پرش به محتوا

وادی مهزور: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۸۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ ژانویهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
'''وادی مَهْزور''' یا '''وادی مبعوث''' یا '''وادی قُریظه'''،
'''وادی مَهْزُور''' یا '''وادی مبعوث''' یا '''وادی قُریظه'''،


==واژه‌شناسی==
==واژه‌شناسی==
وادی، واژه‌ای عربی، به معنای شکاف میان کوه‌ها، زمین‌های بلند و تپه‌ها است که مسیر عبور سیل است.<ref>كتاب العين، ج‏8، ص98؛ لسان العرب، ج‏15، ص384.</ref> به باور برخی، «وادی» بستر ریزش آبی است که از سیل به وجود آمده؛ از این رو، به درّه نیز وادی گفته‌اند.<ref name=":2">مفردات ألفاظ القرآن، ص862؛ ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص436.</ref> ریشه وادی، «و، د، ی» به معنای روان شدن است.<ref>تهذيب اللغة، ج‏14، ص163؛ المصباح المنير، ج‏2، ص654.</ref> جمع وادی، «اودیة» بوده<ref>كتاب العين، ج‏8، ص98.</ref> و در آیه{{قلم رنگ|سبز|فَسالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِها}}{{یادداشت|هر دره‏‌اى بقدر گنجایشش سيلاب مي‌گيرد.}}<ref>سوره رعد، آیه 17.</ref> به کار رفته است.<ref name=":2" /> برخی، برای برابرِ فارسی وادی، واژگان «رود فصلی»<ref>رویکردهای زیبایی‌شناسی شهری برای کناره رود فصلی، ص۲.</ref> و «رود-دره فصلی» را به کار برده‌اند.<ref>اصول و معیارهای طراحی ساماندهی رود-دره‌های فصلی؛ مجله مدیریت شهری، ش۳۳، ص۲۵۹.</ref> واژه‌هایی مانند آبراهه،{{یادداشت|به معنای گذرگاه سیل.}}<ref>فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه «آبراهه».</ref> مَسیل،<ref>''فرهنگ جامع واژگان مترادف و متضاد زبان فارسی، ذیل واژه «وادی».''</ref> آبکند و کال،<ref>''فرهنگ جامع واژگان مترادف و متضاد زبان فارسی، ذیل واژه «کال».''</ref> دیگر واژه‌های مترادف «وادی» در زبان فارسی است.
وادی، واژه‌ای عربی، به معنای شکاف میان کوه‌ها، زمین‌های بلند و تپه‌ها است که مسیر عبور سیل است.<ref>كتاب العين، ج‏8، ص98؛ لسان العرب، ج‏15، ص384.</ref> به باور برخی، «وادی» بستر ریزش آبی است که از سیل به وجود آمده؛ از این رو، به درّه نیز وادی گفته‌اند.<ref name=":2">مفردات ألفاظ القرآن، ص862؛ ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص436.</ref> ریشه وادی، «و، د، ی» به معنای روان شدن است.<ref>تهذيب اللغة، ج‏14، ص163؛ المصباح المنير، ج‏2، ص654.</ref> جمع وادی، «اودیة» بوده<ref>كتاب العين، ج‏8، ص98.</ref> و در آیه{{قلم رنگ|سبز|فَسالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِها}}{{یادداشت|هر دره‏‌اى بقدر گنجایشش سيلاب مي‌گيرد.}}<ref>سوره رعد، آیه 17.</ref> به کار رفته است.<ref name=":2" /> برخی، برای برابرِ فارسی وادی، واژگان «رود فصلی»<ref>رویکردهای زیبایی‌شناسی شهری برای کناره رود فصلی، ص۲.</ref> و «رود-دره فصلی» را به کار برده‌اند.<ref>اصول و معیارهای طراحی ساماندهی رود-دره‌های فصلی؛ مجله مدیریت شهری، ش۳۳، ص۲۵۹.</ref> واژه‌هایی مانند آبراهه،{{یادداشت|به معنای گذرگاه سیل.}}<ref>فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه «آبراهه».</ref> مَسیل،<ref>''فرهنگ جامع واژگان مترادف و متضاد زبان فارسی، ذیل واژه «وادی».''</ref> آبکند و کال،<ref>''فرهنگ جامع واژگان مترادف و متضاد زبان فارسی، ذیل واژه «کال».''</ref> دیگر واژه‌های مترادف «وادی» در زبان فارسی است.


 
«مَهْزُور» از ریشه «ه، ر، ز» است، که به معنای «زدن با عصا به پشت و پهلو»<ref>تهذيب اللغة، ج‏6، ص88.</ref> و «زدن با چوب»<ref>جمهرة اللغة، ج‏2، ص712.</ref> آمده است. برخی، قید «شدید» را به معنای نخست<ref>المحكم و المحيط الأعظم، ج‏4، ص229.</ref> و برخی، به معنای دوم افزوده‌اند.<ref>القاموس المحيط، ج‏2، ص259؛ لسان العرب، ج‏5، ص263.</ref> «مهزور» به معنای کسی است که با عصا به پشت و پهلوی او زده شده باشد.<ref>القاموس المحيط، ج‏2، ص259؛ تاج العروس، ج‏7، ص621.</ref>
==نام==
==نام==
مهزور به معنای زدن با عصا به پشت و پهلو است.<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۷۰۴.</ref>
وادی مَهْزُور،<ref>مراصد الإطلاع علي أسماء الأمكنة و البقاع، ج‏3، ص1340.</ref> پیش از اسلام «قُریظه» نام داشت. این نامگذاری به علت ساکن شدن بنی‌قریظه در کنار این وادی بوده است. برخی، در گذشته آن را «وادی الغاوی» خوانده‌اند.<ref>المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۴۷۲.</ref> برخی از مردم مدینه، به ویژه ساکنان حرّه، آن را «وادی مبعوث» می‌نامند؛ زیرا برخی از سرشاخه‌های آن از بالای «حرّه مبعوث» می‌آید.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص705 و ۷۰۶.</ref> بر پایه گزارشی در ۱۴۱۸ق. امروزه نام‌های پیشین آن فراموش شده و تنها با نام‌های وادی مهزور و وادی مبعوث شناخته می‌شود.<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۷۰۵.</ref>
 
