در حال ویرایش اعمال حج تمتع
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۱۴]]|سال=[[۱۳۹۹]]|کاربر=Abbasahmadi1363 }} | |||
{{ | |||
==اعمال عمره تمتع== | ==اعمال عمره تمتع== | ||
| خط ۹: | خط ۵: | ||
اعمال عمره تمتع که پیش از اعمال تمتع باید انجام شود شامل [[احرام]]، [[طواف]]، [[نماز طواف]]، [[سعی]] و [[تقصیر]] است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۲۶.</ref> | اعمال عمره تمتع که پیش از اعمال تمتع باید انجام شود شامل [[احرام]]، [[طواف]]، [[نماز طواف]]، [[سعی]] و [[تقصیر]] است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۲۶.</ref> | ||
مکان احرامِ عمره تمتع، یکی از [[میقات|میقات‌ها]] است، مانند [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] و [[جحفه|جُحفه]].<ref>درسنامه مناسک حج، ص۲۸.</ref> كسانى كه از مسير [[مدينه]] به [[مكه]] مى‌روند بايد در | مکان احرامِ عمره تمتع، یکی از [[میقات|میقات‌ها]] است، مانند [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] و [[جحفه|جُحفه]].<ref>درسنامه مناسک حج، ص۲۸.</ref> كسانى كه از مسير [[مدينه]] به [[مكه]] مى‌روند بايد در مسجد شجره كه بيرون مدينه و در منطقه [[ذو الحلیفه|ذوالحُليفه]] است محرم شوند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۲۹.</ref> | ||
پس از احرام و ورود به مکه، زائران باید [[طواف | پس از احرام و ورود به مکه، زائران باید [[طواف]] کعبه را به جا بیاورند<ref>درسنامه مناسک حج، ص۳۳.</ref> و پس از آن [[نماز طواف]] را که دو رکعت است پشت [[مقام ابراهیم(ع)]] بخوانند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۱.</ref> عمل بعدیِ عمره تمتّع، سعى میان [[صفا و مروه]] است؛ يعنى هفت مرتبه پيمودن فاصله بين کوه صفا و مروه.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۴.</ref> در پایان، با تقصیر، فرد از احرام بیرون می‌آید و [[محرمات احرام]] بر او حلال می‌شوند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۹.</ref> | ||
البته در فاصله بين تقصيرِ عمره تمتّع تا احرامِ حج تمتع، برخى كارها بر حاجيان حرام است كه بايد از آنها دوری کنند؛ مانند به‌جاى آوردن [[عمره مفرده]]؛ [[حلق|تراشيدن سر]]؛ بيرون رفتن از شهر مكه (به فتواى شماری از فقیهان شیعه)، كندن و بريدن درخت و گياه [[حرم مکی|حرم]] و شكار (حتى كشتن ملخ و مانند آن).<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۱.</ref> | البته در فاصله بين تقصيرِ عمره تمتّع تا احرامِ حج تمتع، برخى كارها بر حاجيان حرام است كه بايد از آنها دوری کنند؛ مانند به‌جاى آوردن [[عمره مفرده]]؛ [[حلق|تراشيدن سر]]؛ بيرون رفتن از شهر مكه (به فتواى شماری از فقیهان شیعه)، كندن و بريدن درخت و گياه [[حرم مکی|حرم]] و شكار (حتى كشتن ملخ و مانند آن).<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۱.</ref> | ||
==اعمال حج تمتع== | ==اعمال حج تمتع== | ||
