نسخهٔ فعلی |
متن شما |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات اشخاص
| | '''جمیله حمدانیه'''، دختر ناصرالدوله یکی از امیران [[موصل]] بوده و از خاندان [[شیعه|شیعی]] آل حمدان و بانی اقداماتی در موسم [[حج]] است. |
| |عنوان = جمیله حمدانیه
| |
| |تصویر =
| |
| |عرض تصویر =
| |
| |توضیح تصویر =
| |
| |نام کامل =
| |
| |کنیه =
| |
| |لقب =
| |
| |نسب = خاندان آل حمدان
| |
| |زادروز =
| |
| |کشور تولد =
| |
| |شهر تولد =
| |
| |محل زندگی =
| |
| |مهاجر/انصار =
| |
| |نام همسر =
| |
| |فرزندان =
| |
| |خویشاوندان سرشناس = پدر وی، ناصرالدوله از امیران [[موصل]].
| |
| |دین =
| |
| |مذهب = [[شیعه]]
| |
| |پیشه =
| |
| |مناصب =
| |
| |نحوه درگذشت/شهادت = به نقلی کشته شده توسط دولت [[آل بویه]]
| |
| |تاریخ درگذشت = حدود ۳۷۳ق. <!-- 14/3/1368 -->
| |
| |شهر درگذشت = [[بغداد]] <!-- تهران -->
| |
| |کشور درگذشت = [[عراق]] <!-- ایران -->
| |
| |آرامگاه =
| |
|
| |
|
| |زمان اسلام آوردن =
| | == تبار == |
| |نحوه اسلام آوردن =
| | جمیله دختر ناصرالدوله ابی محمد حسن بن حمدان از امرای موصل است.<ref>الکامل، ج8، ص700؛ سیر اعلام النبلاء، ج15، ص170.</ref> نام مادرش را فاطمه دختر احمد کردی ثبت کردهاند.<ref>تجارب الامم، ج6، ص294.</ref> آل حمدان خاندانی عربتبار از قبیله تغلب و شیعه مذهب بودند که در اواخر قرن سوم هجری نخست دولتی به مرکزیت موصل و پس از آن امارتی در حلب تأسیس کردند که حدود یک قرن دوام آورد.<ref>نک: سلسلههای اسلامی، ص176-177.</ref> مطابق گزارشی آنان از ثروتمندترین فرمانروایان مسلمان بودند.<ref>صورة الارض، ج1، ص214-215.</ref> |
| |حضور در جنگها =
| |
| |هجرت به =
| |
| |دلیل شهرت =
| |
| |نقشهای برجسته =
| |
| |دیگر فعالیتها = کمک به نیازمندان [[مکه]]، پذیرایی اهل موسم حج.
| |
|
| |
|
| |نام زیارتگاه =
| | == سفر به حج == |
| |سمت =
| | جمیله را به زهد، عبادت و نیز جمال و کرم و عقل ستودهاند.<ref>نک: الاعلام، ج2، ص139؛ اعیان الشیعه، ج4، ص222.</ref> از زندگی وی جز سفر حج و انفاقات گسترده وی اطلاعی در دست نیست. او در سال ۳۶۶ق. همراه برادرانش ابراهیم و هبة الله (امیر حران از سوی سیفالدوله حمدانی)<ref>العقد الثمین، ج1، ص340؛ النجوم الزاهره، ج4، ص126.</ref> به سفر حج رفت و حج او در تجمل و کارهای خیر، ضربالمثل شد<ref>تاریخ الاسلام، ج26، ص264؛ البدایه و النهایه، ج11، ص287؛ النجوم الزاهره، ج4، ص126.