در حال ویرایش برونئی

[[پرونده:کشور-برونئی.jpg|بندانگشتی|موقعیت جغرافیایی برونئی]]

'''برونئی''' کشوری مسلمان در جنوب شرق آسیا می‌باشد. نام محلی آن برونئی دارالسلام است. زبان رسمی این کشور مالایو است و دین رسمی آن [[اسلام]]  است. بیشتر مردم [[سنی]] [[شافعی]] هستند. بودائیان و مسیحیان  ادیان دیگر این کشور بعد از اسلام می‌باشند. نظام حکومتی این کشور پادشاهی مشرطه می‌باشد و به جهت جمعیت کم و شرایط جغرافیایی مناسب درآمد بالای دارد و از کشورهای ثروتمند جهان محسوب می‌شود.

حاجیان این کشور و چند کشور دیگر مثل [[اندونزی]] و [[تایلند]] و ... در نزد مردم [[عربستان]] جاوی معروف بودند که برای انجام [[مراسم حج]] با کشتی خود را به [[عربستان]] می‌رساندند و بعد از چند روز قرنطینه وارد [[حرمین شریفین]] می‌شدند.

پادشاهان برونئی نقش مهمی در امور حج مردم ایفا می‌کردند حتی از اموال شخصی خود برای کمک به حاجیان نیز خرج می‌کردند و انجام مراسم حج را به‌صورت رسمی همگانی درآوردند.

دفتر امور دینی بعد از انگلیش مسئول رسیدگی به امور حج بود که کم‌کم تبدیل به وزارت امور دینی شد و وظیفه برنامه ریزی، ثبت نام، برگزاری کلاس‌های آموزشی و اجرا و نظارت بر خدمت‌رسانی و ... در مراسم حج را عهده‌دار است.

==نام محلی==

نام محلی این کشور، نگارا برونئی دارالسلام بود<ref>Encyclopedia of World Geography، Vol؛ 1،، P2913.</ref> که اکنون به برونئی دارالسلام تغییر یافته است.

==معرفی جغرافیایی==

برونئی با مساحتی حدود 5765 کیلومتر مربع در ساحل شمال غربی جزیره بورنئو و بر کرانه دریای جنوبی چین، کنار‌ [[اندونزی]]، [[مالزی]] و [[تایلند]] در خط استوا قرار گرفته و آب و هوایی بارانی و بسیار مرطوب دارد. این کشور از دو بخش خشکی جداگانه تشکیل شده که در بخش غربی و بزرگ‌تر، سه ایالت (موارا، توتانگ، بلیات) و در بخش شرقی، ایالت تمبورانگ را در بر دارد. پایتخت این کشور، شهر بندری سری بگاوان است.<ref>جغرافیای جهان اسلام، ص267؛ جهان اسلام، ج1، ص404-405؛ Encyclopedia of World Geography، Vol 1، P2913.</ref>

بندر موارا، همراه دو منطقه نفت‌خیز سریا و کولابلیات، از شهرهای بزرگ این کشور است. اقتصاد برونئی به نفت و گاز وابسته است و این کشور با توجه به وضعیت جغرافیایی و طبیعی و کم بودن جمعیت، از کشورهای ثروتمند دنیا با بالاترین درآمد سرانه به‌شمار می‌آید.<ref>جغرافیای جهان اسلام، ص267؛ جهان اسلام، ج1، ص403-409.</ref>

==جامعه شناسی==

بر پایه آمار سال 2010م. جمعیت برونئی افزون بر 414000 تن است<ref>Brunei Statistical Yearbook. P12.</ref> که 75 درصد آنان در شهرها زندگی می‌کنند. بومیان برونئی که 66. 1 % جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، از نژاد مالایو هستند. زبان رسمی این کشور نیز مالایو است. دین رسمی این کشور، [[اسلام]] است و ساکنانش بیشتر [[شافعی مذهب]] هستند که کنار بیشینه مسلمان (66%)، بوداییان (14%)، مسیحیان (10%) و پیروان ادیان دیگر (10%) زندگی می‌کنند. نظام حکومتی این کشور پادشاهی مشروطه است.<ref>Encyclopedia of World Geography، Vo 1، P2913.</ref>

