در حال ویرایش بنی‌کنانه

| نام = بنی‌کنانه

| تصویر =  

| اندازه تصویر =  

| نام کامل =  

| نسب = [[کنانة بن خزیمه|ابونضر کنانة بن خزیمة بن مدرکه]]

| محل حکومت =  

| مدت حکومت =  

| مکان قبیله = [[مکه]] و [[مدینه]] و مناطقی گسترده از [[حجاز]]، [[تهامه]] و [[یمن]]

| سرسلسله = کنانة بن خزیمه

| اشخاص مهم = [[ابوذر غفاری]]، [[ابوالاسود دوئلی]]، [[انس بن ابواناس]]، [[عمرو بن عبدود]]، [[ربیعة بن مکدم]]، [[هشام بن خلف]]، [[علقمة بن مرحل]]، [[سلمی بن نوفل]]، [[صعب بن جثامه]]، [[حلیس بن علقمه]]، [[معن بن حرمله]]، [[صفوان بن امیه]]، [[مالک بن صخر]]، [[معاویة بن عروه]]  

| جمعیت =  

| جنگ‌ها = [[جنگ فجار]]، [[نبرد عتود]]، [[نبرد یوم شهوره]]، [[یوم کدید]]، [[یوم مشلل]]، [[جنگ احد]]، نبرد با قریش، [[نبرد خندق]]، [[سریه بنی‌جزیمه]]

| شاخه‌ای از = قبایل عرب عدنانی

| زیرشاخه‌ها = [[قریش]]، [[بنی‌بکر]]، [[بنی‌عامر]]، [[بنی‌لیث]]، [[بنی‌دوئل]]، [[بنی‌ضمره]]، [[بنی‌غفار]]، و [[بنی‌مدلج]]، [[بنی‌فراس]]، [[بنی‌حارث بن غنم]]، [[بنی‌عمرو]]، [[بنی‌نابغه]]، [[بنی‌فلاق]]، و [[بنی‌فقیم]]

| مناصب مهم = متولیان [[کعبه]] در دوره جاهلی، منصب فقه و افتاء

| مذهب = [[شرک]] و [[اسلام]]

بنی‌کنانه از مجموعه قبایل عرب عدنانی بودند که نسبشان به [[کنانة بن خزیمه|ابونضر کنانة بن خزیمة بن مدرکه]] می‏‌رسید. کنانة بن خزیمه، جد سیزدهم [[رسول خدا(ص)]]، پسرانی بسیار داشت که شمار آن‌ها به 14 تن می‏‌رسید.<ref>جمهرة النسب، ج1، ص180-193؛ انساب الاشراف، ج11، ص83؛ سبائک الذهب، ص264-265.</ref>  

از نضر بن کنانه، [[قریش]]<ref>جمهرة النسب، ج1، ص193؛ النسب، ص221؛ المفصل، ج4، ص26.</ref> ؛

از دیگر فرزندان کنانه نیز تیره‏‌هایی پدید آمدند که از شهرت چندان برخوردار نیستند.<ref>النسب، ص221-225؛ انساب الاشراف، ج11، ص83-147؛ معجم قبائل العرب، ج3، ص996-997.</ref>  

گستردگی قبیله کنانه و نقش و جایگاه آنان در رخدادهای دوران جاهلیت و پس از آن، سبب شد تا بعدها روایاتی در فضیلت و برتری آن‌ها گزارش شود. در برخی این روایت‌ها که به [[پیامبر]] نسبت داده شده، او کنانه را برگزیده نسل [[اسماعیل(ع)]] و قریش را برگزیده کنانه و‌ [[هاشم بن عبدمناف|هاشم]] را برگزیده قریش دانسته است.<ref>نک: الامالی، ص246؛ بحار الانوار، ج16، ص333، 335.</ref>  

همچنین آن‌گاه که [[صعصعة بن ناجیه]]، بنی‌کنانه را به چشم و گوش مُضَر وصف کرد، پیامبر به تایید این سخن پرداخت.<ref>المنمق، ص20-25.</ref> هرچند درستی این گزارش‌ها و نسبت آن به پیامبر جای درنگ دارد؛ بر فرض نادرستی چنین نقل‌هایی، باز هم نمی‌توان از اهمیت کنانه در مناسبات روزگار جاهلیت کاست؛

