فرهاد میرزا معتمدالدوله: تفاوت میان نسخهها
←آثار
(←آثار) |
|||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
*'''هدایةالسبیل و کفایة الدلیل'''، که به «روزنامه سفر مدینة السلام و بیت الله الحرام» نیز نامیده شده است. این کتاب، سفرنامه سفر حج او از آخر رجب ۱۲۹۳ تا ۲ ربیعالثانی ۱۲۹۳ق. است. مسیر رفت و برگشت عبارت است از: [[تهران]]، رشت، بادکوبه، تفلیس، طرابوزان، اسلامبول، ازمیر، اسکندریه، بندر سوئز، بندر ینبع (در [[حجاز]] و در کرانه دریای سرخ)، [[مدینه]]، [[مکه]]، بندر جده، بندر پورتسعید در [[مصر]]، بیروت، اسلامبول، طرابوزان، تفلیس، بادکوبه، رشت، تهران. | *'''هدایةالسبیل و کفایة الدلیل'''، که به «روزنامه سفر مدینة السلام و بیت الله الحرام» نیز نامیده شده است. این کتاب، سفرنامه سفر حج او از آخر رجب ۱۲۹۳ تا ۲ ربیعالثانی ۱۲۹۳ق. است. مسیر رفت و برگشت عبارت است از: [[تهران]]، رشت، بادکوبه، تفلیس، طرابوزان، اسلامبول، ازمیر، اسکندریه، بندر سوئز، بندر ینبع (در [[حجاز]] و در کرانه دریای سرخ)، [[مدینه]]، [[مکه]]، بندر جده، بندر پورتسعید در [[مصر]]، بیروت، اسلامبول، طرابوزان، تفلیس، بادکوبه، رشت، تهران. | ||
:این سفرنامه، در معرفی مکانها، مرقدها و شهرها از منابع گوناگون تاریخی و جغرافیایی{{یادداشت|برخی از آنها عبارتند از: مراصد الاطلاع، معجم البلدان، وفایت الاعیان، کامل ابن اثیر حبیب السیر، روضة | :این سفرنامه، در معرفی مکانها، مرقدها و شهرها از منابع گوناگون تاریخی و جغرافیایی{{یادداشت|برخی از آنها عبارتند از: مراصد الاطلاع، معجم البلدان، وفایت الاعیان، کامل ابن اثیر حبیب السیر، روضة | ||
الصفا، الاستعیاب فی معرفة الاصحاب، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، تقویم البلدان و تاریخ وصاف.}} و در مطالب اعتقادی و فقهی از منابع حدیثی و تفسیری{{یادداشت|برخی از آنها عبارتند از: اصول کافی، شرایع الاسلام، منهاج السالکین، هدایة السالکین و تفسیر مجمع البیان.}} استفاده کرده است. بخشی از این کتاب، به بیان [[مناسک حج]] پرداخته است. | الصفا، الاستعیاب فی معرفة الاصحاب، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، تقویم البلدان و تاریخ وصاف.}} و در مطالب اعتقادی و فقهی از منابع حدیثی و تفسیری{{یادداشت|برخی از آنها عبارتند از: اصول کافی، شرایع الاسلام، منهاج السالکین، هدایة السالکین و تفسیر مجمع البیان.}} استفاده کرده است. بخشی از این کتاب، به بیان [[مناسک حج]] پرداخته است. | ||
:کتاب هدایة السیبل، در شیراز، در سال ۱۲۹۴ق. در ۳۶۲ صفحه و در همان سال، در [[تهران]]، در ۳۸۵ صفحه به چاپ رسیده است.<ref>ادبیات فارسی بر مبنای تألیف استوری، ص 864؛ شیخ آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 25، ص 177.</ref> سفرنامه فرهادمیرزا، بار دیگر توسط مؤسسه مطبوعاتی علمی با تصحیح و حاشیه غلامرضا طباطبایی، در ۴۲۴ صفحه، در قطع وزیری، در ۱۳۶۶ش. چاپ شده است.<ref>فرهادمیرزا معتمدالدوله بنیانگذار صحن حرم کاظمین و خادم اهل بیت(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۱۴، ص۲۱۷.