در حال ویرایش حجر الاسود

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:حجر الاسود.jpeg|بندانگشتی|حجرالاسود.]]
'''حجرالاسود'''، سنگی بهشتی نصب شده در رکن شرقی [[کعبه]] بوده و روایات پرشماری درباره فضیلت این سنگ وجود دارد.
'''حجرالاسود''' سنگی نصب شده در [[رکن حجرالاسود|رکن شرقی کعبه]] است، که [[استلام]] آن مورد سفارش [[حضرت محمد(ع)|پیامبر(ع)]] و [[امامان(ع)]] قرار گرفته است. بر اساس روایات اسلامی، پیشینه این سنگ به زمان [[حضرت آدم(ع)]] می گردد. این سنگ در طوفان [[حضرت نوح(ع)|نوح]] بر [[کوه ابوقبیس]] در [[مکه]] قرار گرفت و توسط [[حضرت ابراهیم(ع)]] در رکن شرقی [[کعبه]] نصب شد. حضرت محمد(ص)، پیش از [[بعثت]] درباره اختلاف [[قریش]] در نصب حجرالاسود داوری کرد. این سنگ به خاطر اهمیت خود چند بار در طول تاریخ ربوده شده است.
 
حجرالاسود بیضی شکل و رنگ آن سیاه متمایل به قرمز است و به خاطر صدماتی که به آن وارد شده حلقه‌ای نقره‌ای به دور آن قرار داده شده است.
 
 


==مکان==
==مکان==
{{کعبه عمودی}}
حجرالاسود، سنگی است که در رکن شرقی [[کعبه]] قرار دارد و نقطه آغاز و پایان [[طواف]] به شمار می‌رود؛<ref>التاریخ القویم، ج3، ص236؛ المعالم الاثیره، ص129.</ref> از این رو، این رکن به رکن اسود نیز مشهور است. این سنگ، در فاصله یک و نیم متری از سطح [[مسجدالحرام]] قرار دارد.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص236؛ رک: مرآة الحرمین، ج1، ص264.</ref>   
{{همچنین ببینید|رکن حجرالاسود}}
 
حجرالاسود، سنگی است که در [[رکن حجرالاسود|رکن شرقی کعبه]] قرار دارد و نقطه آغاز و پایان [[طواف]] به شمار می‌رود؛<ref>التاریخ القویم، ج3، ص236؛ المعالم الاثیره، ص129.</ref> از این رو، این رکن به رکن حجر الاسود نیز مشهور است. این سنگ، در فاصله یک و نیم متری از سطح [[مسجدالحرام]] قرار دارد.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص236؛ رک: مرآة الحرمین، ج1، ص264.</ref>   


==ویژگی‌ها==
==ویژگی‌ها==
حجرالاسود، صیقلی، به رنگ سیاه متمایل به قرمز است.<ref>الرحلة الحجازیه، ص230.</ref> این سنگ در اصل یک سنگ بیضی شکل با قطر حدود ۳۰ سانتی‌متر و عرض آن حدود ۵/۱۳ سانتی‌متر بوده است اما امروزه به قطعاتی تقسیم شده که به هم چسبانده شده است.<ref>راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص185.</ref> این سنگ در حدود ۹۸ سانتی‌متر یعنی دو ذراع در دیوار فرورفته است<ref>رحله ابن ¬جبیر، ص59.</ref> و نواری به عرض ۱۰سانتی‌متر به دور آن پیچیده است.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص442.</ref>
حجرالاسود، صیقلی، به رنگ سیاه متمایل به قرمز و به شکل بیضی نامنظم است<ref>الرحلة الحجازیه، ص230.</ref> و قطر آن حدود ۳۰ سانتی‌متر و عرض آن حدود ۵/۱۳ سانتی‌متر است.<ref>راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص185.</ref> این سنگ در حدود ۹۸ سانتی‌متر یعنی دو ذراع در دیوار فرورفته است<ref>رحله ابن ¬جبیر، ص59.</ref> و نواری به عرض ۱۰سانتی‌متر به دور آن پیچیده است.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص442.</ref>


==اهمیت==
==اهمیت==
خط ۲۱: خط ۱۳:


==پیشینه==
==پیشینه==
سنگ حجرالاسود، تا طوفان [[حضرت نوح(ع)|نوح]] برجای خود قرار داشت؛ ولی با آغاز طوفان، خداوند آن را نزد [[کوه ابوقبیس]] به امانت گذاشت تا آنگاه که [[حضرت ابراهیم(ع)]] خواست [[کعبه]] را بسازد و سنگی را به عنوان نشانِ آغاز [[طواف]] انتخاب کند، [[جبرئیل]]، این سنگ را از کوه ابوقبیس نزد ابراهیم آورد و او در جایش نصب کرد.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص62؛ اثاره الترغیب، ج1، ص99.</ref>
این سنگ، تا طوفان [[حضرت نوح(ع)|نوح]] برجای خود قرار داشت؛ ولی با آغاز طوفان، خداوند آن را نزد [[کوه ابوقبیس]] به امانت گذاشت تا آنگاه که [[حضرت ابراهیم(ع)]] خواست [[کعبه]] را بسازد و سنگی را به عنوان نشانِ آغاز [[طواف]] انتخاب کند، [[جبرئیل]]، این سنگ را از کوه ابوقبیس نزد ابراهیم آورد و او در جایش نصب کرد.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص62؛ اثاره الترغیب، ج1، ص99.</ref>


حجرالاسود به دلیل اهمیت آن، در طول تاریخ بارها مورد تعرض قرار گرفته است، گزارش‌ها از ربایش سنگ و پنهان کردن آن به دست «عمرو بن حارث بن مضاض جُرهمی» از سران قبیله [[جرهم]]،<ref>مرآه الحرمین، ج1، ص302.</ref> و نیز به دست سران قبیله [[ایاد]] در نزاع با مضریان<ref>الرحله الحجازیه، ص153.</ref> در دوره پیش از اسلام حکایت دارد.  
حجرالاسود به دلیل اهمیت آن، در طول تاریخ بارها مورد تعرض قرار گرفته است، گزارش‌ها از ربایش سنگ و پنهان کردن آن به دست «عمرو بن حارث بن مضاض جُرهمی» از سران قبیله [[جرهم]]،<ref>مرآه الحرمین، ج1، ص302.</ref> و نیز به دست سران قبیله [[ایاد]] در نزاع با مضریان<ref>الرحله الحجازیه، ص153.</ref> در دوره پیش از اسلام حکایت دارد.  
خط ۳۴: خط ۲۶:
به نقل [[ابوسعید خدری|ابوسعید خُدری]] روزی [[عمر بن خطاب]] به هنگام بوسیدن حجرالاسود آن را سنگی خواند که هیچ نفع و ضرری به انسان نمی‌رساند و احترام و بوسیدن آن را تنها به سبب تأسی به رفتار [[حضرت محمد(ص)|پیامبر(ص)]] دانست. [[امام علی(ع)]] به سخنان او اعتراض کرده وحجرالاسود را سنگی خواند که هنگام هبوط حضرت آدم(ع) با او بوده و مانند در درخشان بوده است؛ ولی دستان کافران و مشرکان در اثر [[استلام]] آن را سیاه کرده است.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص324؛ شرح الاخبار، ج2، ص317؛ الکافی، ج4، ص190.</ref>
به نقل [[ابوسعید خدری|ابوسعید خُدری]] روزی [[عمر بن خطاب]] به هنگام بوسیدن حجرالاسود آن را سنگی خواند که هیچ نفع و ضرری به انسان نمی‌رساند و احترام و بوسیدن آن را تنها به سبب تأسی به رفتار [[حضرت محمد(ص)|پیامبر(ص)]] دانست. [[امام علی(ع)]] به سخنان او اعتراض کرده وحجرالاسود را سنگی خواند که هنگام هبوط حضرت آدم(ع) با او بوده و مانند در درخشان بوده است؛ ولی دستان کافران و مشرکان در اثر [[استلام]] آن را سیاه کرده است.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص324؛ شرح الاخبار، ج2، ص317؛ الکافی، ج4، ص190.</ref>


==استلام==
== استلام ==
{{اصلی|استلام}}
{{اصلی|استلام}}
روایات فراوانی از [[استلام]]، بوسیدن و مالیدن پیشانی بر سنگ توسط حضرت محمد(ص) و فضیلت این عمل حکایت دارد.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، 330؛ اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص121؛ اثاره الترغیب، ج1، ص172، 174.</ref> [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] نیز، به تأسی از آن حضرت بر این سنگ بوسه می‌زد و بر آن سجده می‌کرد.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص329.</ref>  
روایات فراوانی از [[استلام]]، بوسیدن و مالیدن پیشانی بر سنگ توسط حضرت محمد(ص) و فضیلت این عمل حکایت دارد.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، 330؛ اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص121؛ اثاره الترغیب، ج1، ص172، 174.</ref> [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] نیز، به تأسی از آن حضرت بر این سنگ بوسه می‌زد و بر آن سجده می‌کرد.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص329.</ref>  
خط ۴۲: خط ۳۴:
در روایتی از پیامبر(ع) دعا در کنار این سنگ مستحب و مورد اجابت است.<ref>اثاره الترغیب، ج1، ص171- 235.</ref> همچنین آمده است که در کنار حجرالاسود فرشتگان بی‌شماری حضور دارند، دو فرشته نیز در کنار این سنگ به دعای کسانی که از حجرالاسود می‌گذرند، آمین می‌گویند.<ref>اثاره الترغیب، ج1، ص175- 176.</ref>
در روایتی از پیامبر(ع) دعا در کنار این سنگ مستحب و مورد اجابت است.<ref>اثاره الترغیب، ج1، ص171- 235.</ref> همچنین آمده است که در کنار حجرالاسود فرشتگان بی‌شماری حضور دارند، دو فرشته نیز در کنار این سنگ به دعای کسانی که از حجرالاسود می‌گذرند، آمین می‌گویند.<ref>اثاره الترغیب، ج1، ص175- 176.</ref>