</ref> و به عنوان «عام جمیله» مشهور گردید.<ref>اعیان الشیعه، ج4، ص223.</ref> براساس گزارشی، سفر او از بغداد در قالب کاروانی که ۴۰۰ زن کجاوهنشین و آراسته به زرو زیور داشت انجام شد به گونهای که کجاوه او قابل شناسایی برای دیگران نبود.<ref>المنتظم، ج14، ص248؛ البدایه و النهایه، ج11، ص287؛ العقد الثمین، ج1، ص340.</ref> در گزارش اغراقآمیزی، کاروان او ده هزار شتر داشت و ۱۰۰۰زن همراه او بود.<ref>منائح الکرم، ج2، ص403.</ref> |
| |خدمت =
| |
| |محل اقدام =
| |
| |سفر = [[حج]]
| |
| |نوشتهها =
| |
| |موقوفات =
| |
| |بناهای ساخته شده = مسجد و خانههایی برای زائران در [[نینوا]]
| |
| |مقام علمی =
| |
|
| |
|
| |پس از =
| | == در مکه == |
| |پیش از =
| | اقدامات جمیله در مکه را چنین برشمردهاند: نثار ده هزار دینار به کعبه به محض مشاهده بیت الله الحرام،<ref>النجوم الزاهره، ج4، ص126؛ شذرات الذهب، ج4، ص351؛ تحصیل المرام، ج2، ص821.</ref> آزادی ۳۰۰ غلام و ۲۰۰کنیز،<ref>تاریخ الاسلام، ج26، ص264؛ التذکرة الحمدونیه، ج2، ص108.</ref> پذیرایی اهل موسم با شربت سویق طبرزد (انگور) و یخ،<ref>النجوم الزاهره، ج4، ص126.</ref> تقسیم ۲۰۰۰۰ دینار در میان مجاوران مکه، توزیع البسه به تعداد 50000،<ref>تاریخ الاسلام، ج26، ص264؛ اتحاف الوری، ج2، ص414-415.</ref> دادن خلعت به مردم به مبلغ ۵۰۰۰۰ دینار و رفع نیازهای ساکنان آن شهر و به عقد هم درآوردن دختران و پسران علوی در مکه.<ref>شفاء الغرام، ج2، ص266؛ منائح الکرم، ج2، ص403؛ تحصیل المرام، ج2، ص821.</ref> انفاق و صرف اموال او را از کارهای زبیده خاتون (همسر هارون الرشید)، نیز بیشتر دانستهاند.<ref>اتحاف الوری، ج2، ص415.</ref> به نقلی، جمیله پس از درگذشت یکی از برادرانش در مسیر حج، بهاندازه خونبهایش صدقه داد.<ref>المنتظم، ج14، ص248؛ تاریخ الاسلام، ج26، ص264؛ اتحاف الوری، ج2، ص415.</ref> |
|
| |
|
| |اساتید =
| | برخی هدف جمیله از این همه بذل و بخشش را، تقویت ارتباط دولت شیعی آل حمدان با امارت تازه تأسیس اشراف (سادات حسنی) در مکه دانستهاند.<ref>شفاء الغرام، ج2، ص266-267؛ تاریخ مکه، ص196.</ref> (←اشراف حسنی) از سوی دیگر شاید بتوان اقدامات او را نوعی قدرت نمایی نسبت به دولت آل بویه (حک: ۳۲۲–۴۴۸ق) که رقیب حمدانیان بودند، محسوب کرد. از سفر جمیله به مدینه و اقداماتش در این شهر اطلاعی در دست نیست. |
| |محل تحصیل =
| |
| |اجازه روایت از =
| |
| |اجازه اجتهاد از =
| |
| |شاگردان =
| |
| |اجازه روایت به =
| |
| |اجازه اجتهاد به =
