، [[آلمان]] و [[آمریکا]] انتخاب شدهاند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/169 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۶۹ و ۱۷۰.]</ref> | ||
نویسنده، در مقدمه، به موضوعاتی مانند پیشینه کربلا{{یادداشت|به باور وی تاریخ سکونت در کربلا به پیش از میلاد مسیح برمیگردد.}} و تاریخ بنای حرم امام حسین(ع){{یادداشت|به باور وی، در سال ۶۳ یا ۶۵ق. نخستین بنا بر روی قبر امام حسین(ع) ساخته شده است.}} پرداخته<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/168 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۶۸ و ۱۶۹.]</ref> و پس از مقدمه، کتاب را با شرح سفر [[ابوحمزه ثمالی]](م.۱۲۸ق)، صحابی سه [[امام(ع)]] آغاز کرده و با شرح سفر [[جاک بیرک]](م.۱۹۹۵م)، شرقشناس فرانسوی به پایان رسانده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/169 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۶۹ و ۱۷۰.]</ref> نمونههایی از افراد و گزارشهای گردآوری شده در این کتاب، عبارتند از: | |||
{{ستون-شروع|۲}} | |||
*[['''منصور نمری'''|'''منصور نمری''']](م.۱۹۰ق): او در زمان [[هارون الرشید]] به زیارت امام حسین(ع) رفته و کربلا را «روستا» معرفی کرده است. | |||
*[[محمد بن حسین بن علی شیبانی|'''أشانی''']](م.۲۲۱ق): او تخریب حرم امام حسین(ع) به دست [[متوکل عباسی]] را گزارش کرده و از ممنوع بودن زیارت خبر داده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/172 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۷۲.]</ref> | |||
*[[ابن حوقل|'''ابن حوقل''']](م.پس از ۳۶۷ق): وی پیش از سال ۳۶۷ق. برای قبر امام حسین(ع) حرم بزرگی معرفی کرده است. | |||
*[[ابن بطوطه|'''ابن بطوطه''']](م.۷۷۹ق): وی در سال ۷۲۶ق. کربلا را شهری کوچک خوانده است. | |||
*'''بیدرو تکسیرا'''، جهانگرد پرتغالی: او در سال ۱۰۱۳ق. شهر کربلا را دارای ۴ هزار خانواده و ساکنان آن را عرب، ایرانی و ترک دانسته است. | |||
*[[عباس مکی|'''عباس مکی''']]، شاعر و ادیب: وی در سال ۱۱۳۱ق. از جواهرات و چراغدان گرانبهای حرم که بیشترشان را شاهان ایران هدیه کردهاند خبر داده است. | |||
*'''کارستون نیبور''': او در سال ۱۱۳۹ق. از مکانهایی یاد کرده که اکنون اثری از آنها نیست؛ مانند جایگاه افتادن [[امام حسین(ع)]] از اسب به زمین و حوض آبی بزرگ، یادآور جایی که [[حضرت عباس(ع)]] نتوانست آب را به خیمهها برساند. | |||
*'''ابوطالب خان''': او در سفرنامه [[مسیر طالبی]]، در سال ۱۲۱۷ق. گزارشی از خرابیهای کربلا پس از [[حمله وهابیان]] داده است. | |||
*'''عبدالعلی خان ادیب الملک''': وی در سال ۱۲۴۳ق. گزارش دقیقی از مزار بزرگان، در حرم امام حسین(ع) داده است. | |||
*[[ناصرالدین شاه|'''ناصرالدین شاه''']]: او در سال ۱۲۸۷ق. به کربلا رفته است. شرح سفر او ۳۳ صفحه از کتاب کربلاء فى ادب الرحلات را به خود اختصاص داده است. | |||
*'''عبدالوهاب محمد حسن عزام'''(م.۱۹۵۸م): او [[قتلگاه]] را سردابی معرفی کرده که حدود ده پله پایین رفته و با تورهای آهنی محصور شده است.</ref> از خاندان آل نصرالله [[عراق]]<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/172 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۷۲-۱۷۸.]</ref>{{پایان}} | |||