==پیشینه تاریخی==
برونئی از سرزمین‌های پادشاهی کهن در مالایو است. تاریخ جدید آن به حاکمیت تجارت در ورودی رودخانه برونئی در سده هفتم یا هشتم م. برمی‌گردد که در سده نهم م. تحت حاکمیت امپراتور سریویجایا در سوماترا و سپس زیر سلطه پادشاهی ماجاپاهیت درآمد.<ref>جهان اسلام، ج1، ص409-413.</ref> مالایایی‌های برونئی در سده نهم م. یا احتمالاً از سده هشتم ق. به اسلام گرویدند.<ref>دائرة المعارف جهان نوین اسلام، ج1، ص682.</ref> با فروپاشی ماجاپاهیت در جاوه در سده پانزدهم م. برونئی مستقل شکل گرفت.

===ورود اسلام===

حضور اسلام در برونئی که دین هندو- بودا بر آن حاکم بود و تبدیل شدن آن به مرکز داد و ستد مهم منطقه و حضور بازرگانان مسلمان در این سرزمین نیز به این سده برمی‌گردد. بنیان‌گذار کشور سلطان‌نشین کنونی برونئی، حاکمی غیرمسلمان به نام آوانگ آلک بِتار بود که به اسلام گروید و خود را محمد نامید.<ref>Islam in Southeast Asia، P41.</ref>

===حاکمان===

بر پایه گزارشی رسمی، فرمانروایی سلطان محمد از سال 808ق./1405م. آغاز شد.<ref>Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania، P124.</ref> در دوران پادشاهی شریف علی (1408م.)، سومین سلطان برونئی که بر پایه کتیبه باتو ترسله سده هجدهم م.<ref>http://kerajaannusantara.com/en/brunei-darussalam/makam-sultan-sharif-ali</ref> (لوح سنگی نسب نامه حکمرانان برونئی)، به [[امام حسن مجتبی(ع)]] نسب می‌برد، <ref>Brunei Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'Izzaddin Waddaulah Handbook،P23.</ref> اسلام در این سرزمین گسترش یافت. به سال 1511م. با سرنگونی پادشاهی مالاکا در شمال سوماترا به دست پرتغال، پادشاهی برونئی پرچم‌داری اسلام را از مالاکا تحویل گرفت و تا سده هفدهم م. قدرت بی‌رقیب در جزیره بارنئا بود.

===جنگ داخلی و بحران قدرت===

پیدایش نبرد داخلی و بحران قدرت میان وارثان پادشاهی و نیز حضور قدرت خارجی-اروپایی در منطقه، اقتدار سیاسی و اقتصادی برونئی را به افول کشید. انگلیس با استفاده از این وضعیت، به سال 1306ق./1888م. برونئی را رسماً تحت الحمایه خویش کرد.<ref>Borneo، p219، World and Its Peoples Vol 9 – P 1194، Religions of the World، P414.</ref>

در این مدت، امور داخلی برونئی را نماینده سیاسی دولت انگلیس اداره می‌کرد و سلطان تنها مسؤولیت امور شرعی را برعهده داشت. به سال 1338ق./1959م. پس از جنگ جهانی دوم، انگلیسی‌ها قانون اساسی بروئنی را پذیرفتند و اختیار امور داخلی را به سلطان دادند.<ref>دائرة المعارف جهان نوین اسلام، ج1، ص682؛ نک: جهان اسلام، ج1، ص415.</ref>

این وضع تا سال 1984م. و اعلان استقلال سیاسی ادامه داشت. در این سال، برونئی به عضویت سازمان کنفرانس اسلامی و سازمان ملل متحد درآمد.<ref>رشد آموزش جغرافیا، سال10، ش37، ص51، «برونئی؛جهان اسلام، ج1، ص409-420.</ref> در تاریخ جدید برونئی، همه پادشاهان این کشور مسلمان بوده و مردم این کشور آداب و رسم‌های سنتی و دینی خود را حفظ کرده‌اند.

