چاه اهاب: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''چاه اِهاب'''، یکی از چاههای متبرک [[مدینه]] در [[حره وبره|حَرّه غربی]] | '''چاه اِهاب'''، یکی از چاههای متبرک [[مدینه]] در [[حره وبره|حَرّه غربی]] بوده است و امروزه آگاهی از آن در دست نیست. | ||
== مکان == | ==مکان== | ||
چاه اهاب در حره غربی مدینه قرار داشته و جزء چاههای متبرک مدینه بوده است.<ref>وفاء الوفا ج4، ص17.</ref> | چاه اهاب در حره غربی مدینه قرار داشته و جزء چاههای متبرک مدینه بوده است.<ref>وفاء الوفا ج4، ص17.</ref> | ||
== نام == | ==نام== | ||
نام این چاه بیشتر با عنوان اِهاب شناخته میشود اما صورتهای مختلف وهاب،<ref>هدایة الحجاج ص213.</ref> یهاب، نهاب<ref>معالم الاثیره ص33.</ref> و الهاب<ref>سبل الهدی ج7، ص223؛ وفاء الوفا ج3، ص126.</ref> هم ضبط یا خوانده شده که به نظر میرسد ناشی از تصحیف باشد. در عین حال اطلاعی از وجه نامگذاری چاه به اهاب و نیز تاریخ حفر و نام حفرکننده آن در دست نیست. اهاب را گاه به ناحیه و زمینهای پیرامون چاه اطلاق کرده و از باب تسمیه جزء به کل، چاه را نیز اهاب نامگذاری کردهاند.<ref>بهجة النفوس ج1، ص246؛ موسوعه مرآة الحرمین ج4، ص850.</ref>چاه اهاب با نام چاه زمزم هم شناخته میشود.<ref>بهجة النفوس ج1، ص320-321؛ تاریخ معالم المدینه، ص268.</ref> سبب نامگذاری این چاه به زمزم به جهت تبرک جستن به آب آن،<ref>وفاء الوفاء، ج4، ص21.</ref> و نیز آب زیاد آن<ref>تاریخ المدینه، نهروالی، ص68.</ref>و یا بر اثر انتقال آب آن به شهرهای دور<ref>وفاء الوفا ج4ص21.</ref> بوده است. | نام این چاه بیشتر با عنوان اِهاب شناخته میشود اما صورتهای مختلف وهاب،<ref>هدایة الحجاج ص213.</ref> یهاب، نهاب<ref>معالم الاثیره ص33.</ref> و الهاب<ref>سبل الهدی ج7، ص223؛ وفاء الوفا ج3، ص126.</ref> هم ضبط یا خوانده شده که به نظر میرسد ناشی از تصحیف باشد. در عین حال اطلاعی از وجه نامگذاری چاه به اهاب و نیز تاریخ حفر و نام حفرکننده آن در دست نیست. اهاب را گاه به ناحیه و زمینهای پیرامون چاه اطلاق کرده و از باب تسمیه جزء به کل، چاه را نیز اهاب نامگذاری کردهاند.<ref>بهجة النفوس ج1، ص246؛ موسوعه مرآة الحرمین ج4، ص850.</ref>چاه اهاب با نام چاه زمزم هم شناخته میشود.<ref>بهجة النفوس ج1، ص320-321؛ تاریخ معالم المدینه، ص268.</ref> سبب نامگذاری این چاه به زمزم به جهت تبرک جستن به آب آن،<ref>وفاء الوفاء، ج4، ص21.</ref> و نیز آب زیاد آن<ref>تاریخ المدینه، نهروالی، ص68.</ref>و یا بر اثر انتقال آب آن به شهرهای دور<ref>وفاء الوفا ج4ص21.</ref> بوده است. | ||
== پیشینه == | ==پیشینه== | ||
