پرش به محتوا

مسجد شجره (مدینه): تفاوت میان نسخه‌ها

۲۷۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
جز
ويرايش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (ويرايش)
خط ۶۳: خط ۶۳:


== تاریخ بنای مسجد ==
== تاریخ بنای مسجد ==
به گفته برخی بنای مسجد طبق روایتی از کتاب صحیح بخاری در زمان [[خلافت]] [[عمر بن خطاب]] شکل گرفته است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص257.</ref> برخی تاریخ‌نگاران نیز بر اساس احادیث و مستنداتی از ابن عمر، انس بن مالک و [[امام صادق(ع)]] از بنا و نمای ساختمان مسجد در ده‌های نخستینِ هجری قمری حکایت کرده‌اند.<ref>مدینه شناسی، 1367ش، ج1، ص183.</ref>
بنای مسجد، بنابر روایتی از کتاب صحیح بخاری، در زمان [[خلافت]] [[عمر بن خطاب]] بوده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص257.</ref> برخی تاریخ‌نگاران نیز بر اساس احادیث و مستنداتی از ابن عمر، انس بن مالک و [[امام صادق(ع)]]، از بنا و نمای ساختمان مسجد در ده‌های نخستینِ هجری قمری حکایت کرده‌اند.<ref>مدینه شناسی، 1367ش، ج1، ص183.</ref>
=== بازسازی در قرن نهم قمری ===
=== بازسازی در قرن نهم قمری ===
بر اساس گزارش سمهودی (مورخ و درگذشته 911ق) دیوارهای مسجد بر اساس بنای قدیمی آن در سال 861 هجری قمری مورد بازسازی قرار گرفته و مساحت مسجد از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب حدوداً 48 متر مربع بوده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص257.</ref>
بنابر گزارش سمهودی (مورخ و درگذشته 911ق.) دیوارهای مسجد بر اساس بنای قدیمی آن، در سال 861ق. بازسازی شده و مساحت آن از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب، در حدود 48 متر مربع بوده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص257.</ref>
=== بازسازی در قرن چهارده قمری ===
=== بازسازی در قرن چهارده قمری ===
به گزارش أفندی، مسجد در اواخر قرن ۱۱ هجری قمری،<ref>مدینه‌شناسی، 1367ش، ج1، ص184.</ref> ویران شده و مسلمانى از اهالی هندوستان در اوایل قرن 14 هجری قمری با اجازه از دولت عثمانی به بازسازی آن پرداخته است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص258.</ref> ابراهیم عیاشی در گزارشی که از نخستین سفر خود در سال 1353 هجری قمری به این مسجد داشته می‌گوید: «بنایی مستطیل شکل که از خشت و گل و سقفی با چوب درخت خرما و برگ ساخته شده بود. که مورد توجه مسئولین وقت قرار گرفته و گسترش یافت؛ به‌گونه‌ای که زائران و حجاج و حتی ساکنین شهر مدینه به شکوه و عظمت آن نظاره می‌کردند.» <ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص258.</ref>
به گزارش افندی، مسجد در اواخر قرن ۱۱ هجری قمری،<ref>مدینه‌شناسی، 1367ش، ج1، ص184.</ref> ویران شده و مسلمانى از هندوستان، در اوایل قرن 14 هجری قمری، با اجازه دولت عثمانی، آن را بازسازی کرده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص258.</ref> عیاشی در گزارشی از نخستین سفرش در سال 1353ق. به این مسجد، می‌نویسد: «بنایی مستطیل شکل که از خشت و گل و سقفی با چوب درخت خرما و برگ ساخته شده بود که مورد توجه مسئولین وقت قرار گرفته و گسترش یافت؛ به‌گونه‌ای که زائران و حجاج و حتی ساکنین شهر مدینه به شکوه و عظمت آن نظاره می‌کردند.» <ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص258.</ref>


=== آخرین بازسازی ===
=== آخرین بازسازی ===
آخرین بازسازی آن در دوران حکومت سعودی و پادشاهی ملک عبدالعزيز شکل گرفته<ref>مدینه شناسی، 1367ش، ج1، ص184.</ref> که در این بازسازی برای آن مأذنه (مناره) ساخته شده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص258.</ref> ملک فهد، پادشاه وقت [[عربستان|عربستان سعودی]] نیز در این بازسازی، حدود نود هزار متر مربع به مسجد و امکانات جانبی آن مانند پارکینگ به آن اختصاص داده و مساحت خود مسجد حدود ۲۶ هزار متر مربع شده است.<ref>آثار اسلامی مکّه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۷۷؛ المساجد الأثریة، 1418ق، ص259.</ref>
اين مسجد، در دوران پادشاهی عبدالعزيز بازسازى شده<ref>مدینه شناسی، 1367ش، ج1، ص184.</ref> و برای آن، مأذنه (مناره) ساخته شده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص258.</ref> ملک فهد نیز حدود نود هزار متر مربع به مسجد و امکانات جانبی آن مانند پارکینگ به آن اختصاص داده؛ به گونه‌اى که مساحت مسجد - بدون مساحت امکانات جانبى - حدود ۲۶ هزار متر مربع شده است.<ref>آثار اسلامی مکّه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۷۷؛ المساجد الأثریة، 1418ق، ص259.</ref>


=== موقعیت کنونی مسجد ===
=== موقعیت کنونی مسجد ===
امروزه مسجد شجره به فاصله حدود سه کیلومتری شهر مدینه در مجاورت بزرگراه مدینه به مکه واقع شده<ref>«[https://www.farsnews.ir/photo/13970516001057/مسجد-شجره-در-آستانه-مناسک-حج مسجد شجره در آستانه مناسک حج]» خبرگزاری فارس.</ref> و شکل هندسی آن مربع و داری چهار ضلع به مساحت 2.770 متر مربع و گنجایش 5000 نمازگزار را دارد. مساحت کل مسجد با محیط اطراف آن حدود 290.000 متر مربع گزارش شده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص259.</ref> همچنین در توسعه اخیر، امکانات رفاهی گوناگونی مانند حمام، سرویس بهداشتی، پارکینگ (برای خودرهای سبک و سنگین)، رستوران و بازارچه برای رفاه حجاج در نظر گرفته شده است که مساحتی بالغ بر  2.10022 متر مربع دارد و هزینه‌‌ی این امکانات 200.000.000 ریال سعودی گزارش شده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص260.</ref>
امروزه مسجد شجره به فاصله حدود سه کیلومتری مدینه، در مجاورت بزرگراه مدینه - مکه واقع شده است.<ref>«[https://www.farsnews.ir/photo/13970516001057/مسجد-شجره-در-آستانه-مناسک-حج مسجد شجره در آستانه مناسک حج]» خبرگزاری فارس.</ref> شکل هندسی مسجد مربع و داری چهار ضلع به مساحت 27000 متر مربع مى‌باشد و گنجایش 5000 نمازگزار را دارد. مساحت کل مسجد با اطراف آن، حدود 290.000 متر مربع گزارش شده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص259.</ref> همچنین در توسعه اخیر، امکانات رفاهی گوناگونی مانند حمام، سرویس بهداشتی، پارکینگ (برای خودرهای سبک و سنگین)، رستوران و بازارچه، برای رفاه حجاج در نظر گرفته شده که هزینه‌‌ی این امکانات 200.000.000 ریال سعودی گزارش شده است.<ref>المساجد الأثریة، 1418ق، ص260.</ref>


==نام‌ها==
==نام‌ها==
۳۶۶

ویرایش