==پیشینه حج==

پیشینه حج برونئی با دیگر کشورهای مالایی همچون مالزی و‌ اندونزی گره خورده است. در زبان و فرهنگ مردم [[عربستان]]، حاجیان و مردم این کشورها از [[تایلند]] تا [[مالاکا]] و [[گینه نو]]، به اهل جاوه یا جاوی معروف بوده‌اند. حاجیان مجمع الجزایر مالایی، نخست با کشتی‌های عربی و سپس با کشتی‌های بخار انگلیسی و هلندی به عربستان انتقال می‌یافتند. این حاجیان پیش از ورود به [[مکه]] مدتی در جزایر قرنطینه به‌سر می‌بردند.<ref>صفحات من تاریخ مکة المکرمه، ج2، ص364، 368.</ref>

==نقش پادشاهان در امور حج و عمره==

نقش پادشاهی برونئی در امور [[حج]] و [[عمره]] بسیار چشمگیر بوده؛ تا آن‌جا که در برهه‌ای از ثروت شخصی خود برای تامین رفاه بیشتر حاجیان این کشور استفاده کرد. به سال 1807م. به دستور [[سلطان محمد تاج‌الدین]]، ساختمانی در مکه برای رفاه حاجیان برونئی بنا شد.<ref>Islam in the Era of Globalization: Muslim Attitudes towards – P79.</ref>

درآمد صادرات نفت که در دهه 1310 ش./1930م. آغاز شد، چنان رو به افزایش نهاد که سلطان سِر عمرعلی سیف‌الدین توانست با گسترش رفاه اجتماعی و اعتلای اسلام، به نارضایتی مردم پاسخ دهد. وی یکی از بزرگ‌ترین مساجد آسیا را بنا نهاد.

دایره امور دینی را که به سال 1333ق. تاسیس شده بود، گسترش داد و با هزینه کردن ثروت خویش، انجام مراسم حج را به‌صورت رسمی همگانی درآورد.<ref>ضیافة الرحمن، ص102؛ دائرة المعارف جهان نوین اسلام، ج1، ص683.</ref> حج‌گزاری حکمرانان برونئی از دیگر گزارش‌های موجود در این زمینه است. از جمله سلطان حسن البلقیه به سال 1987م. حج گزارد.<ref>Government and politics in Southeast Asia، P15.</ref>

==مسئول امور مربوط به حج==

همه امور مربوط به حج برونئی تا پیش از سال 1954م. بر عهده دفتر حکومت انگلستان بود. در این سال، با تاسیس دفتر دولتی آداب و رسوم دینی و نیکوکاری، امر حج به آن واگذار شد. سپس به سال 1960م. امور حج را دفتر امور دینی اداره کرد. با ارتقای دفتر امور دینی به وزارت، به سال 1986م. امور حج به دفتری مستقل در این وزارتخانه واگذار شد.<ref>http://www.religious-affairs.gov.bn/index.php?ch=bm_about_div&pg=bm_div_haji&ac=879 http://urusan-haji.gov.bn/index.htm</ref>

دفتر امور حج از چهار بخش مدیریت و امور مالی، روابط بین الملل، پذیرش و انتشارات تشکیل شده است.

برنامه‌ریزی و ثبت نام داوطلبان حج، برگزاری کلاس‌های فشرده حج برای داوطلبان، بررسی احکام شرعی و [[مناسک حج]] به صورت مستمر، امور بهداشتی و معاینه پزشکی حجاج، اجرا و نظارت بر خدمت‌رسانی در مراسم حج و عمره، اعطای مجوز تصدی امور حاجیان به شرکت خصوصی و نظارت بر آن‌ها و مدیریت پروازهای حج از وظایف دفتر حج است.<ref>http://www.religious-affairs.gov.bn/index.php?ch=bm_about_div&pg=bm_div_haji&ac=879</ref>

