در حال ویرایش ابتهاج الانسان و الزمن

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۱: خط ۱:
'''اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن'''، کتابی درباره [[مکه]] و [[مدینه]]، نوشته [[قطب الدین نهروالی|محمد بن محمد قطب‌ الدین نهروالی مکی حنفی]] (زنده در ۱۰۰۵ق). نام کامل کتاب «اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن فی الاِحسانِ الواصلِ للحَرَمَین مِنَ الیمَنِ بمولانا الوزیر الباشا حسن» است. بیان فضیلت‌های [[حرمین شریفین]]، شرح خدمات وزیرْ [[حسن‌پاشا]] به [[مکه]] و [[مدینه]] واطلاعاتی تاریخی از وضع این دو شهر از جمله مطالب کتاب است. نویسنده کتاب از مورخان به‌نام تاریخ مکه و نویسنده کتاب [[الإعلام بأعلام بیت ‌الله الحرام]] است.
{{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۱۶]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Ahmad}}
 
'''اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن'''، کتابی درباره [[مکه]] و [[مدینه]]، نوشته محمد بن محمد قطب‌ الدین نهروالی مکی حنفی (زنده در ۱۰۰۵ق). نام کامل کتاب «اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن فی الاِحسانِ الواصلِ للحَرَمَین مِنَ الیَمَنِ بمولانا الوزیر الباشا حسن» است. بیان فضیلت‌های [[حرمین شریفین]]، شرح خدمات وزیرْ حسن‌پاشا به این دو شهر واطلاعاتی تاریخی از وضع مکه و مدینه از جمله مطالب کتاب است. نویسنده کتاب از مورخان بنام تاریخ مکه و نویسنده کتاب مؤلف [[الإعلام بأعلام بیت ‌الله الحرام]] است.


==نویسنده==
==نویسنده==
{{اصلی|قطب الدین نهروالی}}
محمد بن محمد قطب‌ الدین نهروالی، از مورخان مشهور مکه و مؤلف الإعلام بأعلام بیت ‌الله الحرام در تاریخ محلی مکه است. برخی منابع به نویسنده و پدرش محمد قطب‌الدین نسبت قادری و خرقانی داده‌اند که به گرایش‌های صوفیانه آنان اشاره دارد.<ref>هدیة العارفین، ج2، ص262؛ معجم المؤلفین، ج11، ص153؛ معجم المطبوعات، ج2، ص1871.</ref> شرح‌حال‌‌نگاران از محمد بن قطب‌ الدین اندک نوشته‌اند و برخی معتقدند که قطب‌ الدین نهروالی فرزند پسر نداشته است؛<ref>سمط النجوم، ج4، ص393.</ref>؛ ولی قطب‌الدین، خود، در سفرنامه‌اش تصریح کرده است که در سفر به مدینه، پسرانش از جمله محمد با او بوده‌اند.<ref>التاریخ و المورخون، ص257.</ref>
محمد بن محمد [[قطب‌ الدین نهروالی]]، از مورخان مشهور [[مکه]] و مؤلف [[الإعلام بأعلام بیت ‌الله الحرام]] در تاریخ محلی مکه است. تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب‌ الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب (۱۰۰۵ق) می‌توان دوره حیات او را حدس زد.<ref>نک معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۵۳؛ هدیة العارفین، ج۲، ص۲۶۲.</ref> قطب‌ الدین متولد نهروال [[هند]] بود. او برای فراگرفتن علوم دینی به [[حجاز]] و [[مصر]] سفر کرد و در مکه ساکن شد.<ref>اعلام العلماء الاعلام، «مقدمه»؛ نشر الریاحین، ج۲، ص۵۵۶.</ref> [[خیرالدین زرکلی|زرکلی]] این کتاب را نوشته قطب‌ الدین دانسته است، نه فرزندش.<ref>الاعلام، ج۶، ص۶.</ref>  
 
تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب‌ الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب (۱۰۰۵ق) می‌توان دوره حیات او را حدس زد.<ref>نک معجم المؤلفین، ج11، ص153؛ هدیة العارفین، ج2، ص262.</ref> زرکلی این کتاب را نوشته قطب‌ الدین دانسته است، نه فرزندش.<ref>الاعلام، ج6، ص6.</ref> قطب‌ الدین متولد نهروال هند بود. او برای فراگرفتن علوم دینی به [[حجاز]] و [[مصر]] سفر کرد و در مکه ساکن شد.<ref>اعلام العلماء الاعلام، «مقدمه»؛ نشر الریاحین، ج2، ص556.</ref>