'''افرادی که در کتاب، سفرشان به کربلا شرح شده، عبارتند از''': | |||
{{ستون-شروع|۳}} | {{ستون-شروع|۳}} | ||
<small> | <small> | ||
# ابوحمزه | #[[ابوحمزه ثمالى]]، | ||
# منصور | #[[منصور نمرى]]، | ||
# محمد بن | #[[محمد بن حسین بن على شیبانى]] معروف به اشنانى، | ||
# | #[[ابن حوقل]] نصیبى، | ||
# نظام | #[[نظام الدین ابویعلى]] شاعر [[بنیعباس|عصر عباسى]] معروف به [[ابن هباریه]]، | ||
#[[ابن بطوطه]]، | |||
# ابن | #[[حمدالله مستوفى]]، | ||
# حمدالله | #نسّابه [[ابن زهره حسینى]]، | ||
# نسّابه ابن زهره | #[[محمد بن احمد بن ایاس]]، مورّخ و جهانگرد مصرى، | ||
# | #مطراقى زاده، مورّخ و جهانگرد، | ||
# مطراقى | #[[قاضى نورالله شوشترى]]، | ||
# قاضى نورالله | #محیطى، نویسنده گلشن شعرا، | ||
# | #بیدرو تکسیرا، جهانگرد پرتغالى، | ||
# | #پیترو دیلا فاله، گردشگر ایتالیایى، | ||
# | #نظمى بغدادى، | ||
# نظمى بغدادى، | #مرتضى نظمى زاده، پدر مولف گلشن خلفا، | ||
# پدر مولف گلشن | #تافرنییه گردشگر فرانسوى، | ||
# | #[[سید ضامن بن شدقم]]، نسّابه معروف، | ||
# | #عباس بن على بن نورالدین حیدر مکى موسوى حسینى، عالم، ادیب، شاعر و جهانگرد، | ||
# عباس بن على بن | #شیخ مصطفى صدیقى خلوتى دمشقى از بزرگان صوفیه، | ||
# | #کارستون نیبور، جهانگرد آلمانى، | ||
# | #تایلرِ جهانگرد، | ||
# | #ابوطالب بن حاجى محمد بک خان اصفهانى معروف به ابوطالب خان سیّاح هندى، | ||
# ابوطالب بن حاجى محمد | #سید محمد بن احمد حسینى منشى بغدادى، | ||
# | #شیخ امین بن حسن حلوانى مدنى، | ||
# | #مدرّس حرم نبوى شریف، | ||
# مدرّس حرم نبوى | #یمین الدوله على خان، یکى از حاکمان سرزمین اوده [[هند]]، | ||
# | #جمس بکنغهام، جهانگرد، | ||
# | #جیمز بیلى فریزر جهانگرد انگلیسى، | ||
# | #ایلیا نیکولا بیرزین، گردشگر روسى، | ||
# | #ثیودور نولدکه، دانشمند آلمانى، | ||
# | #ویلیام کینیت لوفتس، باستانشناس انگلیسى، | ||
# | #عبدالعلى خان پسر حاج على خان حاجب الدوله (ادیب الملک)، | ||
# عبدالعلى خان پسر حاج على خان حاجب الدوله ( | #میرزا سیف الدوله نوه [[فتح على شاه]] قاجار، | ||
# | #جون اشر، جهانگرد انگلیسى و عضو جمعیت جغرافى لندن، | ||
# جون | #تنکو مارتینوس لیکلاما آینهولت، جهانگرد هلندى، | ||
# | #روبرت کلایف، دانشمند نقشهکش انگلیسى، | ||
# روبرت | #[[ناصرالدین شاه]] قاجار، | ||
# | #محمدرشید بن سید داود سعدى، از عالمان [[عراق]]، | ||
# | #مدام دیولافوا، همسر مارسل دیوالافوا، | ||
# مدام | #جون بیترز، رییس گروه باستان شناسان [[آمریکا]] که براى بررسى آثار باستانى شهر نفر به عراق مهاجرت کرده بود، | ||
# جون | #اس. اس. بتلر و دوستش ل. ایلمبر از کارمندان سازمان جاسوسى [[انگلستان]]، | ||
# اس. اس. بتلر و دوستش ل. | #اوسکار رویتر، مهندس آلمانى، | ||
# | #المس غیرترود بیل، شرق شناس و جهانگرد معروف انگلیسى، | ||
# المس | #محمدهارون حسینى زنکى بورى، از منطقه