==شمار حاجیان==
به سال 1404ق. شمار حاجیان برونئی 1859 تن گزارش شده است.<ref>مکتب اسلام، س24، ش8، ص25، «آمار حجاج بیت الله الحرام در سال 1404ق.»  .</ref> در سال‌های اخیر، دفتر حج برونئی شمار سهمیه زائران را از 3000 تن به 1000 تن کاهش داده است.<ref>Guests of God، P315.</ref>

==هزینه سفر حج==

همه امور سفر، اقامت و پذیرایی حاجیان این کشور برعهده کاروان و شرکت‌های توریستی است.<ref>حج29، ص524.</ref> هزینه [[سفر حج]] در این کشور به سال 1428 ق. حدود 7000 دلار گزارش شده است.<ref>حج28، ص304.</ref>

==آموزش حج==

آموزش حج در این کشور با ارائه جزوات و کتاب‌های آموزشی صورت می‌گیرد. برای حاجیانی که بار اول به [[حج تمتع]] مشرف می‌شوند، کلاس‌های عملی نیز از سوی دفتر حج برگزار می‌گردد. این دفتر موظف است گزارش سالانه حج را تنظیم و ارائه نماید.<ref>http://www.religious-affairs.gov.bn/index.php?ch=bm_about_div&pg=bm_div_haji&ac=879</ref>

==پانویس==

 

{{پانویس}}

 

==منابع ==

{{منابع}}

{{دانشنامه

 | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/7917

 | عنوان = برونئی

 | نویسنده = گروه مطالعات

}}

* '''جغرافیای جهان اسلام''': غلامرضا گلی زواره، مؤسسه امام خمینی، 1389ش.

* '''جهان اسلام''': مرتضی اسعدی، مرکز نشر دانشگاهی، 1366ش.

* '''دائرة المعارف جهان نوین اسلام''': جان ال اسپوزیتو، ترجمه و تحقیق: طارمی و دیگران، تهران، نشر کتاب، مرجع، 1388ش.

* '''صفحات من تاریخ مکة المکرمة فی نهایة القرن الثالث عشر الهجری''': سنوک هروخرونیه، ترجمه: سریانی و معراج بن نواب، مطبوعات نادی مکة الثقافی الادبی، 1411ق.

* '''ضیافة الرحمن الحج و السیاسة فی العالم الاسلامی''': روبرت بیانکی، ترجمه: سعید محمد الاسعد، الریاض، مکتبة العبیکان، 1427ق.

* '''مکتب اسلام (ماهنامه)''': قم، مؤسسه مکتب اسلام.

* '''حج28''': رضا بابایی و علی اکبر جوانفکر، تهران، مشعر، 1386ش.

* '''حج29''': حجت‌الله بیات و سید حسین اسحاقی، تهران، مشعر، 1387ش.

* '''Brunei Statistical''' Yearbook -DEPARTMENT OF STATISTICS - DEPARTMENT OF ECONOMIC PLANNING AND DEVELOPMENT (JPKE) PRIME MINISTER’S OFFICE BRUNEI DARUSSALAM-2010.

* '''Encyclopedia''' of World Geography 2001، Haggett، Peter (Ed)،  Volume 1، Marshall Cavendish.

* '''Government and politics''' in Southeast Asia - N. John Funston – 2001.

* '''Guests of God''': Pilgrimage and Politics in the Islamic World - Robert Bianchi – 2004.

* '''Encyclopedia''' of the Peoples of Asia and Oceania - Barbara A. West – 2010.

* '''Brunei Sultan Haji''' Hassanal Bolkiah Mu'Izzaddin Waddaulah Handbook - Ibp USA، USA International Business Publications – 2007.

* '''A history of Brunei''' - Graham E Saunders – 2002.

* '''Islam in the Era of Globalization''': Muslim Attitudes Towards-Johan H. Meuleman – 2002.

{{پایان}}

{{کشورهای مرتبط با حج}}