کنانی‌ها در دوران جاهلی در مناطقی گسترده از [[حجاز]]، [[تهامه]] و [[یمن]]<ref>النسب، ص221؛ انساب الاشراف، ج11، ص83-145؛ سبائک الذهب، ص265.</ref> از جمله [[مکه]] و پیرامون آن<ref>انساب الاشراف، ج11، ص138؛ جامع انساب قبائل العرب، ص124؛ معجم قبائل العرب، ج3، ص996-997، 1019-1020.</ref> و [[مدینه]]<ref>سیر اعلام النبلاء، ج7، ص374.</ref> پراکنده بودند.

[[مجنه|مَجَنَّه]] بازاری در پیرامون مکه، به کنانی‌ها اختصاص داشته و از زمین‌های آن‌ها بوده است.<ref>اخبار مکه، ج1، ص190.</ref> این بازار پس از [[بازار عکاظ]] در 10 روز پایانی [[ماه ذی‌قعده]] برپا می‏‌شده و بر پایه گزارشی، به قبیله بنی‌دوئَل از کنانه تعلق داشته است.<ref>معجم البلدان، ج5، ص58-59.</ref>  

خوی بخشندگی از ویژگی‌های کنانیان در دوران جاهلیت بود. [[سلمی بن نوفل|سُلمی بن نَوْفل]] از بنی‌دوئَل در شمار بخشنده‌‏ترین عرب‌های جاهلی (اجواد الجاهلیه) جای داشت.<ref>جمهرة النسب، ج1، ص211؛ المحبر، ص141؛ انساب الاشراف، ج11، ص107.</ref>  

همچنین آورده‌اند که مردی از [[بنی‌عتواره]]، از قبایل بنی‌ضمره کنانی، به نام الهادی برای راهنمایی و دعوت مهمانان به سوی خود، هرشب آتش می‌افروخت.<ref>سبائک الذهب، ص272.</ref> کنار این دو خوی پسندیده، از دو باور ناروای بنی‌کنانه نیز یاد شده است: ‌

بنی‌کنانه می‏‌پنداشتند فرشتگان دختران خدایند. آن‌ها با اصرار می‌گفتند: خدا با جنیان ازدواج کرده و حاصل آن دخترانی به نام ملائکه است.<ref>تفسیر قرطبی، ج15، ص134-135.</ref> خداوند در آیه 57 [[سوره نحل]] با اشاره به این‌باور نادرست، خود را از داشتن فرزند منزه دانست: {{قلم رنگ|سبز|﴿وَ یَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَناتِ سُبْحانَهُ وَ لَهُمْ ما یَشْتَهُونَ﴾}} برخی گزارش‌ها نزول این آیه را درباره کنانه و [[خزاعه]] می‏‌دانند.<ref>تفسیر قرطبی، ج10، ص116.</ref>  

کنانی‌ها همچون دیگر قبایل عرب جاهلی از آیین [[یگانه‌پرستی]] دست کشیده و با پرستش بت به شِرک‌وَرزی روی آورده بودند. بت «[[عزی|عُزّی]]» به قریش و کنانه اختصاص داشت و از آن به بزرگی یاد می‏‌کردند.<ref>السیرة النبویه، ج1، ص55؛ اخبار مکه، ج1، ص126؛ المفصل، ج6، ص237.</ref> برخی مفسران ذیل آیه 19 [[سوره نجم]] به این امر اشاره کرده‌‏اند:<ref>تفسیر قرطبی، ج17، ص99؛ تفسیر ابن کثیر، ج4، ص272.</ref> {{قلم رنگ|سبز|﴿اَفَرَاَیْتُمُ اللاَّتَ وَ الْعُزَّی﴾}}؛ «آیا [[بت لات]] و عزّی را دیدید؟»

