نسخهٔ فعلی |
متن شما |
خط ۱: |
خط ۱: |
| | {{در دست ویرایش|ماه=[[مهر]]|روز=[[۱]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363 }} |
| | |
| | |
| {{جعبه اطلاعات کتاب | | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| | تصویر = بیوتات کربلاء القدیمة (کتاب).jpg | | | تصویر = بیوتات کربلاء القدیمة (کتاب).jpg |
| |نویسنده=سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، محمدعلی القصیر|تاریخ نگارش=سده پانزدهم قمری|موضوع=سرگذشتنامه، نسبنامه، قبایل، [[کربلا]]|زبان=عربی|تعداد جلد=۱|صفحه=۶۱۳|قطع=وزیری|ناشر=مؤسسة البلاغ|محل انتشارات=[[بیروت]]|تاریخ نشر=۱۴۳۲ق.}} | | |نویسنده=سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، محمدعلی القصیر|تاریخ نگارش=سده پانزدهم قمری|موضوع=سرگذشتنامه، نسبنامه، قبایل، [[کربلا]]|زبان=عربی|تعداد جلد=۱|صفحه=۶۱۳|قطع=وزیری|ناشر=مؤسسة البلاغ|محل انتشارات=[[بیروت]]|تاریخ نشر=۱۴۳۲ق.}} |
| '''بیوتات کربلاء القدیمة'''، با نام کامل بیوتات کربلاء القدیمة و شرح و تحقیق لمعة تاریخیة بیوتات کربلاء و الغاضریة، کتابی است، به زبان عربی، نوشته سید عبدالصاحب نصرالله، که به گردآوری و پژوهش در خاندانها، قبیلهها و عشیرههای [[کربلا|کربلای]] قدیم پرداخته است.
| |
|
| |
|
| این کتاب، دربرگیرنده نسخه خطی «لمعة تاریخیة بیوتات کربلاء و الغاضریة»، نوشته محمدعلی القیصر، شرح آن و افزودنیهایی بر آن است. این کتاب، در سال ۱۴۳۲ق. چاپ شده است.
| | '''بیوتات کربلاء القدیمة'''، با نام کامل '''بیوتات کربلاء القدیمة و شرح و تحقیق لمعة تاریخیة بیوتات کربلا و الغاضریة مخطوط للمرحوم العلامة الشیخ محمد علی القصیر'''، به زبان عربی، تألیف سید عبدالصاحب نصرالله، که به |
|
| |
|
| ==پدیدآورندگان== | | ==پدیدآورندگان== |
| | '''سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله الکلیدار:'''<ref>التضحیة و الرمز، المقدمة، ص۱۳.</ref> |
|
| |
|
| *'''سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله الکلیدار:'''<ref>التضحیة و الرمز، المقدمة، ص۱۳.</ref>
| | وی نویسنده معاصر، از خاندان آل نصرالله [[عراق]]<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/167 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص167.]</ref> و دارای آثاری مانند تاریخ کربلاء،<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/1081411129 Tārīkh Karbalāʼ, worldcat]</ref> [[کربلاء فی ادب الرحلات (کتاب)|کربلاء فی ادب الرحلات]]، الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء<ref>[http://www.lib.ir/book/86897514/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AB-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%B9-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1/ الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.]</ref> و التضحیة و الرمز<ref>[http://www.lib.ir/book/38523738/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B6%D8%AD%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%85%D8%B2/ التضحیة و الرمز، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.]</ref> است. |
|
| |
|
