در حال ویرایش ام ایمن
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''اُمّ اَیمن'''، پرستار، و کنیز آزاد شده [[رسول خدا|رسول خدا(ص)]] دختر [[ثعلبة بن عمرو حبشیه]] است. او کنیز [[عبدالله بن عبدالمطلب]] بود و به رسول خدا(ص) | '''اُمّ اَیمن'''، پرستار، [[صحابی]] و کنیز آزاد شده [[رسول خدا|رسول خدا(ص)]] دختر [[ثعلبة بن عمرو حبشیه]] است. او کنیز [[عبدالله بن عبدالمطلب]] بود و به رسول خدا(ص) رسید. بعد از مرگ مادر پیامبر، ام ایمن پرستاری ایشان را بر عهده گرفت. او بعد از ازدواج پیامبر(ص) با [[خدیجه|خدیجه(س)]] آزاد و با [[عبید بن زید]] ازدواج کرد. بعد از مرگ عبید با تشویق پیامبر با [[زید بن حارثه]] ازدواج کرد. او از اولین مسلمانان بوده و در جنگهای [[احد]] و [[خیبر]] حضور داشته و به مداوای مجروحان پرداخت. ام ایمن یکی از راویان پیامبر(ص) بوده است. او مورد اعتماد [[حضرت زهرا|حضرت زهرا(س)]] بوده و در ماجرای [[فدک]] از شاهدان به شمار میرفته است. وی در دوران خلافت [[عثمان]] درگذشت و در [[قبرستان بقیع]] مدفون شد. | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
برکه دختر ثعلبة بن عمرو حبشیه مشهور به ام ایمن از زنان مشهور صحابی و کنیز آزاد شده رسول خدا(ص)<ref>الطبقات، ج8، ص179؛ انساب الاشراف، ج1، ص105؛ الاستیعاب، ج4، ص1793-1794.</ref> بود. | برکه دختر ثعلبة بن عمرو حبشیه مشهور به ام ایمن از زنان مشهور صحابی و کنیز آزاد شده رسول خدا(ص) <ref>الطبقات، ج8، ص179؛ انساب الاشراف، ج1، ص105؛ الاستیعاب، ج4، ص1793-1794.</ref> بود. | ||
هنگامی که [[آمنه]]، مادر رسول خدا(ص) برای زیارت آرامگاه شوهر و نیز دیدار با خویشاوندانش رهسپار [[یثرب]] شد، ام ایمن همراه آنان بود. در پی بازگشت از مدینه، آمنه در محلی به نام «[[ابواء]]» رحلت کرد و از آن پس پرستاری پیامبر را ام ایمن بر عهده گرفت.<ref>مروج الذهب، ج2، ص275؛ البدء و التاریخ، ج4، ص133؛ امتاع الاسماع، ج1، ص14.</ref> وی همواره همراه رسول خدا بود و ایشان او را مادر خطاب میکرد و همانند مادر خود به او احترام میگذاشت<ref>الاستیعاب، ج4، ص1794؛ الاصابه، ج8، ص359.</ref> و میگفت: او تنها باقیمانده از خاندان من است.<ref>الطبقات، ج8، ص179؛ الاصابه، ج8، ص359.</ref> | کنیه او را ام ظباء نیز گفتهاند <ref>الاستیعاب، ج4، ص1793؛ الاصابه، ج8، ص358.</ref> که وجه آن دانسته نیست. وی کنیز عبدالله بن عبدالمطلب بود که به ارث به رسول خدا(ص) رسید. <ref>انساب الاشراف، ج1، ص105؛ الاستیعاب، ج4، ص1793.</ref> هنگامی که [[آمنه]]، مادر رسول خدا(ص) برای زیارت آرامگاه شوهر و نیز دیدار با خویشاوندانش رهسپار [[یثرب]] شد، ام ایمن همراه آنان بود. در پی بازگشت از مدینه، آمنه در محلی به نام «[[ابواء]]» رحلت کرد و از آن پس پرستاری پیامبر را ام ایمن بر عهده گرفت.<ref>مروج الذهب، ج2، ص275؛ البدء و التاریخ، ج4، ص133؛ امتاع الاسماع، ج1، ص14.</ref> وی همواره همراه رسول خدا بود و ایشان او را مادر خطاب میکرد و همانند مادر خود به او احترام میگذاشت<ref>الاستیعاب، ج4، ص1794؛ الاصابه، ج8، ص359.</ref> و میگفت: او تنها باقیمانده از خاندان من است.<ref>الطبقات، ج8، ص179؛ الاصابه، ج8، ص359.</ref> | ||
