در حال ویرایش ابن مخلب

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۱: خط ۱:
'''ابن مخلب'''، محمد بن اسماعیل از حکمرانان [[مکه]] در زمان خلافت [[عباسیان]]. تاریخ دقیق آغاز و پایان حکمرانی ابن مخلب روشن نیست. او در زمان خلاقت المقتدر بالله ولایت مکه را برعهده داشت. در زمانی حکمرانی او، [[ابوطاهر قرطمی]] رئیس قرامطه [[بحرین]] به مکه حمله کرد و [[حجر الاسود]] را ربود. ابن مخلب از او درخواست کرد که حجر الاسود را در مقابل گرفتن تمام اموال مکیان پس دهد.
'''ابن مخلب'''، از والیان مکه در روزگار خلافت عباسیان. محمد بن اسماعیل بن مخلب مشهور به ابن‌ مخلب<ref>شفاء الغرام، ج۲، ص۳۰۳-۳۰۴.</ref> در اوایل سده چهارم هجری، هم‌زمان با [[خلافت]] مقتدر بالله خلیفه [[خلافت عباسی|عباسی]] بر [[مکه]] حکمرانی داشت.<ref>امراء مکه عبر عصور الاسلام، ص۱۱۷.</ref> اما از تعیین او از جانب خلیفه عباسی گزارشی در دست نیست. برای او نام‌های دیگری چون ابن مُحارِب<ref>تاریخ الاسلام، ج۲۳، ص۳۸۰؛ تاریخ الخمیس، ج۲، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۴، ص۸۱.</ref>، ابن مُخلد<ref>امراء البلد الحرام، ص۲۰.</ref> و ابن مجلب<ref>امراء البلد الحرام، ص۲۰.</ref> یاد شده که گویا تصحیف ابن‌ مخلب است.


==تاریخ حکمرانی==
آغاز و مدت حکمرانی او مشخص نیست.<ref>غایة المرام، ج۱، ص۴۶۸؛ افادة الانام، ج۳، ص۷۱.</ref> به سبب نابسامانی اوضاع مکه در آن روزگار، در ولایت ابن‌ مخلب بر مکه تردید شده است.<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۴۳۸.</ref> از زندگی ابن‌ مخلب جز همزمانی حکمرانی وی با حمله قرامطه بحرین به سرکردگی ابوطاهر قِرمطی در روز ترویه به سال ۳۱۷ق،<ref>التنبیه و الاشراف، ص۳۳۴؛ الکامل، ج۸، ص۲۰۷.</ref> گزارشی در دست نیست.<ref>الکامل، ج۸، ص۲۰۷-۲۰۸؛ تاریخ الاسلام، ج۲۳، ص۳۸۰؛ تاریخ ابن خلدون، ج۳، ص۳۷۹.</ref>
محمد بن اسماعیل بن مخلب مشهور به ابن‌ مخلب، از والیان مکه در روزگار خلافت [[عباسیان]] است.<ref>شفاء الغرام، ج۲، ص۳۰۳-۳۰۴.</ref> در اوایل سده چهارم هجری، هم‌زمان با [[خلافت]] مقتدر بالله خلیفه [[خلافت عباسی|عباسی]] بر [[مکه]] حکمرانی داشت.<ref>امراء مکه عبر عصور الاسلام، ص۱۱۷.</ref> اما از تعیین او از جانب خلیفه عباسی گزارشی در دست نیست. برای او نام‌های دیگری چون ابن مُحارِب<ref>تاریخ الاسلام، ج۲۳، ص۳۸۰؛ تاریخ الخمیس، ج۲، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۴، ص۸۱.</ref> ، ابن مُخلد<ref>امراء البلد الحرام، ص۲۰.</ref> و ابن مجلب<ref>امراء البلد الحرام، ص۲۰.</ref> یاد شده که گویا تصحیف ابن‌ مخلب است.<br />
آغاز و مدت حکمرانی او مشخص نیست.<ref>غایة المرام، ج۱، ص۴۶۸؛ افادة الانام، ج۳، ص۷۱.</ref> به سبب نابسامانی اوضاع مکه در آن روزگار، در ولایت ابن‌ مخلب بر مکه تردید شده است.<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۴۳۸.</ref> تاریخ درگذشت ابن مخلب ثبت نشده است.