| :وی نویسنده معاصر، از خاندان آل نصرالله [[عراق]]<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/167 نکتههایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص167.]</ref> و دارای آثاری مانند تاریخ کربلاء،<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/1081411129 Tārīkh Karbalāʼ, worldcat]</ref> [[کربلاء فی ادب الرحلات (کتاب)|کربلاء فی ادب الرحلات]]، الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء<ref>[http://www.lib.ir/book/86897514/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AB-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%B9-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1/ الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.]</ref> و التضحیة و الرمز<ref>[http://www.lib.ir/book/38523738/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B6%D8%AD%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%85%D8%B2/ التضحیة و الرمز، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.]</ref> است. | | '''محمدعلی القصیر''': |
|
| |
|
| *'''محمد علی القصیر''':
| | وی ملقب به قصیر الأدبا،<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> |
|
| |
|
| :وی ملقب به قصیر الأدبا،<ref>بیوتات کربلاء القدیمة، ص۳۱؛ گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> فرزند حسین،<ref>أضواء على مدينة الحسين(ع)، ج۱، ص۴۰۴.</ref> از خاندان آل قاضی در [[کربلا]] است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۳؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص31 – 32.</ref> نسب او به محمد بغدادی، تولیت [[حرم امام حسین(ع)]] و [[حرم حضرت عباس(ع)|حضرت عباس(ع)]] که در سده دهم قمری از [[بغداد]] به کربلا هجرت کرد، برمیگردد.<ref>أضواء على مدينة الحسين(ع)، ج۱، ص۴۰۴.</ref>
| | <br /> |
|
| |
|
| ==ساختار== | | ==ساختار== |
| کتاب بیوتات کربلاء القدیمة، با نام کامل «بیوتات کربلاء القدیمة و شرح و تحقیق لمعة تاریخیة بیوتات کربلاء و الغاضریة»، از نظر ساختار، به سه بخش کلی زیر تقسیم شده است: | | کتاب بیوتات کربلاء القدیمة، با نام کامل «بیوتات کربلاء القدیمة و شرح و تحقیق لمعة تاریخیة بیوتات کربلا و الغاضریة مخطوط للمرحوم العلامة الشیخ محمد علی القصیر»، از نظر ساختار، به سه بخش کلی زیر تقسیم شده است: |
|
| |
|
| #رساله لمعة تاریخیة، نوشته محمدعلی القیصر، که در فصل اول درج شده است.
| | *رسالهای خطی، نوشته محمدعلی القیصر، |
| #شرح و تحقیق آن، توسط عبدالصاحب ناصر، در فصل دوم که نیمی از کتاب را به خود اختصاص داده است.
| | *شرح و تحقیق آن توسط عبدالصاحب ناصر، |
| #مطالبی که عبدالصاحب ناصر به کتاب افزوده و در فصل سوم و چهارم قرار داده است.
| | *آنچه عبدالصاحب ناصر به آن افزوده است. |
|
| |
|
| اصل رساله لمعة تاریخیة، در ۱۹ صفحه، با قلمِ درشت، تنظیم شده و برخی از مفهومها و أعلام آن، شمارهگذاری شده و در فصل پَسین، شرح شده است.<ref>بیوتات کربلاء القدیمة، تمام کتاب.</ref> | | مؤلف کتاب اصل این رس اله را به طور کامل و با حروفی متمایز از متن کتاب در بخش ی |
| | |
| | مجزا 10 |
|
| |
|
| ==محتوا== | | ==محتوا== |
| این کتاب، که دربرگیرنده رساله لمعة تاریخیة{{یادداشت|این رساله کوتاه، اشاراتی گذرا به خاندانها، شخصیتها، حوادث و برخی مکانهای جغرافیایی و شخصیتهای تاریخی [[کربلا]] دارد.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> در این رساله، ۱۰۳ خاندان، از خاندانهای کربلا معرفی شدهاند. این رساله، به همراه شرح و تحقیق، در کتاب حاضر، درج شده است.این رساله خطی، پیش از این، در سال ۱۴۱۸ق. با تصحیح و تحقیق احمد بن محمدرضا الحائری، در قم، به چاپ رسیده است.<ref>أضواء على مدينة الحسين(ع)، ج۱، ص۴۰۴.</ref>}} است، به نقد، تصحیح، شرح و تحقیق این رساله پرداخته، خاندانها، قبیلهها، مکانهای جغرافیایی، شخصیتها و رویدادهای تاریخی موجود در آن را توضیح داده است. نویسنده، جای برخی قبیلهها و عشیرههای مؤثر در شکلگیری اجتماعات کربلا را، در این رساله خالی دیده و در دو فصل جداگانه به معرفی آنها پرداخته است.