| |
| |تالیفات =
| |
|
| |
|
| |فعالیت سیاسی =
| | == در نینوا == |
| |فعالیت اجتماعی =
| | جمیله در نینوا (شهری در شمال عراق) بر تل توبه (جایگاه توبه قوم یونس) مسجد و خانههایی برای زائران آن ساخت و موقوفاتی برای آنها اختصاص داد.<ref>احسن التقاسیم، ص146.</ref> |
| |فعالیت مذهبی =
| |
|
| |
|
| |وبگاه رسمی =
| | == درگذشت == |
| |امضا = <!-- sign.jpg -->
| | سرانجام جمیله در سال ۳۶۹ق. پس از کشته شدن برادرش ابوتغلب، توسط بنوعقیل به موصل منتقل و پس از آن به نزد عضدالدوله دیلمی (از امرای آل بویه) در بغداد فرستاده شد و به دستور او، جمیله در حجرهای محبوس شد.<ref>الکامل، ج8، ص700.</ref> به نقلی، وی ازدواج نکرده بود و عضدالدوله از وی خواستگاری کرد؛ اما نپذیرفت، از اینرو جمیله را در دجله غرق ساخت. اما برخی گویند جمیله خود اقدام به غرق خویشتن کرد.<ref>تاریخ الاسلام، ج26، ص264-265؛ الاعلام، ج2، ص139.</ref> برخی محققان زمان درگذشت وی را حدود سال ۳۷۳ق. دانستهاند.<ref>اعیان الشیعه، ج4، ص223.</ref> |
| }}
| |
| '''جمیله حمدانیه''' (م.حدود ۳۷۳ق)، دختر ناصرالدوله یکی از امیران [[موصل]] بوده و از خاندان [[شیعه|شیعی]] آل حمدان و بانی اقداماتی در موسم [[حج]] است. سفر حج او که در سال ۳۶۶ق. روی داد، در تجمل و کارهای خیر ضربالمثل شد. او در [[نینوا]] نیز کارهای خیری انجام داد.
| |
| | |
| وی به دست دولت [[آل بویه]] زندانی و بر پایه گزارشی کشته شد.
| |
| | |
| ==تبار==
| |
| جمیله، دختر «ناصرالدوله ابی محمد حسن بن حمدان» از امیران [[موصل]]<ref>الکامل، ج8، ص700؛ سیر اعلام النبلاء، ج15، ص170.</ref> و مادرش فاطمه دختر احمد کردی است.<ref>تجارب الامم، ج6، ص294.</ref> آل حمدان، خاندانی عربتبار از قبیله تغلب و [[شیعه]] مذهب بودند. آنها در اواخر سده سوم هجری، نخست دولتی به مرکزیت موصل و پس از آن امارتی در حلب پایهگذاری کردند، که نزدیک به یک سده دوام آورد.<ref>نک: سلسلههای اسلامی، ص176-177.</ref> بر پایه گزارشی آنان از ثروتمندترین فرمانروایان مسلمان بودند.<ref>صورة الارض، ج1، ص214-215.</ref>
| |
| | |
| ==ویژگیها== | |
| جمیله را به زهد، عبادت و نیز جمال، کرم و عقل ستودهاند.<ref>نک: الاعلام، ج2، ص139؛ اعیان الشیعه، ج4، ص222.</ref>
| |
| | |
| ==سفر به حج==
| |
