در حال ویرایش حرم مدنی

'''حرم مدنی'''، محدوده‌ای از شهر [[مدینه]] در [[حجاز]] است که در دین [[اسلام]] دارای احترام بوده و آداب و احکام ویژه‌ای دارد. این محدوده، از سوی شرق و غرب، میان [[حره واقم|حَرّه شرقی]] و [[حره وبره|حره غربی]] و از سوی شمال و جنوب، از [[کوه ثور (مدینه)|کوه ثَور]] تا [[کوه عیر|کوه عَیر]] است.

حرم مدنی دارای احکام و آدابی، مانند استحباب غسل و طهارت هنگام ورود به آن بوده و مشابه با احکام و آداب [[حرم مکی]] است. برخی، علت حرم شدن مدینه را مصونیت‌بخشی به مدینه و ساکنان آن و برخی، وجود [[حضرت محمد(ص)]] دانسته‌اند.

==حدود==
حرم مدنی محدوده‌ای از شهر [[مدینه]] در [[حجاز]] است. این حرم، از سوی شرق و غرب، میان [[حره واقم|حَرّه شرقی]] و [[حره وبره|حره غربی]]<ref>الکافی، ج4، ص564-565؛ نیز نک: مسند الامام احمد بن حنبل، ج3، ص23؛ صحیح مسلم، ج4، ص113.</ref> و بر پایه روایتی، از سوی شمال و جنوب، از [[کوه ثور (مدینه)|کوه ثَور]] تا [[کوه عیر|کوه عَیر]]<nowiki/>است.<ref>صحیح مسلم، ج4، ص115؛ صحیح البخاری، ج8، ص10.</ref> در روایات، تعبیرهای گوناگونِ دیگری نیز برای تعیین محدوده شمالی و جنوبی آن گفته شده است.<ref>رک: الکافی، ج4، ص564؛ مرآة العقول، ج18، ص279؛ جواهر الکلام، ج20، ص75؛ معانی الاخبار، ص337.</ref>

برخی، وجود کوه عیر و ثور را انکار،<ref>معجم ما استعجم، ج1، ص348.</ref> برخی اثبات<ref>معجم ما استعجم، ج1، ص350.</ref> و برخی کوه ثور را پشت [[کوه احد]] دانسته‌<ref>تاریخ مکة المشرفه، ج1، ص238.</ref> و شماری، فاصله ثور و عیر تا [[مسجد النبی|مسجد نبوی]] را نزدیک به ۸ کیلومتر تعیین کرده‌اند.<ref>احکام و خصائص الحرمین، ج2، ص760.</ref>

==چرایی حرم شدن==
برای حرم شدن شهر [[مدینه]]، علت‌های گوناگونی گفته شده است. برخی از آنها چنین است:

*مصونیت‌بخشی به مدینه و ساکنان آن؛<ref>رک: صحیح مسلم، ج4، ص117-118؛ السنن الکبری، ج5، ص198؛ المعجم الکبیر، ج6، ص92؛ مسند الامام احمد بن حنبل، ج4، ص55-56؛ مجمع الزواید، ج3، ص306؛ التهذیب، ج10، ص216.</ref>
*احترام به [[حضرت محمد(ص)]]؛
*شهود انوار الهی توسط پیامبر(ص) در این محدوده؛
*نزول فرشتگان نگاهبانِ پیامبر(ص) در این محدوده؛
*قداست مکانی که پیامبر(ص) در آن دفن شده است.<ref>وفاء الوفاء، ج1، ص117-118.</ref>

==آداب و احکام==
{{اصلی|آداب حرمین}}
بر پایه منابع روایی [[شیعه]]، حرم مدنی آداب و احکامی مشابه با حرم مکی دارد؛ مانند فضیلت غسل و طهارت هنگام ورود به [[مدینه]] و برای زیارت [[حرم نبوی(ص)]]. برخی فقیهان [[اهل سنت]] نیز، به استحباب غسل هنگام ورود به حرم مدنی فتوا داده‌اند.<ref>الدر المختار، ج1، ص184؛ المجموع، ج8، ص273؛ فتح الوهاب، ج1، ص257.</ref>

در روایات شیعه، درباره شکار و بریدن درختان، روایاتی بر جواز<ref>قرب الاسناد، ص301.</ref> و روایاتی بر عدم جواز<ref>معانی الاخبار، ص337.</ref> دلالت دارند. در روایاتی از اهل سنت، بریدن درختان حرم مدنی غیرجایز دانسته شده است.<ref>معانی الاخبار، ص337.</ref>

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}
{{دانشنامه
 | آدرس =
 | عنوان = حرمین، ج۷
 | نویسنده = علیجان کریمی
}}
* '''احکام و خصائص الحرمین المکی و المدنی،''' علی احمد یحیی القاعدی، بیروت، الریان، ۱۴۲۹ق.
* '''تاریخ مکة المشرفه'''، محمد ابن الضیاء (م. ۸۵۴ق)، به کوشش العدوی، مکه، مکتبة التجاریة مصطفی احمد الباز، ۱۴۱۶ق.
* '''تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة للشیخ المفید'''، محمد بن حسن الطوسی (۳۸۵–۴۶۰ق)، به کوشش سید حسن موسوی خرسان و علی آخوندی، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۵ش.
* '''جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام'''، محمد حسین نجفی (م. ۱۲۶۶ق)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
* '''الدر المختار'''، محمد بن علی الحصکفی (م. ۱۰۸۸ق)، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
* '''السنن الکبری'''، احمد بن الحسین البیهقی (۳۸۴–۴۵۸ق)، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۶ق.
* '''صحیح البخاری'''، محمد بن اسماعیل البخاری (م. ۲۵۶ق)، به کوشش عبدالعزیز بن عبدالله بن باز، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۱ق.
* '''صحیح مسلم'''، مسلم بن حجاج نیشابوری (۲۰۶–۲۶۱ق)، تصحیح محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۹ق.
* '''قرب الاسناد'''، عبدالله بن جعفر حمیری (م. ۳۰۰ق) قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، ۱۴۱۳ق.
* '''الکافی'''، محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۹ق)، به کوشش علی‌اکبر غفاری، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، ۱۳۷۵ش.
* '''مراة العقول فی شرح اخبار آل الرسول'''، محمد باقر المجلسی (۱۰۳۷–۱۱۱۰ق)، به کوشش سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۳ش.
* '''مسند الامام احمد بن حنبل، احمد بن حنبل (م. ۲۴۱ق)'''، بیروت، دارالصادر، بی‌تا.
* '''معانی الاخبار'''، محمد بن علی بن بابویه (شیخ صدوق) (۳۱۱–۳۸۱ق)، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۶۱ش.
* '''مجمع الزوائد و منبع الفوائد'''، علی بن ابی‌بکر الهیثمی (م. ۸۰۷ق)، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۰۲ق.
* '''المجموع شرح المهذب'''، یحیی بن شرف النووی (۶۳۱–۶۷۶ق)، بیروت، دارالفکر.
* '''المعجم الکبیر'''، سلیمان بن احمد الطبرانی (۲۶۰–۳۶۰ق)، به کوشش حمدی عبدالمجید السلفی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۵ق.
* '''معجم ما استعجم من اسماء البلاد و المواضع'''، عبدالله بن عبدالعزیز البکری (م. ۴۸۷ق)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۳ق.
* '''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی (م. ۹۱۱ق)، به کوشش محمد محیی‌الدین عبدالحمید، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
{{پایان}}
[[Category:مقاله‌های در دست ویرایش]]

[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]