در حال ویرایش ستون تهجد

{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            = ستون تهجد
| تصویر            =ستون تهجد.jpg|File.png|270px|thumb|left
| اندازه تصویر     =
| توضیح تصویر      =
| بنیانگذار        = 
| تأسیس            =
| کاربری           =
| مکان             = مسجدالنبی
| نام‌های دیگر      =
| وقایع مرتبط      =محل نماز شب خواندن پیامبر
| تخریب            =
| ظرفیت            =
| وضعیت            =این ستون پشت خانه حضرت فاطمه زهرا و در سمت شمالی آن قرار داشت. امروزه از دسترس زائرین خارج است.
| مساحت            =
| امکانات          =
| شماره ثبت        =
| معمار            =
| سبک              =
| بازسازی          =
| وبگاه            = 
}}
'''ستون تهجد'''، یکی از [[ستون‌های مسجدالنبی]] که محل نمازهای نافله شبانه پیامبر بود. [[پیامبر]]، هنگامی‌که مسجد خالی از [[نمازگزار]] بود، کنار این ستون، حصیری پهن می‌کرد و نماز شب می‌خواند. از همین رو به آن ستون تهجد (شب‌زنده‌داری) گفته می‌شود. 

بعدها در کنار این ستون، محرابی ساخته شد که [[محراب تهجد]] نام گرفت. نماز خواندن در کنار این ستون مستحب دانسته شده است. 

==مکان ستون تهجد==
این ستون پشت [[خانه حضرت فاطمه]] و در سمت شمالی آن قرار داشت. اکنون در آن‌جا محرابی کوچک است<ref>المعالم الاثیره، ص۴۲.</ref> که چون کسی روبه‌روی آن می‌ایستد، ستون در سمت چپ او، روبه‌روی [[باب جبرئیل]] قرار می‌گیرد.<ref>الدره الثمینه، ص۲۵۷؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۲۰.</ref> این ستون کنار مکان اصلی باب جبرئیل پیش از [[بازسازی مسجدالنبی|توسعه مسجدالنبی]] بود که اکنون کمی عقب‌تر از مکان نخست قرار دارد.<ref>تاریخ و آثار اسلامی، ص۱۹۵.</ref> 

در حال حاضر، درون ضریح پیامبر جای گرفته و بر سنگ مرمری که آن‌جا نهاده‌اند، نوشته‌اند: «هذا متهجد النبی: این‌جا مکانی است که پیامبر [[نافله شب]] می‌گزارْد.»

== محل نماز شب خواندن پیامبر ==
علت نام‌گذاری این ستون به تهجد، از آن رو است که وقتی مسجد از نمازگزاران خالی می‌شد، پیامبر کنار این ستون که پس از درِ خانه امیر مؤمنان قرار داشت، حصیری پهن کرده و روی آن به تهجّد و نماز می‌‏ایستاد.<ref>المعالم الاثیره، ص۴۳.</ref> [[علی (ع)]] نیز نماز شب را همین جا می‌خواند.<ref>نک: الدره الثمینه، ص۱۲۵؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۲۰.</ref> 

در پی تقلید برخی مسلمانان از رسول خدا، ایشان حصیر را جمع کرد و در پاسخ کسانی که علت این کار را پرسیدند، فرمود: ترسیدم نماز شب بر شما واجب شود و شما توان آن را نداشته باشید.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=187 وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۷.]</ref> [[ابن نجّار]] و [[مطری]] از این محل به «مصلّی النّبی صلّی الله علیه و آله باللّیل: نمازگاه شبانه پیامبر» یاد کرده‌‏اند. در سده‌های بعد، در آن مکان [[محراب تهجد|محرابی]] ساخته شد.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۹؛ المعالم الاثیره، ص۴۳؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=189 وفاءالوفا، ج2، ص189.]</ref>

==فضیلت ستون تهجد==
در منابع، در باب فضیلت نمازخواندن کنار این ستون، روایت‌هایی آمده‌است؛ از جمله آن که [[محمد بن حنفیه]]، فرزند امام علی به سعید بن عبدالله بن فضیل که در آن‌جا نماز می‌گزارد، گفت: این جا مصلای رسول خدا هنگام به جای آوردن نافله شب بوده است؛ از این رو، پیوسته آن‌جا باش.<ref>الدره الثمینه، ص۲۵۷؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=73 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 73.]</ref>

==جستارهای وابسته==
* [[ستون‌های مسجدالنبی]]
* [[مسجدالنبی]]
* [[محراب‌های مسجدالنبی]]

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}

*'''تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، مشعر، ۱۳۸۶ش؛ 

* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.

*'''الدره الثمینه فی اخبار المدینه'''، محمد بن محمود النجار (م.۶۴۳ق.)، به کوشش صلاح الدین، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۷ق؛ 

*'''الغدیر'''، الامینی (م.۱۳۹۰ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۳۸۷ق؛ 

*'''المعالم الاثیره'''، محمد محمد حسن شراب، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۳۸۷ق؛ 

*'''موسوعه مکه المکرمه و المدینه المنوره'''، احمد زکی یمانی، مصر، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۸ق؛ 

*'''وفاء الوفاء'''، السمهودی ‏(م.۹۱۱ق.)، به کوشش السامرائی، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۴ق.

[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]
[[en:Tahajjud pillar]]