نسخهٔ فعلی |
متن شما |
خط ۱: |
خط ۱: |
| '''جُعرانه''' (یا جِعرانه) منطقهای است در شمال شرقی [[مکه]] که در فاصله حدود ۲۹ کیلومتری [[مسجدالحرام]] و بالای [[دره سرف|دره سَرِف]] (از وادیهای شمالی مکه) قرار دارد. [[پیامبر اکرم]] در سال نهم هجرت در بازگشت از محاصره [[طائف]] از این مکان به قصد [[عمره]]، [[احرام]] بست و راهی مکه شد، از این رو مسلمانان احرام بستن از جعرانه را به قصد عمره مستحب میدانند. در این مکان همچنین، مسجدی در محل نماز خواندن پیامبر(ص) ساخته شده است.
| | {{در دست ویرایش|ماه=[[مرداد]]|روز=[[۳۰]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Kamran }} |
|
| |
|
| == جعرانه == | | [[رده:مقالههای در دست ویرایش]] |
| منطهای است در شمال شرقی مکه در فاصله ۲۹ کیلومتری [[مسجدالحرام]]<ref>معجم معالم الحجاز، ج2، ص151.</ref> که از سکونتگاههای قبیله هذیل بود.<ref>معجم قبائل المملکة العربیة السعودیه، ص879</ref> برخی این نام را با تشدید و به صورت جِعِرّانه خواندهاند که از نظر شافعی قرائتی غلط است<ref>تصحیفات المحدثین، ج1، ص250؛ تاج العروس، ج6، ص200-201، «جعر»؛ عدة الانابه، ص221-222</ref> در مقابل، برخی هر دو قرائت را صحیح دانستهاند.<ref>تهذیب الاسماء، ج3، ص58؛ نک: معجم معالم الحجاز، ج2، ص149</ref> | | '''جعرانه''' منطقهاي است در شمال شرقي مکه که در فاصله حدود 29 کيلومتري مسجدالحرام و بالاي دره سَرِف (از واديهاي شمالي مکه) قرار دارد. پیامبر اکرم در سال نهم هجرت در بازگشت از محاصره [[طائف]] از این مکان به قصد [[عمره]]،[[احرام]] بست و راهی [[مکه]] شد، به همین دلیل این مسلمانان جعرانه را از امکانی میدانند که احرام بستن از آنجا برای عمره مستحب است. |
| | ==جعرانه== |
| | منطهای است در شمال شرقی مکه در فاصله ۲۹ کیلومتری [[مسجدالحرام]]<ref>معجم معالم الحجاز، ج2، ص151. </ref> که از سکونتگاههاي قبيله هذيل بود.<ref>معجم قبائل المملکة العربية السعوديه، ص879</ref> برخی این نام را با تشديد و به صورت جِعِرّانه خوانده اند که از نظر شافعي قرائتي غلط است<ref>تصحيفات المحدثين، ج1، ص250؛ تاج العروس، ج6، ص200-201، «جعر»؛ عدة الانابه، ص221-222</ref> در مقابل، برخي هر دو قرائت را صحيح دانستهاند.<ref>تهذيب الاسماء، ج3، ص58؛ نک: معجم معالم الحجاز، ج2، ص149</ref> |
|
| |
|
| به گزارشی، نام جعرانه برگرفته از لقب زنی به نام ریطه یا رائطه، دختر کعب، مادر و به نقلی همسر اسد بن عبدالعزی، سرسلسله بنیاسد از تیرههای قریش، است.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص384؛ الجامع اللطیف، ص295؛ التاریخ القویم، ج5، ص162</ref> | | به گزارشي، نام جعرانه برگرفته از لقب زني به نام ريطه يا رائطه، دختر کعب، مادر و به نقلي همسر اسد بن عبدالعزي، سرسلسله بنياسد از تيرههاي قريش، است. <ref>شفاء الغرام، ج1، ص384؛ الجامع اللطيف، ص295؛ التاريخ القويم، ج5، ص162</ref> |
|
| |
|