</ref> | :کتاب هدایة السیبل، در شیراز، در سال ۱۲۹۴ق. در ۳۶۲ صفحه و در همان سال، در [[تهران]]، در ۳۸۵ صفحه به چاپ رسیده است.<ref>ادبیات فارسی بر مبنای تألیف استوری، ص 864؛ شیخ آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 25، ص 177.</ref> سفرنامه فرهادمیرزا، بار دیگر توسط مؤسسه مطبوعاتی علمی با تصحیح و حاشیه غلامرضا طباطبایی، در ۴۲۴ صفحه، در قطع وزیری، در ۱۳۶۶ش. چاپ شده است.<ref>فرهادمیرزا معتمدالدوله بنیانگذار صحن حرم کاظمین و خادم اهل بیت(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۱۴، ص۲۱۷.</ref> | ||
*'''قمقام زخّار و صمصام بَتّار'''، که مقتلی درباره رویداد [[عاشورا]] است و انگیزه تألیف آن جداسازی روایات تاریخی درست از توضیحاتی است که شاعران و ذاکران به تاریخ عاشورا افزودهاند. نام این کتاب، به معنای «دریای ژرف و شمشیر برنده» است.<ref>فرهادمیرزا معتمدالدوله بنیانگذار صحن حرم کاظمین و خادم اهل بیت(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۱۴، ص۲۱۸.</ref> فرهادمیرزا، در تألیف این کتاب از دیگر اندیشمندان نیز مشورت گرفته است.<ref>خاطرات و خطرات، ص 32 و 33؛ المآثر واآلثار، ج 1، ص 305.</ref> | *'''قمقام زخّار و صمصام بَتّار'''، که مقتلی درباره رویداد [[عاشورا]] است و انگیزه تألیف آن جداسازی روایات تاریخی درست از توضیحاتی است که شاعران و ذاکران به تاریخ عاشورا افزودهاند. نام این کتاب، به معنای «دریای ژرف و شمشیر برنده» است.<ref>فرهادمیرزا معتمدالدوله بنیانگذار صحن حرم کاظمین و خادم اهل بیت(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۱۴، ص۲۱۸.</ref> فرهادمیرزا، در تألیف این کتاب از دیگر اندیشمندان نیز مشورت گرفته است.<ref>خاطرات و خطرات، ص 32 و 33؛ المآثر واآلثار، ج 1، ص 305.</ref> | ||
:این کتاب، در دو جلد سامان یافته است؛ جلد نخست، به زندگی [[امام حسین(ع)]]، قیام [[مسلم بن عقیل]] و قیام [[کربلا]] از آغاز تا روز عاشورا و زمان شهادت پرداخته است. جلد دوم، به چگونگی شهادت امام(ع) و [[بنیهاشم]]، اسارت اهل بیت امام(ع)، انتقال به [[کوفه]] و [[شام]]، عقوبت قاتلان، قیام توابین، جنبش [[مختار ثقفی|مختار]] و بیان اشعار پرداخته است.<ref>قمقام زخار و صمصام بتار، تمام کتاب.</ref> | :این کتاب، در دو جلد سامان یافته است؛ جلد نخست، به زندگی [[امام حسین(ع)]]، قیام [[مسلم بن عقیل]] و قیام [[کربلا]] از آغاز تا روز عاشورا و زمان شهادت پرداخته است. جلد دوم، به چگونگی شهادت امام(ع) و [[بنیهاشم]]، اسارت اهل بیت امام(ع)، انتقال به [[کوفه]] و [[شام]]، عقوبت قاتلان، قیام توابین، جنبش [[مختار ثقفی|مختار]] و بیان اشعار پرداخته است.<ref>قمقام زخار و صمصام بتار، تمام کتاب.</ref> | ||
:محمدعلی معلم حبیبآبادی (م.۱۳۹۶ش)، عالم و سرگذشتنگار [[شیعه]]، کتاب قمقام زخار را تا زمان خود، در تصحیح اخبار، توضیح مکانها و نامهای شهیدان و مخالفان بیمانند دانسته است.<ref>مکارم اآلثار، ج 3، ص 962.</ref> | :محمدعلی معلم حبیبآبادی (م.۱۳۹۶ش)، عالم و سرگذشتنگار [[شیعه]]، کتاب قمقام زخار را تا زمان خود، در تصحیح اخبار، توضیح مکانها و نامهای شهیدان و مخالفان بیمانند دانسته است.<ref>مکارم اآلثار، ج 3، ص 962.</ref> | ||