==آزادی و ازدواج== | ==آزادی و ازدواج== | ||
رسول خدا(ص) پس از ازدواج با | رسول خدا(ص) پس از ازدواج با حضرت خدیجه(س)، ام ایمن را آزاد ساخت و او با عبید بن زید خزرجی ازدواج کرد و همراه وی به یثرب رفت و ایمن را به دنیا آورد. شهرت او به ام ایمن نیز از نام همین پسر است.<ref>الطبقات، ج8، ص179؛ اسد الغابه، ج6، ص36.</ref> با درگذشت عبید در یثرب، ام ایمن همراه فرزندش ایمن به [[مکه]] بازگشت. از آنجا که رسول خدا او را از زنان بهشتی و ازدواج با او را مایه شادمانی مشتاقان ازدواج با زنان بهشتی دانست، زید بن حارثه، آزاد شده و پسر خوانده ایشان، با او ازدواج کرد. ثمره این ازدواج، [[اسامه]] بود.<ref>الطبقات، ج8، ص179؛ الاصابه، ج1، ص317.</ref> | ||
با درگذشت عبید در یثرب، ام ایمن همراه فرزندش ایمن به [[مکه]] بازگشت. از آنجا که رسول خدا او را از زنان بهشتی و ازدواج با او را مایه شادمانی مشتاقان ازدواج با زنان بهشتی دانست، | |||
==اسلام== | ==اسلام== | ||
ام ایمن را از نخستین گروندگان به [[اسلام]] و در شمار هجرتکنندگان به [[حبشه]] دانستهاند.<ref>الاستیعاب، ج4، ص173؛ اسد الغابه، ج6، ص303؛ الاصابه، ج8، ص47.</ref> اما برخی در هجرت او به حبشه تردید کردهاند؛ زیرا او و زید | ام ایمن را از نخستین گروندگان به [[اسلام]] و در شمار هجرتکنندگان به [[حبشه]] دانستهاند.<ref>الاستیعاب، ج4، ص173؛ اسد الغابه، ج6، ص303؛ الاصابه، ج8، ص47.</ref> اما برخی در هجرت او به حبشه تردید کردهاند؛ زیرا او و همسرش زید از خادمان رسول خدا(ص) بودند و از آنان کسی به حبشه هجرت نکرده است. پس اگر از شخصی به نام ام ایمن در شمار مهاجران به حبشه یاد شده، گویا برخاسته از تشابه اسمی است.<ref>الاصابه، ج8، ص47؛ امتاع الاسماع، ج7، ص114.</ref> | ||
ام ایمن همچنان در مکه بود تا آنکه به گزارشی، رسول خدا(ص) هنگام | ام ایمن همچنان در مکه بود تا آنکه به گزارشی، رسول خدا(ص) هنگام هجرت به مدینه، امانتهای مردم را به او سپرد تا به [[امام علی|علی بن ابی طالب(ع)]] دهد و او نیز آنها را به صاحبانشان بازگرداند.<ref>المجموع، ج14، ص184.</ref> سپس همراه امام علی(ع) به مدینه هجرت کرد و در [[قبا]] به رسول خدا(ص) پیوست.<ref>الامالی، طوسی، ص471.</ref> شماری از منابع، کرامتی از او را در مسیر هجرتش به مدینه گزارش کردهاند.<ref>المغازی، ج1، ص241؛ غریب الحدیث، ج2، ص187؛ الاصابه، ج8، ص359.</ref> | ||