| جعرانه را به عنوان آبگاه و چاه نیز در منابع توصیف کردهاند<ref>الجبال و الامکنه، ج1، ص95</ref> و این به دلیل وجود آبهای گوارا در جعرانه، از جمله آبی که به برکت حضور پیامبر(ص) در این منطقه، در سال هشتم، از زمین جوشید و آن حضرت از آن نوشید.<ref>اخبار مکه، الفاکهی، ج5، ص68-69.</ref> | | جعرانه را به عنوان آبگاه و چاه نیز در منابع توصیف کردهاند<ref>الجبال و الامکنه، ج1، ص95</ref> و این به دلیل وجود آبهاي گوارا در جعرانه، از جمله آبي که به برکت حضور پيامبر(ص) در اين منطقه، در سال هشتم، از زمين جوشيد و آن حضرت از آن نوشيد.<ref>اخبار مکه، الفاکهي، ج5، ص68-69. </ref> |
|
| |
|
| [[ناصر خسرو]] (م. ۴۸۱ق) در سفرنامه خود از وجود دو چاه، به نام «بئر الرسول» و «بئر علی بن ابیطالب» در جعرانه خبر داده است.<ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص137.</ref>
| | ناصر خسرو (م.481ق.)از وجود دو چاه، به نام «بئر الرسول» و «بئر علي بن ابيطالب»، خبر داده است. <ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص137. </ref> |
| | ==محل احرام پیامبر(ص)== |
| | پيامبر(ص) در سال نهم هجری، پس از بازگشت از محاصره طائف، در شب چهارشنبه، دوازده روز مانده به پايان [[ذيقعده]]، از مکاني در پايين تنگه و در انتهاي دره جعرانه که طي مدت اقامت در جعرانه در آنجا نماز ميخواند، [[احرام]] بست و براي انجام [[عمره]] عازم [[مکه]] شد.<ref>المغازي، ج3، ص958-959؛ الطبقات، ج2، ص117</ref> |
|
| |
|
| == محل احرام پیامبر(ص) ==
| | از آن زمان نماز و احرام از این مکان براي انجام عمره مستحب شمرده شده و جعرانه به همراه تنعيم و حديبيه به عنوان [[ادني الحل]] از ميقاتهاي عمره مُفرده است.<ref>العروة الوثقي، ج4، ص640؛ کتاب الحج، ج2، ص290-293، 388؛ وسائل الشيعه، ج11، ص341</ref> مذاهب مالکي،<ref>مواهب الجليل، ج4، ص38</ref> حنبلي<ref>شفاء الغرام، ج1، ص380</ref> و شافعي<ref>الام، ج2، ص146</ref> ، جعرانه را بهترين [[ميقات]] عمره از مکه ميدانند. در حالي که حنفيها تنعيم را بر جعرانه مقدم ميدارند.<ref>اثارة الترغيب، ج1، ص150</ref> فقهاي اماميه نيز از افضيلت احرام از جعرانه، در عمره مفرده، سخن گفتهاند.<ref>ارشاد الاذهان، ج1، ص337؛ الدروس الشرعيه، ج1، ص338؛ الرسائل العشر، ص203</ref> همچنين مستحب است حاجيان، براي انجام عمره [[حج قِران]] و [[افراد]] ، از اين ميقات احرام ببندند.<ref>قواعد الاحکام، ج1، ص416؛ فوائد القواعد، ص362؛ کشف اللثام، ج5، ص219</ref> |
| پیامبر(ص) در سال نهم هجری، پس از بازگشت از محاصره طائف، در شب چهارشنبه، دوازده روز مانده به پایان [[ذیقعده]]، از مکانی در پایین تنگه و در انتهای دره جعرانه که طی مدت اقامت در جعرانه در آنجا نماز میخواند، [[احرام]] بست و برای انجام [[عمره]] عازم [[مکه]] شد.<ref>المغازی، ج3، ص958-959؛ الطبقات، ج2، ص117</ref>
| | ==مسجد جعرانه== |
| | | [[اصلی|جعرانه]] |
