مسجد ابوبکر(مدینه): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
| طول جغرافیایی = 39.60635627830191 | | طول جغرافیایی = 39.60635627830191 | ||
}} | }} | ||
'''مسجد ابوبکر(مدینه)'''، یکی از مساجد مصلی است که در منطقه مناخه مدینه واقع شدهاست. | '''مسجد ابوبکر(مدینه)'''، یکی از [[مساجد مصلی]] است که در منطقه مناخه مدینه واقع شدهاست. | ||
مساجد مصلی اماکنی است که پیامبر نمازهای عید را در آنجا برگزار می‌کرد. یکی از این اماکن به ابوبکر منسوب شدهاست. علت این امر آن است که ابوبکر در دوران خلافتش پس از ابوبکر در این مکان نماز عید را برپا کرده‌است. | مساجد مصلی اماکنی است که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر]] نمازهای عید را در آنجا برگزار می‌کرد. یکی از این اماکن به [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] منسوب شدهاست. علت این امر آن است که ابوبکر در دوران خلافتش پس از ابوبکر در این مکان نماز عید را برپا کرده‌است. | ||
از نمازهایی که در این مکان برگزار شدهاست، منابع به نماز پیامبر برای فوت نجاشی که در حبشه فوت نموده بود،خبر داده‌اند. | از نمازهایی که در این مکان برگزار شدهاست، منابع به نماز پیامبر برای فوت [[نجاشی]] که در حبشه فوت نموده بود،خبر داده‌اند. | ||
این مکان در ابتدا تنها به‌صورت مصلی و محل برپایی نماز بوده و بنایی مانند مسجد در آن نبود. عمربن عبدالعزیز نخستین کسی است که در در دوران امارت خود بر مدینه در سال‌های بین 87 تا 93 قمری مسجدی در این مکان بنا نمود. | این مکان در ابتدا تنها به‌صورت مصلی و محل برپایی نماز بوده و بنایی مانند مسجد در آن نبود. [[عمربن عبدالعزیز]] نخستین کسی است که در در دوران امارت خود بر [[مدینه]] در سال‌های بین 87 تا 93 قمری مسجدی در این مکان بنا نمود. | ||
مسجد ابوبکر که در منطقه مناخه قرار دارد در گذشته وسط باغی با عنوان عین‌الارزق قرار داشت. | مسجد ابوبکر که در منطقه مناخه قرار دارد در گذشته وسط باغی با عنوان عین‌الارزق قرار داشت. | ||
سمهودی مورخ قرن نهم هجری در گزارش خود از | [[سمهودی]] مورخ قرن نهم هجری در گزارش خود از مسجد ابوبکر از بی‌توجهی به آن و تبدیل شدن آن به زباله‌دانی خبر داده‌است. سمهودی علت این امر را قرارگرفتن مسجد در جوار چشمه آب و عبور چهارپایان از ورودی مسجد، عنوان می‌کند. هرچند سمهودی از ساخت دیوار و ورودی جداگانه برای مسجد به‌منظور جلوگیری از ورود چهارپایان در زمان خود خبر داده است. | ||
بنای فعلی مسجد ابوبکر همان مسجدی است که سلطان محمود دوم عثمانی در سال 1254قمری بنا نهاد. مسجد ابوبکر در سال 1411قمری نیز توسط ملک فهد مرمت شدهاست. | بنای فعلی مسجد ابوبکر همان مسجدی است که [[سلطان محمود دوم عثمانی]] در سال 1254قمری بنا نهاد. مسجد ابوبکر در سال 1411قمری نیز توسط [[ملک فهد]] مرمت شدهاست. | ||
==محل نماز پیامبر== | ==محل نماز پیامبر== | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
== موقعيت مسجد == | == موقعيت مسجد == | ||
مسجد ابوبکر، دومين مسجد از مساجد سه‌گانه در ميدان مصلی به شمار می‌رود و فاصله آن تا مسجد النبی نیز 335 متر است.<ref>آثار اسلامي مکّه و مدينه، ص۲۹۲.</ref> | مسجد ابوبکر، دومين مسجد از مساجد سه‌گانه در ميدان مصلی به شمار می‌رود و فاصله آن تا [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] نیز 335 متر است.<ref>آثار اسلامي مکّه و مدينه، ص۲۹۲.</ref> | ||
اين مسجد در گذشته، در کوچه عريضی قرار داشت. هم‌اکنون پس از برداشته شدن ساختمان‌های اطرافش به حياط مسجد نبوی اشراف دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=237 مساجدالاثریه، ص 237]</ref> | اين مسجد در گذشته، در کوچه عريضی قرار داشت. هم‌اکنون پس از برداشته شدن ساختمان‌های اطرافش به حياط مسجد نبوی اشراف دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=237 مساجدالاثریه، ص 237]</ref> | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
==ساخت مسجد == | ==ساخت مسجد == | ||
به‌طوری که در منابع آمده، این مکان در ابتدا فقط به صورت مصلی بوده و مسجدی وجود نداشته، تنها به صورت صحرایی بوده که در آن نماز برگزار می‌شده‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا،ج3، ص 122]</ref> اولین کسی که در این مکان مسجد بنا نمود، عمربن عبدالعزیز- هنگام حکومتش بر مدينه منوره، بين سال‌های 87 تا 93 قمری-بوده‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا،ج3، ص 122]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=145 المدینه المنوره، ص 145]</ref> | به‌طوری که در منابع آمده، این مکان در ابتدا فقط به صورت مصلی بوده و مسجدی وجود نداشته، تنها به صورت صحرایی بوده که در آن نماز برگزار می‌شده‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا،ج3، ص 122]</ref> اولین کسی که در این مکان مسجد بنا نمود، [[عمربن عبدالعزیز]]- هنگام حکومتش بر مدينه منوره، بين سال‌های 87 تا 93 قمری-بوده‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا،ج3، ص 122]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=145 المدینه المنوره، ص 145]</ref> | ||
