پرش به محتوا

چاه تفله: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ آوریل ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:


==مکان==
==مکان==
چاه تفله، در منطقه عُسْفَان، در سه راهی [[مکه]]، [[مدینه]] و [[جده]]، و در ۸۰ کیلومتری مکه قرار دارد.<ref>معجم المعالم الجغرافیه، ص 208؛ اتحاف الوری، ج4، ص 34، «پاورقی».</ref> این چاه که گویا به سبب متبرک شدن به آب دهان پیامبر(ص) بدین نام خوانده شده است، در مسیر حج قرار دارد و به عنوان یکی از [[رباط|منازل]] و توقفگاه‌های حاجیان بوده است؛<ref>حسن المحاضره، ج2، ص267؛ التاریخ القویم، ج2، ص332؛ سفرنامه میرزا محمد حسین فراهانی، ص215.</ref> از این رو، گاه نام این چاه بر این توفقگاه نیز اطلاق می‌شد.<ref>موسوعه مرآة الحرمین، ج5، ص155.</ref>
چاه تفله، در منطقه عُسْفَان، در سه راهی [[مکه]]، [[مدینه]] و [[جده]]، و در ۸۰ کیلومتری مکه قرار دارد.<ref>معجم المعالم الجغرافیه، ص 208؛ اتحاف الوری، ج4، ص 34، «پاورقی».</ref> این چاه که گویا به سبب متبرک شدن به آب دهان [[حضرت محمد(ص)]] بدین نام خوانده شده است، در مسیر [[حج]] قرار دارد و یکی از [[رباط|منازل]] و توقفگاه‌های حاجیان بوده است؛<ref>حسن المحاضره، ج2، ص267؛ التاریخ القویم، ج2، ص332؛ سفرنامه میرزا محمد حسین فراهانی، ص215.</ref> از این رو، گاه نام این چاه بر این توفقگاه نیز اطلاق می‌شد.<ref>موسوعه مرآة الحرمین، ج5، ص155.</ref>
==ماجرای تبرک==
==تبرک==
از چاه تفله در حوادث عصر نبوی سخنی به میان نیامده است، تنها برخی از نویسندگان معاصر<ref>التاریخ القویم ج2، ص333؛ موسوعه مرآة الحرمین، ج5، ص155.</ref> و نیز سفرنامه‌نویسان<ref>سفرنامه فرهاد میرزا، ص194؛ مرآة الحرمین، ج2، ص200؛ سفرنامه میرزا محمد حسین فراهانی، ص215.</ref> از توقف پیامبر در سفری جنگی در کنار این چاه سخن گفته‌اند. در این سفر که با نام غزوه بنی‌لحیان در سال ششم<ref>الطبقات، ج2، ص78؛ التنبیه و الاشراف، ص218</ref> و به نقلی پنجم هجری<ref>تاریخ خلیفه، ص45؛ معجم البلدان، ج4، ص121</ref> و برای انتقام شهدای رجیع انجام شد، پیامبر به سوی عسفان سکونت‌گاه قبیله بنی‌لحیان حرکت کرد<ref>تاریخ خلیفه، ص45.</ref> و پس از حضور در عسفان در کنار این چاه توقف کرد. در این گزارش، از شیرین شدن آب چاه پس از آنکه حضرت از آن نوشید و آن را با آب دهان خود [[تبرک|متبرک]] کرد، سخن گفته شده است. از این رو تفله مورد توجه مسلمانان و به خصوص حاجیانی که از این مسیر به حج می‌رفتند، قرار گرفت و برای تبرک از آب آن می‌نوشیدند. ویژگی‌های این چاه سبب گردید تا مورد توجه بسیاری از سفرنامه‌نویسان قرار گیرد.<ref>الرحله الورثیلانیه، ج1، ص425؛ سفرنامه فرهاد میرزا، ص194.</ref> برخی سفرنامه نویسان از حضور [[امام علی(ع)]] در کنار چاه و شیرین شدن آب آن در اثر متبرک شدن توسط وی گزارش داده‌اند.<ref>سفرنامه سیف الدوله ص136.</ref>
از چاه تفله در حوادث دوره [[حضرت محمد(ص)]] سخنی به میان نیامده است، تنها برخی از نویسندگان معاصر<ref>التاریخ القویم ج2، ص333؛ موسوعه مرآة الحرمین، ج5، ص155.</ref> و نیز سفرنامه‌نویسان<ref>سفرنامه فرهاد میرزا، ص194؛ مرآة الحرمین، ج2، ص200؛ سفرنامه میرزا محمد حسین فراهانی، ص215.</ref> از توقف پیامبر در سفری جنگی در کنار این چاه سخن گفته‌اند. در این سفر که با نام غزوه [[بنی‌لحیان]] در سال ششم<ref>الطبقات، ج2، ص78؛ التنبیه و الاشراف، ص218</ref> و به نقلی پنجم هجری<ref>تاریخ خلیفه، ص45؛ معجم البلدان، ج4، ص121</ref> و برای انتقام شهیدان رجیع انجام شد، پیامبر به سوی عسفان سکونت‌گاه قبیله بنی‌لحیان حرکت کرد<ref>تاریخ خلیفه، ص45.</ref> و پس از حضور در عسفان در کنار این چاه توقف کرد. در این گزارش، از شیرین شدن آب چاه پس از آنکه وی از آن نوشید و آن را با آب دهان خود [[تبرک|متبرک]] کرد، سخن گفته شده است. از این رو، تفله مورد توجه مسلمانان و به خصوص حاجیانی که از این مسیر به [[حج]] می‌رفتند، قرار گرفت و برای تبرک از آب آن می‌نوشیدند. ویژگی‌های این چاه سبب گردید تا مورد توجه بسیاری از سفرنامه‌نویسان قرار گیرد.<ref>الرحله الورثیلانیه، ج1، ص425؛ سفرنامه فرهاد میرزا، ص194.</ref>  
 