پرستش بت «[[بت سواع|سُواع]]» در [[وادی نعمان|وادی نَعمان]]، نزدیک [[مکه]]<ref>المحبر، ص316؛ تاریخ یعقوبی، ج1، ص255؛ الاعلام، ج5، ص234.</ref> و عبادت «[[بت هبل|هُبَل]]»<ref>المحبر، ص318؛ الاعلام، ج5، ص234.</ref> از آیین‌های جاهلی بنی‌کنانه به شمار می‏‌رفت. خُزیمه، جد کنانه، نخستین کسی بود که بت هبل را درون [[کعبه]] نصب کرد.<ref>الاصنام، ص28.</ref>  

[[مالک بن کنانه|مالک]] و [[ملکان بن کنانه|ملکان]]، پسران کنانه، در محل سکونت خود بتی به نام «[[بت سعد|سعد]]» داشتند.<ref>الاصنام، ص28؛ السیرة النبویه، ج1، ص53.</ref> برخی این بت را از آنِ بنی‌بکر بن کنانه دانسته‌‏اند.<ref>تاریخ یعقوبی، ج1، ص255.</ref> بر پایه گزارش‌های موجود، هر قبیله‏‌ای که می‏‌خواست [[حج]] بگزارد، نزد بت خود می‏‌رفت و [[نماز]] می‌خواند و سپس [[تلبیه]] می‌گفت و روانه مکه می‏‌شد. تلبیه بنی‌کنانه عبارت بود از: «لبیک اللهم لبیک، الیوم یوم التعریف، یوم الدعاء و الوقوف.».<ref>تاریخ یعقوبی، ج1، ص255.</ref>  

فجار اول، میان کنانه و قریش با [[قبیله قیس بن عیلان]]<ref>السیرة النبویه، ج1، ص119؛ المحبر، ص196؛ المنمق، ص160-161.</ref> یا میان کنانه و [[هوازن]]، از شاخه‌های قیس بن عیلان، درگرفت.<ref>معجم قبائل العرب، ج3، ص996-997.</ref>

فجار دوم، میان قریش و کنانه<ref>المنمق، ص161؛ سبائک الذهب، ص449؛ معجم قبائل العرب، ج3، ص996-997.</ref> یا میان قیس و کنانه رخ داد.<ref>المعارف، ص603-604.</ref>  

در [[نبرد یوم شهوره|نبرد یوم شَهوره]]، بنی‌‏ضمره از تیره‏‌های بنی‌کنانه، با قریش و دو تیره دیگر از کنانه به نام بنی‌دوئَل و بنی‌لیث درگیر شدند. این جنگ از بزرگ‏ترین نبردهای کنانه شمرده شده است.<ref>جمهرة النسب، ج1، ص208؛ المنمق، ص132-133؛ انساب الاشراف، ج11، ص106.</ref>  

بنی‌کنانه چندین‌بار با [[قبیله خزاعه]] جنگیدند؛ از جمله [[نبرد عتود]] و ستیزی که در محلی از [[یمامه]] رخ داد.<ref>معجم قبائل العرب، ج3، ص997.</ref> درگیری [[بنی‏‌فراس]]، تیره‌‏ای از کنانه، با گروهی از هوازن در [[منطقه کدید]]، نبردی دیگر بود که به [[یوم کدید]] شهرت یافت.<ref>انساب الاشراف، ج11، ص138-140.</ref>  

بنی‌کنانه به‌ویژه در برهه‌ای از دوره جاهلی، به‌ خدمت‌رسانی [[کعبه]] مشغول بودند و از کارگزاران خانه‌خدا به‌شمار می‌آمدند. به‌همین دلیل آن‌ها را از بزرگان (وجهاء) مکه نیز شمرده‌اند.<ref>المفصل، ج4، ص91.</ref>  

از جمله آن‌گاه که [[قبیله جرهم|قبیله جُرْهُم]] در مکه به ستمگری روی آوردند و برخی حرام‌ها را حلال کرده، بر زائران کعبه ستم ورزیدند و هدایای آن‌ها برای کعبه را به سرقت بردند، گروهی از بنی‌کنانه با خزاعی‌ها همدست شدند و با این قبیله جنگیدند و آن‌ها را از مکه راندند.<ref>السیرة النبویه، ج1، ص74.</ref>  