| جمیله در سال ۳۶۶ق. همراه برادرانش ابراهیم و هبة الله<ref group="یادداشت">امیر حران از سوی سیفالدوله حمدانی.</ref><ref>العقد الثمین، ج1، ص340؛ النجوم الزاهره، ج4، ص126.</ref> به سفر [[حج]] رفت و حج او در تجمل و کارهای خیر، ضربالمثل شد<ref>تاریخ الاسلام، ج26، ص264؛ البدایه و النهایه، ج11، ص287؛ النجوم الزاهره، ج4، ص126.</ref> و به عنوان «عام جمیله» شهرت یافت.<ref>اعیان الشیعه، ج4، ص223.</ref> بر پایه گزارشی، سفر او از [[بغداد]]، در قالب کاروانی که ۴۰۰ زن کجاوهنشین و آراسته به زر و زیور داشت انجام شد، به گونهای که کجاوه او قابل شناسایی برای دیگران نبود.<ref>المنتظم، ج14، ص248؛ البدایه و النهایه، ج11، ص287؛ العقد الثمین، ج1، ص340.</ref> در گزارش اغراقآمیزی، کاروان او ده هزار شتر داشت و ۱۰۰۰ زن همراه او بود.<ref>منائح الکرم، ج2، ص403.</ref>
| |
| | |
| ==در مکه==
| |
| اقدامات جمیله در [[مکه]] را چنین برشمردهاند:
| |
| | |
| {{ستون-شروع|2}}
| |
| | |
| * نثار ده هزار دینار به [[کعبه]] به محض مشاهده [[بیتالله|بیت الله الحرام]]،<ref>النجوم الزاهره، ج4، ص126؛ شذرات الذهب، ج4، ص351؛ تحصیل المرام، ج2، ص821.</ref>
| |
| * آزادی ۳۰۰ غلام و ۲۰۰ کنیز،<ref>تاریخ الاسلام، ج26، ص264؛ التذکرة الحمدونیه، ج2، ص108.</ref>
| |
| * پذیرایی اهل موسم با شربت سویق طبرزد<ref group="یادداشت">انگور.</ref> و یخ،<ref>النجوم الزاهره، ج4، ص126.</ref>
| |
| * تقسیم ۲۰,۰۰۰ دینار در میان [[جارالله|مجاوران مکه]]،
| |
| * توزیع البسه به تعداد 50,000،<ref>تاریخ الاسلام، ج26، ص264؛ اتحاف الوری، ج2، ص414-415.</ref>
| |
| * دادن خلعت به مردم به مبلغ ۵۰,۰۰۰ دینار،
| |
| * رفع نیازهای [[جارالله|ساکنان مکه]]،
| |
| * به عقد هم درآوردن دختران و پسران علوی در مکه.<ref>شفاء الغرام، ج2، ص266؛ منائح الکرم، ج2، ص403؛ تحصیل المرام، ج2، ص821.</ref>
| |
| | |
| {{پایان}}
| |
| | |
| انفاق و صرف اموال او را از کارهای زبیده خاتون، همسر هارون الرشید نیز بیشتر دانستهاند.<ref>اتحاف الوری، ج2، ص415.</ref> بر پایه گزارشی، جمیله پس از درگذشت یکی از برادرانش در مسیر حج، بهاندازه خونبهایش صدقه داد.<ref>المنتظم، ج14، ص248؛ تاریخ الاسلام، ج26، ص264؛ اتحاف الوری، ج2، ص415.</ref>
| |
| | |
| برخی، هدف جمیله از این همه بذل و بخشش را، تقویت ارتباط دولت [[شیعه|شیعی]] آل حمدان با امارت تازه تأسیس [[اشراف حسنی|اشراف]]<ref group="یادداشت">سادات حسنی.</ref> در مکه دانستهاند.<ref>شفاء الغرام، ج2، ص266-267؛ تاریخ مکه، ص196.</ref> از سوی دیگر، شاید بتوان اقدامات او را نوعی قدرت نمایی نسبت به دولت [[آل بویه]] (حک: ۳۲۲–۴۴۸ق) که رقیب حمدانیان بودند، شمرد.
