در حال ویرایش جعفر بن حسن مثنی

'''جعفر بن حسن مثنی'''، بزرگترین فرزند [[حسن مثنی]] و نوه [[امام حسن(ع)]] بوده و مدتی نمایندگی سادات حسنی را بر عهده داشته است. وی پیش از قیام [[زید بن علی(ع)]] درگذشته و در [[بقیع]] دفن شده است.

او محدث و خطیبی توانا بوده و برخی از فرزندان و نوادگان او نیز محدث بوده‌اند. عبیدالله اصغر بن علی باغر، یکی از نوادگان او، امارت [[مکه]]  و [[کوفه]] را بر عهده داشته است.

==تبار==
جعفر بن حسن بن حسن بن علی بن ابی طالب(ع)، مکنّی به ابوالحسن، بزرگترین فرزند [[حسن مثنی]] بود.<ref>عمدة الطالب، ص184.</ref> پدرش، فرزند [[امام حسن(ع)]] و از همراهان [[امام حسین(ع)]] بود و در [[کربلا]] مجروح شد. او پس از مداوا توسط یکی از بستگان مادرش به [[مدینه]] بازگردانده شد. وی از متولّیان صدقات و موقوفات جدّش [[امام علی(ع)]] بود.<ref>عمدة الطالب، ص184؛ اعیان الشیعه، ج5، ص43-44.</ref> بر پایه نقلی، مادر جعفر کنیزی بود که به نام «حبیبه فارسی» خوانده می‌شد.<ref>الطبقات، ج5، ص245؛ تذکرة الخواص، ص195.</ref>

==نماینده سادات حسنی==
جعفر از شخصیت‌های سادات بنی الحسن(ع) به شمار می‌رفت و آنان را در بسیاری ماجراها نمایندگی می‌کرد چنان‌که وی به نمایندگی از سادات حسنی با [[زید بن علی|زید بن علی(ع)]] بر سر سرپرستی موقوفات [[امام علی(ع)]]، کشمکش داشت. رفع منازعه و شکایت در حضور والی [[بنی‌امیه|اموی]] [[مدینه]] انجام می‌شد.<ref>البیان و التبیین، ص176؛ تاریخ الطبری، ج7، ص163.</ref> این نزاع و اختلاف پس از جعفر نیز ادامه یافت.<ref>تاریخ الطبری، ج7، ص163؛ الکامل، ج5، ص 230.</ref> 

==ویژگی‌ها==
او را از خطبا و فصحاء [[بنی‌هاشم]] و یکی از محدثان دارای وجهه در این قبیله برشمرده‌اند.<ref>عمدة الطالب، ص184؛ الفائق، ج1، ص 294.</ref>

برخی او را از معتقدان مهدی منتظر از نسل امام صادق(ع) دانسته‌اند.<ref>کشف المحجه، ص156</ref>

==فرزندان و نوادگان==
جعفر دارای چهار پسر و شش دختر بود که نام آنها چنین است: 

{{ستون-شروع|2}}

* عبداللّه، 
* قاسم، 
* ابراهیم، 
* حسن، 
* فاطمه، 
* رقیه، 
* زینب، 
* امّ القاسم، 
* امّ الحسن، 
* ام الحسین. 

{{پایان}}

نسل جعفر تنها از فرزندش حسن، تداوم یافت.<ref>المجدی، ص82؛ تهذیب المقال، ج4، ص469.</ref> حسن از محدثان و از راویان حدیث [[امام صادق(ع)]] است<ref>رجال النجاشی، ص46</ref> 

برخی از نوادگان او چنین‌اند:

*عبیدالله اصغر بن علی باغر، که از امیران [[مکه]] و [[کوفه]] بود و در کوفه دفن شد.<ref>تاریخ الکوفه، ص94.</ref>
*«محمد بن جعفر بن حسن بن جعفر بن حسن»، معروف به ابو قیراط، که نقیب طالبیان در [[بغداد]] بود.<ref name=":0" /> وی بر جنازه [[کلینی]] (م.۳۲۹ق) در بغداد نماز خواند.<ref>رجال النجاشی، ص378؛ الاستبصار، ج4، ص305.</ref> او درسال ۳۴۵ق. درگذشت.<ref name=":0">المنتظم، ج14، ص106.</ref>
*جعفر بن ابوقیراط، که از راویان و مؤلفان [[شیعه]] و درگذشته در ۳۰۸ق. است.<ref>رجال النجاشی، ص122.</ref>