این اختیارات موجب شد که کنانی‌ها در این مقطع، مرجع دینی عرب جاهلی به‌شمار آیند و منصب فقه و افتاء در امور حج را به دست گیرند.<ref>المفصل، ج4، ص15، 91.</ref>  

وی پس از پیروزی بر خزاعیان، تیره‏‌های منتسب به [[نضر بن کنانه]] را که بعدها به [[قریش]] معروف شدند، در مکه گرد هم آورد و برای اداره امور مکه، این مناصب را تأسیس کرد:<ref>اخبار مکه، ج1، ص103-107؛ المفصل، ج4، ص43-45.</ref> [[حجابت]]، [[رفادت|رَفادت]]، [[سقایت|سَقایت]]، [[ندوه|نَدوه]]، [[قیادت|لَواء و قِیادت]]؛

وی پیش از اعزام سپاهش کسی را فرستاد تا مردم را بار دیگر به زیارت عبادتگاهش دعوت کند؛ اما برخی کنانی‌ها او را کشتند. ابرهه با شنیدن این خبر، در حمله به مکه، سرعت و شدت بیشتر بخشید.<ref>المفصل، ج3، ص508-510.</ref> کنانی‌ها و دیگر قبایل مکه برای رویارویی با سپاه ابرهه، خود را آماده کردند؛ اما با آگاه شدن از قدرت و توان برتر سپاه ابرهه، دست از نبرد کشیدند.<ref>السیرة النبویه، ج1، ص30-31.</ref>  

از کارهای دیگر بنی‌کنانه در نگهداری کعبه، پیشگیری از جا‌‌به‌جایی [[حجرالاسود]] بود. گروهی قصد داشتند حجرالاسود را از [[کعبه]] به صنعا در یمن ببرند تا اعراب را از [[حج بیت‌الله الحرام]] در مکه به صنعا بکشانند؛ اما بنی‌کنانه با همبستگی خود به رویارویی با آن‌ها برخاسته، بعضی را کشتند و برخی را اسیر کردند. گویا این گروه از سران قبایل و ملوک یمنی بودند که به آن‌ها «[[ملوک اربعه]]» می‌گفتند؛ ولی نامی از آن‌ها برده نشده است. [[پیامبر(ص)]] بعدها این گروه را نفرین کرد.<ref>الاخبار الطوال، ص39؛ المفصل، ج4، ص16-17.</ref>  

آورده‌اند که بدعت‌ها و تحریف‌ها و تعصب فراوان بنی‌کنانه در پاسداری کعبه و اهتمام به [[مناسک حج]]، ریشه در این داشت که حُمْسی بودند. بنی‌کنانه کنار قریش و برخی قبایل دیگر، از حمس به‌شمار می‏‌آمدند. حمسی‌ها در امور مکه و آیین‌های حج، خود را از دیگران برتر می‏‌پنداشتند. از این‌رو، بیش از دیگران به نگهداری کعبه اهمیت می‌دادند و جابه‌جایی ماه‌های حرام، تحریف، بدعت و تغییر در مناسک حج را حق خود می‌‏دانستند.<ref>السیرة النبویه، ج1، ص28-29؛ اخبار مکه، ج1، ص177-179؛ المحبر، ص156.</ref> بسیاری از بدعت‌ها و تغییرها در آیین‌ها و مناسک حج، به [[حمسیان]] و از جمله کنانیان نسبت داده شده است:

از این رو، در موسم حج با اعلام جابه‏‌جایی ماه‌ها و تاخیر‌ انداختن ماه محرم، توالی سه ماه حرام را از میان ‏بردند. این بدعت را که از آن به «نَسیء» یاد شده است، حذیفه از بنی‌مالک بن کنانه بنا نهاد و فرزندانش تا پس از [[اسلام]] ادامه دادند.<ref>انساب الاشراف، ج11، ص141-144؛ المحبر، ص156-157؛ السیرة النبویه، ج1، ص28-29.</ref>  

