در حال ویرایش سرداب غیبت
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۳: | خط ۳: | ||
در این مکان سه تن از [[ائمه اهلبیت(ع)]] زندگی کردهاند و اینجا، سرداب خانه آنها در سامرا بوده است. | در این مکان سه تن از [[ائمه اهلبیت(ع)]] زندگی کردهاند و اینجا، سرداب خانه آنها در سامرا بوده است. | ||
== | ==آیا سرداب ارتباطی با غیبت امام دارد؟== | ||
بسیاری از مورخان و نویسندگان اهلسنت در کتب خود، اقوالی را درباره این سرداب نقل کردهاند که بر مبنای آن، شیعیان معتقدند که غیبت [[حضرت مهدی(عج)]] از این نقطه آغاز شده است یا اینکه آنها معتقدند که امام(عج) از سرداب، ظهور میکند؛ چنانکه [[یاقوت حموی]] در کتاب خود، ذیل نام سامرا میگوید: ... و بها السرداب المعروف فی جامعها الذی تزعم الشیعه ان مهدیهم یخرج منه.<ref>معجم البلدان، ج3، ص173.</ref> در سامرا، سرداب معروفی در مسجد آن شهر، وجود دارد که شیعه میپندارند مهدی آنان، از این سرداب ظهور خواهد کرد. | بسیاری از مورخان و نویسندگان اهلسنت در کتب خود، اقوالی را درباره این سرداب نقل کردهاند که بر مبنای آن، شیعیان معتقدند که غیبت [[حضرت مهدی(عج)]] از این نقطه آغاز شده است یا اینکه آنها معتقدند که امام(عج) از سرداب، ظهور میکند؛ چنانکه [[یاقوت حموی]] در کتاب خود، ذیل نام سامرا میگوید: ... و بها السرداب المعروف فی جامعها الذی تزعم الشیعه ان مهدیهم یخرج منه.<ref>معجم البلدان، ج3، ص173.</ref> در سامرا، سرداب معروفی در مسجد آن شهر، وجود دارد که شیعه میپندارند مهدی آنان، از این سرداب ظهور خواهد کرد. | ||
از دیگر بزرگان اهلسنت که این قبیل باورها را به شیعه نسبت دادهاند، میتوان از [[ابن خلکان|ابن خلّکان]]، قزوینی، [[ابن تیمیه]]، [[ابنقیم جوزیه]]، [[ابن کثیر]]، [[ذهبی]] و... یاد کرد. بیتردید، شیعیان اینگونه ادعاها را نمیپذیرند. ازاینرو برخی از علمای شیعه نیز درصدد پاسخگویی به آنها برآمدهاند.<ref>ر. ک: سفینه، پژوهشی درباره مساله سرداب، سید محمد مهدی خرسان، ترجمه: ماندنی مواساتیان، ص89 و 102.</ref> | از دیگر بزرگان اهلسنت که این قبیل باورها را به شیعه نسبت دادهاند، میتوان از [[ابن خلکان|ابن خلّکان]]، قزوینی، [[ابن تیمیه]]، [[ابنقیم جوزیه]]، [[ابن کثیر]]، [[ذهبی]] و... یاد کرد. بیتردید، شیعیان اینگونه ادعاها را نمیپذیرند. ازاینرو برخی از علمای شیعه نیز درصدد پاسخگویی به آنها برآمدهاند.<ref>ر. ک: سفینه، پژوهشی درباره مساله سرداب، سید محمد مهدی خرسان، ترجمه: ماندنی مواساتیان، ص89 و 102.</ref> | ||
===نظر پژوهشگران شیعه=== | ===نظر پژوهشگران شیعه=== | ||
در برابر این سخنان، پژوهشگران شیعی ارتباط غیبت کبرای امام زمان(عج) با این مکان را انکار کرده و اعتقاد شیعه را مبنی بر ظهور آن حضرت در [[مکه]] و [[مسجدالحرام]] یادآور شده اند. | در برابر این سخنان، پژوهشگران شیعی ارتباط غیبت کبرای امام زمان(عج) با این مکان را انکار کرده و اعتقاد شیعه را مبنی بر ظهور آن حضرت در [[مکه]] و [[مسجدالحرام]] یادآور شده اند. | ||
[[شیخ عباس قمی]] میگوید: برای اشتهار این مکان، به سرداب غیبت بر سر زبانها و نیز در نوشتههای متاخران، دلیلی یافت نشده و سبب نامیدن آنها به این اسم، معلوم نگشته است و تمام آنچه اهلسنت در اینباره به شیعیان نسبت میدهند، افترا میباشد و در کتب شیعه، اثری از چنین ادعاهایی نیست.<ref>هدیة الزائرین و بهجة الناظرین، شیخ عباس قمی، ص83.</ref> | [[شیخ عباس قمی]] میگوید: برای اشتهار این مکان، به سرداب غیبت بر سر زبانها و نیز در نوشتههای متاخران، دلیلی یافت نشده و سبب نامیدن آنها به این اسم، معلوم نگشته است و تمام آنچه اهلسنت در اینباره به شیعیان نسبت میدهند، افترا میباشد و در کتب شیعه، اثری از چنین ادعاهایی نیست.<ref>هدیة الزائرین و بهجة الناظرین، شیخ عباس قمی، ص83.</ref> | ||