| |
| | |
| ==در نینوا==
| |
| جمیله در [[نین|نینوا]] بر تل توبه،<ref group="یادداشت">جایگاه توبه قوم یونس.</ref> مسجد و خانههایی برای زائران آن ساخت و موقوفاتی برای آنها اختصاص داد.<ref>احسن التقاسیم، ص146.</ref> | |
| | |
| ==درگذشت==
| |
| او در سال ۳۶۹ق. پس از کشته شدن برادرش ابوتغلب، توسط بنوعقیل به [[موصل]] منتقل و پس از آن به نزد عضدالدوله دیلمی، از امیران [[آل بویه]]، در [[بغداد]] فرستاده شد و به دستور او، جمیله در حجرهای زندانی شد.<ref>الکامل، ج8، ص700.</ref> بر پایه گزارشی، او ازدواج نکرده بود و عضدالدوله از وی خواستگاری کرد؛ اما نپذیرفت، از اینرو جمیله را در [[دجله]] غرق کرد. به گفته برخی، جمیله خود اقدام به غرق خویشتن کرد.<ref>تاریخ الاسلام، ج26، ص264-265؛ الاعلام، ج2، ص139.</ref> برخی محققان، زمان درگذشت وی را حدود سال ۳۷۳ق. دانستهاند.<ref>اعیان الشیعه، ج4، ص223.</ref>
| |
| ==پانویس== | | ==پانویس== |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
خط ۱۱۱: |
خط ۲۷: |
| | نویسنده = سید محمود سامانی | | | نویسنده = سید محمود سامانی |
| }} | | }} |
| *'''اتحاف الوری'''، عمر بن محمد بن فهد (۸۸۵ق)، به کوشش عبدالکریم، مکه، جامعة ام القری، ۱۴۰۸ق. | | * اتحاف الوری، عمر بن محمد بن فهد ( -۸۸۵ق.)، به کوشش عبدالکریم، مکه، جامعة ام القری، ۱۴۰۸ق. |
| *'''احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم'''، محمد بن احمد المقدسی (۳۸۰ق)، قاهره، مکتبه مدبولی، ۱۴۱۱ق. | | * احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، محمد بن احمد المقدسی ( -۳۸۰ق.)، قاهره، مکتبه مدبولی، ۱۴۱۱ق. |
| *'''الاعلام'''، خیر الدین بن محمود الزرکلی (۱۳۹۶ق)، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۹۸۹م. | | * الاعلام، خیر الدین بن محمود الزرکلی ( -۱۳۹۶ق.)، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۹۸۹م. |
| *'''اعیان الشیعه'''، سید محسن الامین (۱۳۷۱ق)، به کوشش سید حسن الامین، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۳ق. | | * اعیان الشیعه، سید محسن الامین ( -۱۳۷۱ق.)، به کوشش سید حسن الامین، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۳ق. |
| *'''البدایه و النهایه فی التاریخ'''، اسماعیل بن عمر بن کثیر (۷۰۰-۷۷۴ق)، بیروت، مکتبه المعارف، ۱۴۱۱ق. | | * البدایه و النهایه فی التاریخ، اسماعیل بن عمر بن کثیر (۷۰۰-۷۷۴ق.)، بیروت، مکتبه المعارف، ۱۴۱۱ق. |
| *'''تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام'''، شمسالدین محمد بن احمد الذهبی (۷۴۸ق)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۰ق. | | * تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، شمسالدین محمد بن احمد الذهبی ( -۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۰ق. |
| *'''تاریخ مکه'''، دراسات فی السیاسه و العلم و الاجتماع و العمران، احمد السباعی (۱۴۰۴ق)، مکه، مطبوعات نادی مکه الثقافی، ۱۴۰۴ق. | | * تاریخ مکه، دراسات فی السیاسه و العلم و الاجتماع و العمران، احمد السباعی ( -۱۴۰۴ق.)، مکه، مطبوعات نادی مکه الثقافی، ۱۴۰۴ق. |
| *'''تجارب الامم'''، ابوعلی احمد بن محمد مسکویه (۴۲۱ق)، به کوشش ابوالقاسم امامی، تهران، سروش، ۱۳۷۹ش. | | * تجارب الامم، ابوعلی احمد بن محمد مسکویه ( -۴۲۱ق.)، به کوشش ابوالقاسم امامی، تهران، سروش، ۱۳۷۹ش. |
| *'''تحصیل المرام فی اخبار البیت الحرام و المشاعر العظام و مکه و الحرم و ولاتها الفخام'''، محمد بن احمد الصباغ (۱۳۲۱ق)، به کوشش عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، مکه، مکتبه الاسدی، ۱۴۲۴ق | | * تحصیل المرام فی اخبار البیت الحرام و المشاعر العظام و مکه و الحرم و ولاتها الفخام، محمد بن احمد الصباغ ( -۱۳۲۱ق.)، به کوشش عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، مکه، مکتبه الاسدی، ۱۴۲۴ق |