جز گزارشی که قبیله بنی‌کنانه را پایه‏‌گذار این بدعت شمرده است،<ref>الکشاف، ج2، ص270.</ref> دیگر گزارش‌ها تنها مردی از کنانه را بدعت‏‌گذار معرفی کرده و نامی از وی نبرده‌‏اند.<ref>تفسیر قمی، ج1، ص290؛ جامع البیان، ج10، ص169؛ تفسیر ابن ابی حاتم، ج6، ص1794.</ref> اما برخی با ذکر نام افرادی از کنانه، آن‌ها را پایه‌گذار این بدعت شمرده‌اند.<ref>المحبر، ص156-157؛ اخبار مکه، ج1، ص182-183؛ مجمع البیان، ج5، ص45.</ref>  

پس از او پسرش قلع، سپس عباد بن قلع، قلع بن عباد، امیة بن قلع، عوف بن امیه و در نهایت جناده، این سنت جاهلی را پی گرفتند.<ref>النسب، ص223؛ انساب الاشراف، ج11، ص141- 144.</ref>  

[[ابن عسکر]] در تفسیر آیه 28 [[سوره اعراف]] بنی‌کنانه را از کسانی شمرده است که برهنه [[طواف]] می‌کردند.<ref>التکمیل و الاتمام، ص148-149.</ref> [[طبرسی]] نیز در تفسیر همین آیه، چنین بدعتی را به حُمسی‌ها نسبت داده که کنانیان هم از ایشان بوده‌اند.<ref>مجمع البیان، ج4، ص633.</ref> در گزارشی دیگر آمده است که [[بنی‌عامر بن صعصعه]]، از قبایل حُمسی، بدون لباس طواف می‌کردند.<ref>اخبار مکه، ج1، ص182؛ المحبر، ص181.</ref>  

بر پایه این قانون، اگر کسی به لباس حُمسی دسترس نداشت یا از فراهم کردن آن ناتوان بود، بایستی برهنه طواف بگزارد و چنانچه به ناچار با لباس خود طواف می‌کرد، می‌بایست پس از طواف آن را به دور‌اندازد و هرگز خودش یا کسی دیگر از آن استفاده نکند.<ref>السیرة النبویه، ج1، ص202.</ref>  

[[ابوذر غفاری]] نخستین مسلمان از کنانیان و چهارمین ایمان آورنده به پیامبر(ص) بود.<ref>جمهرة النسب، ج1، ص220؛ انساب الاشراف، ج11، ص124-128.</ref> همچنین [[ایاس بن بکیر|ایاس]]، [[خالد بن بکیر|خالد]]، [[عاقل بن بکیر|عاقل]] و [[عامر بن بکیر|عامر]] پسران بکیر، از [[قبیله بنی‌‏لیث]]، نخستین مسلمانان کنانی بودند که در مکه و در مخفیگاه «[[دار ارقم]]» به اسلام گرویدند.<ref>جمهرة النسب، ج1، ص203-205؛ انساب الاشراف، ج11، ص98-99.</ref>  

پس از ناتوانی [[قریش]] در برابر دعوت پیامبر و مقاومت [[بنی‌هاشم]] در برابر دیگر قبایل، قریشیان در منطقه «[[خیف کنانه]]» هم‌سوگند شدند که با بنی‏‌هاشم و [[بنی‌عبدالمطلب]] ازدواج و داد و ستد نکنند تا آن‌ها را ناچار سازند که پیامبر را تحویل دهند.<ref>جمهرة النسب، ج2، ص192.</ref>  

پس از هجرت پیامبر(ص) به [[مدینه]] نیز افرادی‌ اندک از قبایل کنانی به اسلام روی آوردند. آورده‌‏اند که مردی از کنانه که در مکه به دین پیامبر(ص) درآمده بود، پس از هجرت پیامبر از مکه، به قصد دیدار او رهسپار مدینه شد؛ اما در میانه راه مرد. در این زمینه آیه {{قلم رنگ|سبز|﴿... و مَن یَخرُج مِن بَیتِهِ مُهاجِرًا اِلَی اللهِ و رَسولِهِ ثُمَّ یُدرِکهُ المَوتُ...﴾}} ([[سوره نساء]]، آیه 100) نازل شد.<ref>جامع البیان، ج5، ص326.</ref>  

