در حال ویرایش جماء‌ ام خالد

{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| تصویر = جماء ام خالد.jpg
| توضیح تصویر = تصویر جماء ام خالد، در کنار [[جماء تضارع]]، و طریق الامام مسلم که از دامنه آن می‌گذرد.
| مکان = در غرب مدینه، در امتداد وادی عقیق و شش کیلومتری [[حرم نبوی(ص)|حرم شریف نبوی(ص)]].
}}
'''جَمّاء امّ خالد''' یا '''وسطی'''، یکی از [[کوه‌های جماوات]] بوده و در غرب [[مدینه]]، در امتداد [[وادی عقیق]] و چسبیده به [[جماء تضارع|جماء تضارع]] است. در گذشته، سنگ قبری بالای این کوه یافت شده که در آن، مدفون، فرستاده [[حضرت عیسی(ع)]] یا فرستاده [[حضرت محمد(ص)]] معرفی شده است.

==نام==
جَمّاء امّ خالد، به «وسطی» نیز نامیده شده؛ زیرا این کوه، میان «جماء تضارع» و «جماء عاقر» قرار دارد.<ref>المدینه بین الماضی و الحاضر، ص486.</ref>
==یکی از کوه‌های جماوات==
[[پرونده:کوه‌های جماوات.PNG|پیوند=https://wikihaj.com/view/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AA.PNG|جایگزین=|بندانگشتی|جماء ام خالد و دیگر [[کوه‌های جماوات|جماوات]] در شهر [[مدینه]].]]
{{اصلی|کوه‌های جماوات}}
جَمّاء ام خالد، یکی از کوه‌های سه‌گانه [[کوه‌های جماوات|جماوات]] است.<ref>المدینه بین الماضی و الحاضر، ص486.</ref> این کوه‌ها، شامل سه کوه کوچک و نزدیک به هم بوده که در غرب [[مدینه]] و در امتداد [[وادی عقیق]] قرار گرفته‌اند.<ref name=":0">الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه، ص 65؛ الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار، ج1، ص304.<br /></ref>
==مکان==
«جماء ام خالد» چسبیده به جماء تضارع بوده<ref>المدینه بین الماضی و الحاضر، ص486.</ref> و با [[حرم نبوی(ص)|حرم شریف نبوی(ص)]] شش کیلومتر فاصله دارد.<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص396.</ref> در شمال این کوه، کوه کوچکی به نام شغر قرار دارد.<ref>تاریخ معالم المدینة قدیما و حدیثا، ص۳۲۹.</ref>

==در تاریخ==
گفته شده سده‌ها پیش، بالای این کوه، قبری پیدا شده که مساحت آن ۴۰ ذراع بوده است. سنگ‌نوشته‌ای روی آن قبر بوده<ref name=":2">المغانم المطابه فی معالم طابه، ص90.</ref> که امروزه از میان رفته است. ممکن است به مرور زمان از میان رفته باشد. به باور برخی، اهل [[یمن]] این سنگ‌نوشته را خوانده‌اند؛ از این رو، برخی احتمال داده‌اند وقتی برای خوانده شدن فرستاده شده، دیگر برگشت داده نشده است.<ref>الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، ص246 ؛ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص 395.</ref>

درباره نوشته روی سنگ، اختلاف است. بر پایه قولی مدفون، فرستاده [[حضرت عیسی(ع)]] و بر پایه قولی دیگر، فرستاده [[حضرت محمد(ص)]] بوده است.{{یادداشت|یکی از آن اقوال این است: «أنا عبد الله الأسود رسول رسول الله عیسی بن مریم إلی أهل قری عرینة، و قالا: نحن کنا أهل هذه القریة فی أس‌الدهر»، و قول دیگر: «أنا عبد الله رسول رسول الله ـ صلّی الله علیه [و آله] و سلّم ـ سلیمان بن داود إلی أهل یثرب، و أنا یومئذ علی الشمال».}}<ref name=":2" /> به گفته برخی، مدفون، در نوشته روی سنگ، «عبدالله»، فرستاده حضرت عیسی(ع) و از مردم نینوا{{یادداشت|درباره نینوا دو احتمال داده شده است؛ یکی در سواد [[عراق]] در طف، همان جا که [[امام حسین(ع)]] به شهادت رسید و یکی آبادیی در موصل که [[حضرت یونس(ع)]] در آن بود.}} معرفی شده است.<ref>تاریخ مدینه منوره، ص۱۵۰.</ref>

==پانوشت==
{{پانویس}}
==منابع==
{{منابع}}{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| منبع = بررسی جغرافیای طبیعی مدینه
| پس از لینک = یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰
| لینک = http://miqat.hajj.ir/article_70564.html
}}

* '''الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه'''، محمد بن موسی '''حازمی'''، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
* '''الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار'''، نصر بن عبدالله اسکندری، مرکز الملک فیصل للبحوث و الدراسات الاسلامیه، ریاض، ۱۴۲۵ق.
* '''تاریخ مدینه منوره (ابن شبه)'''، ابن شبه نمیری (م.۲۶۲ق‏)، ترجمه حسین صابری‏، نشر مشعر، تهران‏، ۱۳۸۰ش‏.
* '''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین احمد خیاری، عامه، عربستان، ۱۴۱۹ق‏.
* '''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، محمدامین شنطیقی، مؤسسه علوم قرآن، بیروت.
* '''المدینه بین الماضی و الحاضر'''، ابراهیم عیاشی، نشر المکتبة العلمیه، مدینه،۱۹۷۲م.
* '''معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.
* '''المغانم المطابه فی معالم طابه'''، مجدالدین فیروز آبادی، مرکز بحوث و دراسات المدینة المنوره، مدینه، ۲۰۰۲م.
{{پایان}}

[[رده:کوه‌های مدینه]]