بومباى هندوستان، | ||
# محمدهارون | #عمانوئیل فتح الله عمانوئیل، مضبوط، ادیب، جهانگرد و تاجر مسیحى ساکن [[بغداد]]، | ||
# | #الوا موسیل، جهانگرد چکسلواکى، | ||
# | #علامه شیخ [[محمدرضا شبیبى]]، از عالمان بزرگ عراق، | ||
# علامه | #ورنالد ستورز، جهانگرد انگلیسى و عضو المکتب العربى براى انجام کارهاى اطلاعاتى، | ||
# جهانگرد و دانشمند | #سانت جون فیلپى، جهانگرد و دانشمند انگلیسى، | ||
# | #لیدى درور، نویسنده انگلیسى، | ||
# | #دوایت دونالدسون، نویسنده انگلیسى، | ||
# | #سید عبدالرزاق حسنى، | ||
# محمد | #محمد ثابت، جهانگرد مصرى، | ||
# | #[[سید محسن امین]] عاملى، | ||
# | #عبدالوهاب عزام، متفکر مصرى، | ||
# | #مالیبارد، روزنامه نگار هلندى، | ||
# | #جاک بیرک، شرق شناس فرانسوى.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/169 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۶۹ و ۱۷۰.]</ref> | ||
</small> | </small> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==چاپ== | ==چاپ== | ||
این کتاب، توسط مؤسسة البلاغ، در | این کتاب، توسط مؤسسة البلاغ، در [[بیروت]]، در سال ۱۴۳۴ق. (۲۰۱۳م) چاپ شده است.<ref>[http://www.lib.ir/book/86648372/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D8%AF%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%84%D8%A7%D8%AA/ کربلاء فی أدب الرحلات، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران]؛ [http://www.worldcat.org/oclc/897366417 Karbalāʼ fī adab al-riḥlāt, worldcat]</ref> | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
[https://www.karbala-tv.net/watch.php?v=11443 بررسی کتاب کربلاء فی ادب الرحلات (فیلم، گفتگو).] | * [https://www.karbala-tv.net/watch.php?v=11443 بررسی کتاب کربلاء فی ادب الرحلات (فیلم، گفتگو).] | ||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | |||
{{برگرفتگی | {{برگرفتگی | ||
| پیش از لینک = مقاله | | پیش از لینک = مقاله | ||
| منبع = | | منبع = نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، علی احمدی، | ||
| پس از لینک = | | پس از لینک = فرهنگ زیارت، شماره هجدهم، بهار 1393، ص167 | ||
| لینک = | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/167 | ||
}} | }} | ||
*'''کتاب کربلاء فی أدب الرحلات'''، عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، بیروت، مؤسسة البلاغ، ۲۰۱۳م. | |||
*'''کتاب کربلاء | |||
*'''التضحیة و الرمز'''، السید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، بیروت، مؤسسة البلاغ، ۱۴۳۰ق، ۲۰۰۹م. | *'''التضحیة و الرمز'''، السید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، بیروت، مؤسسة البلاغ، ۱۴۳۰ق، ۲۰۰۹م. | ||
* '''https://www.worldcat.org''' | |||
{{پایان}} | |||
{{کتابشناسی عتبات عالیات}} | |||
[[رده: | [[رده:کتابهای معاصر]] | ||
[[رده:کتابهای قرن پانزدهم قمری]] | |||
[[رده:سفرنامههای عتبات]] | |||
[[رده:کتابهای تاریخ کربلا]] | |||
[[رده:کتابهای عبدالصاحب ناصر آل نصرالله]] |