| از آن زمان نماز و احرام از این مکان برای انجام عمره مستحب شمرده شده و جعرانه به همراه [[تنعیم]] و [[حدیبیه]] به عنوان [[ادنی الحل]] از میقاتهای عمره مُفرده است.<ref>العروة الوثقی، ج4، ص640؛ کتاب الحج، ج2، ص290-293، 388؛ وسائل الشیعه، ج11، ص341</ref> مذاهب مالکی،<ref>مواهب الجلیل، ج4، ص38</ref> حنبلی<ref>شفاء الغرام، ج1، ص380</ref> و شافعی،<ref>الام، ج2، ص146</ref> جعرانه را بهترین [[میقات]] عمره از مکه میدانند. در حالی که حنفیها تنعیم را بر جعرانه مقدم میدارند.<ref>اثارة الترغیب، ج1، ص150</ref> فقهای امامیه نیز از افضیلت احرام از جعرانه، در عمره مفرده، سخن گفتهاند.<ref>ارشاد الاذهان، ج1، ص337؛ الدروس الشرعیه، ج1، ص338؛ الرسائل العشر، ص203</ref> همچنین مستحب است حاجیان، برای انجام عمره [[حج قِران]] و [[افراد]]، از این میقات احرام ببندند.<ref>قواعد الاحکام، ج1، ص416؛ فوائد القواعد، ص362؛ کشف اللثام، ج5، ص219</ref> | | منابع قرن سوم از ساخت دو مسجد در جعرانه، يکي در قسمت انتهايي دره و در مکان نماز و احرام پيامبر(ص)، بدون ذکر نام سازنده آن، و دومين مسجد در قسمت ابتدايي دره و نزديکتر به مکه، گزارش داده و ساخت آن را به مردي از قريش نسبت دادهاند،<ref>المغازي، ج2، ص959؛ اخبار مکه، الازرقي، ج2، ص207</ref> بعدها در منابع قرن نهم به بعد، همواره از يک مسجد در جعرانه ياد شده که آن را از سويي مکان احرام پيامبر(ص) دانسته و از سوي ديگر از مردي قريشي، به عنوان سازنده آن، ياد کردهاند.<ref>تاريخ مکة المشرفه، ج1، ص184؛ الجامع اللطيف، ص294؛ التاريخ القويم، ج5، ص164</ref> [[محمد طاهر کردی]] در [[تاریخ القویم]] از بازسازي اين مسجد، در سال ۱۲۶۳ قمری، توسط همسر يکي از شاهان حيدرآباد هند، ياد کرده است.اين مسجد که به نام مسجد الرسول شناخته ميشود، و در آغازِ حد حرم و در قسمت چپ دره قرار دارد، در سال ۱۳۷۰ق. بار ديگر بازسازي شد و سپس در ۱۳۸۴ قمری توسط اداره اوقاف [[عربستان سعودی]] توسعه يافت. بناي فعلي مسجد ۱۶۰۰ مترمربع و معماري آن شبيه [[مسجد تنعيم]] است. |
| | |
| == مسجد جعرانه == | |
| {{اصلی|مسجد جعرانه}}
| |
| منابع قرن سوم از ساخت دو مسجد در جعرانه، یکی در قسمت انتهایی دره و در مکان نماز و احرام پیامبر(ص)، بدون ذکر نام سازنده آن، و دومین مسجد در قسمت ابتدایی دره و نزدیکتر به مکه، گزارش داده و ساخت آن را به مردی از قریش نسبت دادهاند،<ref>المغازی، ج2، ص959؛ اخبار مکه، الازرقی، ج2، ص207</ref> بعدها در منابع قرن نهم به بعد، همواره از یک مسجد در جعرانه یاد شده که آن را از سویی مکان احرام پیامبر(ص) دانسته و از سوی دیگر از مردی قریشی، به عنوان سازنده آن، یاد کردهاند.<ref>تاریخ مکة المشرفه، ج1، ص184؛ الجامع اللطیف، ص294؛ التاریخ القویم، ج5، ص164</ref> [[محمد طاهر کردی]] در [[تاریخ القویم]] از بازسازی این مسجد، در سال ۱۲۶۳ قمری، توسط همسر یکی از شاهان حیدرآباد هند، یاد کرده است. این مسجد که به نام مسجد الرسول شناخته میشود، و در آغازِ حد حرم و در قسمت چپ دره قرار دارد، در سال ۱۳۷۰ق. بار دیگر بازسازی شد و سپس در ۱۳۸۴ قمری توسط اداره اوقاف [[عربستان سعودی]] توسعه یافت. بنای فعلی مسجد ۱۶۰۰ مترمربع و معماری آن شبیه [[مسجد تنعیم]] است. | |