اعمال حج تمتع، که پس از اعمال عمره تمتع آغاز می‌شود، اینگونه است: | اعمال حج تمتع، که پس از اعمال عمره تمتع آغاز می‌شود، اینگونه است: | ||
===احرام=== | ===احرام=== | ||
{{اصلی|احرام}} | {{اصلی|احرام}} | ||
احرامِ حج باید در ماه‌های حج (شوال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه) باشد؛ ولی احرام در [[حج تمتع]]، باید پس از پایان یافتن [[اعمال عمره تمتع]] باشد. از نظر پايان وقت، بايد زمانى مُحرم شود كه پيش از ظهر روز نهم ذى‌الحجه ( | در شهر مكه، پيش از ظهر روز نهم ذى‌حجه.<ref name=":0">درسنامه مناسک حج، ص۲۶.</ref> | ||
احرامِ حج باید در ماه‌های حج (شوال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه) باشد؛ ولی احرام در [[حج تمتع]]، باید پس از پایان یافتن [[اعمال عمره تمتع]] باشد. از نظر پايان وقت، بايد زمانى مُحرم شود كه پيش از ظهر روز نهم ذى‌الحجه (روز عرفه)، به [[عرفات|صحراى عرفات]] برسد تا [[وقوف در عرفات]] را كه از ظهر روز عرفه است آغاز كند. مکان احرام حج، شهر مکه است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۳.</ref> | |||
حج‌گزاران از زمان احرام تا [[تحلل|تَحَلُّل]] باید از [[محرمات احرام]]، مانند [[جدال]]، [[آمیزش]] و [[بوی خوش]] دوری کنند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۵.</ref> | حج‌گزاران از زمان احرام تا [[تحلل|تَحَلُّل]] باید از [[محرمات احرام]]، مانند [[جدال]]، [[آمیزش]] و [[بوی خوش]] دوری کنند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۵.</ref> | ||
===وقوف در عرفات=== | ===وقوف در عرفات=== | ||
{{اصلی|وقوف در عرفات}}وقوف در عرفات، دومین عمل واجبِ [[حج]] است و به معنای «ماندن در صحرای [[عرفات]]» است.<ref>فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۵.</ref> به گفته فقیهان [[شیعه]]، زمان این وقوف از ظهر روز نهم ذی‌الحجه ([[روز عرفه]]) تا غروب شرعی | {{اصلی|وقوف در عرفات}}وقوف در عرفات، دومین عمل واجبِ [[حج]] است و به معنای «ماندن در صحرای [[عرفات]]» است.<ref>فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۵.</ref> به گفته فقیهان [[شیعه]]، زمان این وقوف از ظهر روز نهم ذی‌الحجه ([[روز عرفه]]) تا غروب شرعی است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۸.</ref> در مذاهب چهارگانه [[اهل سنت]] نیز، زمان این عمل، [[روز عرفه]] دانسته شده؛ البته در زمان دقیق آن بین این مذاهب اختلاف است.<ref>بدائع الصنائع (فقه حنفی)، المصادرالفقهیه، ج١٠، ص ٣٣؛ الخلاف، ج١، ص ۴۵٣؛ فقه السنه، ج۱، ص۵۲۲؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج ١، صص۵٩٩ - ۵٩٧؛ مناسک محشی، صص ٣٨٧ - ٣٨۴؛ الفقه علی المذاهب الخمسه، ج۱، ص۳۷۸؛ تذکرة الفقها، ج ٨ ، ص١٧٧؛ درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۸۷، به نقل از: جامع‌الخلاف و الوفاق، ص٢٠٨.</ref> | ||