==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
{{جعبه نقل قول | عنوان= مقایسه مکه و مدینه| نقل‌قول= بخش نخست کتاب از فضیلت‌های [[مکه]]، [[مدینه]]، [[مسجدالحرام]]، [[کعبه]] سخن گفته و مکه و مدینه را با هم مقایسه کرده است.|تاریخ بایگانی | | منبع = | تراز = چپ| عرض = 32۰px | اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه=#DEB887| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
کتاب ابتهاج الانسان دو بخش، هفت فصل و یک مقدمه دارد. بخش نخست کتاب در چهار فصلْ بیشتر از فضیلت‌های مکه، مدینه، [[مسجدالحرام]]، [[کعبه]] و سنجش میان مکه و مدینه سخن می‌گوید. بخش دوم در سه فصل، شرح حال و اعمال حسن‌پاشا وزیر سلطان مراد بنی‌سلیم عثمانی و رفتن او به [[یمن]] و بازگشتش به مکه در سال 998ق و خیرات و پیشکش‌های او به مسجدالحرام را آورده است.<ref>خلاصة الاثر، ج1، ص360-361.</ref>
کتاب ابتهاج الانسان دو بخش، هفت فصل و یک مقدمه دارد. بخش نخست کتاب در چهار فصلْ بیشتر از فضیلت‌های [[مکه]]، [[مدینه]]، [[مسجدالحرام]]، [[کعبه]] و سنجش میان مکه و مدینه سخن می‌گوید. بخش دوم در سه فصل، شرح حال و اعمال [[حسن پاشا|حسن‌پاشا]] وزیر [[سلطان مراد بنی‌سلیم]] عثمانی و رفتن او به [[یمن]] و بازگشتش به مکه در سال ۹۹۸ق و خیرات و پیشکش‌های او به مسجدالحرام را آورده است.<ref>خلاصة الاثر، ج۱، ص۳۶۰-۳۶۱.</ref>  


==نسخه‌ها==
==نسخه‌ها==
از این کتاب چند نسخه خطی در دست است: نسخه دار الکتب المصریه با شماره ۷۹، نسخه المکتبة العباسیه با شماره ۱۶۰ ب و نسخه کتابخانه لیدن با شماره ۹۳۷.<ref>التاریخ و المورخون، ص۲۵۸.</ref>  
از این کتاب چند نسخه خطی در دست است: نسخه دار الکتب المصریه با شماره 79، نسخه المکتبة العباسیه با شماره 160 ب و نسخه کتابخانه لیدن با شماره 937.<ref>التاریخ و المورخون، ص258.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==منابع==
منابع
{{منابع}}
{{منابع}}
{{دانشنامه
*'''الاعلام''': الزركلی (م.1396ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، 1997م.
| آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/9517/%d8%a7%d8%a8%d8%aa%d9%87%d8%a7%d8%ac-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%86%d8%b3%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%a7%d9%84%d8%b2%d9%85%d9%86
*'''اعلام العلماء الاعلام''': عبدالکریم بن محب ‌الدین القطبی (م.1014ق.)، به کوشش احمد محمد و عبدالعزیز، ریاض، دار الرفاعی، 1407ق.
| عنوان = ابتهاج الانسان و الزمن
*'''التاریخ و المورخون بمکه''': محمد الحبیب الهلیه، الفرقان، 1944م.
| نویسنده = ابراهیم احمدیان
*'''خلاصة الاثر فی اعیان القرن الحادی عشر''': المحبی، بیروت، دار صادر.
}}
*'''سمط النجوم العوالی''': عبدالملک بن حسین العصامی (م.1111ق.)، به کوشش عادل احمد و معوض، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق.
*'''الاعلام''': الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت،‌ دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م.
*'''معجم المطبوعات العربیه''': یوسف الیان سرکیس (م.1351ق.)، قم، مکتبة النجفی، 1410ق.
*'''اعلام العلماء الاعلام''': عبدالکریم بن محب ‌الدین القطبی (م.۱۰۱۴ق.)، به کوشش احمد محمد و عبدالعزیز، ریاض،‌ دار الرفاعی، ۱۴۰۷ق.
*'''معجم المؤلفین''': عمر كحّاله، بیروت، دار احیاء التراث العربی ـ مكتبة المثنی.
*'''التاریخ و المورخون بمکه''': محمد الحبیب الهلیه، الفرقان، ۱۹۴۴م.
*'''نشر الریاحین''': عاتق بن غیث البلادی، دار مکه، 1415ق؛ هدیة العارفین: اسماعیل باشا (م.1339ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
*'''خلاصة الاثر فی اعیان القرن الحادی عشر''': المحبی، بیروت،‌ دار صادر.
*'''معجم المؤلفین''': عمر کحّاله، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی ـ مکتبة المثنی.
*'''نشر الریاحین''': عاتق بن غیث البلادی،‌ دار مکه، ۱۴۱۵ق
* '''هدیة العارفین''': اسماعیل باشا (م.۱۳۳۹ق.)، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی.
{{پایان}}
 
{{کتاب‌های مرتبط با حج}}
 
<onlyinclude>{{تکمیل مقاله
| شناسه = شد
| جعبه اطلاعات = <!--شد، - -->
| عنوان‌بندی = شد
| ویرایش = شد
| لینک‌دهی = شد
| عکس = <!--شد، - -->
| جعبه نقل قول = <!--شد، - -->
| پیوند به بیرون = <!--شد، - -->
| مطالعه بیشتر = <!--شد، - -->
| پانویس و منابع = شد
| ناوبری = شد
| رده = شد
| تغییر مسیر = شد
}}<onlyinclude>


[[رده:کتاب‌های تاریخ مکه]]
[[رده:کتاب‌ها؛کتاب‌های تاریخی؛ تاریخ مکه]]
[[رده:کتاب‌های قطب‌الدین نهروالی]]
[[رده:کتاب‌های قرن دهم قمری]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)