در گزارشی دیگر آمده که برخی کنانی‌ها نزد پیامبر(ص) آمدند تا اسلام آورند؛ اما گروهی راه را بر ایشان بسته، آن‌ها را کشتند و اموالشان را به غارت بردند. پس از این رویداد، آیه 33 [[سوره مائده]] نازل شد<ref>روض الجنان، ج6، ص355.</ref> و این‌گونه رفتار را محاربه و فساد شمرد و سزای محاربان و مفسدان را در دنیا اعدام یا بر صلیب آویخته شدن یا قطع عضو یا تبعید و در آخرت عذابی بزرگ معرفی کرد؛

پس از استقرار پیامبر(ص) در مدینه، به سبب وجود سکونت‌گاه‌هایی بسیار از قبایل کنانه نزدیک مدینه، برخی از ایشان با رسول خدا(ص) پیمان عدم تعرض بستند و از همراهی با قریش روی گرداندند. بر پایه صلح‌نامه‌‏ای که میان رسول خدا و شماری از بنی‌کنانه در [[غزوه ابواء]] بسته شد، آن‌ها تعهد سپردند تا از هر‌گونه تجهیز بر ضد مسلمانان بپرهیزند و دشمنان اسلام را یاری ندهند.<ref>المغازی، ج1، ص11-12.</ref>  

بر پایه چنین تعهدی، دسته‌‏ای از بنی‌کنانه در [[نبرد بدر]] موضع بی‌طرفانه گرفتند و [[مشرکان قریش]] را یاری نکردند. برخی مفسران ذیل آیه 48 سوره انفال از پیمان برخی قبایل کنانی با پیامبر و بی‌طرفی آن‌ها در نبرد بدر که موجب نگرانی قریش شده بود، یادکرده‌اند.<ref>جامع البیان، ج10، ص25-27؛ مجمع البیان، ج4، ص844-845؛ تفسیر بیضاوی، ج3، ص113.</ref> شاید از همین روی، خداوند با نزول آیه 8 [[سوره ممتحنه]] مسلمانان را از نیکی و انصاف به این گروه از کنانیان باز نداشت.<ref>البحر المحیط، ج10، ص156.</ref>  

افزون بر این، برخی گزارش‌ها از حضور مردان کنانی در سپاه مشرکان در [[احد|اُحُد]]<ref>المغازی، ج1، ص203؛ سیره ابن اسحق، ص322-323؛ المحبر، ص246.</ref> و نیز گروهی از آن‌ها از جمله [[عمرو بن عبدود]] در [[نبرد خندق|خندق]]<ref>المغازی، ج2، ص455؛ المحبر، ص246؛ الاشتقاق، ص110.</ref> گزارش داده‌‏اند.

به نظر می‏‌رسد که واپسین رویارویی مسلمانان با کنانی‌ها در [[سریه بنی‌جزیمه|سریّه بنی‌جُزیمه]] بود که پس از [[فتح مکه]] رخ داد. [[خالد بن ولید]] در این سریّه بسیاری از افراد این تیره را به ناحق کشت.<ref>المغازی، ج3، ص883؛ جمهرة النسب، ج1، ص228؛ انساب الاشراف، ج11، ص135-136.</ref>  

همچنین از اخباری که ذیل آیه 4 همین سوره آمده است، دانسته می‏‌شود که مقصود از {{قلم رنگ|سبز|﴿اِلاَّ الَّذینَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِکینَ...﴾}} گروه‌هایی از بنی‌کنانه شامل بنی‌ضمره و بنی‌مدلج بوده‌اند. آن‌ها از هم‌پیمانان پیامبر بودند و بر پیمان خود استوار ماندند.<ref>مجمع البیان، ج5، ص15؛ روض الجنان، ج9، ص178.</ref>  