برای حج‌گزاری که در دعا خواندن ضعف پیدا نکند، مستحب است این روز را روزه بگیرد. | برای حج‌گزاری که در دعا خواندن ضعف پیدا نکند، مستحب است این روز را روزه بگیرد. با طهارت بودن، غسل و وقوف در پایین کوه و زمین هموار از دیگر مستحبات وقوف در عرفات است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۹.</ref> | ||
خواندن [[دعای امام حسین(ع) در روز عرفه]]، یکی از آدابی است که [[شیعه|شیعیان]] در این روز و در صحرای [[عرفات]] انجام می‌دهند.<ref>درسنامه مناسک حج،ص۶۰.</ref> از دیگر آداب این عمل، [[توبه]]<ref>مصباح‌الشریعة، ص۹۲؛ المحجة البیضاء، ج۲، ص۲۰۷.</ref> و خواندن دعاهایی خاص است.<ref>نگاه کنید به: حج و عمره در قرآن و حدیث، ص۳۹۲.</ref> | خواندن [[دعای امام حسین(ع) در روز عرفه]]، یکی از آدابی است که [[شیعه|شیعیان]] در این روز و در صحرای [[عرفات]] انجام می‌دهند.<ref>درسنامه مناسک حج،ص۶۰.</ref> از دیگر آداب این عمل، [[توبه]]<ref>مصباح‌الشریعة، ص۹۲؛ المحجة البیضاء، ج۲، ص۲۰۷.</ref> و خواندن دعاهایی خاص است.<ref>نگاه کنید به: حج و عمره در قرآن و حدیث، ص۳۹۲.</ref> | ||
| خط ۴۰: | خط ۳۵: | ||
===مناسک منا=== | ===مناسک منا=== | ||
{{اصلی|مناسک منا}}حاجیان باید پس از طلوع آفتابِ روز دهم ذى‌الحجه ([[عيد قربان]])، از [[مشعر]] بيرون آمده و به سوی [[منا]] بروند. حاجی در [[حج تمتع]] باید مناسک منا را که شامل سه عمل | {{اصلی|مناسک منا}}حاجیان باید پس از طلوع آفتابِ روز دهم ذى‌الحجه ([[عيد قربان]])، از [[مشعر]] بيرون آمده و به سوی [[منا]] بروند. حاجی در [[حج تمتع]] باید مناسک منا را که شامل سه عمل «رمی جمره عقبه»، «ذبح [[قربانی]]» و «[[حلق]] یا تقصیر» است انجام دهد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۶۵.</ref> | ||
به گفته فقیهان [[شیعه]]، رعایت ترتیب اعمال بالا، واجب یا احتیاط واجب است و به گفته فقیهان [[مذهب حنبلی|حنبلی]] و [[مذهب شافعی|شافعی]]، رعایت ترتیب سنّت است و کسی که مراعات نکند کفاره ندارد.<ref>مناسك محشى، صص ۴۵١ و ۴۵٠؛ جواهرالكلام، ج١٩، صص ٢۵١ و ٢۵٠؛ الروضة البهيه فى شرح اللمعة الدمشقيه، ج ١، ص ۵٢۵؛ رسائل للحجاج و المعتمرين، صص ١٣ و ١٢؛ بداية المجتهد، ج ١، ص٣۵٣؛ مغنى والكافى لابن قدامه(فقه حنبلى)، بدائع الصنائع(فقه حنفى)، مختصر المزنى(فقه شافعى)، القوانين الفقهيه(فقه مالكى)؛ مصادر الفقهيه، ج١١، ص١٠۴٨-١٠۴۵ و ٩٧۴ و ج١٠، ص١٠٣ و ج١١، ص٨٢٣.</ref> | به گفته فقیهان [[شیعه]]، رعایت ترتیب اعمال بالا، واجب یا احتیاط واجب است و به گفته فقیهان [[مذهب حنبلی|حنبلی]] و [[مذهب شافعی|شافعی]]، رعایت ترتیب سنّت است و کسی که مراعات نکند کفاره ندارد.<ref>مناسك محشى، صص ۴۵١ و ۴۵٠؛ جواهرالكلام، ج١٩، صص ٢۵١ و ٢۵٠؛ الروضة البهيه فى شرح اللمعة الدمشقيه، ج ١، ص ۵٢۵؛ رسائل للحجاج و المعتمرين، صص ١٣ و ١٢؛ بداية المجتهد، ج ١، ص٣۵٣؛ مغنى والكافى لابن قدامه(فقه حنبلى)، بدائع الصنائع(فقه حنفى)، مختصر المزنى(فقه شافعى)، القوانين الفقهيه(فقه مالكى)؛ مصادر الفقهيه، ج١١، ص١٠۴٨-١٠۴۵ و ٩٧۴ و ج١٠، ص١٠٣ و ج١١، ص٨٢٣.</ref> | ||