خواندن دعاهایی به‌هنگام استلام این سنگ توصیه شده است.<ref group="یادداشت">برای نمونه، باسم الله و الله اکبر ایمانا بالله و تصدیقا لاجابة محمد صلی‌الله علیه و اله.</ref><ref>التاریخ القویم، ج3، ص257.</ref> [[امام علی(ع)]] در زمان استلام حجر می‌گفت: «اللهم تصدیقا بکتابک و سنة نبیک صلی الله علیه و سلم<ref>اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص100.</ref> در روایتی دیگر از امام علی(ع) دعای پیش رو نقل شده شده است: «الله اکبر اللهم ایمانا بک و تصدیقا بکتابک و اتباعا لسنتک و سنة نبیک.»<ref>التاریخ القویم، ج3، ص257.</ref>
خواندن دعاهایی به‌هنگام استلام این سنگ توصیه شده است، در روایتی از آن آمده: باسم الله و الله اکبر ایمانا بالله و تصدیقا لاجابة محمد صلی‌الله علیه و اله.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص257.</ref> امام علی(ع) در زمان استلام حجر می‌فرمود: اللهم تصدیقا بکتابک و سنة نبیک صلی الله علیه و سلم<ref>اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص100.</ref> و در نقلی دیگر از آن حضرت آمده: الله اکبر اللهم ایمانا بک و تصدیقا بکتابک و اتباعا لسنتک و سنة نبیک.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص257.</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
 
* [[استلام]].