برخی سفرنامه نویسان از حضور [[امام علی(ع)]] در کنار چاه و شیرین شدن آب آن در اثر متبرک شدن توسط وی گزارش داده‌اند.<ref>سفرنامه سیف الدوله ص136.</ref>


==پیشینه==
==پیشینه==
رفعت پاشا (م.۱۳۵۳ق) در بازدید از این چاه، آن را ساخته شده از سنگ‌های سیاه، قطر دیوارش را یک و نیم متر، و فاصله سطح آب تا دهانه چاه را در زمان کمی آب ۱۶٫۵ متر و در زمان زیادی آب حدود ۱۰متر دانسته است. وی همچنین توصیفاتی از نحوه استخراج آب با دلو توسط ساقیان آورده است.<ref>مرآة الحرمین، ج2، ص200.</ref>
رفعت پاشا (م.۱۳۵۳ق) در بازدید از این چاه، آن را ساخته شده از سنگ‌های سیاه، قطر دیوارش را یک و نیم متر، و فاصله سطح آب تا دهانه چاه را در زمان کمی آب ۱۶٫۵ متر و در زمان زیادی آب حدود ۱۰متر دانسته است. وی همچنین توصیفاتی از نحوه استخراج آب با دلو توسط ساقیان آورده است.<ref>مرآة الحرمین، ج2، ص200.</ref>


بلادی از نویسندگان معاصر، در بازدید خود از این چاه دهانه آن را بزرگ و آب آن را پاکیزه و گوارا خوانده است. به گفته وی آب این چاه زیاد است و با آنکه از آب آن به عنوان هدیه به [[مکه]] و [[جده|جدّه]] برده می‌شود هرگز دچار کمبود نمی‌شود.<ref>فرهنگ اعلام جغرافیایی، ص64.</ref>
بلادی از نویسندگان معاصر، در بازدید خود از این چاه، دهانه آن را بزرگ و آب آن را پاکیزه و گوارا خوانده است. به گفته وی، آب این چاه زیاد است و با آنکه از آب آن به عنوان هدیه به [[مکه]] و [[جده|جدّه]] برده می‌شود هرگز دچار کمبود نمی‌شود.<ref>فرهنگ اعلام جغرافیایی، ص64.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
۱۵٬۶۱۴

ویرایش