| | |
| == پانویس ==
| |
| {{پانویس}}
| |
| | |
| == منابع ==
| |
| {{منابع}}
| |
| {{برگرفتگی
| |
| | پیش از لینک = مدخل '''جعرانه''' در
| |
| | منبع = جلد ششم دانشنامه حج و حرمین شریفین
| |
| | پس از لینک =
| |
| | لینک = http://hzrc.ac.ir/post/22000/%d8%ac%d8%b9%d8%b1%d8%a7%d9%86%d9%87
| |
| }}
| |
| * اثارة الترغیب و التشویق الی المساجد الثلاثه و البیت العتیق: محمد بن اسحاق الخوارزمی (م. ۸۲۷ق)، به کوشش محمد حسین الذهبی، مکه، مکتبه نزار مصطفی الباز، ۱۴۱۸ق؛
| |
| * اخبار مکة فی قدیم الدهر و حدیثه: محمد بن اسحاق الفاکهی (م. ۲۷۵ق)، به کوشش عبدالملک بن عبدالله ابن دهیش، بیروت، دار خضر، ۱۴۱۴ق؛
| |
| * اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار: محمد بن عبدالله الازرقی (م. ۲۴۸ق)، به کوشش رشدی الصالح ملحس، مکه، دار الثقافه، ۱۴۱۵ق؛
| |
| * ارشاد الاذهان الی احکام الایمان: حسن بن یوسف حلی (۶۴۸–۷۲۶ق)، تحقیق فارس الحسون، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۰ق؛
| |
| * الام: محمد بن ادریس الشافعی (م. ۲۰۴ق)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۳ق؛
| |
| * تاج العروس من جواهر القاموس: مرتضی الزبیدی (م. ۱۲۰۵ق)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق؛
| |
| * التاریخ القویم: محمد طاهر الکردی، به کوشش عبدالملک بن عبدبالله بن دهیش، بیروت، دار خضر، ۱۴۲۰ق؛
| |
| * تاریخ مکة المشرفة و المسجدالحرام و المدینة الشریفة و القبر الشریف: محمد بن الضیاء (م. ۸۵۴ق)، به کوشش العدوی، مکه، مکتبة التجاریة مصطفی احمد الباز، ۱۴۱۶ق؛
| |
| * تصحیفات المحدثین: حسن بن عبدالله العسکری (م. ۳۸۲ق)، القاهره، المطبعة العربیة الحدیثه، ۱۴۰۲ق؛
| |
| * تهذیب الاسماء و اللغات: یحیی بن شرف النووی (۶۳۱–۶۷۶ق)، بیروت، دار الکتب العلمیه، بیتا؛
| |
| * الجامع اللطیف فی فضل مکة و اهلها و بناء البیت الشریف: محمد ابن ظهیره (م. ۹۸۶ق)، به کوشش علی عمر، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیه، ۱۴۲۳ق؛
| |
| * الجبال و الامکنة و المیاه: محمود بن عمر الزمخشری (م. ۵۳۸ق)، به کوشش احمد عبدالتواب، قاهره، درالفضیله، ۱۳۱۹ق؛
| |
| * الدروس الشرعیة فی فقه الامامیه: محمد بن مکی (م. ۷۸۶ق)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۲ق؛
| |
| * الرسائل العشر: احمد بن محمد بن فهد الحلی (۷۵۷–۸۴۱ق)، به کوشش سید مهدی رجایی، قم، انتشارات کتابخانه آیتالله العظمی مرعشی نجفی، ۱۴۰۹ق؛
| |
| * سفرنامه ناصر خسرو: ناصر خسرو (م. ۴۸۱ق)، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران، زوار، ۱۳۸۱ش؛
| |
| * شفاء الغرام باخبار البلد الحرام: محمد بن احمد التقی الفاسی (م. ۸۳۲ق)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۱ق؛