نبردهای [[نبرد خیبر|خیبر]]،<ref>انساب الاشراف، ج11، ص129-130، 134.</ref> [[نبرد حنین|حنین]]،<ref>انساب الاشراف، ج11، ص129-130.</ref> فتح مکه<ref>المغازی، ج2، ص820.</ref> و چندین غزوه و سریه دیگر از میدان‌هایی بود که‌اندک مسلمانان کنانه در آن‌ها شرکت کردند؛ اعتماد پیامبر(ص) به بعضی از مسلمانان بنی‌کنانه چنان بود که چون برای [[حج]] یا غزوه‌‏ای به بیرون از مدینه می‏‌رفت، کسی از کنانی‌ها را در جای خود می‏‌نشاند.

[[عویف بن اضبط]]،<ref>جمهرة النسب، ص226؛ انساب الاشراف، ج11، ص109.</ref> [[کلثوم بن حصین]]<ref>مسند احمد، ج1، ص266؛ المستدرک، ج3، ص593.</ref> و [[سباع بن عرفطه]]<ref>جمهرة النسب، ج1، ص216؛ انساب الاشراف، ج11، ص132.</ref> از این افراد بودند.

بعضی از آنان رهبر سیاسی یا نظامی قبیله خود بوده‌‏اند؛ همچون: [[معاویة بن عروه|ابونوفل معاویة بن عروة]]،<ref>جمهرة النسب، ج1، ص208؛ انساب الاشراف، ج11، ص106.</ref> [[مالک بن صخر]] از [[بنی‌ضمره]]،<ref>جمهرة النسب، ج1 ص215؛ انساب الاشراف، ج11، ص120.</ref> [[صفوان بن امیه]]،<ref>المحبر، ص133.</ref> [[معن بن حرمله]] از [[بنی‌مدلج]]،<ref>جمهرة النسب، ج1، ص226؛ انساب الاشراف، ج11، ص134.</ref> [[حلیس بن علقمه|حُلَیس بن علقمه]] از [[بنی‌حارث بن عبدمناة]]،<ref>جمهرة النسب، ج1، ص229-230؛ انساب الاشراف، ج11، ص137؛ النسب، ص223.</ref> [[صعب بن جثامه|صعب بن جثامه لیثی]]، و عدی بن شراحیل.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص79.</ref>  

گروهی در ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری همانند بخشندگی، مهمان‌دوستی، دلیری و شرافت شهره بودند؛ ازجمله: [[سلمی بن نوفل|سُلمی بن نوفل]]،<ref>جمهرة النسب، ج1، ص211؛ انساب الاشراف، ج11، ص107؛ المحبر، ص141.</ref> [[علقمة بن مرحل]]،<ref>انساب الاشراف، ج11، ص107.</ref> [[ابواناس]]،<ref>جمهرة النسب، ج1، ص211؛ انساب الاشراف، ج11، ص107-108.</ref> [[ابومالک بن کلثوم]]،<ref>جمهرة النسب، ج1، ص226؛ انساب الاشراف، ج11، ص134.</ref> و [[هشام بن خلف]] از [[بنی‌فراس]].<ref>انساب الاشراف، ج11، ص146.</ref>  

شماری همچون علقمة بن مرحل،<ref>انساب الاشراف، ج11، ص107.</ref> [[ربیعة بن مکدم]] از بنی‌فراس،<ref>الاشتقاق، ص311؛ سبائک الذهب، ص265.</ref> و [[عمرو بن عبدود]]<ref>الاشتقاق، ص110.</ref> از رزمندگان و سواران نامی بنی‌کنانه در زمانه خود به‌شمار می‏‌آمدند.

ادیبان و شاعرانی نیز میان این قبیله بوده‌اند که می‌توان از ابواناس دوئلی و فرزندش [[انس بن ابواناس|انس]]<ref>جمهرة النسب، ج1، ص211؛ انساب الاشراف، ج11، ص107-109.</ref> و نیز [[ابوالاسود دوئلی]]،<ref>جمهرة النسب، ج1، ص212؛ انساب الاشراف، ج11، ص110-118؛ سبائک الذهب، ص271.</ref> بنیان‌گذار دانش نحو، نام برد.

  | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/7757