وادی مَهْزور،<ref>مراصد الإطلاع علي أسماء الأمكنة و البقاع، ج‏3، ص1340.</ref> پیش از اسلام «قُریظه» نام داشت. این نامگذاری به علت ساکن شدن بنی‌قریظه در کنار این وادی بوده است. برخی، در گذشته آن را «وادی الغاوی» خوانده‌اند.<ref>المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۴۷۲.</ref> برخی از مردم مدینه، به ویژه ساکنان حرّه، آن را «وادی مبعوث» می‌نامند؛ زیرا برخی از سرشاخه‌های آن از بالای «حرّه مبعوث» می‌آید.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص705 و ۷۰۶.</ref> بر پایه گزارشی در ۱۴۱۸ق. امروزه نام‌های پیشین آن فراموش شده و تنها با نام‌های وادی مهزور و وادی مبعوث شناخته می‌شود.<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۷۰۵.</ref>  
 
==مکان==
==مکان==
در مسیر خود از جنوب شرقی
در مسیر خود از جنوب شرقی
خط ۴۷: خط ۴۴:
*'''تاریخ مدینه منوره'''، عمر بن شبه (ابن شبه)، ترجمه، نشر مشعر، تهران، ۱۳۸۰ش.
*'''تاریخ مدینه منوره'''، عمر بن شبه (ابن شبه)، ترجمه، نشر مشعر، تهران، ۱۳۸۰ش.
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین احمد خیاری، عامه، عربستان، ۱۴۱۹ق‏.
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین احمد خیاری، عامه، عربستان، ۱۴۱۹ق‏.
*'''تاج العروس من جواهر القاموس'''، محمد بن محمد مرتضى زبيدى، دار الفكر، بيروت، 1414ق.


*'''ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن'''، حسين بن محمد راغب اصفهانى، ، مرتضوي، تهران، 1374ش.
*'''ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن'''، حسين بن محمد راغب اصفهانى، ، مرتضوي، تهران، 1374ش.
*'''تهذيب اللغة'''، محمد بن احمد ازهرى، احياء التراث العربي، بيروت، 1421ق.
*'''تهذيب اللغة'''، محمد بن احمد ازهرى، احياء التراث العربي، بيروت، 1421ق.
*'''جمهرة اللغة'''، محمد بن حسن بن درید (ابن دريد)، دار العلم للملايين، بيروت، 1988م.
*[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/613 '''حجاز در صدر اسلام'''،] صالح احمد على، ترجمه عبدالمحمد آیتی، نشر مشعر، تهران،  1375ش.
*[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/613 '''حجاز در صدر اسلام'''،] صالح احمد على، ترجمه عبدالمحمد آیتی، نشر مشعر، تهران،  1375ش.
*'''الدرة الثمينة في أخبار المدينة'''، محمد بن محمود بن نجار (ابن نجار)، تحقیق و تصحیح حسين محمدعلى‏ شكرى، دار الارقم بن ابي الارقم‏، بيروت‏، اول، بی‌تا.
*'''الدرة الثمينة في أخبار المدينة'''، محمد بن محمود بن نجار (ابن نجار)، تحقیق و تصحیح حسين محمدعلى‏ شكرى، دار الارقم بن ابي الارقم‏، بيروت‏، اول، بی‌تا.
خط ۵۹: خط ۵۸:


*'''[https://www.vajehyab.com/amid/الف فرهنگ فارسی عمید]'''، حسن عمید، سرپرست تألیف و ویرایش فرهاد قربان‌زاده، اشجع، ۱۳۸۹ش.
*'''[https://www.vajehyab.com/amid/الف فرهنگ فارسی عمید]'''، حسن عمید، سرپرست تألیف و ویرایش فرهاد قربان‌زاده، اشجع، ۱۳۸۹ش.
*'''القاموس المحيط'''، محمد بن يعقوب فيروز آبادى، دار الكتب العلمية، بيروت، 1415ق.


*'''كتاب العين'''، خليل بن احمد فراهيدى، نشر هجرت، قم، 1409ق.
*'''كتاب العين'''، خليل بن احمد فراهيدى، نشر هجرت، قم، 1409ق.
*'''لسان العرب'''، محمد بن مكرم (ابن منظور)، دار صادر، بيروت، 1414ق.
*'''لسان العرب'''، محمد بن مكرم (ابن منظور)، دار صادر، بيروت، 1414ق.
*'''المحكم و المحيط الأعظم'''، على بن اسماعيل بن سیده (ابن سيده)، دار الكتب العلمية، بيروت، 1421ق.
*'''مراصد الإطلاع علي أسماء الأمكنة و البقاع'''، ابن عبد الحق بغدادى، دار الجيل، بيروت، 1412ق.
*'''مراصد الإطلاع علي أسماء الأمكنة و البقاع'''، ابن عبد الحق بغدادى، دار الجيل، بيروت، 1412ق.
*'''المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى'''، احمد بن محمد فيومى، مؤسسه دار الهجرة، قم، 1414ق.
*'''المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى'''، احمد بن محمد فيومى، مؤسسه دار الهجرة، قم، 1414ق.
۱۵٬۶۱۴

ویرایش