====رمى جمره عقبه==== | ====رمى جمره عقبه==== | ||
{{اصلی|رمی}}بر حاجی واجب است روز | {{اصلی|رمی}}بر حاجی واجب است روز عید قربان، پس از طلوع آفتاب، به جمره عقبه (آخرين جمره در منا)، هفت سنگ پرتاب کند.<ref name=":0" /> پرتاب سنگ‌ها باید با قصد قربت باشد و به تدریج زده شود؛ پس اگر چند سنگریزه را با هم به جمره بزند کافی نیست بلکه یکی حساب می‌شود.<ref name=":02">درسنامه مناسک حج، ص۶۶ و ۶۷.</ref> | ||
بر پایه فقه شیعه، | بر پایه فقه شیعه، مستحب است هنگام رمی، جمره عقبه را پشت به قبله رمی کند.<ref name=":1">درسنامه مناسک حج، ص۶۷.</ref> البته دو مذهب حنبلیه و مالکیه، رو به قبله رمی کردن جمره عقبه را مستحب دانسته‌اند.<ref>الفقه على المذاهب الأربعه، ج ١، صص ۶٠۵ - ۵٩٩؛ الخلاف، ج ١، ص ۴۵۶؛ فقه السنه، ج ١، ص ۵٣٣؛ الكافى لابن قدامه (فقه حنبلى) صص ١٠۴۶ و ١٠۴۵؛ الكافى فى فقه اهل‌المدينه (فقه مالكى) ص ۵٠٢.</ref> | ||
====قربانى==== | ====قربانى==== | ||
{{اصلی|قربانی}}واجب است حج‌گزار در [[حج تمتع]]، روز عيد قربان، حيوانى را در راه خدا، به‌عنوان يكى از اعمال حج ذبح کند. گوسفند، گاو و شتر حیواناتی هستند که می‌توان قربانی کرد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۶۷.</ref> زمان قربانی کردن، پس از [[رمی | {{اصلی|قربانی}}واجب است حج‌گزار در [[حج تمتع]]، روز عيد قربان، حيوانى را در راه خدا، به‌عنوان يكى از اعمال حج ذبح کند. گوسفند، گاو و شتر حیواناتی هستند که می‌توان قربانی کرد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۶۷.</ref> زمان قربانی کردن، پس از [[رمی]] جمره عقبه و پیش از [[حلق]] یا تقصیر است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۶۸.</ref> البته بر پایه فقه حنبلی، حنفی و مالکی، زمان قربانی کردن، روز عید و دو روز پس از آن است.<ref>الفقه على المذاهب الأربعه (چاپ ١۴٢۴ق)؛ ج ١، صص۵٨٨ - ۵٨٧؛ تذكرة الفقهاء، ج ٨، صص ٢۵٨ - ٢۵٢.</ref> | ||
حج‌گزار مى‌تواند خودش حيوان را ذبح كند و مى‌تواند به شخص ديگرى نيابت بدهد تا او از طرفش حيوان را ذبح كند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۶۹.</ref> | حج‌گزار مى‌تواند خودش حيوان را ذبح كند و مى‌تواند به شخص ديگرى نيابت بدهد تا او از طرفش حيوان را ذبح كند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۶۹.</ref> | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۱: | ||
به نظر مشهور فقیهان شیعه، حج‌گزار در حج تمتّع چه [[آفاقی]] باشد چه نباشد، لازم است قربانی کند؛<ref>تحریر الاحکام، ج1، ص619ـ620؛ شرائع الاسلام، ج1، ص234.</ref> ولی شمار اندکی از شیعیان<ref>المبسوط فی فقه الامامیه، ج1، ص308؛ الجامع للشرائع، ص179.</ref> و فقیهان اهل سنت<ref>الحاوی الکبیر، ج4، ص50؛ المغنی، ج3، ص501ـ502؛ ارشاد السالک، ج1، ص43.