==پانویس==
==پانویس==
خط ۵۱: خط ۴۷:
{{دانشنامه
{{دانشنامه
  | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/22195/حجرالاسود
  | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/22195/حجرالاسود
  | عنوان = حجرالاسود
  | عنوان = حجر الاسود
  | نویسنده = سید علی خیرخواه علوی
  | نویسنده = سید علی خیرخواه علوی  
}}
}}
*'''الانس الجلیل بتاریخ القدس و الخلیل'''، عبدالرحمن بن محمد حنبلی (م. ۹۲۸ق)، تحقیق ابو تبانه و دیگران، عمان، مکتبة دنیس، ۱۴۲۰ق.
* التاريخ القويم لمکة و بيت الله الکريم: محمد طاهر کردي( -1400ق) بيروت،دار خضر، 1420 ق.
*'''اثارة الترغیب و التشویق الی المساجد الثلاثه و البیت العتیق'''، محمد بن اسحاق الخوارزمی (م. ۸۲۷ق)، به کوشش محمد حسین الذهبی، مکه، مکتبه نزار مصطفی الباز، ۱۴۱۸ق.
* تحصيل المرام ف‍ي‌ اخ‍ب‍ار ال‍ب‍ي‍ت‌ ال‍ح‍رام‌ و ال‍م‍ش‍اع‍ر ال‍ع‍ظام‌ و م‍ک‍ه‌ و ال‍ح‍رم‌ و ولات‍ه‍ا ال‍ف‍خ‍ام‌: محمد بن احمد الصباغ ( -1321ق.)، به کوشش عبدالملک بن عبدالله بن ‌دهيش، مکه، مکتبه الاسدي، 1424ق.
*'''اخبار مکه فی قدیم الدهر و حدیثه'''، محمد بن اسحق الفاکهی (م. ۲۷۵قبه کوشش عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، مکه، مکتبه الاسدی، ۱۴۲۴ق.
* المعالم الاثيره: محمد محمد حسن شراب، بيروت، دارالشاميه، 1411ق.
*'''اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار'''، محمد بن عبدالله الازرقی (م. ۲۴۸ق)، به کوشش رشدی الصالح ملحس، بیروت، دارالاندلس، ۱۴۱۶ق.
* مراه الحرمين (ال‍رح‍لات‌ ال‍ح‍ج‍ازي‍ه‌ و ال‍ح‍ج‌ و م‍ش‍اع‍ره‌ ال‍دي‍ن‍ي‍ه‌ م‍ح‍لاه‌ ب‍م‍ئ‍ات‌ ال‍ص‍ور ال‍ش‍م‍س‍ي‍ه)‌: ابراهيم رفعت پاشا، قاهره، مکتبه الدينيه، بي تا.
*'''بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار'''، محمد باقر المجلسی (۱۰۳۷–۱۱۱۰قتصحیح محمد باقر بهبودی و سید ابراهیم میانجی و سید محمد مهدی موسوی خرسان، بیروت، داراحیاء التراث العربی و موسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق.
* الرحلة الحجازيه: اوليا چلبي، قاهره، دارالافاق العربيه، 1999م.
*'''التاریخ القویم لمکة و بیت الله الکریم'''، محمد طاهر کردی (م. ۱۴۰۰ق) بیروت، دار خضر، ۱۴۲۰ ق.
* رحلة ابن جبير: محمد بن احمد ابن جبير ( -614.قبيروت، دارالهلال.
*'''تحصیل المرام ف‍ی اخ‍ب‍ار ال‍ب‍ی‍ت ال‍ح‍رام و ال‍م‍ش‍اع‍ر ال‍ع‍ظام و م‍ک‍ه و ال‍ح‍رم و ولات‍ه‍ا ال‍ف‍خ‍ام'''، محمد بن احمد الصباغ (م. ۱۳۲۱ق)، به کوشش عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، مکه، مکتبه الاسدی، ۱۴۲۴ق.
* الجامع اللطيف: محمد بن محمد ابن ظهيره، تحقيق علي عمر، قاهره، الثقافة الدينيه، 1423ق.
*'''الجامع اللطیف'''، محمد بن محمد ابن ظهیره، تحقیق علی عمر، قاهره، الثقافة الدینیه، ۱۴۲۳ق.
* الکافي، محمد بن يعقوب کليني ( -329ق.)، به کوشش علي اکبر غفاري، تهران، انتشارات دارالکتب اسلاميه، 1375ش.
*'''الحج و العمره فی الکتاب و السنه'''، محمد محمدی ری شهری، قم، دارالحدیث، ۱۳۷۶ش.
* بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، محمد باقر المجلسي (1037-1110ق.تصحيح محمد باقر بهبودي و سيد ابراهيم ميانجي و سيد محمد مهدي موسوي خرسان، بيروت، داراحياء التراث العربي و موسسه الوفاء، 1403ق.
*'''رحلة ابن جبیر'''، محمد بن احمد ابن جبیر (م. ۶۱۴قبیروت، دارالهلال.
* اخبار مکه في قديم الدهر و حديثه، محمد بن اسحق الفاکهي ( -275ق.)، به کوشش عبدالملک بن عبدالله بن ‌دهيش، مکه، مکتبه الاسدي، 1424ق.
*'''الرحلة الحجازیه'''، اولیا چلبی، قاهره، دارالافاق العربیه، ۱۹۹۹م.
* اخبار مکه و ما جاء فيها من الآثار، محمد بن عبدالله الازرقي( -248ق.)، به کوشش رشدي الصالح ملحس، بيروت، دارالاندلس، 1416ق.
*'''شرح الاخبار'''، نعمان بن محمد المغربی (م. ۳۶۳قتحقیق سید محمد الحسینی الجلالی، قم، نشر الاسلامی.
* اثارة الترغيب و التشويق الي المساجد الثلاثه و البيت العتيق، محمد بن اسحاق الخوارزمي ( -827ق.)، به کوشش محمد حسين الذهبي، مکه، مکتبه نزار مصطفي الباز، 1418ق.
*'''الکافی'''، محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۹قبه کوشش علی اکبر غفاری، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، ۱۳۷۵ش.
* شرح الاخبار: نعمان بن محمد المغربي ( -363.قتحقيق سيد محمد الحسيني الجلالي، قم، نشر الاسلامي.
*'''مراه الحرمین (ال‍رح‍لات ال‍ح‍ج‍ازی‍ه و ال‍ح‍ج و م‍ش‍اع‍ره ال‍دی‍ن‍ی‍ه م‍ح‍لاه ب‍م‍ئ‍ات ال‍ص‍ور ال‍ش‍م‍س‍ی‍ه)'''، ابراهیم رفعت پاشا، قاهره، مکتبه الدینیه، بی‌تا.
* الحج و العمره في الکتاب و السنه: محمد محمدي ري شهري، قم، دارالحديث، 1376ش.
*'''المعالم الاثیره'''، محمد محمد حسن شراب، بیروت، دارالشامیه، ۱۴۱۱ق.
* الانس الجليل بتاريخ القدس و الخليل: عبدالرحمن بن محمد حنبلي ( -928.قتحقيق ابو تبانه و ديگران، عمان، مکتبة دنيس، 1420ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
==مقاله‌های مرتبط==
{{کعبه}}
[[رده:حجرالاسود]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)