:کتاب قمقام زخار، بار نخست، چند ماه پیش از درگذشت نویسنده، در اوایل سال ۱۳۰۵ق، در [[تهران]]، در ۷۱۳ صفحه چاپ <ref>الذریعه، ج 17، ص 171.</ref> و در سال ۱۳۳۷ش. تجدید چاپ شده است. این کتاب، با تصحیح و حواشی محمود محرمی زرندی، توسط انتشارات اسلامیه، در سال ۱۳۶۳ش. به چاپ رسیده است.<ref>گروهی از نویسندگان (به اهتمام حسین علیزاده)، سیری در سلوک حسینی، ص 333؛ خانبابا مشار، مؤلفین کتب چاپی، ج 4، ص 819ـ821؛ عاشورانامه، به کوشش محمد اسفندیاری، ج 4، ص 15 و ۸۶.</ref> | :کتاب قمقام زخار، بار نخست، چند ماه پیش از درگذشت نویسنده، در اوایل سال ۱۳۰۵ق، در [[تهران]]، در ۷۱۳ صفحه چاپ <ref>الذریعه، ج 17، ص 171.</ref> و در سال ۱۳۳۷ش. تجدید چاپ شده است. این کتاب، با تصحیح و حواشی محمود محرمی زرندی، توسط انتشارات اسلامیه، در سال ۱۳۶۳ش. به چاپ رسیده است.<ref>گروهی از نویسندگان (به اهتمام حسین علیزاده)، سیری در سلوک حسینی، ص 333؛ خانبابا مشار، مؤلفین کتب چاپی، ج 4، ص 819ـ821؛ عاشورانامه، به کوشش محمد اسفندیاری، ج 4، ص 15 و ۸۶.</ref> | ||
*'''کتاب روضه'''، کتابی بوده برای روضهخوانها، که مستند و از مطالب نادرست خالی بوده است. امروزه اثری این کتاب در دست نیست.<ref>عبدالله مستوفی، شرح زندگانی، ج1، ص275 و 276؛ المآثر و اآلثار، ج1، ص263؛ ادبیات فارسی بر مبنای تألیف استوری، ج۱، ص۱۷۵.</ref> اعتمادالسلطنه، در کتاب خود از این کتاب نام برده و گفته فرهادمیرزا نسخهای از آن را برای ناصرالدین شاه فرستاده است.<ref>روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، ص 518 و 519.</ref> | *'''کتاب روضه'''، کتابی بوده برای روضهخوانها، که مستند و از مطالب نادرست خالی بوده است. امروزه اثری این کتاب در دست نیست.<ref>عبدالله مستوفی، شرح زندگانی، ج1، ص275 و 276؛ المآثر و اآلثار، ج1، ص263؛ ادبیات فارسی بر مبنای تألیف استوری، ج۱، ص۱۷۵.</ref> اعتمادالسلطنه، در کتاب خود از این کتاب نام برده و گفته فرهادمیرزا نسخهای از آن را برای ناصرالدین شاه فرستاده است.<ref>روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، ص 518 و 519.</ref> | ||
*'''تدوین منشآت قائم مقام فراهانی'''، که گردآوری نامههای استادش قائممقام فراهانی است. خودش نیز مقدمهای بر کتاب افزوده است. برخی، خدمت برجسته میرزافرهاد به عالم ادبیات را تدوین و انتشار همین کتاب دانستهاند.<ref>مقدمه سفرنامه فرهاد میرزا، ص 11؛ عاشورانامه، ج 4، ص 15؛ از صبا تا نیما، ص 157.</ref> | *'''تدوین منشآت قائم مقام فراهانی'''، که گردآوری نامههای استادش قائممقام فراهانی است. خودش نیز مقدمهای بر کتاب افزوده است. برخی، خدمت برجسته میرزافرهاد به عالم ادبیات را تدوین و انتشار همین کتاب دانستهاند.<ref>مقدمه سفرنامه فرهاد میرزا، ص 11؛ عاشورانامه، ج 4، ص 15؛ از صبا تا نیما، ص 157.</ref> |