</ref> قربانی کردن را بر حج‌گزاری که [[اهل حرم|اهل مکه]] باشد، واجب نمی‌دانند. | به نظر مشهور فقیهان شیعه، حج‌گزار در حج تمتّع چه [[آفاقی]] باشد چه نباشد، لازم است قربانی کند؛<ref>تحریر الاحکام، ج1، ص619ـ620؛ شرائع الاسلام، ج1، ص234.</ref> ولی شمار اندکی از شیعیان<ref>المبسوط فی فقه الامامیه، ج1، ص308؛ الجامع للشرائع، ص179.</ref> و فقیهان اهل سنت<ref>الحاوی الکبیر، ج4، ص50؛ المغنی، ج3، ص501ـ502؛ ارشاد السالک، ج1، ص43.</ref> قربانی کردن را بر حج‌گزاری که [[اهل حرم|اهل مکه]] باشد، واجب نمی‌دانند. | ||
====حلق | ====حلق يا تقصير==== | ||
{{اصلی|حلق | {{اصلی|حلق}}«حلق» به‌معناى تراشيدن موهاى سر و «تقصير» به‌معناى كوتاه كردن قدرى از مو و ناخن است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۱.</ref> زمان این عمل، از طلوع تا غروب آفتاب روز عید قربان و مکان آن، منا است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۲.</ref> بر زنان و کسانی که موی سر ندارند، واجب است تقصیر کنند.<ref group="یادداشت">البته بر پایه فقه حنفی، بر مردان بدون مو نیز واجب است تیغ بر سر بکشند. در فقه دیگر مذاهب اهل سنت، این عمل مستحب دانسته شده است. (مناسك محشى، ص ۴۴۶؛ فقه السنه، ج ١، ص ۴۵۴.)</ref> کسی که سال اول حج او باشد واجب است حلق کند.<ref name=":2">درسنامه مناسک حج، ص۷۱ و ۷۲.</ref> | ||
به گفته فقیهان شیعه، حلق یا تقصیر به احتیاط واجب یا به احتیاط مستحب باید در روز عید قربان انجام شود. البته بر پایه فقه حنبلی، حنفی و مالکی، می‌توان از ایام نحر<ref group="یادداشت">ایام نحر نزد این سه مذهب روز عید قربان و دو روز بعد از آن است.</ref> به تأخیر انداخت.<ref>مناسك محشى، ص۴۴٧؛ الروضةالبهيه فى شرح اللمعة الدمشقيه، ج١، صص ۵۶١ - ۵٣٩؛ فقه‌السنه، ج ١، ص ۴٠؛ بدائع الصنائع(فقه حنفى)، الكافى لابن قدامه(فقه حنبلى)، المصادرالفقهيه، ج١٠، ص ۶٧.</ref> | به گفته فقیهان شیعه، حلق یا تقصیر به احتیاط واجب یا به احتیاط مستحب باید در روز عید قربان انجام شود. البته بر پایه فقه حنبلی، حنفی و مالکی، می‌توان از ایام نحر<ref group="یادداشت">ایام نحر نزد این سه مذهب روز عید قربان و دو روز بعد از آن است.</ref> به تأخیر انداخت.<ref>مناسك محشى، ص۴۴٧؛ الروضةالبهيه فى شرح اللمعة الدمشقيه، ج١، صص ۵۶١ - ۵٣٩؛ فقه‌السنه، ج ١، ص ۴٠؛ بدائع الصنائع(فقه حنفى)، الكافى لابن قدامه(فقه حنبلى)، المصادرالفقهيه، ج١٠، ص ۶٧.</ref> | ||
| خط ۸۴: | خط ۷۹: | ||
محدوده منا با تابلوهای آبی‌رنگ مشخص شده که روی بخش بیرونی آنها نوشته شده «بدایة منا» (آغاز منا) و روی بخش درونی آن نوشته شده «نهایة منا» (پایان منا).<ref name=":32">درسنامه مناسک حج، ص۷۵.</ref> | محدوده منا با تابلوهای آبی‌رنگ مشخص شده که روی بخش بیرونی آنها نوشته شده «بدایة منا» (آغاز منا) و روی بخش درونی آن نوشته شده «نهایة منا» (پایان منا).<ref name=":32">درسنامه مناسک حج، ص۷۵.</ref> | ||