| *'''التذکرة الحمدونیه'''، محمد بن حمدون (۵۶۲ق)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۷ق. | | * التذکرة الحمدونیه، محمد بن حمدون ( -۵۶۲ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۷ق. |
| *'''سلسلههای اسلامی جدید راهنمای گاهشماری و تبارشناسی'''، کلیفور داد موند باسورث، ترجمه بدرهای، تهران، باستان شناسی اسلام و ایران، ۱۳۸۱ش. | | * سلسلههای اسلامی جدید راهنمای گاهشماری و تبارشناسی، کلیفور داد موند باسورث، ترجمه بدرهای، تهران، باستان شناسی اسلام و ایران، ۱۳۸۱ش. |
| *'''سیر اعلام النبلاء'''، شمسالدین محمد بن احمد الذهبی (۷۴۸ق)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق. | | * سیر اعلام النبلاء، شمسالدین محمد بن احمد الذهبی ( -۷۴۸ق.)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق. |
| *'''شَذَراتُ الذَهَب فی اخبار من ذَهَب'''، عبدالحی بن عماد (۱۰۸۹ق)، به کوشش عبدالقادر الارنووط، بیروت، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق. | | * شَذَراتُ الذَهَب فی اخبار من ذَهَب، عبدالحی بن عماد ( -۱۰۸۹ق.)، به کوشش عبدالقادر الارنووط، بیروت، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق. |
| *'''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (۸۳۲ق)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۱ق. | | * شفاء الغرام باخبار البلد الحرام، محمد بن احمد التقی الفاسی ( -۸۳۲ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۱ق. |
| *'''صورة الارض'''، محمد بن حوقل النصیبی (۳۶۷ق)، بیروت، دار صادر، ۱۹۳۸م. | | * صورة الارض، محمد بن حوقل النصیبی ( -۳۶۷ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۹۳۸م. |
| *'''العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (۸۳۲ق) به کوشش محمد عبدالقادرعطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۹ق. | | * العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین، محمد بن احمد التقی الفاسی ( -۸۳۲ق.) به کوشش محمد عبدالقادرعطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۹ق. |
| *'''الکامل فی التاریخ'''، علی بن محمد ابن الاثیر (۵۵۵-۶۳۰ق)، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق. | | * الکامل فی التاریخ، علی بن محمد ابن الاثیر (۵۵۵-۶۳۰ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق. |
| *'''منائح الکرم فی اخبار مکه و البیت و ولاه الحرم'''، علی بن تاج الدین السنجاری (۱۱۲۵ق)، تحقیق جمیل عبدالله محمد المصری، مکه، جامعه ام القری، ۱۴۱۹ق. | | * منائح الکرم فی اخبار مکه و البیت و ولاه الحرم، علی بن تاج الدین السنجاری ( -۱۱۲۵ق.)، تحقیق جمیل عبدالله محمد المصری، مکه، جامعه ام القری، ۱۴۱۹ق. |
| *'''المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم'''، عبدالرحمن بن علی ابن الجوزی (۵۹۷ق)، به کوشش محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا و نعیم زرزور، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۲ق. | | * المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، عبدالرحمن بن علی ابن الجوزی ( -۵۹۷ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا و نعیم زرزور، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۲ق. |
| *'''النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره'''، ابن تغری بردی الاتابکی(۸۷۴ق)، قاهره، وزاره الثقافه و الارشاد القومی، الهیئه المصریه العامه، ۱۳۹۱ق. | | * النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ابن تغری بردی الاتابکی( -۸۷۴ق.)، قاهره، وزاره الثقافه و الارشاد القومی، الهیئه المصریه العامه، ۱۳۹۱ق. |
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
|
| |
| [[رده:اشخاص حجگزار]]
| |
| [[رده:افراد خاندان آل حمدان]]
| |
| [[رده:درگذشتگان در زندان]]
| |
| [[رده:اشخاص قرن چهارم]]
| |
| [[رده:شیعیان عراق]]
| |