==ربودن حجر الاسود==
در این حمله که به کشتار حج‌گزاران و غارت اموال حرم و کعبه انجامید، او که از رویارویی با مهاجمان ناتوان بود، همراه بزرگان مکه به حضور [[ابوطاهر]] رسید و توقف کشتار و بازپس دادن اموال را خواستار شد. گزارشی دیگر ملاقات وی با ابوطاهر را پس از ربوده شدن [[حجرالاسود]] به دست [[قرامطه]] و قصد انتقال آن به [[بحرین]] دانسته است. در این دیدار، ابن‌ مخلب بازپس دادن حجرالاسود در برابر تحویل تمام اموال مکیان را خواستار شد.<ref>تاریخ امراء مکة المکرمه، ص۳۷۸.</ref>
{{جعبه نقل قول | عنوان= ربودن حجر الاسود| نقل‌قول= در زمان حکمرانی ابن مخلب بر مکه قَرامطه [[بحرین]] به رهبری ابوطاهر قرمطی به [[مکه]] حمله کردند و حجر الاسود را ربودند.|تاریخ بایگانی | | منبع = | تراز = چپ| عرض = 32۰px | اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه=#DEB887| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
از زندگی ابن‌ مخلب جز همزمانی حکمرانی وی با حمله قرامطه [[بحرین]] به سرکردگی [[ابوطاهر قرمطی|ابوطاهر قِرمطی]] در روز [[ترویه]] به سال ۳۱۷ق،<ref>التنبیه و الاشراف، ص۳۳۴؛ الکامل، ج۸، ص۲۰۷.</ref> گزارشی در دست نیست.<ref>الکامل، ج۸، ص۲۰۷-۲۰۸؛ تاریخ الاسلام، ج۲۳، ص۳۸۰؛ تاریخ ابن خلدون، ج۳، ص۳۷۹.</ref>  


در این حمله که به کشتار [[حاجیان|حج‌گزاران]] و غارت اموال [[مسجدالحرام|حرم]] و [[کعبه]] انجامید، او که از رویارویی با مهاجمان ناتوان بود، همراه بزرگان [[مکه]] به حضور [[ابوطاهر]] رسید و توقف کشتار و بازپس دادن اموال را خواستار شد. گزارشی دیگر ملاقات وی با ابوطاهر را پس از ربوده شدن [[حجرالاسود]] به دست [[قرامطه]] و قصد انتقال آن به [[بحرین]] دانسته است. در این دیدار، ابن‌ مخلب بازپس دادن [[حجرالاسود]] در برابر تحویل تمام اموال مکیان را خواستار شد.<ref>تاریخ امراء مکة المکرمه، ص۳۷۸.</ref>  
بسیاری از گزارش‌ها از درگیری ابن‌ مخلب با قرامطه در پی رد درخواست او و کشته شدنش حکایت دارند؛<ref>الکامل، ج۸، ص۲۰۷-۲۰۸؛ نهایة الارب، ج۲۵، ص۲۹۷؛ تاریخ ابن خلدون، ج۳، ص۳۷۹.</ref> اما برخی منابع هم از نقش او به سال۳۲۱ق، در جریان بازپس‌گیری اموال برخی از اشراف گزارش کرده‌اند. فاسی در نقد این گزارش، تشابه اسمی ابن‌ مخلب را با یکی از خویشان خود محتمل دانسته است.<ref>شفاء الغرام، ج۲، ص۳۰۴.</ref> صاحب‌نظران سبب بیشتر این اختلاف‌ها را اوضاع وحشت‌آمیز ناشی از کشتارهای قرامطه در آن زمان دانسته‌اند.<ref>تاریخ امراء مکة المکرمه، ص۳۷۸؛ موسوعة مکة و مدینه، ج۱، ص۴۳۸.</ref>