تنها بر پایه فقه شیعه،<ref>مناسك محشى، صص ۴٨٠ و ۴٧٩؛ الفقه على المذاهب الخمسه، ج١، ص ۴٠۶؛ فقه السنه، ج١٠، صص ۵٣۵ و ۵٣۴؛ الخلاف، ج١، صص۴۶٢ و ۴۶١؛ تذكرة الفقهاء، ج ٨ ، صص ٣۵٩ و ٣۵٨.</ref> كسانى كه در مكه، تمام شب را تا صبح به عبادت خدا مشغول باشند و كار ديگرى به‌جز كارهاى ضرورى نكنند، بیتوته بر آنها واجب نیست.<ref name=":32" /> | |||
بر پایه مذاهب اسلامی، کسانی که عذری دارند، می‌توانند بیتوته در منا را ترک کنند.<ref>درآمدی بر فقه مقارن، ص۴۱۹.</ref> برای نمونه، بیماران، پرستارانِ آنها و کسانی که ماندن در منا برایشان مشقت دارد می‌توانند بیتوته را ترک کنند.<ref name=":32" /> | بر پایه مذاهب اسلامی، کسانی که عذری دارند، می‌توانند بیتوته در منا را ترک کنند.<ref>درآمدی بر فقه مقارن، ص۴۱۹.</ref> برای نمونه، بیماران، پرستارانِ آنها و کسانی که ماندن در منا برایشان مشقت دارد می‌توانند بیتوته را ترک کنند.<ref name=":32" /> | ||
<br /> | |||
===رمی جمرات=== | ===رمی جمرات=== | ||
{{اصلی|رمی}}رمى جمرات به معنای سنگ زدن به جمرات، یکی دیگر از اعمال واجب حج است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۶.</ref> در آخر منا سه جمره وجود دارد كه اوّلى «جمره اُولىٰ»، دومى «جمره وُسطىٰ» و سومى «جمره كُبرىٰ يا عقبه» نام دارد.<ref name=":022">درسنامه مناسک حج، ص۶۶ و ۶۷.</ref> | {{اصلی|رمی}}رمى [[جمرات]] به معنای سنگ زدن به جمرات، یکی دیگر از اعمال واجب حج است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۶.</ref> در آخر منا سه جمره وجود دارد كه اوّلى «جمره اُولىٰ»، دومى «جمره وُسطىٰ» و سومى «جمره كُبرىٰ يا عقبه» نام دارد.<ref name=":022">درسنامه مناسک حج، ص۶۶ و ۶۷.</ref> | ||
برخی از احکام و واجبات رمی چنین است: | برخی از احکام و واجبات رمی چنین است: | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۳: | ||
حج‌گزاران مى‌توانند در روز دوازدهم ذى‌الحجه، بعد از ظهر شرعى، از [[منا]] خارج شوند؛ ولى اگر کسی آن روز از منا نرود تا آفتاب غروب كند، بايد شب سيزدهم را نيز در آن‌جا [[بيتوته]] كند و روز سيزدهم نيز [[جمرات]] را [[رمى]] كند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۸.</ref> | حج‌گزاران مى‌توانند در روز دوازدهم ذى‌الحجه، بعد از ظهر شرعى، از [[منا]] خارج شوند؛ ولى اگر کسی آن روز از منا نرود تا آفتاب غروب كند، بايد شب سيزدهم را نيز در آن‌جا [[بيتوته]] كند و روز سيزدهم نيز [[جمرات]] را [[رمى]] كند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۸.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۵۰: | ||
* '''الهدايه''' (الفقه الحنفی)، علی ابن ابی‌بکر المرغینانی، بيروت، چاپ اول، ١۴٢٢ق. | * '''الهدايه''' (الفقه الحنفی)، علی ابن ابی‌بکر المرغینانی، بيروت، چاپ اول، ١۴٢٢ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{حج و عمره}} | {{حج و عمره}} | ||
[[ | [[fa:أعمال الحجّ التمتع]] | ||
[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]] | ||