[[شیخ ذبیحالله محلاتی]]، درباره وجه تسمیه سرداب غیبت، مینویسد که شهرت یافتن این سرداب به سرداب غیبت، به علت آن نیست که حضرت حجت(عج) در آن، غایب شده است؛ چنانکه ناآشنایان به تاریخ، پنداشتهاند. بلکه به این دلیل است که این مکان، محل زندگی و عبادت سه امام معصوم(ع) بوده است و جمعی از اولیا نیز در همین مکان، به دیدار آن حضرت(عج) موفق شدهاند. ازاینرو در زمره بقاع متبرک، بهشمار میآید.<ref>مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، ج1، ص350.</ref> | [[شیخ ذبیحالله محلاتی]]، درباره وجه تسمیه سرداب غیبت، مینویسد که شهرت یافتن این سرداب به سرداب غیبت، به علت آن نیست که حضرت حجت(عج) در آن، غایب شده است؛ چنانکه ناآشنایان به تاریخ، پنداشتهاند. بلکه به این دلیل است که این مکان، محل زندگی و عبادت سه امام معصوم(ع) بوده است و جمعی از اولیا نیز در همین مکان، به دیدار آن حضرت(عج) موفق شدهاند. ازاینرو در زمره بقاع متبرک، بهشمار میآید.<ref>مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، ج1، ص350.</ref> | ||
مرحوم [[سیدمحسن امین]] نیز در اینباره نوشته است: | مرحوم [[سیدمحسن امین]] نیز در اینباره نوشته است: | ||
«و ما یتوهّم من انهم یقولون بوجود المهدی فی سرداب سامراء فهو توهم فاسد، و انما یتبرکون بهذا السرداب و یتعبدون فیه من باب التبرک بآثار الصالحین، لانه قد سکنه ثلاثة من ائمة اهل البیت(ع)، و کان سرداب دارهم التی فی سامراء».<ref>اعیان الشیعة، ج1، ص107.</ref> | «و ما یتوهّم من انهم یقولون بوجود المهدی فی سرداب سامراء فهو توهم فاسد، و انما یتبرکون بهذا السرداب و یتعبدون فیه من باب التبرک بآثار الصالحین، لانه قد سکنه ثلاثة من ائمة اهل البیت(ع)، و کان سرداب دارهم التی فی سامراء».<ref>اعیان الشیعة، ج1، ص107.</ref> | ||
آنچه میپندارند که شیعیان، به وجود حضرت مهدی(عج) در سرداب سامرا قائل میباشند، توهمی فاسد است. بلکه شیعیان برای تبرک جستن به آثار صالحان در این مکان، به [[عبادت]] میپردازند؛ زیرا در اینجا، سه تن از ائمه اهلبیت(ع) زندگی کردهاند و اینجا، سرداب خانه آنها در سامرا بوده است. | آنچه میپندارند که شیعیان، به وجود حضرت مهدی(عج) در سرداب سامرا قائل میباشند، توهمی فاسد است. بلکه شیعیان برای تبرک جستن به آثار صالحان در این مکان، به [[عبادت]] میپردازند؛ زیرا در اینجا، سه تن از ائمه اهلبیت(ع) زندگی کردهاند و اینجا، سرداب خانه آنها در سامرا بوده است. | ||
[[پرونده:نمایی از سرداب سامراء.jpg|بندانگشتی|نمایی از سرداب سامراء]] | [[پرونده:نمایی از سرداب سامراء.jpg|بندانگشتی|نمایی از سرداب سامراء]] | ||
==چاه غیبت== | ==چاه غیبت== | ||
خط ۲۸: | خط ۲۷: | ||
مرحوم [[محدث نوری]] در اینباره مینویسد: | مرحوم [[محدث نوری]] در اینباره مینویسد: | ||
و آنچه از مشایخ، دست به دست رسیده، این است که این صفه، محل حوضی برای وضو گرفتن آن بزرگواران در آن سرداب بوده است. پس از آنکه خانه آن بزرگواران، مزار و محل عبادت مردم شد، این صفه شریف، معین شده بود برای گذاشتن و انداختن عرایض و رقاع حاجات که شیعیان، به حضرت صاحب الزمان(عج) مینوشتند و در آنجا میگذاشتند و هر وقت صلاح بود، جواب عریضه از آنجا یا از خارج، به صاحبش میرسید؛ چنانکه سید جلیل، [[علی بن طاووس]]، در اواخر کتاب «فرج المهموم» بعضی از حکایات آن را نقل کرده است.<ref>هدیة الزائرین و بهجة الناظرین، ص 84 و 85.</ref> | و آنچه از مشایخ، دست به دست رسیده، این است که این صفه، محل حوضی برای وضو گرفتن آن بزرگواران در آن سرداب بوده است. پس از آنکه خانه آن بزرگواران، مزار و محل عبادت مردم شد، این صفه شریف، معین شده بود برای گذاشتن و انداختن عرایض و رقاع حاجات که شیعیان، به حضرت صاحب الزمان(عج) مینوشتند و در آنجا میگذاشتند و هر وقت صلاح بود، جواب عریضه از آنجا یا از خارج، به صاحبش میرسید؛ چنانکه سید جلیل، [[علی بن طاووس]]، در اواخر کتاب «فرج المهموم» بعضی از حکایات آن را نقل کرده است.<ref>هدیة الزائرین و بهجة الناظرین، ص 84 و 85.</ref> | ||