چاه اهاب در زمین متعلق به سعد بن عثمان پدر عباده بن سعد از اصحاب پیامبر درحره غربی، نزدیکی مدینه واقع بوده است.<ref>بهجة النفوس ج1، ص246 «پاورقی»؛ تاریخ معالم المدینه، ص268.</ref> طبق گزارشی، عبدالله بن عباده گنجشک پناه گرفته در دهانه چاه اهاب را صید میکرد و وقتی شنیدکه پیامبر اکرم(ص) میانه دو حره مدینه را حرام اعلام کرده است، آن گنجشکها را رها کرد.<ref>المعرفة و التاریخ، ج1، ص317، وفاءالوفا ج1، ص88.</ref> این خبر میرساند که چاه اهاب جزء حرم مدینه بوده است. عباده بن سعد خود روزی شاهد بوده که پیامبر از آب این چاه نوشیده<ref>سبل الهدی، ج7، ص224.</ref> وآن را متبرک دانست سپس از توسعه و عمران مدینه تا کناره چاه اهاب خبر داده است.<ref>وفاء الوفا، ج3، ص126، الجواهر الثمینه، ص122؛ تاریخ معالم المدینه، ص268-269.</ref> برخی سبب نامگذاری آن به زمزم را همین گفته پیامبر دانستهاند<ref>الجواهر الثمینه، ص122؛ موسوعه مرآة الحرمین، ج4، ص776</ref> | چاه اهاب در زمین متعلق به سعد بن عثمان پدر عباده بن سعد از اصحاب پیامبر درحره غربی، نزدیکی مدینه واقع بوده است.<ref>بهجة النفوس ج1، ص246 «پاورقی»؛ تاریخ معالم المدینه، ص268.</ref> طبق گزارشی، عبدالله بن عباده گنجشک پناه گرفته در دهانه چاه اهاب را صید میکرد و وقتی شنیدکه پیامبر اکرم(ص) میانه دو حره مدینه را حرام اعلام کرده است، آن گنجشکها را رها کرد.<ref>المعرفة و التاریخ، ج1، ص317، وفاءالوفا ج1، ص88.</ref> این خبر میرساند که چاه اهاب جزء حرم مدینه بوده است. عباده بن سعد خود روزی شاهد بوده که پیامبر از آب این چاه نوشیده<ref>سبل الهدی، ج7، ص224.</ref> وآن را متبرک دانست سپس از توسعه و عمران مدینه تا کناره چاه اهاب خبر داده است.<ref>وفاء الوفا، ج3، ص126، الجواهر الثمینه، ص122؛ تاریخ معالم المدینه، ص268-269.</ref> برخی سبب نامگذاری آن به زمزم را همین گفته پیامبر دانستهاند<ref>الجواهر الثمینه، ص122؛ موسوعه مرآة الحرمین، ج4، ص776</ref> | ||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
بعدها اسماعیل بن ولید محرومی در داخل بستان و باغستانی که چاه اهاب در آن بوده، برای خود قصری ساخت که آثار آن تا قرن دهم نیز باقی بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج3، ص126-127.</ref> | بعدها اسماعیل بن ولید محرومی در داخل بستان و باغستانی که چاه اهاب در آن بوده، برای خود قصری ساخت که آثار آن تا قرن دهم نیز باقی بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج3، ص126-127.</ref> | ||
== امروزه == | ==امروزه== | ||
برخی منابع قرن۱۱ در توصیف چاه و باغ پیرامونی آن، از کیفیت چاه و سرسبزی فراوان باغ آن یاد کردهاند.<ref>الجواهر الثمینه، ص122.</ref> از وضعیت چاه در دورههای بعد اطلاعی در دست نیست. | برخی منابع قرن۱۱ در توصیف چاه و باغ پیرامونی آن، از کیفیت چاه و سرسبزی فراوان باغ آن یاد کردهاند.<ref>الجواهر الثمینه، ص122.</ref> از وضعیت چاه در دورههای بعد اطلاعی در دست نیست. | ||