دودمان و نوادگان جعفر، در شهرهای گوناگون جهان اسلام مانند نیشابور، بیهق،<ref>تاریخ بیهق، ص60؛ تاریخ نیسابور، ص310.</ref> اهواز، اصفهان<ref>منتقلة الطالبیه، ص21.</ref> و آمل<ref>منتقلة الطالبیه، ص35.</ref> از شهرهای کشور [[ایران]]؛ و حلب، حمص، [[دمشق]] و رمله<ref>جمهرة انساب العرب، ص44-45؛ منتقلة الطالبیه، ص 10، 16، 19، 122، 126، 134-135، 144، 321، 334، 346.</ref> از شهرهای [[شام|شامات]] و  در [[مغرب]] پراکنده شدند.<ref>المجدی، ص271-279.</ref>

==درگذشت==
جعفر بن حسن، در ۷۰ سالگی پیش از قیام [[زید بن علی|زید بن علی(ع)]] در [[مدینه]] در گذشت.<ref>عمدة الطالب، ص184؛ البیان و التبیین، ص176؛ تاریخ الطبری، ج7، ص163.</ref> به باور برخی، درگذشت او در دوران منصور [[بنی‌عباس|عباسی]] بوده است.<ref>عمدة الطالب، ص184؛ مقاتل الطالبیین، ص121، 128؛ الکامل، ج5، ص522.</ref> 

<br />

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}
{{دانشنامه
 | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/22069/جعفر-بن-حسن-مثنی
 | عنوان = جعفر بن حسن مثنی
 | نویسنده = محمد مهدی فقیه بحرالعلوم 
}}
* الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، محمد بن حسن الطوسی (۳۸۵-۴۶۰ق.)، به کوشش سید حسن موسوی الخرسان، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۳ش.
* اعیان الشیعه، سید محسن الامین ( -۱۳۷۱ق.)، به کوشش سید حسن الامین، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۳ق.
* البیان و التبیین، عمرو بن بحر الجاحظ ( -۲۵۵ق.)، مکتبه التجاریه الکبری، ۱۳۴۵ق.
* تاریخ الکوفه، السید حسین البراتی ( - ۱۳۳۲ ق.)، به کوشش العطیه، الحیدریه، ۱۴۲۴ق.
* تاریخ بیهقی، علی بن زید بیهقی ( - ۵۶۵ ق.)، به کوشش احمد بهمنیار، تهران، فروغی، ۱۳۶۱ش.
* تاریخ الطبری (تاریخ الامم و الملوک)، محمد بن جریر الطبری (۲۲۴-۳۱۰ق.)، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
* تاریخ نیسابور، عبدالفاخر بن اسماعیل ( - ۵۲۹ ق.)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۳ق.
* تذکره الخواص (تذکره الخواص الائمه فی خصائص الائمه)، یوسف بن قزاوغلی، سبط ابن الجوزی، قم، انتشارات شریف الرضی، ۱۴۱۸ق.
* تهذیب المقال، السید محمد علی الابطحی، قم، ابن المؤلف، ۱۴۱۷ق.
* جمهره انساب العرب، علی بن احمد بن حزم (۳۸۴-۴۵۶ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق. 
* رجال النجاشی (فهرس اسماء مصنفی الشیعه)، احمد بن علی النجاشی ( -۴۵۰ق.)، تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ چهارم، ۱۴۱۳ق.
* الطبقات الکبری ( الطبقه الخامسه من الصحابه)، محمد بن سعد ( -۲۳۰ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق.
* عمدة الطالب، احمد بن علی بن عنبه ( -۸۲۸ق.)، به کوشش آل الطالقانی، نجف، المطبعة الحیدریه، ۱۳۸۰ق.
* الفائق فی رواة و اصحاب الامام الصادق(ع)، عبدالحسین الشبستری، قم، النشر الاسلامی.
* کشف المحجه لثمره المهجه، سید بن طاوس (۵۸۹-۶۶۴ق.)، نجف، مطبعه الحیدریه، ۱۳۷۰ق.
* الکامل فی التاریخ، علی بن محمد ابن الاثیر (۵۵۵-۶۳۰ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق.
* المجدی فی انساب الطالبیین، علی بن محمد العلوی ( -۷۰۹ق.)، به کوشش احمد مهدوی دامغانی، قم، انتشارات کتابخانه بزرگ حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی، ۱۴۰۹ق.
* مقاتل الطالبیین، ابوالفرج الاصفهانی ( -۳۵۶ق.)، به کوشش مظفر، قم، دارالکتاب، ۱۳۸۵ق.
* المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، عبدالرحمن بن علی ابن الجوزی ( -۵۹۷ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا و نعیم زرزور، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۲ق.
* منتقلة الطالبیه، ابراهیم بن ناصر بن طباطبا ( - قرن۵ ق.)، به کوشش محمد مهدی، قم، الحیدریه، ۱۳۷۷ش.
{{پایان}}