==شرکت در جنگهای پیامبر== | ==شرکت در جنگهای پیامبر== | ||
ام ایمن در برخی جنگها همراه لشکر اسلام شرکت داشت. در نبرد | ام ایمن در برخی جنگها همراه لشکر اسلام شرکت داشت. در نبرد اُحد به سال دوم ق. و خیبر در سال هفتم ق. به مداوای مجروحان و خستگان و واماندگان میپرداخت و برای آنان آب میآورد.<ref>الطبقات، ج8، ص179.</ref> پس از شکست نخست مسلمانان در نبرد [[احد]] و شایعه کشته شدن رسول خدا(ص) وی به چهره فراریان از نبرد خاک پاشید<ref>انساب الاشراف، ج1، ص362؛ شرح نهج البلاغه، ج15، ص24.</ref> و آنان را سرزنش کرد.<ref>المغازی، ج1، ص278؛ دلائل النبوه، ج3، ص311.</ref> | ||
==مورد احترام پیامبر== | ==مورد احترام پیامبر== | ||
رسول خدا(ص) پیوسته از ام ایمن دیدار میکرد. پس از رحلت رسول خدا(ص) خلیفه اول و دوم نیز به پیروی از ایشان(ص) به دیدار او میرفتند.<ref>الاستیعاب، ج4، ص1794؛ امتاع الاسماع، ج6، ص340.</ref> او نزد عموم مسلمانان مقام و مرتبهای والا داشت. به گزارشی، در ستیز میان [[حسن بن اسامه]] با ابن ابی الفرات مولای اسامة بن زید، وی حسن | رسول خدا(ص) پیوسته از ام ایمن دیدار میکرد. پس از رحلت رسول خدا(ص) خلیفه اول و دوم نیز به پیروی از ایشان(ص) به دیدار او میرفتند.<ref>الاستیعاب، ج4، ص1794؛ امتاع الاسماع، ج6، ص340.</ref> او نزد عموم مسلمانان مقام و مرتبهای والا داشت. به گزارشی، در ستیز میان [[حسن بن اسامه]] با ابن ابی الفرات مولای اسامة بن زید، وی حسن را از روی تحقیر، پسر برکه خطاب کرد. پس از شکایت حسن نزد قاضی مدینه، او با یادآوری آنکه رسول خدا(ص) او را مادر خطاب کرده است، به سبب این بیحرمتی 70 تازیانه به ابن ابیالفرات زد.<ref>الطبقات، ج8، ص181؛ تاریخ طبری، ج11، ص616.</ref> | ||
ام ایمن هنگام رحلت رسول خدا(ص) نگران پایان یافتن وحی بود و میگریست.<ref>الطبقات، ج8، ص181؛ الاصابه، ج8، ص361.</ref> وی راوی حدیث پیامبر(ص) بود. [[انس بن مالک]]، [[حنش بن عبدالله صنعانی|حَنَش بن عبدالله صنعانی]] و [[ابوزید المدینی|ابوزید المَدینی]] در زمره کسانی هستند که از او روایت کردهاند.<ref>تهذیب الکمال، ج35، ص329.</ref> از روایتهای او، حدیثی مبسوط درباره ازدواج حضرت زهرا(س) و هدایای الهی و نثار [[ملائکه]]،<ref>تفسیر عیاشی، ج2، ص212؛ الامالی، صدوق، ص362؛ روضة الواعظین، ص146.</ref> پیشگویی ایشان درباره شهادت | ام ایمن هنگام رحلت رسول خدا(ص) نگران پایان یافتن وحی بود و میگریست.<ref>الطبقات، ج8، ص181؛ الاصابه، ج8، ص361.</ref> وی راوی حدیث پیامبر(ص) بود. [[انس بن مالک]]، [[حنش بن عبدالله صنعانی|حَنَش بن عبدالله صنعانی]] و [[ابوزید المدینی|ابوزید المَدینی]] در زمره کسانی هستند که از او روایت کردهاند.<ref>تهذیب الکمال، ج35، ص329.</ref> از روایتهای او، حدیثی مبسوط درباره ازدواج حضرت زهرا(س) و هدایای الهی و نثار [[ملائکه]]، <ref>تفسیر عیاشی، ج2، ص212؛ الامالی، صدوق، ص362؛ روضة الواعظین، ص146.</ref> پیشگویی ایشان درباره شهادت امام حسین(ع)<ref>کامل الزیارات، ص444؛ عوالم العلوم، ص365.</ref> و فضیلت تربت آن امام است.<ref>کامل الزیارات، ص444؛ بحار الانوار، ج98، ص114؛ السجود علی الارض، ص140.</ref> | ||