| |
| * الطبقات الکبری: محمد بن سعد (م. ۲۳۰ق)، به کوشش محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق؛
| |
| * عدة الانابة فی اماکن الاجابه: عبدالله بن ابراهیم الحسنی (م. ۱۲۰۷ق)، به کوشش عبدالله نذیر، مکه، المکتبه المکیه، ۱۴۲۹ق؛
| |
| * العروة الوثقی: سید محمدکاظم طباطبایی یزدی (۱۲۴۷–۱۳۳۷ق)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۲۰ق؛
| |
| * فوائد القواعد: زینالدین بن علی، شهید ثانی (۹۱۱–۹۶۶ق)، تحقیق گروهی از محققان، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۷۸ش؛
| |
| * کشف اللثام: محمد بن الحسن الفاضل الهندی (م. ۱۱۳۷ق)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۶ق؛
| |
| * معجم قبائل المملکة العربیة السعودیه: حمد الجاسر، ریاض، النادیی، ۱۴۰۱ق؛
| |
| * معجم معالم الحجاز: عاتق بن الغیث البلادی، مکه، دار مکه للنشر و التوزیع، ۱۳۹۹ق؛
| |
| * المغازی: محمد بن عمر الواقدی (م. ۲۰۷ق)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۹ق؛
| |
| * مواهب الجلیل: محمد بن محمد الحطاب الرعینی (م. ۹۵۴ق)، به کوشش زکریا عمیرات، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۶ق؛
| |
| * وسائل الشیعه (تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه): محمد بن الحسن الحر العاملی (۱۰۳۳–۱۱۰۴ق)، به کوشش عبدالرحیم ربانی شیرازی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
| |
| {{پایان}}
| |
| ==مقالههای مرتبط==
| |
| *[[میقات]]
| |
| *[[میقات (فتاوای مراجع)]]
| |
| {{پایان}}
| |
| {{حج و عمره}}
| |
| {{اماکن مکه}}
| |
| | |
| [[Category:میقاتهای حج]]
| |
| [[Category:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
| |
| [[Category:توقفگاههای پیامبر(ص)]]
| |
| [[Category:مقالههای تکمیلشده]]
| |
| | |
| [[Category:میقاتهای حج]]
| |
| [[Category:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
| |
| [[Category:توقفگاههای پیامبر(ص)]]
| |
| [[Category:مقالههای تکمیلشده]]
| |
| | |
| [[Category:میقاتهای حج]]
| |
| [[Category:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
| |
| [[Category:توقفگاههای پیامبر(ص)]]
| |
| [[Category:مقالههای تکمیلشده]]
| |
| | |
| [[Category:میقاتهای حج]]
| |
| [[Category:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
| |
| [[Category:توقفگاههای پیامبر(ص)]]
| |
| [[Category:مقالههای تکمیلشده]]
| |
| | |
| [[Category:میقاتهای حج]]
| |
| [[Category:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
| |
| [[Category:توقفگاههای پیامبر(ص)]]
| |
| [[Category:مقالههای تکمیلشده]]
| |
| | |
| | |
| [[رده:میقاتهای حج]]
| |
| [[رده:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
| |
| [[رده:توقفگاههای پیامبر(ص)]]
| |
| [[رده:مقالههای تکمیلشده]]
| |