== ويژگی‌های ساختمان مسجد == | == ويژگی‌های ساختمان مسجد == | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
دیوارها مرتفع و سنگی است. مدخل در دیوار شرقی قراردارد و در دو طرف مدخل دوستون قرار گرفته، مدخل مسجد، مربعی است به ابعاد ده متر که [[گنبد]]<nowiki/>ی بر آن واقع شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=146 المدینه المنوره، ص 146]</ref> | دیوارها مرتفع و سنگی است. مدخل در دیوار شرقی قراردارد و در دو طرف مدخل دوستون قرار گرفته، مدخل مسجد، مربعی است به ابعاد ده متر که [[گنبد]]<nowiki/>ی بر آن واقع شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=146 المدینه المنوره، ص 146]</ref> | ||
داخل مسجد محرابی قرار گرفته و جایگاهی موسوم به دکه مبلغین<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=418 معالم المدینه، ص 418]</ref> بالای محراب | داخل مسجد [[محراب|محرابی]] قرار گرفته و جایگاهی موسوم به دکه مبلغین<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=418 معالم المدینه، ص 418]</ref> بالای محراب کتیبه‌ای چوبی قرار گرفته که آیه 39 سوره آل عمران بر آن نقش بسته‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=419 معالم المدینه، ص 119]</ref> | ||
==بی‌توجهی به مسجد و تبدیل شدن آن به محل زباله== | ==بی‌توجهی به مسجد و تبدیل شدن آن به محل زباله== | ||
سمهودی در گزارش خود از مسجد ابوبکر، آن را مکانی توصیف می کند که به | سمهودی در گزارش خود از مسجد ابوبکر، آن را مکانی توصیف می کند که به زباله‌دانی تبدیل شده و دیگر محلی نیست که بتوان نماز در آن بجا آورد. وی علت این امر را عبور چارپایان در محوطه مسجد ذکر می کند بطوریکه مسجد در وسط باغ و نزدیک چشمه قرار داشته و اهالی منطقه چارپایان خود را به آنجا می بردند. ورود چارپایان از در شمالی مسجد انجام می شد و به مرور اهالی چارپایان خود را در آن منطقه نگه می داشتند و آنجا تبدیل به مزبله شده بود. | ||
سمهودی عنوان می کند که از شیخ حرم، اشرف اینال درخواست رسیدگی کرده و او فقیه شهاب الدین احمد النوسی را مأمور به این کار کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا، ج3، ص 122]</ref> پس از آن در محل محراب که مسقف بود، در سمت شمال آن دیواری قرارگرفت که مانع از ورود چارپایان می‌شد. روبروی دیوار غربی مسجد نیز دری مشبک قرار داشت، که در محل آن در قرار گرفت. مسیری نیز در سمت شمال برای عبور چارپایان اختصاص یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=123 وفاالوفا، ج3، ص 123]</ref> | سمهودی عنوان می کند که از شیخ حرم، اشرف اینال درخواست رسیدگی کرده و او فقیه شهاب الدین احمد النوسی را مأمور به این کار کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا، ج3، ص 122]</ref> پس از آن در محل محراب که مسقف بود، در سمت شمال آن دیواری قرارگرفت که مانع از ورود چارپایان می‌شد. روبروی دیوار غربی مسجد نیز دری مشبک قرار داشت، که در محل آن در قرار گرفت. مسیری نیز در سمت شمال برای عبور چارپایان اختصاص یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=123 وفاالوفا، ج3، ص 123]</ref> | ||
==ساختمان کنونی== | ==ساختمان کنونی== | ||
بنای فعلی مسجد از زمان سلطان محمود عثمانی است که در سال 1254قمری ساخته شد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=147 المدینه المنوره، ص 147]</ref> | بنای فعلی مسجد از زمان سلطان محمود عثمانی است که در سال 1254قمری ساخته شد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=147 المدینه المنوره، ص 147]</ref> | ||
متنی با حجاري برجسته در قسمت بالاي | متنی با حجاري برجسته در قسمت بالاي ورودی‌اش نوشته شده که «اين، مسجد سرورمان ابوبکر است». بالاي اين سطر، نیز امضای سلطان محمود داخل دايره‌ای به همراه تاريخ سال 1254 هجری/ 1838 ميلادی وجود دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=239 مساجدالاثریه، ص 239]</ref> | ||
این مسجد در سال 1411قمری در دوره ملک فهد مرمت شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 292</ref> | این مسجد در سال 1411قمری در دوره ملک فهد مرمت شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 292</ref> همانگونه که در تابلوی نصب‌شده کنار ورودي‌اش اينگونه ثبت گرديده است: «به نام خداوند بخشنده مهربان. مسجد سرورمان ابوبکر. مرمت و بازسازی آن در دوران ملک فهد بن عبدالعزيز آل سعود، در سال 1411 قمری انجام شده است».<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=239 مساجدالاثریه، ص 239]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||