| |
|
| |
|
| :مطالب کتاب، به ترتیب فهرست عبارتند از: | | '''رساله خطی لمعة تاریخیة بیوتات کربلا و الغاضریة''' نوشته محمدعلی القیصر: |
| | |
| | این رساله کوتاه، اشاراتی گذرا به بیوتات، شخصیتها، حوادث و برخی اعلام جغرافیایی و رجالی کربلا است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> این رساله، منبع اصلی کتاب بیوتات کربلاء القدیمة بوده و به همراه شرح و تحقیق، در آن درج شده است. |
| | |
| | '''بیوتات کربلاء القدیمة''' نوشته عبدالصاحب ناصر: |
| | |
| | این کتاب، که دربرگیرنده رساله محمدعلی القیصر است، به شرح اعلام جغرافیایی، تاریخی و رجالی آن پرداخته و |
|
| |
|
| *'''فصل اول''': مقدمه، تاریخ شکلگیری کربلا، معرفی نویسنده رساله لمعة تاریخیة و درج اصل رساله.<ref>بیوتات کربلاء القدیمه، ص ۷ – ۵۲؛ گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷ و ۱۸۳.</ref>
| |
|
| |
|
| *'''فصل دوم''': نقد رساله لمعة تاریخیة<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۴ و ۱۸۵.</ref> و شرح أعلام مندرج در رساله.
| | '''مقدمه''': پیشینه و تاریخ شکلگیری کربلا، رویدادهای تاریخیِ مؤثر کربلا در رخدادهای کنونی آن، معرفی شخصیتهای مؤثر در فرازهای تاریخی کربلا<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> |
|
| |
|
| :در این فصل، خاندانها، قبیلهها، مکانها، عنوانهای جغرافیایی، شخصیتها و رویدادهای تاریخی مندرج در رساله، شرح و تحقیق شده است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۳؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص۵۳-۳۶۱.</ref> نویسنده در توضیح این موارد، دیدگاه مورخان یا جغرافیدانان را آورده، به ارزیابی آن پرداخته است.{{یادداشت|برای نمونه، درباره «طف»، پس از بررسی واژگانی آن، به گزارشهایی از [[یاقوت حموی]] و ابی سعید و گفتاری از [[هبةالدین شهرستانی]] پرداخته است و سرودههایی از ابو دعبل الجمحی و الافیشر الاسدی که طف در آنها به کار رفته آورده است. ارزیابی نویسنده این است که طف، وسیعتر از کربلا و کربلا جزئی از طف محسوب میشود و به تدریج در گفتار شاعران و دیگران به جای سرزمین کربلا به کار رفته است.<ref>بیوتات کربلاء القدیمة، ص۵۷ و ۵۸؛ گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۵.</ref>}} در این فصل، به مکانهایی مانند [[طف]] و المدرسة العظیمة و رویدادهایی مانند [[حمله وهابیان]] به کربلا پرداخته شده است.<ref>بیوتات کربلاء القدیمة، ص۵۷ و ۱۴۸ و ۳۰۷.</ref>
| |
| :برخی از خاندان هایی که در فصل دوم معرفی شدهاند، عبارتند از:
| |
| {{ستون-شروع|۴}}
| |
| #آل ابی الفائز
| |
| #بیت زحیک
| |
| #آل عیسی
| |
| #سادات طباطبایی
| |
| #بیت ابوالحب
| |
| #بیت آل الهر
| |
| #بیت ابوالحب
| |
| #بیت کمونه
| |
| #آل فتونی
| |
| #آل قندیل
| |
| #آل مستوفی
| |
| #آل سلالمه
| |
| #بیت آل عواد
| |
| #آل ماجد (آل سید طالب)
| |
| #بیت آل مخبوص
| |
| #آل کفن نویس
| |
| #آل مایشه
| |
| #بیت آل ابوشویلیه
| |
| #بنی سعد
| |
| #آل غریب
| |
| #آل بهبهانی
| |