==درگذشت==
==پیوند به بیرون==
بسیاری از گزارش‌ها از درگیری ابن‌ مخلب با قرامطه در پی رد درخواست او و کشته شدنش حکایت دارند؛<ref>الکامل، ج۸، ص۲۰۷-۲۰۸؛ نهایة الارب، ج۲۵، ص۲۹۷؛ تاریخ ابن خلدون، ج۳، ص۳۷۹.</ref> اما برخی منابع هم از نقش او به سال۳۲۱ق، در جریان بازپس‌گیری اموال برخی از اشراف گزارش کرده‌اند. فاسی در نقد این گزارش، تشابه اسمی ابن‌ مخلب را با یکی از خویشان خود محتمل دانسته است.<ref>شفاء الغرام، ج۲، ص۳۰۴.</ref> صاحب‌نظران سبب بیشتر این اختلاف‌ها را اوضاع وحشت‌آمیز ناشی از کشتارهای قرامطه در آن زمان دانسته‌اند.<ref>تاریخ امراء مکة المکرمه، ص۳۷۸؛ موسوعة مکة و مدینه، ج۱، ص۴۳۸.</ref>
* [http://phz.hajj.ir/422/9494 پایگاه پژوهشکده حج، دانشنامه حج]


==پانویس==
==پانویس==
خط ۱۹: خط ۱۵:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
{{دانشنامه
| آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/9494/%d8%a7%d8%a8%d9%86-%d9%85%d8%ae%d9%84%d8%a8
| عنوان = ابن مخلب
| نویسنده = سیدحامد علیزاده موسوی
}}
*'''افادة الانام''': عبدالله بن محمد الغازی (م.۱۳۶۵ق.)، به کوشش ابن دهیش، مکه، مکتبة الاسدی، ۱۴۳۰ق؛
*'''افادة الانام''': عبدالله بن محمد الغازی (م.۱۳۶۵ق.)، به کوشش ابن دهیش، مکه، مکتبة الاسدی، ۱۴۳۰ق؛
*'''امراء البلد الحرام''': سید احمد زینی دحلان (م.۱۳۰۴ق.)، بیروت،‌دار المتحده؛
*'''امراء البلد الحرام''': سید احمد زینی دحلان (م.۱۳۰۴ق.)، بیروت،‌دار المتحده؛
خط ۳۸: خط ۲۹:
*'''موسوعة مکة المکرمة و المدینة المنوره''': احمد زکی یمانی، مصر، مؤسسة الفرقان، ۱۴۲۸ق؛
*'''موسوعة مکة المکرمة و المدینة المنوره''': احمد زکی یمانی، مصر، مؤسسة الفرقان، ۱۴۲۸ق؛
*'''نهایة الارب''': شهاب الدین النویری (م.۷۳۳ق.)، قاهره،‌دار الکتب و الوثائق، ۱۴۲۳ق.
*'''نهایة الارب''': شهاب الدین النویری (م.۷۳۳ق.)، قاهره،‌دار الکتب و الوثائق، ۱۴۲۳ق.
{{پایان}}
<onlyinclude>{{تکمیل مقاله
| شناسه = شد
| جعبه اطلاعات = <!--شد، - -->
| عنوان‌بندی = شد
| ویرایش = شد
| لینک‌دهی = شد
| عکس = <!--شد، - -->
| جعبه نقل قول = شد<!--شد، - -->
| پیوند به بیرون = <!--شد، - -->
| مطالعه بیشتر = <!--شد، - -->
| پانویس و منابع = شد
| ناوبری =
| رده = شد
| تغییر مسیر = شد
}}<onlyinclude>


[[رده:حاکمان مکه]]
[[رده:حاکمان مکه]]
[[رده:اشخاص قرن چهارم]]
[[رده:حاکمان حجاز]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)