اما با جدا شدن صحن و راه سرداب مقدس، از صحن مطهر، برخی با دیدن احترام زوار به این مکان، آنجا را دکانی قرار دادند و با دادن ریگ و سنگ به زوار و بردن عوام به آنجا، به اسم تبرک، بازار کسب خود را رونقی دادند و به اقسام حیل از زوار، فایده میبردند، و کمکم به منزله چاهی شد و اسم آن را چاه صاحبالزمان گذاشتند. تمام این حرکات بیاصل و بیپایه و خلاف ادب و احترام، بلکه در بعضی از مواضع، شبهه حرمت دارد.... | اما با جدا شدن صحن و راه سرداب مقدس، از صحن مطهر، برخی با دیدن احترام زوار به این مکان، آنجا را دکانی قرار دادند و با دادن ریگ و سنگ به زوار و بردن عوام به آنجا، به اسم تبرک، بازار کسب خود را رونقی دادند و به اقسام حیل از زوار، فایده میبردند، و کمکم به منزله چاهی شد و اسم آن را چاه صاحبالزمان گذاشتند. تمام این حرکات بیاصل و بیپایه و خلاف ادب و احترام، بلکه در بعضی از مواضع، شبهه حرمت دارد.... | ||
خط ۴۱: | خط ۴۰: | ||
==بازسازیها== | ==بازسازیها== | ||
در گذشته، راه رسیدن به سرداب، از طریق راهروی طولانی و تاریکی بود که ورودی آن، پشت قبر نرجس خاتون، داخل حرم مطهر قرار داشت. اما احمدخان دنبلی برای سرداب غیبت صحنی مستقل و دهلیز و راهپلهای جداگانه ایجاد کرد و راهپله و دالان قبلی را مسدود نمود.<ref>مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، ج1، ص354 و 355؛ هدیة الزائرین و بهجة الناظرین، شیخ عباس قمی، ص74.</ref> | در گذشته، راه رسیدن به سرداب، از طریق راهروی طولانی و تاریکی بود که ورودی آن، پشت قبر نرجس خاتون، داخل حرم مطهر قرار داشت. اما احمدخان دنبلی برای سرداب غیبت صحنی مستقل و دهلیز و راهپلهای جداگانه ایجاد کرد و راهپله و دالان قبلی را مسدود نمود.<ref>مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، ج1، ص354 و 355؛ هدیة الزائرین و بهجة الناظرین، شیخ عباس قمی، ص74.</ref> | ||
روی سرداب غیبت، مسجدی وجود دارد که به مسجد صاحب، مشهور است و به دست حسینقلیخان دنبلی ساخته شده است. بر فراز آن نیز گنبد مرتفعی با کاشیهای هفترنگ وجود دارد که به دست محمدعلی میرزا، حاکم کرمانشاهان، کاشیکاری شده است.<ref>عتبات عالیات عراق، ص212.</ref> | روی سرداب غیبت، مسجدی وجود دارد که به مسجد صاحب، مشهور است و به دست حسینقلیخان دنبلی ساخته شده است. بر فراز آن نیز گنبد مرتفعی با کاشیهای هفترنگ وجود دارد که به دست محمدعلی میرزا، حاکم کرمانشاهان، کاشیکاری شده است.<ref>عتبات عالیات عراق، ص212.</ref> | ||
پس از سقوط رژیم بعثی، فضای مجاور سرداب غیبت در زیرزمین را گسترش داده و شبستان وسیعی در مجاورت آن ساختهاند که نمازهای جماعت، در آن برگزار میگردد. | پس از سقوط رژیم بعثی، فضای مجاور سرداب غیبت در زیرزمین را گسترش داده و شبستان وسیعی در مجاورت آن ساختهاند که نمازهای جماعت، در آن برگزار میگردد. | ||
خط ۸۷: | خط ۸۶: | ||
{{زیارتگاهها و مقبرههای عراق}} | {{زیارتگاهها و مقبرههای عراق}} | ||
[[رده:مکانهای تاریخی سامراء]] | |||
[[رده:مکانهای منتسب به امام زمان(ع)]] | [[رده:مکانهای منتسب به امام زمان(ع)]] | ||
[[رده:زیارتگاههای سامراء]] | |||
[[رده:زیارتگاههای شیعیان]] | |||
[[رده:مکانهای منتسب به امام حسن عسکری(ع)]] | [[رده:مکانهای منتسب به امام حسن عسکری(ع)]] | ||
[[رده:مکانهای منتسب به امام هادی(ع)]] | [[رده:مکانهای منتسب به امام هادی(ع)]] | ||
[[رده: | [[رده:مکانهای متبرک]] |