| #آل استرآبادی
| |
| #آل عصفور
| |
| #آل زینی
| |
| #بیت آل عمران
| |
| #آل سید خلیل الحکیم
| |
| #آل فخرالدین
| |
| #آل الرضوی
| |
| #آل الحمیری
| |
| #آل صافی
| |
| #بیت آل سیبویه<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۸-۱۹۶؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص۵۳-۳۶۱.</ref>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| *'''فصل سوم''': معرفی خاندانهای کربلای قدیم که در رساله نیامدهاند. برخی از این خاندانها عبارتند از: | | فصل : شرح اعلام جغرافیایی، تاریخی و رجالی رساله محمدعلی القیصر. برای نمونه، درباره «طف»، پس از بررسی واژگانی آن، به گزارشی از یاقوت حموی پرداخته که آن را پیش از جنگ قادسیه، دهکدهای برای گردشگری شاهان ساسانی دانسته است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۵.</ref> |
| {{ستون-شروع|۴}}
| | |
| #بیت الاطرش
| | از بحث م |
| #آل اعرجی
| | |
| #بیت الانباری
| | این کتاب از نظر چینش ظاهری در ۴ فصل به شرح زیر تنظیم شده است: |
| #بیت البارودی
| | |
| #بیت البازی
| | *'''فصل اول''': رساله خطی «لمعة تاریخیة بیوتات کربلا و الغاضریة» نوشته محمدعلی القصیر |
| #بیت بحر
| | |
| #بیت بحرانی
| | *'''فصل دوم''': شرح و تحقیق اعلام مندرج در این رساله. (نیمی از کتاب) |
| #بیت برسیم
| | |
| #بیت بغدادی
| | *'''فصل سوم''': معرفی بیوتات کربلای قدیم که در رساله نیامدهاند. |
| #آل البیاتی
| | *'''فصل چهارم''': معرفی عشایر کربلا و بیوتات پیوسته به قبایل.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۶.</ref> |
| #بیت الحفّار
| | |
| #آل حکیم
| | ==منابع کتاب== |
| #بیت الحلّی
| | منبع اصلی کتاب، رساله خطی محمدعلی القیصر است. تمام مطالبی که تدوین ش ده، متکی به مصادر موثق و مس تند میباشد و مؤلف کوشیده |
| #بیت الحیدری
| | |
| #آل خزرجی
| | اس ت تا هنگام تألیف اثر، تمام منابع و مآخذی را که به گونهای با بحثهای مندرج در این |
| #آل خطیب
| | |
| #بیت دبّاغ
| | کتاب مرتبط اس ت، ملاحظه کند و به محک تحقیق و تطبیق قرار دهد، آنگاه به آنها استناد |
| #بیت دردوش
| |
| #بیت ابورکه
| |
| #بیت الرماحی
| |
| #بیت السباح
| |
| #بیت السّراج
| |
| #بیت السعدی
| |
| #بیت سلطان (کلابی)
| |
| #بیت حاج سهیل النجم
| |
| #آل شالجی
| |
| #آل شریفی
| |
| #بیت شعیب
| |
| #آل صافی
| |
| #آل صفار
| |
| #آل صیقل
| |
| #آل طیار
| |
| #آل غریفی
| |
| #آل القرعاوی
| |
| #آل قفطون
| |
| #بیت الکرباسی
| |
| #آل مطیری
| |
| #آل المعمار
| |
| #آل موسوی
| |
| #آل شنّو
| |
| #آل نجار
| |
| #آل هدّو
| |
| #آل وکیل
| |
| #سادات آل یاسر<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۹۶-۱۹۹؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص۳۶۱-۴۹۷.</ref>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| *'''فصل چهارم''': علل کوچ عشایر عرب به کربلا<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۲۰۰.</ref> و معرفی عشایر کربلا و بیوتات پیوسته به قبایل.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۶.</ref> برخی از آنها عبارتند از:
| | کند.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> |
| {{ستون-شروع|۴}}
| |
| #[[قبیله بنی اسد]]
| |
| #قبیله خفاجه
| |
| #طهامزه
| |
| #قبیله شمّر
| |
| #قبیله حمیر
| |
| #قبیله بنی سعد
| |
| #عشیره سلالمه
| |
| #قبیله ربیعه
| |
| #قبیله مسعود
| |
| #قبیله بنی تمیم
| |
| #قبیله سیار
| |
| #قبیله جیور
| |
| #قبیله عنزه<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۲۰۱-۲۰۵؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص۴۹۷-۵۸۶.</ref>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| ==چاپ== | | ==چاپ== |
| این کتاب، توسط مؤسسه البلاغ، در بیروت، در سال ۱۴۳۲ق. چاپ شده است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۶؛ [http://www.worldcat.org/oclc/762984674 Buyūtāt Karbalā' al-qadīmah, worldcat]</ref> | | این کتاب، توسط مؤسسه البلاغ (دارسلونی)، در بیروت، در سال ۱۴۳۲ق. چاپ شده است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۶؛ [http://www.worldcat.org/oclc/762984674 Buyūtāt Karbalā' al-qadīmah, worldcat]</ref> |
| | |
| | ==پیوند به بیرون== |
|
| |
|
| ==پانوشت== | | ==پانوشت== |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
| ==منابع== | | ==منابع== |
| {{منابع}}{{برگرفتگی
| | |
| | {{برگرفتگی |
| | پیش از لینک = مقاله | | | پیش از لینک = مقاله |
| | منبع = جوامع انسانی کربلا در گذر تاریخ و بستر جغرافیایی-گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، | | | منبع = جوامع انسانی کربلا در گذر تاریخ و بستر جغرافیایی-گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، |
خط ۱۴۸: |
خط ۸۲: |
| }} | | }} |
|
| |
|
| *'''[https://books.google.com/books?id=NC1ACgAAQBAJ&lpg=PA1&pg=PA1#v=onepage&q&f=true أضواء على مدينة الحسين(ع) دائرة المعارف الحسینیة]'''، محمدصادق محمد الکرباسی، مرکز تحقیقات حسینیه(ع) (Hussaini Centre for Research)، لندن، ۲۰۱۱م.
| |
| *[http://www.lib.ir/ '''پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.''']
| |
| *'''التضحیة و الرمز'''، السید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، بیروت، مؤسسة البلاغ، ۱۴۳۰ق، ۲۰۰۹م.
| |
| *'''کتاب بیوتات کربلاء القدیمة'''، سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، مؤسسه البلاغ (دارسلونی)، بیروت، ۱۴۳۲ق. | | *'''کتاب بیوتات کربلاء القدیمة'''، سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، مؤسسه البلاغ (دارسلونی)، بیروت، ۱۴۳۲ق. |
| *'''https://www.worldcat.org'''
| |
|
| |
|
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
| {{کتابشناسی عتبات عالیات}}
| |
|
| |
|
| [[رده:کتابهای تاریخ کربلا]] | | [[رده:مقالههای در دست ویرایش]] |
| [[رده:کتابهای معاصر]]
| |
| [[رده:کتابهای قرن پانزدهم قمری]]
| |
| [[رده:کتابهای عبدالصاحب ناصر آل نصرالله]]
| |