==ام ایمن و اهل بیت== | ==ام ایمن و اهل بیت== | ||
خط ۶۱: | خط ۵۹: | ||
==رحلت== | ==رحلت== | ||
وی در اوایل [[خلافت عثمان]] درگذشت.<ref>الطبقات، ج8، ص181؛ المستدرک، ج4، ص64؛ المنتظم، ج4، ص341.</ref> منابع به محل دفن او اشاره نکردهاند؛ اما به نظر میرسد که مدفن او [[قبرستان بقیع]] باشد. | سر انجام وی در اوایل [[خلافت عثمان]] درگذشت.<ref>الطبقات، ج8، ص181؛ المستدرک، ج4، ص64؛ المنتظم، ج4، ص341.</ref> منابع به محل دفن او اشاره نکردهاند؛ اما به نظر میرسد که مدفن او [[قبرستان بقیع]] باشد. | ||
==برای مطالعه | ==برای مطالعه بهتر== | ||
'''ام ايمن بانويي از عصر پيامبر'''، محمد حسن بريغش | |||
'''ام ایمن: پرستار پیامبر(ص)'''، ابوالفضل هادیمنش | |||
'''بانوی آزاده: بانو ام ایمن'''، مهدی وحیدی صدر | |||
'''نوبیات فی بیت النبوه (ام ایمن، ماریه، فضه)'''، احمد بن حسین العبیدان | |||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
[http://olama-orafa1393.ir/?p=15438 زندگینامه امّ ایـمـن کـنـیـز و آزاد شـده حضرت رسول اکرم(ص)؛ سایت عرفا و علما] | |||
[http://ahlolbait.com/article/11892/ام-ایمن-کیست؟ام ایمن کیست؟؛ مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت(ع)] | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۷۹: | خط ۸۰: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
{{دانشنامه | {{دانشنامه | ||
| آدرس = http:// | | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/9000 | ||
| عنوان = ام ایمن | | عنوان = ام ایمن | ||
| نویسنده = رمضان محمدي | | نویسنده = رمضان محمدي | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۲۲: | ||
| ویرایش = شد | | ویرایش = شد | ||
| لینکدهی = شد | | لینکدهی = شد | ||
| عکس = - | | عکس = شد <!--شد، - --> | ||
| جعبه نقل قول = | | جعبه نقل قول = <!--شد، - --> | ||
| پیوند به بیرون = شد<!--شد، - --> | | پیوند به بیرون = شد<!--شد، - --> | ||
| مطالعه بیشتر = شد <!--شد، - --> | | مطالعه بیشتر = شد <!--شد، - --> | ||
خط ۱۳۰: | خط ۱۳۱: | ||
| تغییر مسیر = شد | | تغییر مسیر = شد | ||
}}<onlyinclude> | }}<onlyinclude> | ||
[[رده: صحابه]] | |||
[[رده:زنان صحابی]] | [[رده:زنان صحابی]] | ||
[[رده:زنان مهم در اسلام]] | [[رده:زنان مهم در اسلام]] | ||
[[رده: | [[رده:راویان از پیامبر(ص)]] | ||
[[رده:مقالههای در دست ویرایش]] | |||
[[رده: | |||